Gia tăng bệnh hen suyễn ở trẻ em
Hen suyễn ( hen phế quản) là một bệnh không đồng nhất, đặc trưng bởi viêm mạn tính đường thở, kết hợp tắc nghẽn luồng khí thay đổi. Triệu chứng của bệnh là ho, khò khè, khó thở, nặng ngực thay đổi về cường độ theo thời gian.
Một bệnh nhi được đo chức năng hô hấp để xác định có bị hen suyễn hay không. Ảnh: G.Nhi
* Khổ sở vì bệnh
Suốt 5 năm qua, chị Hồ Thị H. (P.An Bình, TP.Biên Hòa) thường xuyên phải nghỉ việc để đưa con gái là Đ.N.N.Y (5 tuổi) vào Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai điều trị bệnh hen suyễn. Chị H. cho biết, khi con gần 1 tuổi, cháu thường xuyên bị ho, khò khè, có lần nửa đêm không thở được chị phải đưa con đến bệnh viện cấp cứu. Riêng năm 2019, cháu Y. phải nhập viện 3 lần để điều trị căn bệnh này. Do thường xuyên bị bệnh, nên đã 5 tuổi mà cháu Y chỉ nặng 14kg và thường xuyên phải nghỉ học. Vào đầu tháng 3 này, cháu Y. lại khởi phát cơn hen và phải nhập viện điều trị thêm 1 tuần.
Tương tự, con gái của chị Lê Thị H., (P.Long Bình, TP.Biên Hòa) năm nay 5 tuổi cũng mắc phải căn bệnh này. “Khi bé được 8 tháng tuổi thường xuyên bị ho, khò khè, khó thở và cứ mỗi 2 tháng phải nhập viện do cơn hen tái phát, ảnh hưởng sang cả phổi. Đến năm 2 tuổi, cháu được lập hồ sơ quản lý bệnh hen tại Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai, nhờ được điều trị dự phòng, tần suất cháu bị bệnh thưa hơn và không phải nhập viện như trước. Hiện nay, tôi chỉ đưa con đi tái khám theo hẹn của bác sĩ, 2-3 tháng/lần để theo dõi sức khỏe cho cháu” – chị H. cho biết.
Theo BS-CKI.Lưu Thị Ngọc Hương, Trưởng khoa Hô hấp 1 Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai, hen suyễn ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của trẻ, nếu không được điều trị sẽ gây suy hô hấp. Bệnh còn ảnh hưởng đến sinh hoạt, học tập của trẻ, chậm phát triển thể chất, ảnh hưởng đến công việc của cha mẹ, là gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Video đang HOT
Các yếu tố thuận lợi dẫn đến hen suyễn ở trẻ là do di truyền, nếu trong gia đình có người bị hen suyễn thì trẻ có nguy cơ rất cao, hoặc kết hợp với trẻ bị chàm, viêm da dị ứng. Ngoài ra, do ô nhiễm môi trường, thay đổi thời tiết, nấm mốc, khói thuốc lá. Một số trẻ do gắng sức hoặc hít phải các dị nguyên mà cơ thể không chấp nhận được như: lông chó, mèo, gián, thú nhồi bông, phấn hoa, nước lau nhà… Hay một số trẻ khởi phát cơn hen do thức ăn, đặc biệt là đồ biển, trứng, thịt gà.
Khi tiếp xúc với các yếu tố kích thích trên, phế quản người bệnh sẽ bị co thắt, phù nề, chứa đầy chất nhầy gây tắc nghẽn làm xuất hiện các triệu chứng như ho, khò khè, khó thở, nặng ngực, tái đi tái lại nhiều lần và thường xảy ra nặng hơn vào ban đêm hoặc sáng sớm.
Đơn vị quản lý bệnh hen Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai thực hiện khám bệnh vào các ngày thứ ba và thứ sáu hằng tuần. Trung bình 1 tuần khám 100 lượt bệnh nhân.
* Hiệu quả điều trị dự phòng và cách phòng ngừa
Theo BS.Ngọc Hương, trước đây, việc chẩn đoán hen suyễn chủ yếu dựa vào yếu tố lâm sàng và khai thác tiền sử bệnh tật của trẻ cũng như yếu tố gia đình. Tuy nhiên, hiện nay bệnh viện đã được trang bị đầy đủ các phương tiện, máy đo chức năng hô hấp tối tân dành cho trẻ 3 tuổi trở lên, chứ không phải 8 tuổi như trước kia, nên giúp cho việc phát hiện được bệnh sớm và chính xác.
Đặc biệt, bệnh viện đã có đơn vị quản lý bệnh hen nên giúp cho việc điều trị dự phòng rất hiệu quả, bệnh nhân không phải lên tuyến trên như trước đây.
Dựa vào kết quả chẩn đoán lâm sàng và đo chức năng hô hấp, nếu trẻ nằm trong tiêu chuẩn phải điều trị dự phòng sẽ được bác sĩ lập hồ sơ quản lý cho trẻ. Những bệnh nhân có hồ sơ quản lý sẽ được cấp thuốc BHYT theo đúng phác đồ điều trị dự phòng và bác sĩ sẽ hẹn tái khám mỗi 1 hoặc 2-3 đến 6 tháng tùy theo mức độ bệnh của từng trẻ.
“Nhờ có đơn vị quản lý bệnh hen mà bệnh nhân được điều trị dự phòng rất tốt, giảm số lần nhập viện do cơn hen cấp, không ảnh hưởng đến sinh hoạt, học tập hằng ngày, trẻ có thể tham gia mọi hoạt động giống như các trẻ bình thường và chức năng phổi ít bị ảnh hưởng ở tuổi trưởng thành. Nếu trẻ được quản lý, điều trị và phòng ngừa tốt thì trong vòng 1, 2 năm sẽ lui bệnh” – bác sĩ Ngọc Hương nói.
Để phòng ngừa hen suyễn cho trẻ, cần tránh tiếp xúc với các yếu tố ảnh hưởng như: ô nhiễm môi trường, thay đổi thời tiết, nấm mốc, khói thuốc lá, không cho trẻ chơi các trò chơi hoặc làm việc gắng sức. Loại bỏ các dị nguyên đường hít bằng cách không nuôi chó, mèo, gián, thú nhồi bông, phấn hoa, nước lau nhà… Những trẻ bị hen suyễn do thức ăn thì cần loại bỏ thức ăn đó ra khỏi thực đơn của trẻ.
Tăng sức đề kháng cho trẻ bằng cách ăn uống các thực phẩm sạch, ăn nhiều trái cây, tăng cường vitamin, giữ ấm cơ thể để tránh nhiễm khuẩn hô hấp, vì đây cũng là nguyên nhân gây ra khò khè ở trẻ.
Gia Nhi
Theo baodongnai
Phòng cơn hen ở trẻ như thế nào?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ngày nay có khoảng 10% số trẻ em dưới 15 tuổi bị suyễn. Hen suyễn để lại nhiều di chứng cho trẻ nên việc phòng bệnh là quan trọng.
Ở điều kiện sinh lý bình thường, khi ta hít vào, không khí từ ngoài đi qua mũi hoặc miệng, xuống họng, vào đường thở lớn gọi là khí quản rồi đi vào các nhánh nằm trong hai lá phổi, các nhánh này gọi là phế quản. Khi ta tiếp xúc với các yếu tố gây cơn hen, đường thở bị viêm, niêm mạc đường thở bị phù nề và tăng tiết dịch nhầy làm bít tắc lòng phế quản, dẫn đến các dải cơ quấn quanh phế quản co thắt lại làm cho lòng phế quản hẹp lại, gây cản trở lưu thông của dòng khí thở vào và thở ra. Điều này gây nên các triệu chứng của cơn hen với các biểu hiện khó thở, nghe có tiếng rít, tiếng khò khè trong lồng ngực.
Về nguyên nhân, các nhà khoa học ghi nhận suyễn có liên quan mật thiết đến tình trạng dị ứng từ các phấn hoa, lông thú, bụi nhà, thuốc men, nhiễm trùng đường hô hấp, do thay đổi nhiệt độ theo mùa, do khói từ thuốc lá hoặc bếp củi hay lò sưởi, chất bảo quản thực phẩm và phụ gia, chất tạo màu, do cơ địa dị ứng với một số chất đạm từ thức ăn như: tôm cua, cá biển, nước mắm... Gần đây, các nhà khoa học ở Mỹ ghi nhận việc dùng bừa bãi hoặc quá liều các vitamin tổng hợp, nhất là vitamin nhóm B đã làm tăng dị ứng mắc hen suyễn ở trẻ em.
Về triệu chứng, có một số trẻ bị bệnh nhẹ và thoáng qua; một số trẻ bị liên tục, xảy ra một lần trong ngày; với các biểu hiện như: thở khò khè, ho, khó thở, tức ngực và đôi khi có đờm trong cổ họng.
Về phòng bệnh, hen suyễn là bệnh mãn tính đường hô hấp, để lại nhiều di chứng cho trẻ em, cho nên phòng bệnh là việc làm không thể thiếu cho mỗi gia đình. Trước hết, ta cần tránh cho trẻ tiếp xúc với các yếu tố gây dị ứng như: không để cho trẻ tiếp xúc với các loại hoa kiểng trang trí trong nhà, tránh khói bụi do nấu nướng, đốt nhang khói trong thờ cúng ông bà. Không nuôi chó mèo hoặc các loại vật nuôi có lông khác vì trẻ dễ hít phải các loại lông thú cũng phát sinh cơn hen. Không cắm hoa trong phòng ngủ của trẻ bị hen. Không để trẻ chơi ở những nơi có nhiều hoa như công viên; không để những chất nặng mùi trong nhà; tránh dùng các loại thuốc xịt như nước hoa xịt phòng, thuốc xịt muỗi, côn trùng; duy trì không khí sạch và trong lành, mở rộng cửa sổ khi trời nóng ngột ngạt, khi có khói bếp hoặc trong phòng có mùi khó chịu; đóng cửa sổ nếu không khí bên ngoài nhiều khói xe, khói nhà máy, bụi phấn hoa. Chỗ ngủ của trẻ cần được dọn dẹp sạch sẽ, ngăn nắp, gọn gàng, cần phơi nắng chăn, gối, nệm thường xuyên, để đảm bảo không bị ẩm ướt để ngăn chặn sự phát triển của nấm mốc; không cho thú vật lên giường hoặc vào nơi trẻ ngủ.
Vấn đề ăn uống, bé bị hen suyễn không nên ăn nhiều bánh kẹo, nhất là những loại có các chất hóa học để tăng mùi thơm cũng như các đồ uống, nước ngọt có đường hóa học, chất bảo quản; tránh các loại thức ăn mà trẻ dễ bị dị ứng như: tôm cua bò gà, bột ngọt, đồ hộp, lòng trắng trứng. Với trẻ còn bú, cần cho trẻ bú sữa mẹ để tận dụng tốt nguồn kháng thể từ mẹ, đề phòng mọi bệnh tật trong đó có hen suyễn. Theo các nhà khoa học, trẻ được nuôi bằng sữa mẹ trong 4 tháng đầu sau khi sinh sẽ tránh được bệnh hen suyễn trong 4 - 6 năm đầu của cuộc đời. Với trẻ lớn hơn, cần tập cho trẻ có thói quen ăn nhiều hoa quả, đặc biệt là táo, rau tươi vì có nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C sẽ có lợi về nhiều mặt trong đó có phòng và chữa hen. Cần bổ sung chế độ ăn nhiều cá, dùng dầu cá có nhiều axít béo omega-3 và không no có tác dụng làm giảm bớt các phản ứng viêm và có tác dụng tích cực trong việc phòng và chữa hen phế quản.
Về sử dụng thuốc, với trẻ bị hen suyễn thì thuộc cơ địa dị ứng nên rất dễ dị ứng thuốc nhất là kháng sinh, nên khi sử dụng phải có chỉ định của bác sĩ. Điều hết sức lưu ý là khi bé khám bệnh cần khai báo với bác sĩ là trẻ bị hen suyễn để bác sĩ cân nhắc khi sử dụng thuốc cho trẻ, chọn thuốc thuộc nhóm ít gây dị ứng nhất cho bé. Một nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học Mỹ ghi nhận việc dùng bừa bãi hoặc quá liều các vitamin tổng hợp, nhất là vitamin nhóm B đã làm tăng dị ứng hóa và khả năng mắc hen suyễn ở trẻ em. Khi tắm cho trẻ bị hen suyễn cần tắm nơi không có gió lùa, tắm nước ấm, tắm nhanh, lau khô ngay vì để lạnh đột ngột cũng là nguy cơ xuất hiện cơn hen cho trẻ.
BS.CKI. Trần Quốc Long
Theo suckhoedoisong
Từ một cơn sốt thông thường, mẹ chẳng ngờ khi con được chẩn đoán mắc căn bệnh tưởng chỉ người lớn mới bị Đối với người mẹ không gì đau đớn hơn việc chứng kiến con cái bị bệnh tật giày vò mà bản thân bất lực không thể làm gì. Con cái khỏe mạnh, phát triển bình thường là niềm hạnh phúc của nhiều cha mẹ. Đối với người làm cha, làm mẹ không gì đau đớn hơn việc thấy con mình bị bệnh tật...