Gặp “tỷ phú” sở hữu kho t.iền cổ nặng 6 tấn

Sau nhiều năm vất vả lặn lội đi sưu tập t.iền cổ từ nhiều vùng miền trên cả nước, ông Nguyễn Văn Thạo đã sở hữu một kho t.iền cổ quý giá nặng tới 6 tấn.

Kho t.iền giá trị không tính được bằng… t.iền

Niềm đam mê t.iền cổ quá lớn, đầu những năm thập niên 90, Nguyễn VănThạo đã quyết định bỏ nghề thủy lợi để một mình rong ruổi khắp hang cùng ngõ hẻm trong các bản làng người dân tộc. Khắp các tỉnh Tây Bắc và các tỉnh Đông Bắc chưa có nơi nào anh chưa đặt chân qua.

Trong những chuyến đi để đời ấy, ôngThạo không thể nào quên được cảnh cơm nắm muối vừng lóc cóc trên chiếc xe Minsk đã được bọc xích vượt qua những cung đường núi, đèo hiểm trở sình lầy bùn đất để vào bản lần theo dấu phát tích của những đồng xu gỉ màu. Có lần phải lên bản người Mông (Hà Giang) đúng thời điểm cuối hành trình khi trong người chỉ còn vài đồng bạc lẻ với túi cá mắm mặn dự trữ. Trước thông tin trong bản mới phát lộ chum t.iền xu, ông Thạo quyết tâm ở lại để được mục sở thị chúng.

T.iền cổ dạng thỏi

T.iền cổ làm theo dạng đồng xu

Nhưng vị già làng đã qua độ t.uổi lục tuần quắc thước ấy nhất quyết không bán dù được trả giá nào. Kiên nhẫn vài ngày, t.iền trong túi đã hết nhưng không có tín hiệu khả quan, anh đành dùng cá mắm đổi lấy cơm ăn qua ngày trước khi về dưới xuôi. Thấy người trong bản quý cá mắm, những lần đi sau, anh đều mang theo nhiều hơn. Mỗi lần đó, anh đều mang cá mắm lên bản đổi lương thực.

Sau quãng thời gian kiên trì, một hôm ông già bản lạnh lùng kéo tay Thạo vào tận buồng trên gác rồi khệ nệ đem ra một chum sành nặng chừng vài chục kí lô rồi dựng đứng giữa sàn nhà. Trước mắt, lần đầu tiên trong đời rong ruổi ấy, Thạo được nhìn thấy chiếc chum bám đầy đất bụi, bị sứt mẻ vài miếng ở miệng nhưng đặc những đồng xu ở bên trong. Vội lấy số t.iền tích cóp trong túi đã để mua lại nhưng vị già làng lắc đầu cười chỉ tay về phía túi cá mắm. Thạo liền đem tất cả số cá mắm còn lại trao cho vị già bản.

Một lần nọ, có gia đình nông dân ở Bắc Giang trong quá trình đào móng làm sân thì phát hiện một chum t.iền cổ. Mới nghe tin, anh đã phi một mạch về nhưng tới nơi chiếc hũ hình lọ hoa có nhiều họa tiết đẹp được tráng men màu lam đã bị chạm vỡ thành nhiều mảnh. T.iền xu ở bên trong dù ít nhưng là những đồng t.iền quý thời loạn lạc triều nhà Mạc. Tẩn ngẩn nhìn hũ t.iền không còn nguyên vẹn, Nguyễn Văn Thạo lặng lẽ gom từng mảnh vỡ, t.iền rơi mang cho vào túi mang về.

Suốt quá trình hơn 20 năm rong ruổi đi tìm thứ t.iền kim loại gỉ màu ấy đến giờ đây trong bộ sưu tập của anh có trên 6 tấn t.iền xu cổ đủ các loại mệnh giá của từng triều từ thời nhà Đinh tới thời Bảo Đại, đời vua thời kỳ phong kiến cuối cùng.

Mới đây, tổ chức kỷ lục Việt Nam đã đề xuất kỷ lục “Người giữ và bảo vệ kho t.iền cổ lớn nhất Việt Nam qua các thế kỷ” cho ông Nguyễn Văn Thạo (49 t.uổi, trú ở Bắc Ninh).

Bộ sưu tập của ông Thạo được thống kê có đầy đủ các mệnh giá t.iền theo dòng chảy lịch sử Việt Nam từ những đồng t.iền đầu tiên Thái Bình Hưng Bảo của triều đại nhà Đinh (968 – 980) đến đồng t.iền Bảo Đại Thông Bảo của vua Bảo đại triều nhà Nguyễn (1926 – 1945), ông vua cuối cùng của thời kỳ phong kiến Việt Nam.

Ngoài ra, bộ sưu tập của nhà sưu tầm Nguyễn Văn Thạo còn có bộ t.iền giấy qua các thời kỳ kháng chiến chống Pháp, thời kỳ chống Mỹ và bộ t.iền thẻ, t.iền thỏi bằng vàng, bạc quý giá khác.

Cắm sổ đỏ để đi mua t.iền cổ

Với những người trong giới đam mê sưu tập t.iền cổ, chẳng ai là không biết đến danh tiếng của ông Nguyễn Văn Thạo (49 t.uổi, ở Bắc Ninh). Ông Thạo được mệnh danh là ông “vua t.iền cổ” vì sở hữu cả một kho tàng t.iền cổ vô cùng phong phú và có giá trị.

Ông Thạo kể rằng, cái duyên đến với đam mê t.iền cổ cũng rất tình cờ, hồi còn nhỏ, một lần ra quán đồng nát tìm kiếm bút và tem thư chứng kiến cả rổ đồng t.iền xu hình tròn, lỗ vuông có những ký tự lạ màu gỉ xanh bị người ta đ.ập móp, bán giá đồng nát, cậu bé Thạo thấy rất tiếc nuối.

Gom toàn bộ số t.iền có được, Thạo mua hết số đống xu đó về nhà lau chùi sạch sẽ rồi cất gọn vào chiếc vại sành để trong buồng. Thỉnh thoảng cậu bé mang ra ngắm rồi lại cất cẩn thận.

Ông Nguyễn Văn Thạo sở hữu kho t.iền cổ nặng tới 6 tấn

Sau đó vài năm, có lần trời mưa lớn, nước lũ xối xả từ con kênh chảy qua những gò đồi sau nhà phát lộ ra những mảnh sành, mảnh sứ cổ kèm theo những đồng xu tròn dẹt. Cả làng đổ xô cầm cuốc, xẻng hò nhau đi đào bới tìm cổ vật. Thạo cũng tranh thủ gom được một số đem về ngắm so sánh với những đồng t.iền có được trước đó nhưng những ký tự trên mặt đồng t.iền luôn là điều bí ẩn. Dấu hỏi về lịch sử, niên đại của những đồng xu này luôn lớn dần trong đầu cậu bé từ đó.

Sau khi tốt nghiệp, Nguyễn Văn Thạo trở thành nhân viên của Công ty thủy lợi 1 – Bộ Thủy lợi. Trong quá trình công tác, thường xuyên phải đi tỉnh lẻ, trong mỗi chuyến công tác tác, Nguyễn Văn Thạo chứng kiến nhiều nơi phát lộ những đồng xu cũng hình tròn, lỗ vuông nhưng có nhiều kích thước và ký tự khác nhau. Những đồng t.iền này nhanh chóng bị nhòm ngó và được gạ mua với giá rẻ mạt. Sau đó chúng bị bán sang Trung Quốc.

T.iền cổ trong bộ sưu tập của ông Thạo

Những đồng t.iền cổ dính chặt lại thành một khối

Mang vài mẫu về tra khảo trên sách, Nguyễn Văn Thạo không khỏi sững sờ khi phát hiện một trong những mẫu đó là t.iền cổ từ thời sơ khai nước nhà mang giá trị lịch sử quý giá.

Với mong muốn lưu giữ những nét văn hóa thể hiện trên các đồng t.iền qua các triều đại cho thế hệ sau được hiểu sâu hơn về lịch sử đất nước vì thế cứ hễ nghe ở đâu phát hiện được t.iền cổ, đồng xu bạc màu là ông Thạo có mặt để xem, nghe kể lại quá trình phát hiện rồi mua về lưu giữ.

“Bao nhiêu t.iền lương của đôi vợ chồng hồi đó đều đổ dồn vào những đồng xu được bới lên từ đất. Thậm chí có đận còn cắm cả sổ đỏ để lấy t.iền chỉ để mua vài chum t.iền cổ”, ông Thạo nhớ lại.

Lê Tú

Theo Dantri