Giải pháp xử lý rác thải ở quốc gia châu Á đứng đầu thế giới về ô nhiễm nhựa

Ấn Độ thải ra 9,3 triệu tấn rác thải nhựa mỗi năm. Con số này gần bằng tổng khối lượng rác thải của Nigeria, Trung Quốc và Indonesia – ba quốc gia gây ô nhiễm nhựa hàng đầu thế giới cộng lại.

Người đàn ông ngồi cạnh cống chứa đầy nhựa và rác thải khác ở New Delhi. Ảnh: AFP/Getty Images. Ảnh: CNN

Theo hãng tin CNA, gần một nửa trong số 9,3 triệu tấn rác thải nhựa thải ra mỗi năm của Ấn Độ bao gồm nhựa dùng một lần – như chai đựng nước, túi nhựa, bao bì và dụng cụ ăn uống một lần.

Trong bối cảnh lệnh cấm một số mặt hàng nhựa dùng một lần của Ấn Độ cách đây 2 năm không có tác dụng đáng kể trong việc hạn chế vấn nạn rác thải ngày càng gia tăng của đất nước, một số công ty khởi nghiệp – như ReCircle có trụ sở tại Mumbai – đang tự giải quyết vấn đề.

ReCircle đã hợp tác với mạng lưới những người thu gom rác để tập kết rác thải nhựa, trước khi phân loại và xử lý chúng thành những viên nhỏ có thể tái chế thành các sản phẩm nhựa khác.

Ông Rahul Nainani, nhà đồng sáng lập ReCircle, tin rằng tái chế là cách giải quyết hiệu quả vấn nạn đang ngày càng trầm trọng này.

Trong khi số liệu thống kê của chính phủ cho thấy 2/3 rác thải nhựa trong nước được tái chế, Lộ trình Kinh tế Tuần hoàn Quốc gia nhằm Giảm thiểu Rác thải Nhựa tại Ấn Độ lại cho thấy điều ngược lại – tổng tỷ lệ tái chế của cả nước có thể chỉ đạt gần 8%.

“Cách duy nhất để tăng tỷ lệ tái chế là tăng cường phân loại tại nguồn để vật liệu có thể được thu gom theo cách phân loại và có thể đến đúng cơ sở xử lý, thay vì đến bãi rác và đại dương”, ông Nainani nói.

Quản lý rác thải chưa đúng cách

Theo Chương trình Môi trường Liên hợp quốc, khoảng 85% lượng rác thải của Ấn Độ được quản lý chưa đúng cách.

Một số chuyên gia cho rằng vấn đề về nhựa của Ấn Độ là vấn đề đa chiều, đòi hỏi phải thay đổi các hoạt động quản lý rác thải, cũng như đảm bảo thực hiện các chính sách đúng cách.

Năm 2022, Ấn Độ đã cấm 19 mặt hàng nhựa dùng một lần như túi nhựa, dụng cụ ăn uống và ống hút. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng đây không phải là biện pháp toàn diện.

Ngày nay, những người chỉ trích tin rằng do lệnh cấm không được thực thi đầy đủ, các nhà sản xuất và nhà bán lẻ dễ dàng lách lệnh cấm.

Theo chuyên gia tư vấn môi trường độc lập Swati Singh Sambyal, để lệnh cấm có hiệu quả, cần giáo dục cũng như vận động người dân chuyển sang các giải pháp thay thế. Bà nói thêm rằng cần có các hệ thống giám sát và tuân thủ hiệu quả hơn. Tuy nhiên, việc giảm thiểu rác thải nhựa không phải là ưu tiên hàng đầu đối với những bộ phận nghèo nhất của xã hội đang sống qua ngày.

Chai nhựa dùng một lần chất thành đống ở Ấn Độ. Ảnh: PTI

Cửa hàng tiện lợi nhỏ của Hari Ram Mukhiya tại một khu ổ chuột ở New Delhi phục vụ cho những nhóm này, chẳng hạn như lái xe tuk tuk và công nhân. Khách hàng của anh đã quen với việc sử dụng túi nilon miễn phí, không đủ khả năng mua bao bì thân thiện với môi trường, hay trả tiền mua túi giấy hoặc túi cotton. Họ chỉ đủ khả năng mua những túi nilon nhỏ và chỉ trả tiền cho những gì họ cần.

“Mọi người ở đây không thể chi 100 rupee (30.000 đồng) hoặc 50 rupee (15.000 đồng) cùng lúc. Họ thà mua những túi nilon nhỏ có giá 1 rupee (300 đồng), và đó là tất cả những gì chúng tôi bán”, Mukhiya cho biết.

Việc sử dụng những chiếc túi nilon này đã làm tăng thêm vấn đề rác thải nhựa.

Thích nghi với lối sống không rác thải

Nhiều khu phố ở các thành phố và làng mạc nhỏ hơn đang chứng kiến ​​tình trạng rác thải nhựa chất đống dọc theo lề đường, làm tắc cống và sông ngòi cũng như gây nguy hại cho sức khỏe cộng đồng.

Tình trạng tồi tệ này đã buộc anh Sugeet Grover, cư dân sống tại thủ đô New Delhi, áp dụng lối sống tương đối không rác thải.

Anh Grover phân loại bao bì nhựa để tái sử dụng, anh cũng hạn chế đặt hàng trực tuyến để giảm sử dụng nhựa. Anh tin rằng đây là một sự đánh đổi đáng giá.

“Tôi phải suy nghĩ 3 lần trước khi ăn sô cô la vì tôi biết rằng nó sẽ phải đóng gói. Tôi có lẽ sẽ không dễ dàng mua được sô cô la không đóng gói. Vì vậy, có một số thứ nhất định mà tôi phải từ bỏ nếu thực sự muốn duy trì lối sống này”, anh Grover, nhà nghiên cứu về môi trường sống bền vững, cho biết.

Các nhà phân tích cho biết động thái thúc đẩy tính bền vững cũng phải bao gồm các khu phố nghèo hơn như Mukhiya, để quốc gia đông dân nhất thế giới này có thể thoát khỏi vấn đề rác thải nhựa.