ECsẽ sớm gỡ “thẻ vàng” cho thủy sản Việt Nam?

Ngày 31.10, đoàn công tác của Ủy ban Nghề cá Nghị viện châu Âu gồm 22 người (trong đó có 8 nghị sĩ) đã đến Bình Định để làm việc về tình hình thực hiện giải pháp, nhiệm vụ chống khai thác IUU (khai thác bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định) theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC).

Tại đây, đoàn Nghị viện đã ghi nhận, đánh giá cao những cố gắng của tỉnh Bình Định và hy vọng những nỗ lực này sẽ đưa đến kết quả EC sớm gỡ “thẻ vàng” cho thủy sản Việt Nam.

Xử lý nghiêm vi phạm IUU

Ông Phan Trọng Hổ- Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Bình Định cho biết, tỉnh này có đội tàu gồm 6.128 chiếc (trong đó: 2.923 tàu đánh bắt xa bờ, còn lại là vùng lộng và ven bờ) với khoảng 44.350 người tham gia khai thác, sản lượng thủy sản khai thác được năm 2017 là 223.000 tấn.

Theo ông Hổ, để triển khai việc chống khai thác IUU và các khuyến nghị của EC, UBND tỉnh Bình Định đã ban hành 13 văn bản, Sở NNPTNT ban hành 16 văn bản tổ chức chỉ đạo, triển khai thực hiện các giải pháp nhằm tháo gỡ “thẻ vàng” của EC. Đặc biệt, UBND tỉnh đã tổ chức 6 cuộc họp chỉ đạo các ngành, các địa phương triển khai quyết liệt các hoạt động liên quan đến chống khai thác IUU.

“Chúng tôi thu hồi giấy phép khai thác thủy sản, xóa đăng ký tàu cá, công bố danh sách tàu cá vi phạm khai thác IUU lên trang thông tin điện tử của Bộ NNPTNT. Tổ chức kiểm điểm và công bố danh sách tàu cá, chủ tàu, thuyền viên vi phạm trên đài phát thanh địa phương. Đồng thời, chuyển hồ sơ tàu cá vi phạm cho cơ quan chức năng để thu thập chứng cứ và xử lý hành vi vi phạm của chủ tàu, thuyền trưởng”- ông Hổ nói.

Đoàn công tác của Ủy ban Nghề cá Nghị viện châu Âu trò chuyện vui vẻ cùng ngư dân Bình Định. Ảnh: D.T

Cũng theo ông Hổ, tỉnh Bình Định đã kiểm điểm trách nhiệm 7 lãnh đạo UBND xã và 2 huyện để tàu cá xảy ra vi phạm. Cùng với đó là tăng cường nâng cấp hệ thống giám sát hành trình trên biển, nâng cao năng lực quản lý tại các cảng cá, kiểm tra kiểm soát tàu cá xuất nhập bến tại các cảng cá, tăng cường công tác tuần tra trên biển về chống khai thác IUU và trong 9 tháng đầu năm 2018 đã xử lý 69 tàu cá vi phạm.

Ông Nguyễn Anh Dũng- Phó Giám đốc Ban quản lý cảng cá Quy Nhơn khẳng định, quy trình kiểm soát tàu cá và xác nhận nguồn gốc thủy sản tại cảng được diễn ra rất chặt chẽ.

“Nhân viên kiểm soát luôn theo dõi 100% tàu cập cảng, kiểm tra sản lượng và thông báo ngay cho phòng đăng ký. Tiến hành làm thủ tục đăng ký cập cầu cho tàu, thu nhận nhật ký khai thác và báo cáo sản lượng từ thuyền trưởng, chủ tàu cá. Bên cạnh đó, tổ chuyên trách sẽ kiểm tra sản lượng để kiểm soát sản lượng, chủng loại thủy sản thực tế lên cảng,đối chiếu với số lượng trong nhật ký khai thác và khai thác số lượng. Lập biên bản xử lý nghiêm các tàu cá không tuân thủ quy định về chống khai thác IUU”- ông Dũng cho hay.

Lời khen từ nghị sĩ EC và quyết tâm của BìnhĐịnh

Ông Mato Gabriel – Trưởng đoàn Nghị viện châu Âu đã đánh giá cao những cố gắng của tỉnh Bình Định và hy vọng những nỗ lực này sẽ giúp đưa đến kết quả là EC sớm gỡ “thẻ vàng” cho thủy sản Việt Nam.

“Bình Định đã ban hành rất nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện các giải pháp cấp bách nhằm tháo gỡ thẻ vàng của EC, tôi muốn hiểu rõ hơn về việc thực thi những văn bản này như thế nào? Đặc biệt, khi thực hiện Luật Thủy sản mới thì việc phối hợp giữa các cơ quan và liệu ngư dân có nhận thức rõ luật, họ có chấp nhận và sẵn sàng tham gia chống đánh bắt IUU hay không? Bởi vì cuộc chiến chống đánh bắt IUU phải có sự tham gia của tất cả các bên và tỉnh đã đủ nguồn lực, tài chính để kiểm tra, kiểm soát tàu thuyền hay chưa”- ông Mato Gabriel chất vấn.

Ông Serrão Santos Ricardo – Nghị sĩ Nghị viện châu Âu cho rằng, hiện nay người tiêu dùng châu Âu rất thích ăn thủy sản và chế độ ăn uống đang dịch chuyển dần sang ăn thủy sản nhiều hơn. Vì vậy, Liên minh châu Âu rất quan tâm đến tồn tại nguồn lợi thủy sản, làm sao để còn lại cho thế hệ tương lai và coi việc đánh bắt trái phép, không báo cáo là vấn đề chung của toàn cầu.

“Hiệp định thương mại tự do đang đàm phán giữa Liên minh châu Âu và Việt Nam phải gắn kết về tính bền vững, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và ngăn chặn khai thác gỗ trái phép. Chúng tôi đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam trong cuộc chiến chống khai thác IUU và tôi rất hài lòng khi nhận thấy Việt Nam đã gia nhập và coi việc chống khai thác IUU là vấn đề đáng quan tâm. Thực tế, Việt Nam đã thông qua các khuôn khổ pháp lý và tiến hành thực thi kiểm tra, kiểm soát tàu thuyền chống đánh bắt IUU” – ông Serrão Santos Ricardo nói.

Ông Marinho E. Pinto Antonio – Nghị sĩ Nghị viện châu Âu đã dành lời khen khi cho rằng tỉnh Bình Định đã rất kỹ lưỡng trong việc cung cấp thông tin khai thác thủy sản.

“Cuộc chiến chống đánh bắt IUU có thể sẽ đạt thành công lớn, cũng có thể gặp những điều không mong muốn nhưng điều quan trọng nhất là ý chí quyết tâm, thể hiện ý chí chính trị, tôi thấy được hệ thống chính trị Việt Nam đã tham gia và đưa ra biện pháp thực thi chống đánh bắt IUU”, ông Marinho nói.

“Cá nhân tôi rất cảm ơn những thông tin, giải thích từ phía Việt Nam trong các cuộc họp và tôi hoàn toàn bị thuyết phục, tin tưởng Việt Nam thẳng thắn, trung thực và quyết tâm cao trong việc chống đánh bắt IUU”, Nghị sĩ Marinho E. Pinto Antonio.

Trả lời các câu hỏi của đoàn Nghị viện châu Âu, ông Trần Châu – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định khẳng định chính ông là người ký quyết định ban hành những văn bản, yêu cầu các cơ quan chức năng và ngư dân phải vào cuộc quyết liệt để chống đánh bắt IUU.

“Chúng tôi đã chỉ đạo phải chứng nhận được nguồn gốc thủy sản đã khai thác tại các cảng cá ở Bình Định. Các ngư dân phải khai báo ngư trường đánh bắt, số lượng để tổ nghiệp vụ kiểm tra, chứng nhận rồi mới được mang bán. Chủ tàu phải mở máy thiết bị Movimar để 4 trạm bờ giám sát tự động. Để an toàn, các tàu trước khi xuống bến phải được kiểm định chất lượng, cấp giấy phép hành nghề 1 năm, nếu quá thời hạn này tàu không đăng ký lại thì không cho hoạt động”- ông Châu cho hay.

Theo ông Châu, 2 năm gần đây, các Chủ tịch huyện phải chịu kiểm điểm trước Chủ tịch tỉnh về vấn đề địa phương có ngư dân khai thác thủy sản trái phép. Ngư dân phải cam kết với chính quyền không được khai thác trái phép, những tàu cá vi phạm bị nước ngoài bắt giữ sau khi về nước, tỉnh cũng đã xử lý nghiêm.

ÔngChâu thông tin, tỉnh có đội tàu đánh bắt xa bờ với hơn 2.000 chiếc, chủ yếu hành nghề câu và lưới vây.

“Một số tàu hành nghề lưới kéo, giã cào thì chúng tôi không cho hoạt động nữa. Bên cạnh đó, thời gian tới tỉnh sẽ mở rộng nuôi trồng thủy sản trong bờ, mỗi năm tổ chức 3 lần thả cá xuống biển. Chúng tôi nhận thấy việc chống khai thác IUU là vấn đề rất quan trọng, tỉnh đã tạo mọi điều kiện để kiểm tra, giúp ngư dân hành nghề đúng chuẩn mực. Việc ngăn chặn khai thác gỗ và đánh bắt thủy sản trái phép, chúng tôi quyết tâm bằng mọi cách phải làm cho bằng được”- ông Châu khẳng định.

Ông Marinho E Pinto Antonio: Tôi sẽ kiến nghị sớm gỡ bỏ “thẻ vàng”

“Sau khi quay về nước, tôi sẽ về tuyên truyền giúp Việt Nam trong nhóm Đảng chính trị của tôi tại Nghị viện châu Âu cũng như trong Ủy ban Nghề cá Nghị viện châu Âu về việc đồng ý sớm gỡ bỏ thẻ vàng cho thủy sản cho Việt Nam. Cá nhân tôi sẽ tuyên truyền thông tin cho các nghị sĩ khác trong Nghị viện châu Âu để họ có thể ủng hộ việc ký kết phê chuẩn hiệp định thương mại tự do giữa Liên minh châu Âu và Việt Nam”.

Ông Trần Châu – Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Định: Nỗ lực và hy vọng

“Sau khi EC phạt thẻ vàng đối với thủy sản Việt Nam, tỉnh Bình Định đã có nhiều nỗ lực để thực hiện các khuyến nghị của EC, chống đánh bắt IUU. Chúng tôi hy vọng với chuyến kiểm tra và giám sát này, đoàn EC sẽ thấy được những kết quả nỗ lực của tỉnh. Chúng tôi hy vọng đến 1.1.2019, EC sẽ gỡ “thẻ vàng” cho thủy sản Việt Nam”.

Ông Nguyễn Anh Dũng – Phó GĐ BQL cảng cá Quy Nhơn: Cấm tàu xuất bến khi thiếu an toàn

“Trước khi tàu rời cảng, thuyền trưởng phải thông báo ít nhất trước 1 giờ cho BQL cảng cá để kiểm tra. Tàu cá không được xuất bến trong các trường hợp: Không đảm bảo an toàn cho người và tàu, có hành vi vi phạm pháp luật thuộc trường hợp bị tạm giữ phương tiện, có lệnh bắt giữ, tạm giữ tàu cá theo quyết định của tòa án. Sau khi kiểm tra, phó giám đốc phụ trách trực tiếp cảng sẽ ký giấy xuất bến đi khai thác thủy sản”.

Dũ Tuấn (ghi)

Theo Danviet