Đúng, sai việc phạt rẽ phải khi đèn đỏ

Từ một số thắc mắc của bạn đọc, báo Pháp Luật TP.HCM ghi nhận được nhiều chuyện đáng lưu ý liên quan đến vi phạm khá phổ biến là chạy xe rẽ phải khi đèn đỏ.

Tại các giao lộ của những thành phố lớn, trong đó có TP.HCM, người tham gia giao thông sẽ được phép rẽ phải khi đèn đỏ nếu có biển báo phụ đặt phía dưới ghi nội dung “Đèn đỏ được phép rẽ phải”. Tuy nhiên, rất dễ thấy tại các ngã ba, ngã tư, các nơi giao nhau dù không có biển phụ cho phép rẽ phải nhưng rất nhiều người tham gia giao thông vẫn rẽ bình thường như là sự đương nhiên.

Tước giấy phép lái xe đến ba tháng

Luật sư Nguyễn Văn Dũ (Đoàn Luật sư TP.HCM) phân tích: Theo khoản 1 Điều 9 Luật Giao thông đường bộ (GTĐB) năm 2008 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2018, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-1-2019) thì người tham gia giao thông phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng làn đường, phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ.

Điều 10 luật trên còn quy định về hệ thống báo hiệu đường bộ (gồm hiệu lệnh của người điều khiển giao thông; tín hiệu đèn giao thông, biển báo hiệu, vạch kẻ đường, cọc tiêu hoặc tường bảo vệ, rào chắn). Cạnh đó, Điều 11 của Luật GTĐB cũng quy định về việc chấp hành báo hiệu đường bộ.

Mặt khác, quy chuẩn QCVN 41:2016 của Bộ GTVT có quy định về thứ tự hiệu lực của hệ thống báo hiệu.

Trên cơ sở đó, có trường hợp người tham gia giao thông được phép rẽ phải khi tín hiệu đèn giao thông màu đỏ, có trường hợp thì không được phép rẽ. Cụ thể, được rẽ phải khi có người điều khiển giao thông ra hiệu lệnh cho phép hoặc buộc phải rẽ phải (hiệu lệnh có thể trái với tín hiệu đèn giao thông, đèn phụ hoặc biển báo). Hoặc khi có tín hiệu đèn phụ hoặc biển báo phụ cho phép tất cả hoặc một loại phương tiện nào đó được rẽ phải.

Nếu không có điều kiện được phép rẽ phải như trên thì khi tín hiệu đèn giao thông màu đỏ, tất cả loại phương tiện tham gia giao thông bắt buộc phải dừng lại, không được phép rẽ phải.

Mũi tên cho phép rẽ phải tại một giao lộ có đèn đỏ. Ảnh: IT

Tín hiệu đỏ là cấm đi

Một đại diện Phòng CSGT đường bộ, đường sắt (PC08) Công an TP.HCM cũng cho biết Luật GTĐB 2008 đã quy định rõ “tín hiệu đỏ là cấm đi”. Do vậy, người tham gia giao thông phải dừng lại khi thấy đèn tín hiệu chuyển sang màu đỏ.

Riêng trong một số trường hợp mô tô được phép rẽ phải khi đèn đỏ. Đó là khi có sự hướng dẫn của người điều khiển giao thông, có đèn phụ mũi tên màu xanh cho phép rẽ phải, có biển chỉ dẫn, biển báo cho phép rẽ phải được lắp đặt hoặc khu vực đó có lắp đặt tiểu đảo phân luồng cho rẽ phải…

Theo vị đại diện Phòng PC08 trên, trên thực tế, nhiều khu vực không có đèn phụ, biển chỉ dẫn rẽ phải nhưng người dân vẫn bất chấp mà rẽ phải do có tâm lý muốn đi nhanh, đi vội. Nếu mô tô rẽ phải khi không được phép thì sẽ vi phạm lỗi “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông”. Mức phạt tiền 300.000-400.000 đồng và đáng lưu ý hơn là người vi phạm có thể bị tước giấy phép lái xe 1-3 tháng (Nghị định 46/201…). Thời gian qua, lực lượng CSGT thuộc Phòng PC08 cũng đã xử lý nhiều trường hợp vi phạm như thế.

Trước bức xúc của người tham gia giao thông chờ đèn đỏ nhưng bị người phía sau bấm còi muốn rẽ phải thì vị này đề xuất người dân nên tuyên truyền cho nhau; đồng thời thông báo cho các tổ CSGT gần đó để xử phạt hành vi vi phạm.

“Thời gian tới, chúng tôi sẽ tăng cường tuần tra, xử phạt, đồng thời tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên cổng thông tin điện tử để người dân nắm rõ hơn” – vị này khẳng định.

Kỹ năng rẽ phải khi đèn đỏ

Theo Trung tá Trần Minh Quang, Đội trưởng Đội CSGT Bến Thành, khi rẽ phải qua ngã tư, giao lộ có đèn đỏ, người lái xe cần chú ý một số điểm quy định. Khi cột đèn giao thông có hình phụ là mũi tên đèn xanh (đỏ) hoặc hình chiếc xe máy thì người lái xe được phép rẽ phải theo hướng mũi tên. Khi mũi tên chuyển sang màu đỏ thì người điều khiển phương tiện phải cho xe dừng lại; xe máy được phép rẽ phải khi đèn đỏ nếu thấy biển báo giao thông cho phép rẽ phải (lúc này, xe phải bật đèn tín hiệu xin đường (xi-nhan) và nhường đường cho người đi bộ).

Trường hợp có vạch chỉ hướng rẽ phải (được vẽ trên mặt đường) thì khi có đèn đỏ, người lái xe được phép rẽ phải theo chỉ dẫn của vạch kẻ và phải xin đường (xi-nhan) khi rẽ…

Ngã tư đủ rộng mới cho xe rẽ phải khi đèn đỏ

Theo ông Nguyễn Xuân Vinh, Giám đốc Trung tâm Quản lý khai thác hạ tầng giao thông đường bộ, Sở GTVT TP.HCM, Sở GTVT có quyền tổ chức giao thông tại các giao lộ, khu vực đặc thù. Theo đó, có việc cho phép các loại xe được rẽ phải khi có đèn đỏ ở các giao lộ, ngã ba, ngã tư, vòng xoay… “Việc này nhằm giảm ùn tắc giao thông ở các giao lộ, khu vực…” – ông Vinh cho biết.

Tuy nhiên, người lái xe chỉ được rẽ phải khi có đèn đỏ với các điều kiện sau: Có hiệu lệnh từ người điều khiển giao thông CSGT hoặc thanh tra giao thông; hiệu lệnh của đèn tín hiệu. Hoặc có hiệu lệnh của biển báo hiệu; hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường; có đèn tín hiệu phụ hình mũi tên (hoặc đi kèm là hình ảnh mô tô, xe máy).

Cũng theo ông Vinh, việc tổ chức lại giao thông, cho phép các loại xe được rẽ phải khi có đèn đỏ phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chí, yêu cầu kỹ thuật. Gồm có: Mặt đường hướng vào giao lộ, ngã tư phải rộng 2-3 làn xe (để có 1-2 làn dành cho xe đi thẳng, dừng lại khi có đèn đỏ, làn bên ngoài tay phải phải đủ rộng cho xe rẽ phải); mặt đường xe rẽ phải, ra khỏi giao lộ, ngã tư cũng phải rộng 2-3 làn (để dành 1-2 làn cho xe đi thẳng và một làn cho xe rẽ phải); góc cua của ngã tư phải lớn hơn 90 độ và không có vật cản che khuất tầm nhìn…

Do đặc điểm của TP.HCM có tới 80% số tuyến đường chỉ đủ 1-2 làn xe/chiều (không đáp ứng được tiêu chí 2-3 làn như nêu trên) nên Sở GTVT hạn chế tối đa việc tổ chức, cho phép xe rẽ phải khi có đèn đỏ và thường là chỉ dành cho mô tô, xe máy. “Chỉ một số ít ngã tư thường kẹt xe ở hướng đường vào, đường ra khỏi ngã tư rộng và góc cua lớn thì mới cho phép xe máy rẽ phải khi đèn đỏ” – ông Vinh lưu ý.

LƯU ĐỨC – LÊ THOA – MINH CHUNG

Theo PLO