Đường ống dẫn khí đốt khổng lồ nối Nga và Trung Quốc
Trung Quốc và Nga đang trong giai đoạn cuối cùng xây dựng đường ống đầu tiên có thể đưa khí đốt từ Siberia đến Thượng Hải.
Công trường xây dựng tuyến đường ống khí đốt nối Trung Quốc-Nga ngày 12/3. Ảnh: Getty Images
Theo kênh CNBC, “ Power of Siberia” là tên gọi của phần đường ống khí đốt trên lãnh thổ Nga. Đường ống này bắt đầu cung cấp khí đốt tự nhiên cho miền bắc Trung Quốc vào tháng 12/2019.
Tại Trung Quốc, đường ống chạy dọc theo phía đông nước này, qua thủ đô Bắc Kinh và xuống Thượng Hải. Giai đoạn giữa của dự án bắt đầu hoạt động vào tháng 12/2020 và phần đường ống cuối cùng ở phía nam sẽ bắt đầu cung cấp khí đốt vào năm 2025.
Các công ty năng lượng quốc doanh là Gazprom của Nga và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc đã xây dựng đường ống này trong khoảng 8 năm.
Đường ống Trung Quốc-Nga trở nên quan trọng trong bối cảnh Liên minh châu Âu tìm cách giảm nhập khẩu 2/3 khí đốt Nga sau xung đột ở Ukraine.
Trong khi đó, Trung Quốc đang tìm cách đa dạng hóa các nguồn năng lượng. Trung Quốc đã từ chối lên án Nga trong cuộc xung đột ở Ukraine.
Số liệu nhập khẩu khí qua đường ống dẫn khí đốt Trung Quốc – Nga cho thấy đây chỉ là một trong nhiều lựa chọn năng lượng cho Trung Quốc.
Theo dữ liệu hải quan Trung Quốc tính đến tháng 6, mặc dù Nga đã đầu tư 55 tỷ USD vào hợp đồng đường ống nói trên với Trung Quốc, nhưng lượng khí đốt tự nhiên nhập khẩu thông qua đường ống này chỉ đạt 3,81 tỷ USD kể từ tháng 12/2019.
Dữ liệu cho thấy tốc độ mua khí đốt Nga của Trung Quốc đã tăng lên trong nửa đầu năm nay, gần gấp ba lần so với một năm trước và tăng lên 1,66 tỷ USD. Nhưng Trung Quốc nhập khẩu khí đốt từ Turkmenistan trong thời gian đó còn cao hơn nhiều, đạt giá trị 4,52 tỷ USD, tăng 52% so với một năm trước.
Video đang HOT
Trung Quốc vẫn chỉ nhập khẩu một lượng nhỏ khí đốt so với các loại năng lượng khác. Nước này chủ yếu nhập dầu thô.
Theo khối lượng, xuất khẩu khí đốt của Gazprom sang Trung Quốc thông qua đường ống trên đã tăng 63,4% lên 7,5 tỷ mét khối trong nửa đầu năm. Theo hợp đồng ban đầu, con số mục tiêu là 38 tỷ mét khối khí đốt hàng năm trong những thập kỷ tới.
Interfax cho biết tổng xuất khẩu của Gazprom sang các quốc gia trước đây không thuộc Liên bang Xô viết đã giảm 31%, xuống 68,9 tỷ mét khối trong 6 tháng đầu năm.
Vào đầu tháng 2, Trung Quốc và Nga đã mở rộng thỏa thuận mua khí đốt hàng năm thêm 10 tỷ mét khối. Hai bên không nói rõ khi nào sẽ thực hiện thỏa thuận nhưng cho biết đây là một thỏa thuận dài hạn. Ước tính doanh số bổ sung trị giá 37,5 tỷ USD trong 25 năm.
Hai nước cũng đã thảo luận về việc xây dựng thêm các đường ống dẫn khí đốt, trong đó có một đường ống dự kiến chạy từ Siberia qua Mông Cổ. Trong tháng này, Mông Cổ dự kiến đường ống dẫn khí đốt mới (có tên Power of Siberia 2) sẽ bắt đầu được xây dựng trong vòng hai năm.
Cả Trung Quốc và Nga cũng đang hợp tác phát triển điện hạt nhân. Vào tháng 5/2021, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã trao đổi tại một sự kiện động thổ dự án xây dựng chung tại hai nhà máy điện hạt nhân ở Trung Quốc.
Đa số năng lượng của Trung Quốc vẫn bắt nguồn từ than đá, phần lớn trong số đó được sản xuất trong nước. Nhưng trong những tháng gần đây, Trung Quốc đã mua nhiều than của Nga. Than của Nga đang được bán giảm giá khi nhiều quốc gia khác lên kế hoạch trừng phạt mặt hàng này.
Sức mạnh hệ thống đường ống đưa khí đốt Nga 'ngoặt' khỏi châu Âu tới Trung Quốc
Đường ống dẫn khí đốt thứ hai nối Nga và Trung Quốc dự kiến bắt đầu thi công vào năm 2024, sẽ chuyển hướng 50 tỉ mét khối khí đốt hàng năm lẽ ra chảy tới châu Âu.
Một đoạn tuyến đường ống khí đốt "Power of Siberia" nối Nga với Trung Quốc. Ảnh: Twitter
Theo trang Asiatimes, siêu dự án "Power of Siberia 2" (Sức mạnh Siberia 2) sẽ chuyển hướng khí đốt khai thác từ Siberia, lẽ ra tới châu Âu, sang Trung Quốc và đi ngang qua lãnh thổ có độ cao lớn của cao nguyên Mông Cổ.
Thủ tướng Mông Cổ Oyun-Erdene Luvsannamsrai cho biết nghiên cứu khả thi của đường ống dẫn khí đốt "Sức mạnh của Siberia 2" đã hoàn thành và việc xây dựng sẽ bắt đầu vào năm 2024.
Tờ Moscow Times đưa tin, đường ống này sẽ lần đầu tiên cung cấp khí đốt chuyển hướng khỏi châu Âu từ các mỏ ở phía Tây Siberia tới Trung Quốc, dự kiến đi vào hoạt động từ nam 2030.
Đường ống mới có thể vận chuyển 50 tỉ mét khối khí đốt hàng năm từ Nga đến Trung Quốc, đánh dấu sự gia tăng mạnh mẽ so với công suất 38 tỉ mét khối/năm của đường ống "Power of Siberia" (Sức mạnh Siberia), đã đi vào hoạt động từ tháng 12/2019. Công suất đó lớn hơn nhiều so với tổng lượng khí đốt mà Nga đang xuất khẩu mỗi năm sang Đức, khoảng 35 tỉ mét khối.
Tờ Moscow Times dẫn lời các giám đốc điều hành ngành năng lượng cho biết họ hy vọng thời gian thi công đường ống Siberia 2 sẽ tăng tốc khi quan hệ giữa Moskva với phương Tây đi xuống.
Truyền thông Trung Quốc từng bình luận rằng việc Nga đưa đường ống mới đi qua Mông Cổ là một "ý tưởng kỳ lạ". Nhưng một số nhà bình luận Trung Quốc phỏng đoán động thái này nhằm ngăn Mông Cổ ngả về phía Mỹ, trong khi những người khác nói rằng Nga đang đề phòng ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc đối với khu vực Viễn Đông.
Thủ tướng Mông Cổ Oyun-Erdene Luvsannamsrai. Ảnh: Hãng thông tấn Montsame
Đường đi của hệ thống đường ống này đã được thảo luận trong nhiều năm, với hai lộ trình thay thế bao gồm một tuyến đi vào Trung Quốc trực tiếp từ vùng Viễn Đông - Nga, và một tuyến kết nối với khu vực Tân Cương ở tây bắc Trung Quốc.
Hai tháng sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014, tập đoàn khí đốt Gazprom của Nga và Tập đoàn Dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNPC) đã ký hợp đồng cung cấp khí đốt trong 30 năm, trị giá 400 tỉ USD.
Trong khi đó, các nước châu Âu đã áp đặt các biện pháp trừng phạt Nga, bao gồm cả ngành năng lượng, mặc dù đến nay châu Âu vẫn tiếp nhận xuất khẩu năng lượng của Nga. Đầu tuần này, Gazprom tuyên bố với khách hàng châu Âu rằng họ không thể đảm bảo nguồn cung khí đốt trong tương lai do những trường hợp "bất thường".
Đối mặt với cuộc khủng hoảng năng lượng và suy thoái kinh tế, EU đang tăng cường chuyển sang sử dụng khí đốt hóa lỏng (LNG) của Mỹ. Gần đây, lần đầu tiên châu Âu đã nhận được nhiều LNG do Mỹ vận chuyển hơn là khí đốt từ đường ống của Nga. EU dự định sẽ ngừng sử dụng nhiên liệu hóa thạch của Nga vào năm 2027.
Đường ống dẫn khí đốt đầu tiên giữa Nga và Trung Quốc, "Power of Siberia", bắt đầu hoạt động vào tháng 12/2019. Đường ống này dài 3.000 km kết nối mỏ khí đốt Kovykta ở Siberia - Nga với Bắc Kinh qua Hắc Hà ở tỉnh Hắc Long Giang, đông bắc Trung Quốc.
Một tuyến đường đề xuất cho "Power of Siberia 2". Ảnh: Gazprom
Xuất khẩu khí đốt của Nga sang Trung Quốc thông qua "Sức mạnh Siberia" đã tiếp tục tăng về khối lượng, tăng 63,4% trong sáu tháng đầu năm nay - theo Gazprom công bố ngày 15/7.
Năm 2019, Nga và Mông Cổ cũng đã ký một biên bản ghi nhớ để nghiên cứu tính khả thi của dự án xây dựng đường ống dẫn khí đốt Trung-Nga mới, "Power of Siberia 2", xuyên Mông Cổ. Biên bản ghi nhớ cho biết đường ống dẫn khí đốt mới dài 2.600 km sẽ bắt đầu hoạt động vào năm 2030.
Năm 2020, Nga cung cấp 4,1 tỷ mét khối khí đốt tự nhiên cho Trung Quốc thông qua đường ống "Sức mạnh Siberia". Tuy nhiên, khối lượng đó dự kiến sẽ lên 38 tỷ mét khối vào năm 2023, tăng đáng kể vào thời điểm nhiều nước châu Âu đang đa dạng hóa nguồn cung để thay thế nhiên liệu của Nga. Điều này thúc đẩy Moskva hướng về phương Đông thay vì phương Tây, với các khách hàng chủ chốt là Trung Quốc và Ấn Độ.
Một phần hệ thống đường ống Sức mạnh Siberia. Ảnh: Gazprom
Ngày 15/6, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết trong một cuộc điện đàm rằng cả hai nước sẽ thúc đẩy sự phát triển ổn định và lâu dài của quan hệ hợp tác song phương thiết thực. Điều đó cũng có nghĩa là Nga sẽ bán dầu và khí đốt cho Trung Quốc nhiều hơn.
Tuy nhiên, một số bài bình luận trên phương tiện truyền thông Trung Quốc đã nhấn mạnh về việc Nga để "Sức mạnh Siberia 2" đi qua Mông Cổ. Một bài báo có tiêu đề "Nga kiên quyết để đường ống khí đốt mới đi qua Mông Cổ đến Trung Quốc. Ý định của họ là gì? " đã được lưu truyền rộng rãi trên các trang mạng Trung Quốc vào tháng 12 năm ngoái.
Bài báo cho biết trước năm 2014, Trung Quốc đã đề xuất mua khí đốt của Nga ngang bằng với giá mà nước này phải trả cho các nước Trung Á nhưng Moskva yêu cầu một mức giá cao hơn, gần với mức mà các nước châu Âu phải trả. Nga chỉ sẵn sàng thực hiện một thỏa thuận với Trung Quốc sau khi nước này bị phương Tây trừng phạt liên quan đến cuộc sáp nhập Crimea.
Bài báo trên cho rằng lý do duy nhất để Nga đặt đường ống mới qua Mông Cổ, chấp nhận chia sẻ lợi nhuận với bên thứ ba, là để ngăn Mông Cổ ngả về phía Mỹ cũng như kiểm soát ảnh hưởng ngày càng lớn của Bắc Kinh ở vùng Viễn Đông Nga.
Giá khí đốt lần đầu vượt 2.000 USD từ tháng 3 Một ngày trước đó, tổng mức tăng giá khí đốt ở châu Âu mỗi ngày đã đạt 12% trong bối cảnh tập đoàn Gazprom của Nga ngừng hoạt động một động cơ tuabin khí khác. Hệ thống đường ống dẫn khí của dự án Dòng chảy phương Bắc của Nga. Ảnh: Reuters/TTXVN Ngày 26/7, giá khí đốt ở châu Âu lần đầu tiên...