Giải mã về kho tiền xu La Mã 2.000 năm tuổi ở Ý

Những đồng xu bạc, chủ yếu từ thế kỷ thứ nhất trước Công nguyên, được khai quật ở Tuscany, Ý, gần đây là những di vật ẩn giấu từ một thời kỳ hỗn loạn trong lịch sử La Mã.

Một kho chứa 175 đồng xu bạc được khai quật trong một khu rừng ở Ý có thể đã được chôn cất trong cuộc nội chiến La Mã.

Các nhà khảo cổ đã điều tra kho tiền xu gồm 175 denarii bạc của La Mã – tương đương với hàng chục nghìn đô la tiền ngày nay – cho rằng nó có thể đã được chôn cất bởi một người lính La Mã, người sau đó đã bị giết trong trận chiến.

Các đồng xu dường như có niên đại từ năm 82 trước Công nguyên, năm mà vị tướng La Mã Lucius Cornelius Sulla đã tiến hành một cuộc chiến đẫm máu trên khắp nước Ý chống lại kẻ thù của mình là các nhà lãnh đạo của Cộng hòa La Mã, dẫn đến chiến thắng của Sulla và sự thăng tiến của ông với tư cách là nhà độc tài của nhà nước La Mã.

Tuy nhiên, nhà sử học Federico Santangelo, giáo sư trưởng khoa Cổ điển và Lịch sử Cổ đại tại Đại học Newcastle ở Vương quốc Anh, cho biết nó cũng có thể được chôn cất bởi một doanh nhân muốn giữ tiền của mình an toàn trong thời kỳ hỗn loạn.

Niên đại của những kho tiền xu như vậy cho thấy nhiều người đã bị chôn vùi trong các cuộc chiến tranh và biến động. Santangelo nói: “Một số người vào thời điểm khủng hoảng đã chôn giấu tiền của họ và đã bị ngăn cản lấy lại vì nhiều lý do “.

Kho tiền xu được chôn giấu

Lorella Alderighi, một nhà khảo cổ học thuộc văn phòng khảo cổ học cấp tỉnh, cho biết, những đồng xu này được một thành viên của nhóm khảo cổ học phát hiện tại một khu rừng mới chặt ở phía đông bắc thành phố Livorno ở Tuscany, Ý. Các cuộc điều tra khảo cổ cho thấy những đồng xu sớm nhất có niên đại từ năm 157 hoặc 156 trước Công nguyên, trong khi những đồng xu gần đây nhất là từ năm 83 hoặc 82 trước Công nguyên.

“Những đồng xu chắc chắn đã được cất giấu – chúng tạo thành một kho báu. Cách dễ nhất để giấu những vật có giá trị là chôn chúng dưới lòng đất, cách xa những ngôi nhà mà không ai có thể tìm thấy chúng,” nhà khảo cổ Lorella Alderighi cho biết.

Alderighi cho rằng, chủ sở hữu có thể là một người lính La Mã bị cuốn vào các cuộc xung đột.

“Những đồng xu này có thể là tiền tiết kiệm của một người lính trở về nhà trong thời gian thực hiện nghĩa vụ quân sự. Người này đã giấu chúng vì chúng tạo thành một khoản tiền hữu ích, có lẽ để mua và bắt đầu trang trại của riêng anh ấy,” nhà khảo cổ Lorella Alderighi cho biết thêm.

Thời kỳ hỗn loạn của nước Ý

Alderighi lưu ý rằng, kho báu được chôn cất trong một thời kỳ khó khăn trong lịch sử Ý. Vài năm trước đó, Ý đã bị cuốn vào Chiến tranh xã hội giữa La Mã và các đồng minh của Ý , trong khi vào năm 82 trước Công nguyên, Sulla vừa trở về cùng quân đoàn của mình từ châu Á để đối đầu với kẻ thù của mình ở La Mã, người đã tấn công thành phố vào năm 88 trước Công nguyên và bị tuyên bố là kẻ thù công khai vào năm 87 trước Công nguyên

“Đó là một giai đoạn lịch sử rất hỗn loạn. Những người lính của Sulla đã chinh phục các vùng lãnh thổ khi họ tiến từ nam lên bắc. Nhưng miền trung nước Ý và Tuscany vẫn chưa bị chinh phục,” nhà sử học Federico Santangelo cho biết.

Santangello nói thêm rằng, chiến thắng của Sulla vào cuối năm 82 trước Công nguyên gần như là một “bản thiết kế” cho các nhà cai trị La Mã sau này.

Chiến thắng của ông được theo sau khoảng 30 năm sau bởi một cuộc nội chiến La Mã lớn hơn giữa Julius Caesar và Gnaeus Pompeius Magnus, hay Pompey Đại đế, người đã lên nắm quyền với tư cách là phó tướng của Sulla.

Và chiến thắng của Caesar trong cuộc chiến đó đã trực tiếp dẫn đến việc Augustus, vị hoàng đế đầu tiên của La Mã, lên nắm quyền vào năm 27 TCN.