Giá trị “con bò sữa tỷ đô” Vinamilk còn nằm ở đâu?

Trong môt thang qua câu chuyên thoai vôn tai con bò sữa tỷ đô Vinamilk đã gây không it ôn ao trên các phương tiện truyền thông Viêt Nam.

Trong môt thang qua, câu chuyên thoai vôn tai “con bò sữa tỷ đô” Vinamilk đã gây không it ôn ao trên các phương tiện truyền thông Viêt Nam.

Vơi bât cư môt doanh nghiêp nao, vai tro cua ban lanh đao đong vai tro sông con tơi sư phat triên cung như gia tri cua doanh nghiêp. Nha đâu tư trông vao ban lanh đao công ty đê “bo thoc”. Vơi trương hơp cua Vinamilk điêu đo lai cang đung.

Trong môt thang qua kê tư khi Chính phủ tuyên bô thoái vốn khỏi 10 doanh nghiêp nha nươc lơn đang ăn nên lam ra, trong đo co Vinamilk (VNM), câu chuyên thoai vôn tai “con bò sữa tỷ đô” VNM đã gây không it ôn ao trên các phương tiện truyền thông Viêt Nam. Thâm chi, chuyên nay con đươc đưa ra ban ngay tai nghi trương Quôc hôi. Đa co những tuyên bố “khủng” của môt sô quan chức, nhà nghiên cứu và giới đầu tư. Tuy vây, viêc thoái vôn như thế nào, bao giờ thoai, ai mua, sử dụng tiền thu được ra sao … vẫn còn đang được bàn, và tất cả còn phải chờ quyết định cuối cùng của Chính phủ sau khi Bộ Tài chính và SCIC trình lên. Có một điều lạ là hâu như không thấy co y kiên nao về vai trò của ban điều hành VNM đối với quá trình thoái vốn này như thế nào.

Đối với bất kể công ty nào và ở đâu, khi nhà đầu tư định đầu tư vào công ty đo thì họ đều phải quan tâm đến đội ngũ quản lý, đặc biệt là vai trò của “thuyền trưởng” ( tổng giám đốc, chủ tịch hội đồng quản trị) và hoạt động kinh doanh của công ty đó. Cứ theo sách vơ và kinh nghiệm kinh doanh thì thà đầu tư vào công ty có đội ngũ quản lý hạng A và sản phẩm hạng B chứ không nên đầu tư vào công ty có sản phẩm hạng A nhưng đôi ngu quản lý lai la hạng B. Nhà đầu tư/cổ đông sẵn sàng “liên minh” với những lãnh đạo giỏi cua công ty và tìm mọi cách giữ chân họ (bằng lương bổng, cổ phiếu thưởng tùy theo thành thích và kết quả kinh doanh). Kết quả kinh doanh cua doanh nghiêp càng tốt thì lợi ích của “thuyền trưởng” và ê-kip càng lớn, có thể là một phần không nhỏ của “chiếc bánh” lơi nhuân ma công ty lam ra. Nếu không thì nguy cơ viêc “thuyền trưởng” và thuy thu đoan đi tìm môt “bên bơ mơi” la cao.

Đôi vơi trương hơp cua VNM, điêu nay không phải là ngoại lệ. Có chăng ngoai lê ơ đây là việc công ty nay vừa có đội ngũ lãnh đạo và “thuyên trưởng” hạng A, lai vưa sơ hưu sản phẩm cũng… hạng A. Một ngoại lệ khác là mặc dù tập thể và cá nhân ấy đã cùng xây dựng một công ty có vốn hóa thị trường chưa đến 100 triệu USD khi cổ phần hóa (năm 2003) thành “con bò sưa tỷ đô”, mà nếu tính theo định giá “tin đồn F&N” mơi đây con lên đến gần 10 tỷ USD, ro rang họ chưa được đổi xử môt cach tương xứng. Với 0,27% cô phiếu đang sở hữu, bà Mai Kiều Liên, Tổng giám đốc VNM, có lẽ là người được tương thương vao loai tê nhât trong giơi kinh doanh trên thế giới dựa trên thành tích kinh doanh. Không năm nào SCIC bỏ phiếu ủng hộ cho việc phát hành cổ phiếu thưởng cho ban lãnh đạo VNM. Gia sư, nếu SCIC bỏ phiếu ủng hộ việc đó suốt mấy năm vừa qua thì co le “con bò sưa chục tỷ đô” này bây giờ con có giá trị cao hơn nhiều, và ai được lợi thì …ai cũng biết. Có gợi ý là SCIC có thể “bù lại” bằng việc cam kết dành một tỷ lệ nhất định số tiền thu đươc tư thoái vốn đó để thưởng cho ban lãnh đạo và cán bộ công nhân viên VNM -những người chung tay xây dựng nên VNM ngày nay, bơi làm như vậy cũng chính là làm cho VNM “có giá” hơn. Đấy là sự khôn khéo của người bán và chắc người mua cũng sẽ ủng hộ, thay vì “tận thu, tận diệt”.

Bà Mai Kiều Liên – Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Vinamilk là người Việt Nam duy nhất đoạt giải trong lĩnh vực “Kinh tế và đổi mới doanh nghiệp” của Giải thưởng Nikkei châu Á.

Ngược lại với những tranh luận và phát biểu ôn ao của các bên đươc bao chi trich dân là sự im lặng của vi “thuyền trưởng” VNM, một người khá kiệm lời và khó tiếp cân đối với giơi báo chí. Vơi tinh hinh hiên nay, các nhà đầu tư cũng như công chúng chắc chăn muốn được nghe các phát biểu chính thức của bà và ban lãnh đạo VNM.

Còn nhớ những ồn ao xung quanh việc SCIC dự định thay thê bà và sự phản đối của các nhà đầu tư nước ngoài trước đại hội cổ đông VNM năm 2015. Có người hỏi tại sao các cổ đông này lại muốn giữ bà Liên đến thế? Chắc cac nha đâu tư chuyên nghiêp đo biết phải làm gì để giá trị cổ phiếu của mình ngày một tăng và sinh lời bền vững. Cũng chính họ đã thể hiện sư lo lắng khi bà Liên công bô “dự tính nghỉ hưu” vào năm 2016. Nếu “nghỉ hưu”, ơ tuổi 63 đầy sức lực và kinh nghiệm kinh doanh và một ê-kip tận tụy và tài năng như vậy, không kho đê bà tìm đươc môt bến đỗ mới để xây dựng một doanh nghiệp tỷ đô khác. Đó cũng là le thường tình, bởi trong bôi canh nhân tai trong kinh doanh “như la mua thu” như hiên nay thì họ đều được trọng dụng va đãi ngộ xứng đáng, các công ty “săn đầu người” và các ông chủ khôn ngoan sẽ tìm đên họ.

Nói vậy để thấy, một trong nhưng rủi ro lớn ma các nhà đầu tư hiện thời và tương lai phải cân nhắc là cam kết lâu dài của “thuyền trưởng” và ê-kip lãnh đạo VNM trước khi họ quyết định có nên đầu tư vào công ty nay hay không, đầu tư bao nhiêu, ơ mưc giá nào va trong thơi gian bao lâu. Với các cổ đông hiện thời, đo la viêc ba Liên va ê-kip đi hay ở. Nhưng làm sao mà “thuyền trưởng” cam kết được khi chưa biết cổ đông sắp tới là ai và liệu có thống nhất được không, hay lại “cơm chẳng lành, canh không ngọt” như vừa mới đây? Suy cho cung, ba Liên hiên cũng chỉ là …người làm thuê, nếu không đươc trân trong thi chuyên “vui thì thiếp ở, lạnh lùng thiếp đi” rât dê xay ra. Và nếu dự định nghỉ hưu vào năm 2016 cua ba Liên trơ thanh hiên thưc, thì chắc nhiều nhà đầu tư sẽ phải nghĩ đến việc tìm cửa “thoát hiểm” sớm.

Nếu ban lãnh đạo công ty không đươc có tiếng nói trong việc lưa chon nhà đầu tư tương lai, xac đinh xem họ có lơi ich song trùng vơi VNM hay không, có giúp VNM trơ thành một thương hiệu Việt lớn va mạnh hơn hay không,hay chỉ là hanh đông thâu tóm cua hãng sữa đối thủ để rồi dần sóa xổ VNM và thay vào đó là một thương hiệu nước ngoài, thì việc đi hay ơ cua ba Liên va ê-kip cũng là chuyện đáng phải cân nhắc, vì lợi ích của chinh bà và đông sư.

Tất cả còn đang ở phía trước và SCIC cũng như Chính phủ co le cung đã tính đến những điều này.

Theo Doanh Nhân

Theo_Kiến Thức