Giải nhiệt ngày hè với trà lá Lao

Vừa đặt bước chân đầu tiên lên đảo Cù Lao Chàm (xã Tân Hiệp, TP.Hội An, tỉnh Quảng Nam), sự mát lành nhẹ nhõm đã đến từ một điều thật đơn giản: một bát nước trà lá Lao.

Lá Lao phơi dưới nắng giòn

Cù Lao Chàm có thảm thực vật với độ che phủ lớn và khá nguyên sơ. Sinh trưởng ở một vùng đảo đá sỏi, hằng ngày hấp thụ ánh nắng và gió biển nên nhiều loại cây ở đây có dược tính cao như ngũ gia bì, sâm đất, hà thủ ô, bồ đề, từ li, cỏ xước, bồ quân, dẻ, gối, bời lời, ổi sẻ, cam thảo, nhãn núi…

Ban đầu, người dân trên đảo thường vào rừng hái các loại lá trên về phơi khô, để dành uống vào dịp Tết Đoan ngọ, như một cách thanh lọc cơ thể và gọi món nước này là trà lá Lao (hay nước lá Cù Lao Chàm).

Với công dụng giải nhiệt, tiêu độc, tăng thể lực, xoa dịu mệt mỏi, nóng nực mùa hè, chống cảm gió mùa đông, thậm chí có loại được lưu truyền hỗ trợ phòng chống ung thư, nên người dân xứ đảo bắt đầu có thói quen hái về dùng hằng ngày. Tiếng lành đồn xa, du khách đến đảo cũng tìm mua một ít về làm quà.

Theo kinh nghiệm của cư dân trên đảo, thời điểm thích hợp nhất để đi hái lá là lúc sáng sớm, khi mặt trời chưa mọc. Có loại phải lấy cả thân, rễ, lá; có loại chỉ lấy mỗi lá. Lá hái về băm nhỏ, tầm trưa thì rải dưới bóng râm sân nhà, đem phơi khoảng hai nắng là vừa. Lá phơi xong trộn đều các thứ vào, bảo quản trong bao để dành dùng dần hoặc bán cho du khách. Nếu không thích có thể dùng riêng từng loại với những công dụng khác nhau.

Lá rừng Cù Lao Chàm được đóng gói làm quà. Thanh Ly

Đến đảo Cù Lao Chàm, khách dễ dàng bắt gặp rất nhiều gian hàng bày bán đặc sản lá Lao hoặc những chai nước trà lá ướp lạnh giải khát thay cho các loại nước suối, nước ngọt. Thú vị nhất là được nhâm nhi ly nước lá xua tan cơn khát, làm dịu cái nắng ngày hạ và được nghe những vị cao lão kể chuyện nấu nước trà lá Lao cũng như chia sẻ những bí quyết để có nước trà ngon.

Theo đó, để có một bát nước trà ngon, đòi hỏi sự khéo léo trong cách ủ trà. Trước tiên đun sôi nước, sau đó cho lá đã rửa sạch vào ấm hay nồi, nhận cho ngập dưới mặt nước rồi tiếp tục đun sôi. Khi nồi nước lá đã sôi, lấy gáo nhận lá cho chìm xuống, sau đó đổ thêm vài ba gáo nước vào rồi hạ lửa, ít phút sẽ có được ấm nước trà để thưởng thức. Lửa nấu nước lá phải đỏ đều, không to quá mà cũng không nhỏ quá, canh lửa sao cho lá ra vừa độ, nếu già lửa trà sẽ mất vị ngọt, không thơm; còn nếu non lửa, quá nước sẽ nhạt, không đượm. Củi nấu tốt nhất là thứ củi không làm phai mất vị nước như: củi bạch đàn, củi tre…

Ở đảo Cù Lào Chàm, người ta thường đun nước lá Lao trong những chiếc ấm nhôm hay ấm đất. Nếu có đám đình, cưới hỏi thì dùng một nồi đồng to để đun cho tiện. Nước trà lá Lao ngon là khi múc ra bát, đặc sóng sánh, có màu vàng trông thật bắt mắt. Từ nước cốt đầu tiên, người ta châm thêm nước cho loãng dần. Uống từng ngụm nước trà nóng hổi, vị chan chát, ngòn ngọt đượm nồng trên đầu lưỡi rồi dần dần ngấm sâu vào lòng người khi thưởng thức.

Một lần đến với đảo Cù Lao Chàm, chắc chắn du khách sẽ mang nhiều thương nhớ. Riêng tôi, chân bước lên tàu mà vẫn còn vấn vương nụ cười đôn hậu của người đàn bà xứ biển kèm với lời mời chân chất “Mang một ít lá Lao về làm quà đi cô!”.

Theo thanhnien.vn