Giảm thuế xăng, phải chờ… 5 tháng nữa?
Năm 2021, cả nước chi nhập khẩu xăng dầu là 4,15 tỉ USD. Chỉ trong 5 tháng đầu năm, mức chi nhập mặt hàng này vượt cả năm ngoái, lên 4,2 tỉ USD. Trong khi đó, đề xuất giảm thuế xăng dầu phải chờ kỳ họp Quốc hội tới.
Chờ kỳ họp Quốc hội tới vào tháng 10?
Trong khi đó, số liệu cập nhật từ Tổng cục Thống kê cho thấy, giá xăng dầu lập đỉnh trong tháng 6 khiến bình quân 6 tháng đầu năm, CPI tăng 2,44% so với cùng kỳ năm trước, lạm phát tăng 1,25%. Nguyên nhân chủ yếu do giá xăng dầu trong nước tăng 51,83%, giá gas tăng 25,92% so với cùng kỳ năm ngoái.
Để đối phó với giá xăng dầu phi mã, từ nhiều tháng trước, một số quốc gia đã chọn phương án giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, thuế nhập khẩu, thậm chí tính tới việc bỏ hẳn đánh thuế với xăng dầu trong bối cảnh lạm phát leo thang hiện nay. Trong nước, sáng 30.6, Bộ Tài chính cũng thông tin vừa báo cáo trình Chính phủ đề xuất giảm thêm thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng để kìm giá xăng.
Video đang HOT
Dự báo giá xăng có thể giảm nhẹ trong kỳ điều chỉnh giá chiều 1.7. Ảnh ĐỘC LẬP
Mức giảm cụ thể thế nào chưa biết, song để giá xăng tăng liên tục, 5 lần lập đỉnh và chỉ số giá tiêu dùng tăng vọt, đến bây giờ, Bộ Tài chính mới đề xuất giảm thuế là quá muộn. Bởi theo quy định, sau khi nhận báo cáo đề xuất của Bộ Tài chính, Chính phủ phải đợi đến kỳ họp Quốc hội diễn ra vào tháng 10 tới mới trình được. Nếu được Quốc hội thông qua, đến tháng 11.2022, tức 5 tháng nữa, việc giảm thuế đánh vào xăng dầu mới có hiệu lực.
Bộ Công thương đánh giá nửa cuối năm nay, mặt hàng xăng dầu vẫn tiếp tục chịu ảnh hưởng của các vấn đề địa chính trị và các chính sách hỗ trợ phục hồi kinh tế sau dịch bệnh Covid-19. Để đảm bảo nguồn cung, nhà máy lọc hóa dầu Bình Sơn đã chạy hơn 100% công suất. Trong quý 2, nguồn cung xăng dầu cả trong nước và nhập khẩu khoảng 6,7 triệu m 3, trong đó nhà máy lọc dầu Nghi Sơn dự kiến cung cấp 1,8 triệu m 3, chiếm gần 27% tổng cung; nhà máy Bình Sơn cung cấp khoảng 1,9 triệu m 3, chiếm 28%. Trong khi đó, nhu cầu xăng dầu trong quý 2 dự kiến khoảng 5,2 triệu m 3. Như vậy, nguồn cung xăng dầu quý 2 sẽ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và tồn kho gối đầu sang quý 3 khoảng 1,5 triệu m 3.
5 tháng chi ngoại tệ nhập xăng cao hơn cả năm 2021
Số liệu cập nhật của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 5, lượng xăng dầu nhập khẩu của cả nước đạt 767.000 tấn, trị giá là 890 triệu USD, giảm 2,9% về lượng và tăng 3,5% về trị giá so với tháng trước đó. Tuy nhiên, tính lũy kế 5 tháng đầu năm, Việt Nam đã nhập khẩu 4,19 triệu tấn (tăng 17,8% so cùng kỳ năm ngoái) xăng dầu các loại, với trị giá là 4,2 tỉ USD, tăng hơn 123% về trị giá so với cùng kỳ năm trước.
Như vậy, mới qua 5 tháng đầu năm, nhưng chi ngoại tệ nhập xăng dầu đã vượt mức thực hiện của cả năm 2021.
Đáng chú ý, trong 5 tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu xăng dầu nhiều nhất từ Hàn Quốc với 1,74 triệu tấn, tương đương 1,8 tỉ USD, tăng hơn 2 lần về lượng và tăng 3,8 lần về giá trị so với cùng kỳ năm 2021. Giá xăng dầu nhập khẩu từ Hàn Quốc đang ở mức 1.035 USD/m 3, tăng 82% so với cùng kỳ năm 2021. Hiện, Hàn Quốc là nhà cung cấp xăng dầu chính cho Việt Nam, chiếm 42% tổng kim ngạch nhập khẩu xăng dầu của Việt Nam 5 tháng đầu năm.
Sở dĩ nhập khẩu xăng dầu của Việt Nam từ Hàn Quốc tăng mạnh bởi theo Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Hàn Quốc, doanh nghiệp được hưởng thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu ưu đãi đặc biệt là 10%, thấp hơn mức thuế tối huệ quốc (MFN) và mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của các hiệp định khác. Liên quan thuế suất MFN, Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ điều chỉnh thuế suất MFN đối với mặt hàng xăng động cơ, không pha chì từ mức 20% hiện nay xuống mức 12% (chênh 4% so với thuế suất FTA từ Hàn Quốc và ASEAN).
Lương tăng không bằng thuế giảm
Từ 1.7 lương tối thiểu vùng sẽ tăng 6%, thế nhưng thông tin này không mang lại niềm vui cho đa số người lao động bởi so với mức tăng của hàng hóa tiêu dùng thì thu nhập của họ trên thực tế đã giảm khá mạnh.
Thế nên, rất nhiều người được hỏi cho rằng thay vì tăng lương, hãy giảm thuế cho xăng dầu. Bởi thị trường lao động hiện rất cạnh tranh, đa số doanh nghiệp trả lương theo thỏa thuận, cao hơn nhiều so với mức lương tối thiểu quy định nên lần tăng lương này sẽ không làm thay đổi thu nhập của họ. Trong khi đổ xăng chỉ tính từ đầu năm tới nay, đã tăng gần gấp đôi. Mà xăng đâu chỉ tăng một mình. Là mặt hàng thiết yếu đầu vào của hầu hết các ngành, xăng dầu tăng như vũ bão kéo theo giá cả hàng hóa tiêu dùng tăng theo.
Rồi nguyên vật liệu từ xây dựng, nội thất, chăn nuôi, trồng trọt... đều tăng, chi phí sản xuất đội lên trời, tất cả đổ vào giá thành sản phẩm và người mua gánh chịu. Bão giá càn quét khắp ngõ ngách cuộc sống khiến người lao động ngày càng chật vật để "co cho đủ ấm". Đặt để trong bối cảnh đó mới thấy nỗi niềm lương tăng nhưng chưa dám vui của họ. Không hẳn chỉ vì mức tăng quá thấp. Ở thời điểm hiện tại, một vài ngàn đối với họ cũng quý. Nhưng lương tăng mà chi phí sinh hoạt tăng mạnh hơn thì cũng quá tội.
Vì vậy, tốt nhất và hiệu quả nhất là giảm giá xăng dầu, thông qua việc giảm thuế, phí. Đây cũng là cách mà nhiều nước, kể cả những nước giàu trên thế giới đang áp dụng để hỗ trợ người dân cũng như kiểm soát lạm phát. Tại VN, theo tính toán, các loại thuế - phí vẫn đang chiếm hơn 30% trong cơ cấu giá xăng dầu hiện nay. Nếu giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế VAT, thuế bảo vệ môi trường... giá xăng sẽ giảm được gần 10.000 đồng/lít.
Xăng dầu giảm, tốc độ tăng giá hàng hóa trên thị trường sẽ giảm tốc, áp lực lạm phát cũng giảm theo, cuộc sống của người dân dễ thở hơn, hoạt động của doanh nghiệp thuận lợi hơn và nhờ thế, có thể đóng góp cho ngân sách nhiều hơn. Nói đơn giản là "bỏ con săn sắt, bắt con cá rô" chứ cũng không mất đi đâu. Mà ngay cả trong trường hợp ngân sách có hụt đi một khoản thì cũng là điều nên làm. Hoàn cảnh đặc biệt, bối cảnh đặc biệt thì cũng cần có những chính sách đặc biệt để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế vượt qua giai đoạn đặc biệt khó khăn thay vì cứ nâng lên đặt xuống mãi như cách mà các bộ, ngành có thẩm quyền đang làm hiện nay.
Bên cạnh giảm thuế, phí cho xăng dầu, một việc quan trọng không kém là kiểm soát giá cả các hàng hóa, dịch vụ công. Kiểm soát tình trạng tát giá theo lương, theo xăng. Chúng ta đã từng chứng kiến, cứ mỗi lần lương tăng là hàng hóa trên thị trường cũng rục rịch tăng theo. Đây cũng là một trong những lý do khiến người lao động thường có tâm lý lo lắng nhiều hơn vui mừng trước thời điểm lương tăng.
Thu nhập ngày càng teo tóp khiến người lao động thắt lưng buộc bụng, sức mua trên thị trường giảm sẽ kéo theo sản xuất trì trệ, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Thế nên, giải pháp gì thì mục tiêu cuối cùng vẫn phải là làm tăng thu nhập, giảm chi phí cuộc sống, từ đó mới kích thích tiêu dùng, kích hoạt sản xuất và nền kinh tế mới có thể phục hồi.
Giảm thuế xăng dầu chẳng thấm vào đâu! Mức thuế bảo vệ môi trường được đề nghị giảm thêm 1.000 đồng/lít với xăng và 500 đồng/lít với dầu mà Bộ Tài chính đưa ra được các chuyên gia đánh giá là "không thấm" vào đâu so với sức nóng của giá xăng dầu thời gian qua. Ông Trần Minh Hùng (quận Gò Vấp, TP.HCM, chạy xe công nghệ) cho biết mỗi...