Giá trị của ‘Biệt đội săn ma’ với nền văn hóa đại chúng Mỹ

“ Ghostbusters ” là bộ phim gắn liền với tuổi thơ của nhiều thế hệ, đồng thời là thương hiệu điện ảnh góp phần định hình nền văn hóa giải trí tại nước Mỹ.

Với lời tựa “Who you gonna call?” (tạm dịch: Bạn sẽ gọi ai?), tác phẩm kinh dị – hài hước Ghostbusters đã mang đến làn gió mới đầy tươi vui cho dòng phim “bắt ma” tại Hollywood.

Trước thời điểm bộ phim ra đời, các tác phẩm trừ tà, diệt quỷ chủ yếu thuần kinh dị, có phần nặng nề, mà tiêu biểu nhất chính là The Exo rcist (1973) của đạo diễn William Friedkin.

Bốn tài tử Bill Murray, Dan Aykroyd, Harold Ramis và Ernie Hudson là những người tạo nên phiên bản Ghostbusters đầu tiên ra mắt năm 1984. Thay vì triển khai một loạt bùa chú và thủ sẵn cuốn Kinh Thánh, họ sử dụng… hộp hạt nhân nguyên tử (proton pack) để chế súng laser rồi nhốt các hồn ma vào bên trong.

Biệt đội săn ma phiên bản gốc từng gây sốt tại nước Mỹ khi ra mắt năm 1984. Ảnh: Columbia Pictures

Lần đầu tiên, khán giả có cơ hội chứng kiến những màn đối đầu vừa hài hước, vừa kịch tính, với kỹ xảo điện ảnh vượt trội so với thời đại. Do đó, Ghostbusters nhanh chóng trở thành một hiện tượng, một gia vị hoàn toàn xa lạ và gây nghiện cho khán giả thập niên 1980 với mô-típ sáng tạo : khoa học viễn tưởng kết hợp hài, đan xen kinh dị cùng các pha hành động đẹp mắt.

“Who you gonna call?”

Tập phim Ghostbusters đầu tiên có nội dung về ba tiến sĩ chuyên nghiên cứu cách khắc chế các hiện tượng siêu nhiên. Dự án bị cho là kỳ dị, nhưng vẫn nhận được sự hỗ trợ từ trường đai học. Họ quyết định thành lập nên biệt đội săn ma và nhanh chóng kết nạp thêm thành viên thứ tư.

Đỉnh điểm của câu chuyện là lúc toàn bộ thành phố New York bị bao vây bởi những hồn ma quỷ quái cùng sự xuất hiện của “Quý ngài Kẹo dẻo” khổng lồ (Stay Puft Marshmallow Man), đe dọa tính mạng toàn bộ người dân.

Ngoài thành công về mặt doanh thu, Ghostbusters còn nhận hai đề cử Oscar. Ảnh: Columbia Pictures

Phần một ra mắt năm 1984 nhận được vô số lời tán thưởng từ giới phê bình, cùng hai đề cử Oscar cho Hiệu ứng kỹ xảo xuất sắc và Ca khúc chủ đề trong phim xuất sắc. Tác phẩm thu 242 triệu USD tại Mỹ và tổng cộng 295 triệu USD toàn cầu, trong khi ngân sách chỉ là 31 triệu USD. Tất cả biến Ghostbusters trở thành một trong những bom tấn tiêu biểu của thập niên 1980.

Tính hài hước trong phim dí dỏm, nhưng không bị lố. Tình huống trong Ghostbusters cho phép khán giả có được những sắc thái cảm xúc tích cực, điều mà người hâm mộ vốn không trông chờ được thấy ở một bộ phim về những gã săn ma bằng súng laser.

Một bóng ma ấn tượng trong Ghostbusters. Ảnh: Columbia Pictures

Người xem đồng thời có những giây phút điếng người với hồn ma trong thư viện, linh hồn ham ăn Slimmer hay trận đại chiến cứu New York… Dù được gắn mác là hài hước hay kinh dị, yếu tố hành động trong Ghostbusters là rất tuyệt vời, với các hiệu ứng âm thanh và ánh sáng ấn tượng.

Chưa dừng lại tại đó, ca khúc chủ đề của Ghostbusters còn làm mưa làm gió trên bảng xếp hạng Billboard. Giai điệu của nó rất bắt tai, tạo ra không khí cho một New York đầy ma quỷ, nhưng hết sức vui nhộn.

Song, thương hiệu lại có một bước lùi khi phần hai ra đời năm 1989 không đạt được thành công như mong đợi. Tiếp đó, hàng loạt trò chơi, truyện tranh, phim hoạt hình ăn theo được trình làng. Nhưng tất cả không tạo được sức hút cần thiết và khiến cái tên Ghostbusters dần chìm vào quên lãng.

Biểu tượng văn hóa nghệ thuật trong lòng người hâm mộ

Bất chấp những điều đó, Ghostbusters vẫn được chọn vào danh sách bảo tồn phim quốc gia năm 2015 vì tính chất “văn hóa, lịch sử và thẩm mỹ quan trọng”.

Viện phim Mỹ còn vinh danh tác phẩm đứng thứ 28 trong danh sách 100 bộ phim hài hay nhát mọi thời đại. Bản thân nhân vật Stay Puft Marshmallow Man cũng nằm trong danh sách những “linh vật điện ảnh” được yêu thích nhất mọi thời đại.

Hình ảnh Stay Puft Marshmallow Man tại nhà ga Waterloo, London, Anh quốc. Ảnh:

Có rất nhiều loạt phim hoạt hình dựa trên Ghostbusters được thực hiện sau tập phim gốc. Trong đó, The Real Ghostbusters được phát sóng từ năm 1986 đến 1991 bởi kênh truyền hình Columbia Pictures. Cụm từ “The Real” được thêm vào tiêu đề sau khi tranh chấp xảy ra với hãng Filmation về quyền sở hữu tên Ghostbusters.

Loạt phim tiếp nối cuộc phiêu lưu của ba nhà nghiên và hồn ma hộ mạng Slimmer. Ngoài ra The Real Ghostbusters còn được phát hành dưới định dạng truyện tranh và nhiều trò chơi khác nhau.

Trong năm 2016, thương hiệu lừng danh một thời được hồi sinh dưới bàn tay của đạo diễn Paul Feig . Tuy nhiên, trái ngược với tất cả những phiên bản trước, biệt đội săn ma nay hoàn toàn là nữ giới, với sự góp mặt của hàng loạt minh tinh nổi tiếng như Melissa McCarthy , Kristen Wiig , Kate McKinnon và Leslie Jones .

Phiên bản mới của Ghostbusters từng gây ra rất nhiều tranh cãi trong cộng đồng người hâm mộ bởi sự “chuyển đổi giới tính”. Nhưng xem ra, phim rất được lòng giới phê bình khi hiện đạt điểm 73% trên Rotten Tomatoes.

Tại Việt Nam, Ghostbusters phiên bản 2016 dự kiến khởi chiếu từ 29/7.

Theo Zing