Giải pháp ngăn chặn bệnh sởi tại các tỉnh phía Nam
Trước diễn biến số bệnh nhi nhập viện do biến chứng từ bệnh sởi gia tăng, các bác sĩ cho rằng cần có giải pháp ngăn chặn kịp thời.
Nhiều biến chứng nguy hiểm của bệnh sởi
Chia sẻ với PV Người Đưa T in, bác sĩ chuyên khoa 2 Dư Tuấn Quy, Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (Tp.HCM) cho biết, bệnh viện đang điều trị cho 39 bệnh nhi, trong đó có 8 trường hợp nặng, biến chứng của bệnh sởi.
Bệnh nhi điều trị sởi tại Bệnh viện Nhi đồng 1.
Theo bác sĩ Quy, hầu hết các trẻ nhập viện chưa tiêm ngừa vắc-xin sởi. Có 3 nhóm trẻ bị bệnh sởi. Trong đó, nhóm 1 do cha mẹ quên chích ngừa vắc-xin sởi cho con vì không có kinh nghiệm chăm sóc trẻ, không nhận định đúng tầm quan trọng vắc-xin sởi. Nhóm bệnh nhi bị bệnh sởi thường gặp nhiều nhất là ở nhóm 2 (dưới 9 tháng) chưa chích ngừa bị lây từ hàng xóm hoặc gia đình, anh em. Nhóm 3 là những trẻ không chích vắc-xin do cha mẹ nghĩ con có sức khỏe yếu…
Cũng theo bác sĩ Quy, những dấu hiệu ban đầu của bệnh sởi là sốt, ho, hắt hơi, sổ mũi, mắt kèm nhèm, có khi ít biểu hiện ra. Tuy nhiên, có đôi khi phụ huynh hiểu sai, chủ quan cho đó là bệnh về mắt.
Bác sĩ Dư Tuấn Quy chia sẻ với PV.
Ghi nhận thực tế tại Bệnh viện Nhi đồng 2 (Tp.HCM), theo các bác bác sĩ, hiện tại 14 ca bệnh nhi đang điều trị về sởi, đa phần là trẻ dưới 12 tháng, có 2 trẻ khác bị sởi ở độ tuổi 4 – 5 tuổi. Các trường hợp này nhẹ chưa cần hỗ trợ biến chứng.
Đáng nói, các ca nhập viện đều đến từ các tỉnh, gồm 13 ca, chỉ có 1 ca ở Tp.HCM, nhiều nhất là Bình Dương và Đồng Nai.
Video đang HOT
Cũng theo các bác sĩ, những bệnh nhi bị sởi chuyển từ các tỉnh lên thì hầu hết phải nhập viện, trong đó đa phần biến chứng chuyển thành viêm phổi.
Trong bệnh viện có nhiều ca biến chứng, như sốt cao, viêm phổi nặng. Vì vậy, trẻ phải nhập viện điều trị tốn kém về thời gian, chi phí điều trị, hệ lụy suy dinh dưỡng. Giải pháp tốt nhất là phải chích vắc-xin cho trẻ, đồng thời phát động chiến dịch chống sởi để toàn dân hưởng ứng.
Không được chủ quan với bệnh sởi
Bác sĩ Nguyễn Đình Qui, Trưởng khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi đồng 2 khuyến cáo những dấu hiệu cảnh bảo biến chứng từ sởi. Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu sởi, phụ huynh không cần nhất thiết phải đưa trẻ đến Bệnh viện Nhi đồng tại Tp.HCM điều trị. Vì hiện nay, ở địa phương vẫn điều trị các biến chứng từ sởi.
Bệnh nhi điều trị sởi tại Bệnh viện Nhi đồng 2.
Vấn đề là phụ huynh cần phát hiện kịp thời các dấu hiệu như phát ban lan nhiều trên cơ thể từ cổ ra sau lưng, hay lan ra tứ chi thì phụ huynh phải phải nghĩ rằng đây là các dấu hiệu trẻ mắc sởi. Ngoài ra, các dấu hiệu như mắt đỏ, có nước mắt, ho…
Hoặc các biểu hiện như trẻ thở khó, thở dồn dập, … Đó là các dấu hiệu nặng, biến chứng, cần đưa trẻ đến bệnh viện kịp thời.
Sởi có thể làm giảm đề kháng, dinh dưỡng kém. Phụ huynh phải cho con ăn đủ năng lượng để giúp trẻ vượt qua bệnh, đồng thời đào thải virus sởi ra khỏi cơ thể.
“Những lưu ý quan trọng, thứ nhất phụ huynh không được lơ là, chủ quan, nhiều phụ huynh cho rằng con mình sởi rồi thì sau này không bị lại là quan điểm sai. Vì thực tế vẫn có ca bị sởi xong nhưng vẫn có thể bị lại.
Do đó, khi trẻ bị sởi khỏi rồi, phụ huynh phải lưu ý chích ngừa cho trẻ. Nếu sức đề kháng trẻ bị giảm vẫn phải chích bổ sung”, bác sĩ Nguyễn Đình Qui chia sẻ.
Bác sĩ Nguyễn Đình Qui khuyến cáo: “Điều đáng chú ý là sởi có thể có mức lây lan cao nhất trong các bệnh truyền nhiễm. Hệ số lây lan bệnh ở Covid-19 chỉ có thể từ 2 đến 5 người. Trong khi đó, 1 người bị bệnh sở có thể lây 12-18 người, chỉ cần bệnh nhi tiếp xúc là có thể lây. Nếu bản thân chưa chích ngừa thì 90% sẽ bị sởi nếu tiếp xúc với nguồn bệnh”.
TP.HCM: Bằng mọi cách dập nhanh dịch sởi
Đến nay, TP.HCM đã ghi nhận bệnh sởi xuất hiện tại 57 xã phường thuộc 16/22 quận huyện và TP.Thủ Đức với hàng trăm trẻ mắc bệnh.
Tình hình bệnh sởi đang diễn tiến rất phức tạp.
Đó là thông tin vừa được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM cho biết tại hội nghị trực tuyến về phòng chống dịch sởi trên địa bàn.
Do gián đoạn tiêm vắc xin sởi
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, tính từ đầu năm 2024 đến nay, tổng số ca sốt phát ban nghi sởi được ghi nhận tại cộng đồng và cơ sở y tế trên địa bàn TP là 597 ca, trong đó số ca dương tính với sởi là 346 ca (bao gồm 153 trẻ cư ngụ tại TP.HCM và 193 trẻ cư ngụ tại các tỉnh thành khác). Các ca bệnh sởi phân bố rải khắp 57 phường xã thuộc 16/22 quận huyện, TP.Thủ Đức.
Triển khai việc tiêm bù, tiêm bổ sung vắc xin sởi là một trong những giải pháp để dập dịch bệnh này - Ảnh: PV
Đánh giá về bệnh sởi bùng phát mạnh như hiện nay, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM cho biết nguyên nhân chính là thời gian qua gián đoạn tiêm vắc xin phòng sởi trong và sau đại dịch COVID-19. Tỷ lệ tiêm chủng sởi mũi 1 cho trẻ sinh năm 2023 trên địa bàn TP chỉ mới đạt 89,2%, chưa có quận huyện nào đạt trên 95% (tỷ lệ bao phủ vắc xin sởi giúp phòng ngừa dịch sởi bùng phát). Đồng thời, tỷ lệ tiêm chủng vắc xin sởi mũi 2 cho trẻ sinh năm 2019 đến năm 2022 cũng chưa đạt 95%.
Hai giải pháp
Trước tình hình trên, Sở Y tế chỉ đạo các đơn vị y tế triển khai ngay việc tiêm bù, tiêm bổ sung vắc xin sởi và tập trung bảo vệ trẻ thuộc nhóm nguy cơ.
Đối với việc tiêm bù, tiêm bổ sung sẽ thực hiện đối với những trẻ trong độ tuổi tiêm chủng nhưng chưa tiêm đủ mũi và triển khai đợt tiêm bổ sung vắc xin cho trẻ từ 1 đến 5 tuổi, bao gồm cả trường hợp trẻ mắc bệnh mạn tính mà không có chống chỉ định tiêm vắc xin.
Để bảo đảm đợt tiêm bổ sung vắc xin đạt hiệu quả, các trung tâm y tế quận huyện cần rà soát lập danh sách tất cả các trẻ từ 1 đến 5 tuổi hiện sinh sống trên địa bàn, chú ý các trẻ tại các mái ấm, cơ sở bảo trợ.
Khuyến khích các bệnh viện tổ chức tiêm vắc xin cho nhân viên y tế trực tiếp chăm sóc bệnh nhân mắc sởi.
Các bệnh viện thực hiện lập danh sách trẻ bị bệnh mạn tính, bệnh nền đang được bệnh viện quản lý và tư vấn tiêm chủng tại bệnh viện cho trẻ nếu đủ điều kiện. Hiệu quả ngăn chặn đường lây truyền bệnh khi có miễn dịch cộng đồng cũng là giải pháp gián tiếp để bảo vệ những người mắc bệnh ác tính, suy giảm miễn dịch không thể tiêm vắc xin.
Riêng việc bảo vệ trẻ thuộc nhóm nguy cơ, cần đặc biệt quan tâm bảo vệ nhóm trẻ có bệnh lý tim mạch, phổi, thận chưa được tiêm chủng, nhóm bị các bệnh có suy giảm miễn dịch, bệnh lý ác tính. Đây là những trường hợp có nguy cơ biến chứng nặng, tử vong khi nhiễm sởi.
Các cơ sở khám chữa bệnh cần tuân thủ nghiêm kiểm soát lây nhiễm trong cơ sở y tế; triển khai khám sàng lọc, phân luồng cách ly các trường hợp sốt phát ban nghi sởi ngay tại khoa khám bệnh, bố trí bàn khám riêng đối với các trường hợp này nhằm hạn chế lây nhiễm chéo cho người bệnh khác; bố trí khu vực cách ly để điều trị người bệnh nghi nhiễm sởi tại các khoa truyền nhiễm. Trường hợp người bệnh mắc sởi bắt buộc điều trị tại khoa lâm sàng khác, phải bố trí khu vực cách ly riêng biệt, không bố trí chung buồng bệnh với các trường hợp khác.
Nhân viên y tế, kể cả thân nhân người bệnh cần tuân thủ nghiêm các biện pháp phòng chống nhiễm khuẩn như mang khẩu trang, vệ sinh tay khi chăm sóc các trẻ thuộc nhóm nguy cơ; khuyến khích tiêm vắc xin phòng ngừa bệnh sởi theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Đối với các trường hợp trẻ thuộc nhóm nguy cơ bị phơi nhiễm sởi trong thời gian nằm viện do có tiếp xúc với bệnh nhân sởi, cần điều trị dự phòng sau phơi nhiễm ngay bằng Immune Globulin.
Các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện phân tuyến điều trị và tuân thủ phác đồ chăm sóc điều trị theo hướng dẫn của Bộ Y tế tại Quyết định số 1327/QĐ-SYT ngày 18.4.2014.
PGS-TS-BS Tăng Chí Thượng - Giám đốc Sở Y tế đề nghị Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP, các trung tâm y tế quận huyện khẩn trương triển khai những hoạt động tăng cường miễn dịch cộng đồng; đồng thời các bệnh viện triển khai ngay giải pháp bảo vệ trẻ thuộc nhóm nguy cơ, tất cả hướng đến mục tiêu làm giảm số ca mắc và hạn chế thấp nhất ca tử vong.
"Để các nhóm giải pháp trên có thể đạt được hiệu quả kiểm soát dịch sởi, cần tăng cường công tác truyền thông để người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh, hưởng ứng chiến dịch tiêm chủng vắc xin. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, UBND quận huyện và TP.Thủ Đức cần phát huy vai trò của mạng lưới cộng tác viên sức khỏe cộng đồng trong công tác truyền thông phòng bệnh sởi. Đồng thời, Thanh tra Sở Y tế cần kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp tuyên truyền "anti vắc xin" và những trường hợp đưa thông tin sai lệch, gây hoang mang cho cộng đồng", ông Thượng cho biết.
Cảnh căng thẳng trong phòng cách ly bệnh sởi ở TP.HCM Những ngày đầu tháng 8, phòng cách ly bệnh sởi thuộc khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) bao giờ cũng trong tình trạng kín giường. Một bé điều trị bệnh sởi tại Bệnh viện Nhi đồng 1. Ảnh: Liêu Lãm. - Còn máy thở oxy không? - Không, đều được dùng hết rồi. - Sang phòng cấp cứu...