Gia tăng cuộc ‘di tản’ của các loài sinh vật biển vùng xích đạo
Theo một nghiên cứu đăng trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ (PNAS) số ra ngày 5/4, các vùng biển ở xích đạo ấm lên do biến đổi khí hậu đã buộc hàng nghìn loài sinh vật biển nơi đây “di tản” hướng về các vùng biển ở hai cực của Trái Đất, đe dọa đến hệ sinh thái biển cũng như kế sinh nhai của người dân sinh sống ở các vùng biển xích đạo.
Các loài cá tại vùng biển ngoài khơi Mayotte, Pháp. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Các nhà khoa học đã so sánh dữ liệu của gần 50.000 loài sinh vật biển trong 3 giai đoạn cho đến năm 2015 với mỗi giai đoạn kéo dài 20 năm. Kết quả cho thấy tình trạng di tản của các loài sinh vật từ vùng biển nhiệt đới gia tăng.
Tác giả của nghiên cứu, giáo sư về sinh học biển của Đại học Auckland, Mark Costello, nêu rõ: “Tình trạng ấm lên trên toàn cầu đang làm thay đổi cuộc sống (của sinh vật biển) trong vòng ít nhất 60 năm. Phát hiện của chúng tôi cho thấy các loài sinh vật biển ở vùng xích đạo giảm khoảng 1.500 loài. Tình trạng này sẽ tiếp tục trong suốt thế kỷ, tuy nhiên tốc độ sẽ phụ thuộc vào liệu chúng ta có giảm được lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính hay không, và có thể giảm được bao nhiêu”.
Nghiên cứu phát hiện rằng sinh vật biển ở vùng nhiệt đới giảm khi nhiệt độ biển trung bình hằng năm tăng trên 20-25 độ C, tùy vào từng loài. Cuộc di tản về phía các cực trở nên rõ ràng hơn ở phía Bắc xích đạo, nơi các đại dương đang trở nên ấm hơn so với đại dương ở phía Nam xích đạo.
Video đang HOT
Trong khi đó, đồng tác giả của nghiên cứu trên, giáo sư sinh thái học thuộc Đại học Nelson Mandela (Nam Phi) David Schoeman cho biết, các loài sinh vật biển di tản có thể là do môi trường sống của chúng bị ảnh hưởng từ sự ấm lên của các vùng biển cận nhiệt đới.
Các nhà khoa học đã nghiên cứu dựa trên dữ liệu trong Hệ thống thông tin đa dạng sinh học Hải dương được truy cập miễn phí. Nghiên cứu không đi sâu vào cách thức mỗi loài sinh vật biển sẽ thích nghi như thế nào với môi trường mới cũng như tác động của hiện tượng “di tản” này đối với nguồn lợi hải sản ở vùng biển nhiệt đới.
Tuy nhiên, rõ ràng là đây là những vùng trên thế giới sẽ chịu thiệt hại nặng nhất. Theo Giáo sư Costell, Indonesia và các nước khác nằm gần xích đạo như ở Tây Phi là những nước chịu thiệt hại nhiều nhất do nguồn hải sản chỉ có thể giảm trong khi không có loài sinh vật biển mới nào đến thay thế.
Trên toàn thế giới, có khoảng 1,3 tỉ người sinh sống ở các vùng ven biển nhiệt đới, nhiều người trong đó sống bằng nghề đ.ánh bắt hải sản.
Theo một bài báo mới đây đăng tải trên tạp chí Nature, ước tính tiềm năng đ.ánh bắt tối đa các loài sinh vật biển vùng nhiệt đới tại những vùng đặc khu kinh tế, tức là nằm cách bờ biển 370 km, sẽ giảm 40% vào giữa thế kỷ này nếu không giảm sự ấm lên của Trái đất.
Trong khi đó, tại phần lớn các đảo quốc ở Thái Bình Dương, sản lượng đ.ánh bắt cá nhảy và cá ngừ vây vàng, chủ yếu phục vụ cho xuất khẩu, sẽ giảm tới 40% trong cùng kịch bản, trong khi sản lượng đ.ánh bắt các loài cá sống ở rạn san hô phục vụ tiêu thụ trong nước thậm chí có thể giảm mạnh hơn nữa.
New Zealand: Nữ kỹ sư dạy miễn phí cho t.rẻ e.m nghèo
Halaevalu Tu'ipulotu Halanukonuka, 32 t.uổi, học ngành Kỹ thuật tại Trường Đại học Auckland, dạy miễn phí môn Toán cho t.rẻ e.m nghèo từ lớp 1 - 11 tại Trung tâm Cộng đồng Panmure.
Halaevalu giảng bài cho n.am s.inh có hoàn cảnh khó khăn.
Ý tưởng dạy học miễn phí xuất hiện vào năm 2019, khi Halaevalu trình bày báo cáo "Phương pháp dạy Toán trong cộng đồng người Tonga" tại trường. Cô nhận ra t.rẻ e.m dân tộc thiểu số, t.rẻ e.m đến từ gia đình thu nhập thấp thường không được giáo dục đầy đủ vì cha mẹ mải lo kiếm sống.
Halaevalu cho biết: "Nhiều phụ huynh quá bận rộn nên không thể kèm con học bài. Họ cũng không có t.iền cho con đi học thêm, dẫn đến kết quả học tập kém. Khi lớn lên, con cái họ lại rơi vào tình cảnh nghèo khó như cha mẹ. Tôi muốn giúp họ thay đổi".
Lớp học của Halaevalu có hơn 20 học sinh, bắt đầu từ tháng 2/2021. Khi dạy học, Halaevalu sử dụng thẻ bài, viên bi, que tính để tạo niềm hứng khởi cho học sinh.
Sinh ra và lớn lên tại Tonga, trong ngôi làng Logologo, Halaevalu thấu hiểu và đồng cảm với những khó khăn của t.rẻ e.m nghèo. Năm Halaevalu 14 t.uổi, cô mồ côi cha mẹ, theo anh trai đến New Zealand để bắt đầu cuộc sống mới.
Tại Trường Trung học Taumarunui, Halaevalu gặp nhiều trở ngại trong học tập vì không có bố mẹ giúp đỡ. Có thế mạnh trong môn Vật lý, Halaevalu nộp đơn ứng tuyển vào Trường ĐH Auckland, chuyên ngành Kỹ thuật. Cô muốn trở thành kỹ sư giống cha.
"Tôi muốn xây dựng các lớp học miễn phí cho t.rẻ e.m nghèo, khiến Toán học trở nên thú vị hơn trong mắt các em. Tôi tin rằng, những đ.ứa t.rẻ này có thể học tập tốt, đạt thành tích cao nếu được hỗ trợ kịp thời" - Halaevalu chia sẻ.
Người đàn ông cứu thành công 47 ngư dân Đang đ.ánh bắt hải sản ở ngoài khơi, một tàu cá của ngư dân Quảng Nam bị chìm. 47 ngư dân bị nạn được anh Lâm cứu vớt thành công. Ngày 19/3, tàu cá mang số hiệu QNa 91595 TS của ông Huỳnh Minh Khả (48 t.uổi, trú xã Tam Quang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) đã chở 47 ngư dân bị...