Gần 1.200 bẫy ảnh ở 21 khu rừng không phát hiện hổ, báo gấm, sao la

Trường Nguyên06:05 10/12/2023

Gần 1.200 bẫy ảnh trong 21 khu rừng thuộc 8 tỉnh của Việt Nam đã chụp trong 4 năm nhưng không phát hiện được hổ, báo gấm, sao la, sói lửa.

Các bẫy ảnh này do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ ( USAID) đặt. Đây là đơn vị tài trợ Hợp phần Bảo tồn đa dạng sinh học thuộc dự án quản lý rừng bền vững và Bảo tồn đa dạng sinh học ( VFBC). Cơ quan này vừa công bố kết quả điều tra bằng bẫy ảnh lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam.

Bò tót được bẫy ảnh ghi nhận trong Vườn quốc gia Cát Tiên vào tháng 8-2022. Ảnh: WWF-Việt Nam.

Dự án VFBC đã thiết lập 1.176 điểm bẫy ảnh tại 21 khu rừng đặc dụng và rừng phòng hộ tại 8 tỉnh thành của Việt Nam. Từ 2019 đến 2023, bẫy ảnh đã chụp hàng triệu hình ảnh. Trong đó có 120.000 ảnh động vật. Bẫy ảnh ghi nhận được quần thể voi châu Á tại 2 khu vực và loài thú móng guốc lớn như bò tót tại 1 khu vực.

Phần lớn những loài được ghi nhận là loài có khả năng chống chọi tốt nhất với áp lực săn bắt. Trong đó có các loài khỉ, chồn bạc má và lợn rừng. Các loài quý hiếm như mang lớn và gấu chó cũng được phát hiện.

Tuy nhiên, bẫy ảnh không ghi nhận được hình ảnh của các loài động vật ăn thịt lớn như hổ, báo gấm, sói lửa và động vật ăn cỏ quý hiếm sao la.

Mặc dù kết quả khảo sát cho thấy động vật hoang dã đã suy giảm nghiêm trọng ở tất cả 21 khu rừng, nhưng mức độ phong phú loài và số lượng loài đặc hữu tương đối cao.

Trong đó có 9 loài đặc hữu Việt Nam và 21 loài đặc hữu của dãy Trường Sơn có nguy cơ bị đe dọa cao được ghi nhận.

Video đang HOT

Loài mang Trường Sơn được bẫy ảnh ghi nhận vào tháng 4-2023. Ảnh: WWF-Việt Nam.

Đợt điều tra thứ hai đang được tiến hành bằng bẫy ảnh tại 21 khu rừng, dự kiến kết thúc vào năm 2025 và sẽ được so sánh với kết quả ban đầu nêu trên.

Bẫy ảnh cho thấy nhiều loài suy giảm do săn bắt

Đây là đợt khảo sát về đa dạng sinh học bằng bẫy ảnh hệ thống và toàn diện nhất từng được thực hiện tại Việt Nam. Nhận định này là của các chuyên gia bảo tồn thuộc Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF-Việt Nam).

Kết quả điều tra cho thấy quần thể của nhiều loài động vật rừng quan trọng không được ghi nhận và có thể đã suy giảm do việc săn bắt vẫn phổ biến trên diện rộng.

9 nhóm động vật là đồng minh lớn của con người trước biến đổi khí hậu

Trong bài trước, chúng ta nói về 9 nhóm động vật có thể tạo ra sự khác biệt lớn nhất trong việc giảm khí thải nhà kính là cá biển, cá voi, cá mập, sói xám, linh dương đầu bò, rái cá biển, bò xạ hương, voi rừng châu Phi và bò rừng châu Mỹ.

Cả bò và sói đều là đồng minh của con người trước biến đổi khí hậu

Đồng minh quan trọng dưới biển

Trong số 9 nhóm động vật này, cá biển là đồng minh lớn nhất. Các nhà nghiên cứu ước tính tập hợp các loài cá biển có thể góp công sức tới 5 trong tổng số 6,4 tỉ tấn CO2 mà 9 nhóm động vật hấp thụ mỗi năm.

Cá có khả năng thu giữ carbon theo nhiều cách khác nhau, gồm ăn sinh vật phù du giàu carbon gần bề mặt và thải ra các viên phân có thể chìm xuống đáy nhanh chóng. Ngoài ra, khi cá chết, chúng chìm xuống đáy đại dương, nơi carbon trong cơ thể chúng được cô lập.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng cá mập có tác động tích cực đến chu trình carbon ở biển bằng cách ăn các loài cá ăn rêu cỏ hoặc hạn chế các khu vực chúng sinh sống. Điều đó góp phần bảo vệ thực vật biển, vốn rất quan trọng cho việc hấp thụ carbon. Ví dụ, cá mập hổ giúp kiểm soát quần thể bò biển, tạo điều kiện các "đồng cỏ dưới biển" phát triển mạnh mẽ, từ đó giúp lưu trữ một lượng lớn carbon trên khắp thế giới.

Bản thân cá mập cũng trực tiếp "đóng gói" carbon nhờ việc thải phân xuống đáy biển. Nhưng quần thể cá mập đã giảm đáng kể trong những thập niên gần đây do nạn đánh bắt cá vì mục đích thương mại, với một phần ba tổng số loài cá mập và cá đuối hiện đang bị đe dọa tuyệt chủng.

Giống như cá mập, cá voi làm được rất nhiều việc thông qua phân của chúng. Phân của cá voi rất giàu chất dinh dưỡng và có tác dụng như một loại phân bón, kích thích sự phát triển của thực vật phù du - loại thực vật cực nhỏ nhưng tiêu thụ lượng carbon dioxide rất lớn. Ngay cả những loài cá voi kiếm ăn ở sâu dưới đại dương vẫn cần phải bơi lên mặt nước để thở và thải phân, tạo ra thứ được gọi là "máy bơm cá voi" để hút carbon ra khỏi khí quyển.

Kích thước khổng lồ của nhiều loài cá voi có nghĩa là chúng cũng lưu trữ một lượng lớn carbon trong cơ thể. Khi chúng chết, xác chìm xuống đáy đại dương và có thể tồn tại ở đó hàng thế kỷ cho đến khi bị phân hủy và bị các sinh vật sống ở đó tiêu thụ hoàn toàn. Tuy nhiên, quần thể cá voi cũng đang phải chịu thiệt hại trên khắp thế giới, với 4 trong số 13 loài cá voi lớn được coi là có nguy cơ tuyệt chủng hoặc cực kỳ nguy cấp.

Động vật trên cạn cũng quan trọng

Tuy nhiên, không nên bỏ qua ảnh hưởng của động vật trên cạn. Nghiên cứu của Giáo sư sinh thái Oswald Schmitz đã tiết lộ rằng loài sói xám sống trong các khu rừng phương bắc của Canada (một trong những kho trữ carbon quan trọng nhất thế giới) có ảnh hưởng gián tiếp đến khả năng lưu trữ carbon của rừng.

Bằng cách kiểm soát sự sinh sôi của các động vật ăn cỏ lớn như nai sừng tấm, loài sói giúp thúc đẩy sự phát triển của cây non. Không có sói, động vật ăn cỏ sẽ ăn cây non và làm giảm sự phát triển của rừng. Schmitz và các đồng nghiệp ước tính rằng những con sói xám trong các khu rừng phương bắc có khả năng loại bỏ carbon khỏi khí quyển tương đương với lượng khí thải từ 33 - 71 triệu ô tô mỗi năm.

Tuy nhiên, đó là một sự cân bằng mong manh. Giáo sư Schmitz chỉ ra rằng các hệ sinh thái khác nhau thực sự có thể được hưởng lợi từ việc có động vật ăn cỏ lớn hơn. Ví dụ, những con sói xám ăn thịt nai sừng tấm ở đồng cỏ Bắc Mỹ (lưu ý là đồng cỏ chứ không phải rừng) có thể làm giảm lượng carbon mà những khu vực đó có thể chứa. Phân nai sừng tấm có thể bón cho đất và kích thích sự phát triển của cỏ. Chỉ trong trong các môi trường mà cháy rừng không phổ biến, thảm thực vật dày hơn mới đồng nghĩa là nơi lưu trữ carbon an toàn.

Việc nghiên cứu mối quan hệ nhân quả giữa thực vật, động vật với biến đối khí hậu đan xen rất phức tạp. Một loài động vật có tác động có lợi đến khí hậu ở hệ sinh thái này có thể không có tác dụng có lợi ở hệ sinh thái khác. Giáo sư Schmitz nêu ví dụ, ở Bắc Cực, bò xạ hương là con mồi ưa thích của loài sói, tuy nhiên loài động vật ăn cỏ lớn này lại có "ảnh hưởng rất lớn" trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu bằng cách bảo vệ vùng đất đóng băng

Ông giải thích: "Bằng cách sục cỏ và giẫm đạp không cho cỏ sinh sôi, chúng bảo vệ lớp băng vĩnh cửu khỏi sự tan chảy. Nếu lớp băng vĩnh cửu tan chảy (dưới tác động từ cỏ), nó có thể giải phóng hàng triệu đến hàng nghìn tỉ tấn khí mêtan - một loại khí nhà kính có độc lực mạnh".

Những mối quan hệ phức tạp này là một lý do khiến Christopher Sandom, chuyên gia sinh học tại Đại học Sussex, Vương quốc Anh, cảnh báo rằng việc phát triển quần thể động vật sẽ không phải là giải pháp vàng cho biến đổi khí hậu.

Sandom nói: "Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tự nhiên là một tập hợp phức tạp của các quá trình đan xen vào nhau và có thể không mang lại cho bạn kết quả như mong đợi. Việc khôi phục tự nhiên không thể được coi là thuốc chữa bách bệnh. Chúng ta không được nghĩ đơn giản rằng thiên nhiên có thể hút hết carbon và không áp dụng các biện pháp toàn diện để giảm lượng khí thải do con người tạo ra".

Nhưng ông cũng cho rằng vai trò của động vật và việc bảo tồn chúng cần được đưa vào các cuộc thảo luận xung quanh vấn đề biến đổi khí hậu. Ông nói: "Trồng cây thực sự quan trọng, nhưng quy luật tự nhiên cho thấy thực vật lại cần động vật để giúp phát triển".

Cristina Banks-Leite, nhà sinh thái học bảo tồn tại Imperial College London, cũng tán thành điều này. Banks-Leite nói: "Ví dụ, trong các khu rừng ở Brazil, khoảng 80% tổng số cây dựa vào động vật để phát tán hạt hoặc thụ phấn. Chúng ta có thể thấy những cái cây ở đó sẽ không tồn tại được lâu nếu không có đối tác động vật".

Ví dụ, voi rừng châu Phi có thể được coi là người làm vườn giúp cô lập carbon trong các khu rừng mưa nhiệt đới. Sự tàn phá mà chúng gây ra khi cày qua thảm thực vật dày đặc sẽ kích thích sự phát triển của những cây lớn hơn, có thể hấp thụ nhiều carbon hơn những cây nhỏ. Nhưng các nhà nghiên cứu từ Đại học Stanford và Đại học Princeton ở Mỹ đã phát hiện ra rằng những con voi kiếm ăn trên thảo nguyên của Công viên Quốc gia Kruger ở Nam Phi đã làm giảm khả năng phục hồi của môi trường, giảm khả năng hấp thụ carbon vì chúng phá hủy thảm thực vật thân gỗ.

Tuy nhiên, khi làm như vậy, chúng cũng giúp duy trì môi trường đồng cỏ thảo nguyên có năng suất cao, nơi linh dương đầu bò đóng vai trò quan trọng như đã trình bày trong bài trước.

Bản thân linh dương đầu bò ở Đông Phi đang phải đối mặt với những mối đe dọa mới khi khả năng tiếp cận nguồn nước và đồng cỏ của chúng bị chia cắt bởi hàng rào, đường sá và khu định cư do con người xây dựng chặn đường di cư của chúng.

Năm 2019, các nhà nghiên cứu ở Kenya cảnh báo số lượng linh dương đầu bò di cư đã giảm nghiêm trọng khi 4 trong số 5 tuyến đường di cư chính của chúng bị con người cản trở. Các nhà khoa học đằng sau nghiên cứu này kêu gọi can thiệp khẩn cấp để bảo tồn môi trường sống và hành trình di cư của linh dương đầu bò.

Câu chuyện bí ẩn cây sồi già bị xiềng xích mang 'lời nguyền' ám ảnh hàng trăm năm Nhiều người tò mò về cây sồi già bị xiềng xích ở gần làng Alton, Staffordshire, Anh. Tương truyền, cây này mang 'lời nguyền chết chóc' rùng rợn. Cây sồi không có chân, không thể chạy mất nhưng vẫn bị xích bởi những dây xích nặng hàng trăm năm. Chained Oak of Oakmanor (Cây sồi bị xích) ở quận Staffordshire, miền Trung nước...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nam Thư bị chỉ trích vì mặc trang phục phản cảm, hớ hênh ngay trên thảm đỏ00:21

B Ray muốn tìm "ghệ mới" nhưng không quên "bóc phốt" người yêu cũ: Nói nhiều, ghen tuông, bào tiền?03:46

Lý Nhã Kỳ sau khi lộ bức ảnh xồ xề gây sốc: "Có thế lực nào đứng sau những trò ác ý này không?"00:33

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

HOT: Đạt G - Cindy Lư hóa cô dâu chú rể trên lễ đường, khóa môi ngọt ngào trước đông đảo khách mời01:26

Thách thức nhà vô địch thế giới, võ sĩ Trung Quốc bị đánh sưng mặt02:18

Khả Như vào vai quỷ dữ, ăn thịt sống trong phim kinh dị02:29

Sau vụ ồn ào Maybach, Lọ Lem flex luôn 16 tuổi kiếm hơn 1 tỷ, tự trả toàn bộ học phí ĐH RMIT02:06

Ngoại hình gây sốc của G-Dragon00:19

Thêm tranh cãi outfit cũng không cứu nổi MV mới nhất của Lisa04:05

HOT 1000 độ: Jennie mặc bikini nhún nhảy gây sốc, "mỏ hỗn" bắn rap liên thanh cạnh ngôi sao Grammy03:41

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nên duyên vợ chồng sau tai nạn ô tô

13:05:45 22/02/2025

Mạng xã hội ở Trung Quốc đã vô cùng thích thú trước câu chuyện tình của đôi vợ chồng đến với nhau sau một vụ sự cốô tô tông vào xe đạp điện.

Nữ thạc sĩ Cambridge xin vào sở thú làm công việc 'bốc mùi', 8h sáng đến 5h chiều chỉ quanh quẩn chăm thú

11:05:16 22/02/2025

Mã Nhã, 25 tuổi, từng tốt nghiệp Đại học ngoại ngữ Nam Kinh. Sau khi du học Anh, cô gái tài năng lần lượt tốt nghiệp ngành Khoa học sinh học tại Imperial College London và Viện Thú y thuộc Đại học Cambridge.

Người đàn ông kinh hãi khi nhìn thấy thứ này từ chiếc xe đi bên cạnh

10:25:45 22/02/2025

Một tài xế đã phớt lờ lời kêu gọi của chính quyền về việc dọn sạch tuyết trên xe trước khi lưu thông, khiến nhiều người lo ngại về an toàn giao thông.

Kỳ lạ, loài cây có thể phát nổ như 'bom'

10:07:31 22/02/2025

Cây đầu lân còn được gọi là cây bom . Quả của loài cây này có khả năng phát nổ như bom nếu dùng lực gõ mạnh vào nó.

Bí ẩn 1.000 ngôi mộ ở Đức bị dán mã QR

10:05:10 22/02/2025

Ban quản lý nghĩa trang tại Munich, Đức không thể tìm ra nguyên nhân khoảng 1.000 ngôi mộ trong thành phố này liên tục bị dán mã QR lên bia, cho tới khi cảnh sát vào cuộc.

Sáp thơm gây ô nhiễm không khí ngang với động cơ ô tô

00:13:14 22/02/2025

Nghiên cứu mới phát hiện ra rằng sáp thơm và các sản phẩm tạo mùi thơm hóa học có thể gây ra mức độ ô nhiễm không khí trong nhà ngang ngửa với động cơ diesel hay bếp gas.

Cô dâu bỏ trốn cùng bạn trai ngay trong ngày cưới

19:25:34 21/02/2025

Trong một diễn biến đầy kịch tính, một cô dâu đã bỏ trốn cùng bạn trai vào ngày diễn ra tiệc cưới tại Bhopal, bang Madhya Pradesh, Ấn Độ vào ngày 19/2.

Sau hơn 100 năm, một thứ vừa lộ diện khiến cả thế giới sửng sốt

16:45:04 21/02/2025

Một phái đoàn khảo cổ chung giữa Ai Cập và Anh vừa xác định một lăng mộ cổ gần Luxor (Ai Cập) là nơi an nghỉ của Pharaoh Thutmose II.

Vẻ đẹp của loài ốc xoắn vách quý hiếm ở Việt Nam

12:17:36 21/02/2025

Ốc xoắn vách là một loài ốc quý hiếm, có trữ lượng ít của Việt Nam. Loài ốc này không chỉ có giá trị khoa học mà còn có giá trị thẩm mỹ cao.

Loài cây quý hiếm nhất thế giới, cứng như sắt, chỉ có ở Việt Nam

09:55:44 21/02/2025

Đó là cây chai lá cong, loài cây đặc hữu chỉ có duy nhất ở Việt Nam, có trong Sách đỏ và đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng khi cả nước chỉ còn 13 cây cổ thụ.