Dùng thuốc điều trị ung thư thế nào để tránh tác dụng phụ?

Mai Thị Diễm10:11 23/09/2019

Từ tháng 9/2019, đơn vị Dược lâm sàng và Thông tin thuốc, Khoa Dược – Bệnh viện Bạch Mai bắt đầu triển khai hoạt động tư vấn sử dụng thuốc cho người bệnh ung thư điều trị ngoại trú tại Trung tâm Y học hạt nhân & Ung bướu.

Tư vấn cho người bệnh mắc ung thư (BVCC).

Người bệnh gặp tác dụng phụ khi điều trị ung thư

Tại Bệnh viện Bạch Mai, mỗi tháng có khoảng trên 1100 người bệnh ung thư điều trị ngoại trú. Rất nhiều người bệnh ung thư khi điều trị gặp phải những tác dụng không mong muốn với tần suất tương đối cao và họ đã rất lo lắng, hoang mang.

Một số đã không tuân thủ điều trị dẫn đến giảm hiệu quả điều trị cũng như rất khó khăn trong khâu theo dõi và đánh giá tiến triển của bệnh.

Khoa Dược và Trung tâm YHHN và UB đã bàn bạc và xây dựng kế hoạch tư vấn cho bệnh nhân điều trị ngoại trú từ năm 2017-2018. Với mong muốn tăng cường nhận thức, hiểu biết của người bệnh về việc sử dụng thuốc ung thư đúng cách, dự phòng, phát hiện và xử trí những tác dụng không mong muốn của 1 số thuốc điều trị ung thư giúp người bệnh tuân thủ liệu trình điều trị theo chỉ định của bác sĩ.

Đây là 1 trong những yếu tố quan trọng góp phần vào sự thành công của những liệu pháp điều trị ung thư.

Vì vậy vào các buổi chiều hàng ngày, tại Trung tâm YHHN&Ung bướu – Bệnh viện Bạch Mai, các dược sỹ lâm sàng của Khoa Dược sẽ trực tiếp tư vấn, hướng dẫn cho người bệnh về 2 loại thuốc điều trị đích – nhắm trúng đích dùng trong điều trị ung thư: Cách uống thuốc, thời điểm uống thuốc các thông tin về dự phòng, phát hiện và xử trí tại nhà những tác dụng không mong muốn thường gặp của thuốc ….

Người dân an tâm hơn

Tại BV Bạch Mai, hoạt động dược lâm sàng được triển khai mạnh mẽ tại nhiều khoa như Hồi sức tích cực, Sản, Nội tiết, Trung tâm Hô hấp, Phục hồi chức năng, Thận tiết niệu, Nhi, Truyền Nhiễm, Cấp cứu, Cơ xương khớp. Các dược sĩ đã đưa ra những ý kiến tư vấn xác đáng trong việc sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả cho các bác sĩ điều trị.

Thông qua hoạt động này, vai trò của dược sĩ lâm sàng đã được nhìn nhận tại các khoa lâm sàng và trong toàn bệnh viện. Dược sĩ lâm sàng đã tham gia trực tiếp vào công tác điều trị, đảm bảo việc sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả, hợp lý cho người bệnh.

Điều này được thể hiện qua số lần tham gia hội chẩn theo yêu cầu của khoa lâm sàng và tham gia hội chẩn toàn viện. Từ rất ít vào năm 2012 đã tăng lên gần 100 ca trong mỗi năm tiếp theo và có xu hướng tăng lũy tiến qua từng năm.

Tại đây, mỗi người bệnh được tư vấn trực tiếp và được phát 1 bộ tài liệu về loại thuốc đang dùng để họ có thể sử dụng tại nhà và cũng là phiếu để theo dõi tác dụng không mong muốn của thuốc, đánh giá cho lần khám sau.

Tài liệu được xây dựng dựa trên cơ sở những thông tin về hướng dẫn sử dụng của thuốc, kết hợp với những kinh nghiệm thực tiễn tại Việt Nam và trên thế giới, được thiết kế khoa học với màu sắc phù hợp, giúp người bệnh dễ đọc, dễ hiểu, dễ sử dụng.

Điều trị ung thư bệnh nhân xuất hiện vấy trên đầu

Các bệnh nhân và người nhà của họ đã phản hồi tích cực về điều này. Bà V.T.L (63 tuổi, ở Bắc Giang) được chẩn đoán K phổi và bắt đầu dùng thuốc Gefitinib từ tháng 2/2019.

Từ khi dùng thuốc bà hay bị rối loạn tiêu hóa và thấy bị ngứa da đầu, xuất hiện những mảng bong chốc trên da đầu. Bà và gia đình đã rất hoang mang, lo lắng khi thấy các hiện tượng đó và có lúc đã định bỏ thuốc để dùng thuốc nam theo mách bảo.

Tuy nhiên, khi được các dược sỹ tư vấn kỹ càng, tỉ mỉ về cách sử dụng thuốc cũng như các tác dụng không mong muốn có thể xảy ra và hướng dẫn cụ thể cách xử trí, bà đã hoàn toàn yên tâm để tiếp tục uống thuốc và điều trị.

Hiện nay, Khoa Dược đang triển khai thí điểm hoạt động này với 2 loại thuốc Gefitinib và Sorafenib tại Trung tâm Y học hạt nhân&Ung bướu.

Trong thời gian tới, Khoa Dược sẽ tiếp tục triển khai thêm với một số loại thuốc khác tại các đơn vị khác trong bệnh viện dành cho người bệnh mắc bệnh mạn tính dùng thuốc dài ngày, hy vọng điều đó sẽ giúp người bệnh có thêm kiến thức để sử dụng thuốc đúng cách, lâu dài, góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả điều trị và chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Video đang HOT

Minh Châu

Theo GDTĐ

Thực hư tác dụng Vidatox - 'thần dược' ung thư giá 6 triệu đồng

Vidatox được quảng cáo có công dụng giảm đau, tăng sức đề kháng, ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư. Chúng được bán với giá gần 6 triệu đồng một chai.

Hiện nay, nhiều sản phẩm từ nọc độc bọ cạp xanh Cuba được quảng cáo có tác dụng điều trị ung thư. Tuy vậy, các thông tin về thành phần và tác dụng sinh học của nọc độc loại bọ cạp này vẫn còn hạn chế, chưa được nghiên cứu nhiều và công bố rộng rãi.

Dưới đây là bài viết của thạc sĩ Nguyễn Thị Uyên, tốt nghiệp Đại học Dược Hà Nội, cộng tác viên ban Khoa học, Ruy Băng Tím, trả lời về tin đồn nọc bọ cạp xanh Cuba có phải là thuốc điều trị ung thư hay không.

Thuốc chữa ung thư từ nọc độc bọ cạp xanh Cuba

Nọc độc bọ cạp xanh Cuba đã chiết xuất được hãng dược phẩm Labiofam của Cuba chính thức cho ra mắt thị trường với tên gọi Vidatox CH30 vào tháng 3/2011. Sản phẩm này được Cục Dược Cuba (CECMED) phê duyệt là thuốc có tác dụng điều trị triệu chứng trên bệnh nhân ung thư và giảm đau.

Tuy nhiên, kết quả tìm kiếm trên các website chính thức của hai cơ quan là Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và Cơ quan quản lý Dược phẩm châu Âu (EMA) đều chưa phê duyệt Vidatox là thuốc và chỉ được lưu hành dưới dạng thực phẩm chức năng ở các khu vực trên.

Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và Cơ quan quản lý Dược phẩm châu Âu (EMA) đều chưa phê duyệt Vidatox là thuốc. Ảnh: Caythuoc.

Theo nhiều nguồn thông tin không chính thống trên Internet, Vidatox đã được thử nghiệm ở hơn 10.000 bệnh nhân ung thư. Kết quả nghiên cứu cho thấy chúng cải thiện đáng kể chất lượng sống cũng như làm ngăn chặn sự tiến triển của khối u cho bệnh nhân ung thư.

Hơn thế, ông Fabio de J.Linares Pazos, Giám đốc phòng sản xuất của Công ty Labiofam, cho biết Vidatox đã được chứng minh có hiệu quả kéo dài thời gian sống toàn bộ cho 96% bệnh nhân trên 174 bệnh nhân ung thư tham gia nghiên cứu. Bệnh nhân được nhỏ dưới lưỡi 5 giọt Vidatox cách mỗi 12 giờ trong khoảng thời gian nghiên cứu kéo dài từ ngày 3/12/2007 đến 2/2/2010.

Đáng tiếc, các nghiên cứu này chỉ được đăng tải trên website không chính thống, vẫn chưa được công bố trên bất cứ tập san khoa học quốc tế nào. Ngoài ra, chúng cũng chưa được xác minh bởi các nhóm nghiên cứu độc lập nào khác. Do đó, chúng ta rất khó đánh giá giá trị khoa học của nghiên cứu này và kết quả chỉ thu được từ việc phỏng vấn bệnh nhân.

Như vậy, bằng chứng khoa học chứng minh tác dụng sinh học của sản phẩm Vidatox vẫn là một câu hỏi. Chính công ty Labiofam cũng khuyến cáo Vidatox chỉ được xem như thuốc điều trị hỗ trợ, không phải là liệu pháp điều trị ung thư thực sự.

Tại Việt Nam, sản phẩm này được đăng ký dưới dạng thực phẩm chức năng với tên gọi Vidatox Plus. Theo giấy phép số 5869-2016 /ATTP/Bộ Y tế, Vidatox Plus là chế phẩm sinh học 33% dung dịch cồn chứa nọc bọ cạp xanh Cuba.

Chúng được quảng cáo có công dụng giảm đau, tăng sức đề kháng, ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư. Vidatox Plus được bán tại website hay các nhà thuốc với giá gần 6 triệu đồng một chai do Công ty HT Pharma phân phối. Sản phẩm thường được sử dụng trong một tháng. Đặc biệt, Vidatox có thể sử dụng trên tất cả bệnh nhân ung thư, không kể tới tuổi tác hay loại bệnh.

Bên cạnh đó, các sản phẩm Vidatox CH30 ở Cuba cũng được xách tay về Việt Nam, bán tràn lan trên Internet hay tại các cổng bệnh viện với quảng cáo "chữa khỏi ung thư". Chúng có mức giá dao động từ 2-5 triệu đồng mỗi chai.

Thực tế, Vidatox CH30 vẫn chưa được Bộ Y tế cấp phép là thuốc tại Việt Nam, không được lưu hành trong bệnh viện hay bán tại các nhà thuốc. Vì vậy, việc phân biệt thật giả cũng như kiểm soát các nguồn sản phẩm Vidatox CH30 còn nhiều mập mờ, chưa được xác minh rõ ràng.

Lợi dụng những kẽ hở này và sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng, nhiều cơ sở kinh doanh thuốc Vidatox giả hoạt động. Tháng 10/2017, cơ quan công an vừa ra quyết định khởi tố bắt giam người cầm đầu một đường dây kinh doanh buôn bán thực phẩm hỗ trợ chữa ung thư giả Vidatox.

Vì vậy, bệnh nhân chỉ nên tiếp cận với chế phẩm nọc độc bọ cạp xanh Cuba như một liệu pháp hỗ trợ, không nên đặt hoàn toàn hy vọng chữa khỏi ung thư theo như những quảng cáo không rõ nguồn gốc trên Internet. Đặc biệt, người dân cần thận trọng khi mua các loại sản phẩm này từ các nguồn không chính thống.

Tác dụng của nọc độc bọ cạp xanh Cuba

Nọc độc bọ cạp xanh Cuba, có tên khoa học là Rhopalurus Junceus, thuộc họ Buthidae. Đây là một loại bọ cạp khá hiếm, đã được phát triển thành thuốc ở Cuba, có công dụng giảm đau, giảm viêm và hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân ung thư.

Năm 2004, cơ quan Sở hữu công nghiệp Cuba (OCPI) đã cấp bằng sáng chế nọc độc bọ cạp xanh Cuba cho công ty Labiofam, cho phép Bộ Khoa học Công nghệ, Viện Ung thư và xạ trị Cuba, Đại học Havana, Bệnh viện nhiệt đới Pedro Kouri tham gia nghiên cứu. Nọc độc bọ cạp xanh Cuba được thu bằng cách sử dụng dòng điện xung kích thích vào phần đuôi chích của con vật để buộc chúng tiết nọc.

Tuy đã được phát triển thành thuốc, các nghiên cứu công bố về thành phần có hoạt tính, tác dụng dược lý của nọc độc bọ cạp xanh Cuba vẫn còn hạn chế trên các tạp chí khoa học. Một nghiên cứu đã đánh giá thành phần của nọc độc bọ cạp xanh Cuba, cho thấy các thành phần được cho rằng có hoạt tính như phospholipase, hyaluronidase, chất kháng viêm và một số peptide khác (chủ yếu là RjAa 12f).

Nọc độc bọ cạp xanh Cuba, có tên khoa học là Rhopalurus Junceus, thuộc họ Buthidae. Ảnh: Business Insider.

Nọc độc bọ cạp xanh Cuba không gây độc cho chuột khi tiêm màng bụng với mức liều tới 200 g/20 g cân nặng, song nó gây chết côn trùng (loài dế Acheta domestica) với mức liều 10 g mỗi con.

Bên cạnh đó, nọc độc bọ cạp xanh cũng được chứng minh không chứa các enzyme có độc tính cao như Phospholipase A2 hay các enzyme phân giải protein như caseinolytic, gelatinolytic. Đây có thể là nguyên nhân khiến nọc độc bọ cạp xanh Cuba có độc tính thấp hơn so với các loại khác.

Các nghiên cứu trên tế bào ung thư

Theo kết quả tìm kiếm nâng cao các dữ liệu về nọc độc bọ cạp xanh Cuba ảnh hưởng đến tế bào ung thư trên các cơ sở dữ liệu uy tín bao gồm Pubmed, Sciencedirect, Scientific Reports hay Google Scholar trong những thập niên gần đây, các nghiên cứu còn rất hạn chế, đặc biệt chưa có nghiên cứu nào trên lâm sàng được tìm thấy.

Dưới đây là các nghiên cứu in vitro (trong phòng thí nghiệm) và in vivo (trên động vật) về ảnh hưởng của nọc độc bọ cạp xanh Cuba đến tế bào ung thư.

Nghiên cứu năm 2013 của Díaz-García A và các cộng sự người Cuba đã tiến hành đánh giá ảnh hưởng của nọc độc tế bào bọ cạp xanh trên các dòng ung thư khác nhau ở trong phòng thí nghiệm. Kết quả nghiên cứu cho thấy dịch chiết nọc độc bọ cạp xanh có độc tính đáng kể và chọn lọc trên dòng tế bào ung thư biểu mô, trong khi đó dịch chiết này không gây ảnh hưởng lên dòng tế bào bình thường.

Các dòng tế bào ung thư được chứng minh nhạy cảm với nọc độc bọ cạp xanh Cuba bao gồm dòng tế bào ung thư phổi (A549, NCI-H292), vú (MDA-MB-213, MDA-MB-468) và cổ tử cung (Hela). Nồng độ nọc độc bọ cạp xanh trong khoảng 0,1-0,75 mg/ml có tác dụng làm giảm tỷ lệ sống sót của các tế bào này xuống 50%.

Nghiên cứu này được xem là bằng chứng khoa học đầu tiên chứng minh ảnh hưởng của nọc độc bọ cạp xanh Cuba đến khả năng sống sót của tế bào ung thư của người ở mức độ trong phòng thí nghiệm. Chúng cũng là tiền đề cho các nghiên cứu về nọc độc bọ cạp xanh Cuba ảnh hưởng đến tế bào ung thư tiếp theo trên người và động vật.

Các nghiên cứu về khả năng chữa ung thư của nọc bọ cạp xanh Cuba còn rất hạn chế. Ảnh: Asia Shine.

Tiếp nối nghiên cứu trên, năm 2017, nhóm nghiên cứu này đánh giá cụ thể hơn ảnh hưởng của nọc độc bọ cạp xanh Cuba (được cung cấp bởi công ty Labiofam) trên dòng tế bào ung thư vú bộ ba âm tính (MDA-MB-231). Nghiên cứu cho thấy nọc độc bọ cạp xanh Cuba làm ức chế sự phát triển và điều hòa gen gây thúc đẩy chu trình tự chết tế bào ung thư vú.

Hai nghiên cứu này đều trong phòng thí nghiệm, ít có giá trị lâm sàng, chưa thể khái quát sang người. Ngoài ra, cả hai nghiên cứu trên đều được tiến hành bởi nhóm nghiên cứu của Díaz-García A tại trung tâm nghiên cứu của công ty Labiofam (nơi sản xuất Vidatox đưa ra thị trường).

Năm 2014, chúng ta có một phân tích tổng quan hệ thống các nghiên cứu đánh giá về nọc độc của các loài bọ cạp khác nhau từ Trung Quốc, Ấn Độ và châu Mỹ trên khả năng ức chế tế bào ung thư. Một số thành phần trong các loài bọ cạp này đã cho thấy có khả năng ức chế tế bào ung thư mức độ in vitro bao gồm BmK AGAP, BmKCT, Chlorotoxin, Iberiotoxin, Magatoxin, Charybdotoxin, Bengalin.

Tuy nhiên, bài tổng quan này không nhắc đến loài bọ cạp xanh Cuba .Các nghiên cứu về nọc độc bọ cạp trong bài báo này cũng đều tiến hành trong phòng thí nghiệm, chưa được thực hiện trên lâm sàng.

Bên cạnh đó, việc chiết xuất và xác định đặc tính, liều lượng của thành phần có hoạt tính sinh học chống ung thư từ nọc độc các loại bọ cạp vẫn chưa được rõ ràng, còn là một thách thức lớn cho các nhà khoa học.

Năm 2017, Catia Giovannini và cộng sự, một nhóm nhà khoa học nghiên cứu độc lập người Italy, đã tiến hành nghiên cứu đánh giá tác dụng của nọc độc bọ cạp xanh Cuba trên mô hình chuột bị gây ung thư tế bào gan.

Kết quả nghiên cứu cho thấy Vidatox không có tác dụng ngăn sự phát triển tế bào ung thư mà còn gây gia tăng tiến triển và xâm lấn của khối u gan. Sau khi đăng trên tạp chí Nature, tựa đề đầu tiên của bài báo đã sửa từ "Venom from Cuban Blue Scorpion has tumor activating effect in hepatocellular carcinoma" thành "Vidatox 30 CH has tumor activating effect in hepatocellular carcinoma". Nguyên nhân sự thay đổi này là nọc độc bọ cạp xanh Cuba được sử dụng trong nghiên cứu chính là chế phẩm Vidatox 30CH của công ty Labiofam. Dù nghiên cứu này chỉ tiến hành trên chuột và chưa được đánh giá lâm sàng, song việc thận trọng khi sử dụng sản phẩm Vidatox trên bệnh nhân ung thư tế bào gan rất đáng cân nhắc.

Gần đây, Mohammadreza Moradi và cộng sự đã đánh giá tổng quan hệ thống về tác dụng kháng ung thư của các loại nọc độc bọ cạp nói chung, được công bố vào tháng 6/2018.

Bằng cách tìm kiếm chuẩn theo hướng dẫn PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses ) - một hướng dẫn chuẩn về công cụ phân tích hệ thống để thu lại những bài phân tích chất lượng nhất trên các nguồn thông tin khoa học uy tín. Kết quả thu được khá khiêm tốn khi chỉ có 53 nghiên cứu được công bố, trong đó có 40 nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, 13 nghiên cứu trên động vật và chưa có nghiên cứu nào trên người.

Trong 53 nghiên cứu này, một nghiên cứu đánh giá nọc độc của loài bọ cạp xanh Cuba của nhóm tác giả Díaz-García A, phòng nghiên cứu và phát triển của công ty Labiofam sản xuất Vidatox.

Đáng chú ý, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí nổi tiếng Nature cho thấy sự bất lợi của Vidatox, sản phẩm từ nọc độc bọ cạp xanh Cuba, trên mô hình động vật bị gây ung thư gan. Từ nghiên cứu này, các chuyên gia khuyến cáo bệnh nhân ung thư gan không nên sử dụng nọc độc bọ cạp xanh Cuba để tránh những biến cố bất lợi đáng tiếc.

Vậy chúng ta có nên sử dụng nọc độc bọ cạp xanh Cuba để điều trị ung thư hay không? Rõ ràng, nọc độc bọ cạp xanh Cuba chỉ được công nhận là thuốc hay thực phẩm hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân ung thư. Hiện tại, chúng chưa phải là thuốc điều trị ung thư thực sự.

Những quảng cáo Vidatox chữa khỏi ung thư, thuốc điều trị ung thư là không đúng. Vì vậy, việc cân nhắc lợi ích được thổi phồng quá mức của Vidatox, những rủi ro về tác dụng phụ, tương tác thuốc với quá trình hóa xạ trị cũng như chi phí bệnh nhân phải bỏ ra là rất quan trọng, trong bối cảnh các loại thuốc xách tay hay thực phẩm chức năng được bán tràn lan như hiện nay.

Bài viết được giám sát và chỉnh sửa bởi TS. Nguyễn Hồng Vũ, Viện City of Hope, California, Mỹ; TS. Lê Anh Phương, Viện Cơ Sinh học, Đại học Quốc gia Singapore, Singapore, thành viên Ban Khoa học Ruy Băng Tím.

Ruy Băng Tím là tổ chức phi lợi nhuận về phòng chống ung thư tại Việt Nam, được thành lập vào ngày 12/12/2015 với sự tham gia của các bác sĩ ung bướu, các nhà khoa học nghiên cứu về ung thư trong và ngoài nước.

Tài liệu tham khảo:

1. Đỗ Tất Lợi (2005), Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam, Nhà xuất bản Y học.

2. Diaz-Garcia A., Morier-Diaz L., et al. (2013), "In vitro anticancer effect of venom from Cuban scorpion Rhopalurus junceus against a panel of human cancer cell lines", J Venom Res.

3. Diaz-Garcia A., Ruiz-Fuentes J. L., et al. (2017), "Rhopalurus junceus scorpion venom induces apoptosis in the triple negative human breast cancer cell line MDA-MB-231", J Venom Res.

4. Diaz-Garcia A., Ruiz-Fuentes J. L., et al. (2015), "Enzymatic analysis of venom from Cuban scorpion Rhopalurus junceus", J Venom Res.

5. Ding J., Chua P. J., et al. (2014), "Scorpion venoms as a potential source of novel cancer therapeutic compounds", Exp Biol Med (Maywood).

6. Garcia-Gomez B. I., Coronas F. I., et al. (2011), "Biochemical and molecular characterization of the venom from the Cuban scorpion Rhopalurus junceus", Toxicon.

7. Giovannini C., Baglioni M., et al. (2017), "Venom from Cuban Blue Scorpion has tumor activating effect in hepatocellular carcinoma", Sci Rep.

8. Giovannini C., Baglioni M., et al. (2017), "Corrigendum: Vidatox 30 CH has tumor activating effect in hepatocellular carcinoma", Sci Rep.

9. Glenn F.King (2015), Venoms to Drugs: Venom as a Source for the Development of Human Therapeutics, Royal Society of Chemistry.

10. Mohammadreza Moradi, Reza Solgi, et al. (2018), "Scorpion venom and its components as a new pharmaceutical approach to cancer treatment, A system review", International Journal of Pharmaceutical Sciences and Research.

11. Rodrigo Gutierrez, Sarah Marsh (2018, 15/12/2018), "Worth the sting: Cuba's scorpion pain remedy", Retrieved

12. Rodriguez-Ravelo R., Coronas F. I., et al. (2013), "The Cuban scorpion Rhopalurus junceus (Scorpiones, Buthidae): component variations in venom samples collected in different geographical areas", J Venom Anim Toxins Incl Trop Dis.

Theo Zing

Phát hiện cấu trúc trong cơ thể chống ung thư tốt hơn hóa trị truyền thống Các "túi ngoại bào sủi bọt" - một cấu trúc hình bong bóng kích thước nano trong cơ thể có thể được lợi dụng để tạo nên một phương pháp điều trị ung thư đột phá. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Bang Michigan và Đại học Stanford (Mỹ) đã phát hiện ra một cấu trúc ngay trong cơ thể con người...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Phút nghẹt thở giải cứu bé gái 9 tuổi bị khống chế bằng dao trên mái nhà00:24

Tài xế xe giường nằm vừa lái vừa chơi game, còn hô to khi chiến thắng01:38

Nam sinh bị nhóm người dùng hung khí đánh tới tấp, ngã gục trên đường01:11

Ông Trump chuẩn bị 'hợp đồng chia đất' giữa Nga và Ukraine08:31

Con trai mất khi chữa cháy rừng, mẹ đau đớn nhớ khoảnh khắc cuối cùng01:02

Ông Trump ký lệnh giải thể Bộ Giáo dục, phía Dân chủ phản ứng mạnh08:56

Mỹ mở đường, Ukraine - Nga đồng ý ngừng bắn hạn chế09:03

Cảnh sát trích xuất camera tìm 2 xe phân khối lớn phóng như bay trên cao tốc00:12

Cháy rừng Hàn Quốc: 15 người chết, chùa 1.300 năm tuổi bị thiêu rụi01:15

Ông Trump tước đặc quyền an ninh của bà Harris, bà Clinton08:00

Xử phạt 4 tài xế trong đoàn xe Porsche lấn làn, vượt ẩu trên cao tốc00:31

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Người phụ nữ bị giun đũa đục thủng ruột non

06:11:52 28/03/2025

Theo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Thuận, giun đũa là một loại ký sinh trùng phổ biến trong đường ruột, có thể gây tắc ruột, viêm ruột, thủng ruột, viêm phúc mạc, thậm chí gây tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Trẻ dưới 12 tháng tuổi, phụ nữ có thai mắc sởi có nguy cơ biến chứng nặng

06:09:36 28/03/2025

Khi xác định ca bệnh nghi ngờ mắc sởi, Bộ Y tế bổ sung đối tượng là người từng tiếp xúc với bệnh nhân sởi trong vòng 7-21 ngày hoặc sống trong vùng dịch sởi; có triệu chứng nghi ngờ sởi như sốt và viêm long đường hô hấp.

Phòng ngừa sốt rét quay trở lại sau loại trừ

06:07:14 28/03/2025

Sau loại trừ sốt rét, Đồng Nai vẫn tiếp tục duy trì các biện pháp phòng ngừa giúp tránh nguy cơ tái phát, để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và duy trì những thành quả đã đạt được trong công tác chống sốt rét.

Cập nhật mới nhất tình hình ca viêm não ở Thái Bình

21:22:03 27/03/2025

Sau khi ca bệnh được phát hiện, Trạm Y tế xã An Ấp đã hướng dẫn gia đình bệnh nhân và người dân trong khu vực ổ dịch thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, vệ sinh nơi ở. Đồng thời, theo dõi chặt chẽ người tiếp xúc gần, sử dụng kháng sinh uống ...

Kiểm tra công tác thu dung, điều trị bệnh sởi tại Hà Nội

19:34:37 27/03/2025

Tại đây, TS Dương Huy Lương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh đề nghị Bệnh viện bám sát theo Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sởi mới nhất vừa được Bộ Y tế ban hành để thực hiện tốt công tác chỉ đạo tuyến với các bệnh viện tuyế...

Bài tập cho trẻ mắc Hội chứng West

19:32:03 27/03/2025

Vật lý trị liệu kết hợp với các bài tập vận động phù hợp có thể hỗ trợ đáng kể quá trình điều trị cho trẻ mắc Hội chứng West.

Thái Bình thông tin chính thức về ca viêm màng não do mô cầu

19:29:28 27/03/2025

Theo đại diện lãnh đạo Sở Y tế Thái Bình hiện nay, CDC Thái Bình tiếp tục cùng với TTYT huyện Quỳnh Phụ giám sát chặt chẽ các ca bệnh, lấy mẫu bệnh phẩm các trường hợp nghi ngờ và triển khai các hoạt động phòng, chống dịch bệnh tại cộng...

Gia tăng trẻ mắc sởi do chủ quan không tiêm phòng

18:46:25 27/03/2025

Bệnh nhân sẽ chia 2 luồng, một luồng chuyển tuyến dưới với bệnh nhân nhẹ và một luồng tiếp nhận điều trị bệnh nhân nặng đưa sang điều trị tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới của Bệnh viện Nhi Trung ương.

Số bệnh nhi mắc sởi tăng trong 2 tuần trở lại đây

18:42:30 27/03/2025

Khi trẻ có các dấu hiệu: sốt, sốt cao, phát ban, viêm long hô hấp, có thể kèm theo tiêu chảy, ăn kém, khàn tiếng, mắt đỏ, nên nghĩ ngay đến việc trẻ bị mắc sởi và cho trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám, điều trị.

Hạt quen thuộc chứa chất kịch độc, người Việt vẫn vừa dùng vừa bán hàng ngày

18:25:03 27/03/2025

Đặc biệt, hạt thầu dầu còn có thể dùng để chiết xuất dầu thầu dầu - một trong những loại dầu xoa có khả năng dưỡng ẩm và làm mềm da tốt. Người ta thường dùng loại dầu này để điều trị rạn da, giúp vết thương hở nhanh lành, giảm đau, chốn...

Ngộ độc nấm rừng biểu hiện thế nào?

18:19:16 27/03/2025

Mỗi một loại nấm độc khi ăn phải có những dấu hiệu riêng. Các loại nấm độc hiện nay xếp làm 2 nhóm, nhóm các nấm gây ngộ độc sớm và nhóm các nấm gây độc muộn.

U nguyên bào thận có nguy hiểm không?

17:16:37 27/03/2025

U nguyên bào thận ở trẻ em là bệnh lý ung thư thận phổ biến. Một khi là ung thư, có nghĩa là nó có thể phát triển và lan sang các bộ phận khác của cơ thể.

Có thể bạn quan tâm

Mỹ, Nga, Ukraine và thỏa thuận về biển Đen

Thế giới

07:34:40 28/03/2025

Sau 3 ngày đàm phán con thoi ở Riyadh (Ả Rập Xê Út), Mỹ thông báo Nga và Ukraine nhất trí ngừng tấn công quân sự ở biển Đen và các cơ sở hạ tầng năng lượng của đối phương.

Sao nam bạo hành bạn gái dã man, tuyên bố 1 câu gây phẫn nộ liền bị trục xuất trong bẽ bàng

Sao châu á

07:25:03 28/03/2025

Mới đây, nữ diễn viên xứ Đài Ngô Uyển Quân gây chú ý khi công khai lên án bạn trai Triệu Tuấn Á bạo hành, khiến cô bị tổn thương cả về thể xác và tinh thần.

Tỉnh duy nhất của Việt Nam được tạp chí Anh chọn vào Top điểm đến đẹp nhất thế giới: Sở hữu tới 177 danh thắng cực hút khách

Du lịch

07:20:09 28/03/2025

Đây là đại diện duy nhất của Việt Nam xuất hiện trong danh sách do tạp chí du lịch danh tiếng Condé Nast Traveller (CNTraveller) công bố.

Tạm giữ 6 nghi can liên quan vụ nam sinh bị nhóm người đánh đến nứt sọ

Pháp luật

07:12:13 28/03/2025

Tối 27/3, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết đã tạm giữ 6 đối tượng liên quan đến vụ việc nhóm thanh, thiếu niên dùng hung khí tấn công một nam sinh đến gục tại chỗ.