Gặp khó khăn trong bồi thường dân sự vẫn có thể được tha tù trước thời hạn

Bạn đọc hỏi: Con trai tôi bị tòa tuyên 15 năm tù về tội “ Cố ý gây thương tích” và phải bồi thường 50 triệu đồng, nhưng do hoàn cảnh khó khăn nên chưa thực hiện được nghĩa vụ bồi thường. Vậy sau này con tôi có thành tích cải tạo tốt có được giảm án hay không? Trách nhiệm bồi thường được đánh giá thế nào khi xem xét giảm án? Nguyễn Thị Lụa (Hà Đông – Hà Nội)

Tha tù trước thời hạn có điều kiện là một chính sách hình sự mới hết sức nhân đạo được quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015 (Ảnh minh họa)

Luật sư Đặng Văn Sơn trả lời:

Tha tù trước thời hạn có điều kiện là một chính sách hình sự mới hết sức nhân đạo được quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015, nhằm thực hiện chủ trương “đề cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội” đã được nêu rõ trong Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 2-6-2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020.

Về bản chất, tha tù trước thời hạn có điều kiện là việc cho phép người đang chấp hành hình phạt tù có đủ điều kiện theo quy định được quay trở về với cộng đồng để cải tạo, sửa chữa lỗi lầm với sự giúp đỡ, giám sát của gia đình, các cơ quan, đoàn thể xã hội và họ phải tuân thủ một số nghĩa vụ nhất định. Nếu vi phạm các nghĩa vụ đến một mức độ nào đó thì tòa án sẽ hủy bỏ việc tha tù trước thời hạn và buộc họ phải chấp hành phần hình phạt tù còn lại chưa chấp hành.

Cụ thể, theo quy định tại Điều 66, Bộ luật Hình sự năm 2015, người đang chấp hành án phạt tù có thể được tha tù trước thời hạn khi có đủ các điều kiện: Phạm tội lần đầu; Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt; Đã được giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với người bị kết án về tội phạm nghiêm trọng trở lên; Có nơi cư trú rõ ràng; Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, án phí và các nghĩa vụ bồi thường dân sự; Đã chấp hành được ít nhất là một phần hai mức thời hạn tù đối với hình phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất 15 năm đối với tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn.

Trường hợp người phạm tội là thương binh, bệnh binh, thân nhân gia đình liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng, người đủ 70 tuổi trở lên, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, thì thời gian đã chấp hành ít nhất là một phần ba hình phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất 12 năm đối với tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn…

Về thủ tục thì theo đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền, tòa án quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện đối với người bị kết án. Người được tha tù trước thời hạn có điều kiện phải thực hiện các nghĩa vụ trong thời gian thử thách. Thời gian thử thách bằng thời gian còn lại của hình phạt tù. Tuy nhiên, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện cố ý vi phạm nghĩa vụ 2 lần trở lên hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính 2 lần trở lên trong thời gian thử thách, thì tòa án có thể hủy bỏ quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện đối với người đó và buộc họ phải chấp hành phần hình phạt tù còn lại chưa chấp hành.

Trường hợp người đó mà thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời gian thử thách thì tòa án buộc người đó chấp hành hình phạt của bản án mới và tổng hợp với phần hình phạt tù chưa chấp hành của bản án trước theo quy định tại Điều 56 của Bộ luật này. Ngoài ra, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện đã chấp hành được ít nhất là một phần hai thời gian thử thách và có nhiều tiến bộ thì theo đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền, tòa án có thể quyết định rút ngắn thời gian thử thách.

Luật sư Đặng Văn Sơn (Văn phòng Luật sư Đặng Sơn và Cộng sự) Số nhà 31, ngõ 192, đường Tam Trinh, Yên Sở, Hoàng Mai, Hà Nội

Nếu con bạn đáp ứng đủ các điều kiện nêu trên thì sẽ được xem xét tha tù trước thời hạn. Tuy nhiên, tại điểm đ của Điều luật quy định: “Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, án phí và các nghĩa vụ bồi thường dân sự”. Đây là vấn đề khó đối với con bạn bởi hoàn cảnh của gia đình bạn khó khăn không khắc phục hậu quả thay cho con bạn, mà con bạn lại đang ở tù để chấp hành hình phạt thì không thể tự khắc phục được. Trong trường hợp này, nếu gia đình thật sự khó khăn thì bạn nên làm đơn trình bày các cấp xem xét giải quyết để con bạn sớm được tha tù trước thời hạn và sớm có điều kiện thực hiện nghĩa vụ dân sự đối với bị hại.

Theo anninhthudo