EU nhận định đàm phán hạt nhân Iran đang bế tắc
Ngày 14/9, Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và đối ngoại Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cho biết các cuộc đàm phán nhằm khôi phục Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), hay còn gọi là thỏa thuận hạt nhân Iran, ký năm 2015 đang trong tình trạng “bế tắc”.
Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU), ông Josep Borrell phát biểu tại một cuộc họp báo ở Brest, Pháp. Ảnh: AFP/TTXVN
Phát biểu với báo giới, ông Borrell nêu rõ, trong vài tháng gần đây, đã có lúc các bên tham gia đàm phán đưa ra những đề xuất có nhiều điểm tương đồng, nhưng kể từ sau mùa Hè, những đề xuất mới nhất cho thấy sự khác biệt. Ông cho biết các bên có lúc gần đạt được nhất trí thì lại có những đề xuất mới. Cũng theo quan chức này, các cuộc đàm phán sẽ không có bất kỳ đột phá nào trong những ngày tới.
Tháng trước, ông Borrell đã đề xuất “văn bản cuối cùng” tới tất cả các bên đàm phán. Tuy nhiên, Iran bổ sung yêu cầu Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) kết thúc cuộc điều tra về dấu vết vật liệu hạt nhân tại 3 cơ sở của Tehran. Trong khi đó, Mỹ sẽ tổ chức cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 tới, khiến việc đạt thỏa thuận với Iran càng khó khăn hơn. Mới đây, ông Borrell cho biết ông cảm thấy “kém lạc quan” về khả năng sớm cứu vãn thỏa thuận JCPOA.
Trong diễn biến liên quan cùng ngày 14/9, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres kêu gọi Iran tiến hành đối thoại nghiêm túc về vai trò của IAEA trong các cuộc đàm phán hạt nhân hiện nay. Ông Guterres cũng khẳng định tính độc lập của IAEA là “hiển nhiên và cần phải được duy trì”.
JCPOA được Iran và các nước ủy viên Hội đồng Bảo an LHQ (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc và Nga) cùng Đức ký kết vào tháng 7/2015, theo đó Tehran hạn chế hoạt động hạt nhân để đổi lấy việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận năm 2018 và tái áp đặt trừng phạt kinh tế, khiến Iran cũng giảm các cam kết của nước này trong thỏa thuận. Vòng đàm phán mới nhất nhằm khôi phục JCPOA diễn ra tại Vienna (Áo) từ đầu tháng 8, sau 5 tháng đình trệ. Hôm 8/8, EU đưa ra “văn bản cuối cùng” của dự thảo thỏa thuận về việc khôi phục JCPOA. Tuy nhiên, những phản hồi mới của Iran và Mỹ khiến khả năng cứu vãn thỏa thuận hạt nhận này càng thêm khó khăn.
EU thông báo đàm phán hạt nhân Iran sẽ nối lại trong vài ngày tới
Ngày 25/6, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell thông báo cuộc đàm phán liên quan tới chương trình hạt nhân của Iran sẽ được nối lại trong vài ngày tới.
Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell thăm Iran. Ảnh: The Guardian
Tuyên bố được đưa ra khi Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell có chuyến thăm Iran và gặp gỡ các nhà lãnh đạo của nước Cộng hòa Hồi giáo này.
Theo kênh France24, ông Josep Borrell cho biết hai bên đã đạt được sự đồng thuận này sau các cuộc hội đàm tại Tehran.
EU xác nhận ông Borrell đã thăm tới Iran trong hai ngày 24-25/6. Đây là một phần trong nỗ lực nhằm khôi phục lại đầy đủ thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA). Chuyến thăm bất ngờ trên diễn ra sau khi Ngoại trưởng Amir-Abdollahian tuần trước cho biết Iran vẫn tin tưởng rằng đàm phán có thể thành công.
Trước đó một ngày, Ngoại trưởng Amir-Abdollahian nhấn mạnh Iran vẫn nghiêm túc về việc hồi sinh thỏa thuận hạt nhân với các cường quốc thế giới nhằm chấm dứt các lệnh trừng phạt kinh tế và Mỹ trở lại là một bên ký kết thỏa thuận này.
Năm 2015, Iran ký JCPOA với nhóm P5 1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức). Tuy nhiên, tháng 5/2018, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận này và tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Iran, dẫn đến việc Tehran dần từ bỏ một số cam kết trong thỏa thuận.
Kể từ tháng 4/2021 đến nay, Iran và các bên còn lại tham gia ký kết JCPOA đã tổ chức nhiều vòng đàm phán trực tiếp tại thủ đô Vienna của Áo nhằm hồi sinh thỏa thuận này. Mỹ tham gia đàm phán gián tiếp thông qua EU. Trong vòng đàm phán gần đây nhất tại Vienna (Áo) vào tháng 3, Iran đã đưa ra một số điều kiện, trong đó có yêu cầu Mỹ đưa Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ra khỏi danh sách tổ chức khủng bố. Tuy nhiên, Washington từ chối các yêu cầu của Tehran và đàm phán rơi vào đình trệ.
Iran kêu gọi phương Tây có cách tiếp cận thực tế trong đàm phán hạt nhân Ngày 27/2, Iran khẳng định sẽ không nhượng bộ về "lằn ranh đỏ" của mình trong đàm phán hạt nhân, đồng thời kêu gọi phương Tây có cách tiếp cận thực tế trong vấn đề này. Ngoại trưởng Iran Hossein Amir Abdollahian. Ảnh: AFP/TTXVN Theo hãng thông tấn Tasnim, phát biểu trong cuộc điện đàm với Đại diện cấp cao về chính sách...