Dùng kháng sinh đúng cách để không bị ‘nhờn thuốc’

Thuốc kháng sinh không còn xa lạ gì với cuộc sống của chúng ta, chúng đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị các bệnh lây nhiễm.

Thế nhưng, nhiều người đang quá lạm dụng và sử dụng thuốc kháng sinh một cách không hợp lý, khiến cho bệnh không những trở nên lâu khỏi mà còn có thể đưa đến nhiều tác dụng phụ khác ảnh hưởng đến sức khỏe.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, kháng thuốc kháng sinh đang là một trong những mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng và trở thành mối lo ngại với từng gia đình

Cụ thể, tình trạng kháng thuốc kháng sinh sẽ diễn ra khi cơ thể sử dụng quá nhiều thuốc kháng sinh, khiến vi khuẩn thay đổi và không còn có tác dụng với việc dùng thuốc kháng sinh để chữa trị lây nhiễm do chúng gây ra

Cũng theo WHO, việc hiểu rõ và sử dụng thuốc kháng sinh như thế nào là đúng có vai trò quan trọng để làm giảm tình trạng kháng thuốc, tuy nhiên, lại chưa mấy ai làm được điều này

Rất nhiều trường hợp khi thấy ho, sốt, chảy nước mũi do cảm cúm, cảm lạnh, viêm họng do virút, thậm chí là ho do dị ứng thời tiết hoặc khói bụi… là tự dùng thuốc kháng sinh mà không hỏi ý kiến bác sĩ

Trong khi đó, các bác sĩ đã chứng minh rằng, thuốc kháng sinh chỉ có tiêu diệt được vi khuẩn chứ không hiệu quả trên virút. Do đó không thể dùng kháng sinh để trị cúm hoặc các bệnh cảm, ho thông thường khác do virút gây nên

Bên cạnh việc sử dụng thuốc kháng sinh không đúng bệnh thì không ít người bệnh có thói quen tự ý mua thuốc kháng sinh về dùng, sau đó tăng, giảm liều lượng, thời gian điều trị một cách vô khoa học

Những người này thường mua kháng sinh về dùng 2-3 ngày thấy bệnh thuyên giảm, hết sốt, hết triệu chứng của bệnh thì ngừng thuốc, không uống tiếp nữa và cho rằng nếu uống tiếp sẽ hại người, sẽ bị tác dụng phụ…

Một số nhỏ những người khác thậm chí còn thay đổi các loại thuốc kháng sinh một cách thường xuyên. Trong khi đó, một đợt điều trị bằng thuốc kháng sinh phải kéo dài từ 5-7 ngày, thay đổi thuốc thường xuyên trong thời gian ngắn sẽ khiến cho cơ thể kháng thuốc

Kháng sinh mạnh thường là những loại kháng sinh thế hệ mới, đắt tiền được chỉ định trong các trường hợp bệnh nhiễm trùng nặng, nguy hiểm…và trên một số loại vi khuẩn đã nhờn với kháng sinh thế hệ cũ

Tuy nhiên, nhiều người mang tâm lý mong bệnh chóng khỏi nên có thói quen thường xuyên dùng kháng sinh mạnh

Do vậy, với các trường hợp chỉ sốt, ho thông thường mà người bệnh đã dùng tới các kháng sinh mạnh sẽ gây lãng phí và góp phần làm tăng khả năng vi khuẩn kháng thuốc

Có thể do tính thích “ăn sẵn” nên nhiều người thường hay dùng chung thuốc kháng sinh với người khác. Tuy nhiên, phải nhớ rằng, người khác có thể có những nhiễm khuẩn khác nhau và không thể dùng cùng loại kháng sinh như mình, điều này có thể khiến cơ thể kháng thuốc

Mỗi kháng sinh chỉ có thể kháng lại một vài loại vi khuẩn. Nếu dùng đúng loại đặc hiệu, chỉ vài ngày bệnh sẽ thuyên giảm, thời gian dài nhất cho một đợt điều trị kháng sinh là 7 – 10 ngày

Tuy nhiên, nếu dùng không đúng kháng sinh đặc hiệu trong một thời gian dài, bệnh chẳng những sẽ không thuyên giảm mà vi khuẩn gây bệnh trong cơ thể sẽ quen dần và sinh ra các chủng kháng thuốc

Ngoài vấn đề kéo dài thời gian dùng thuốc thì nhiều người lại dùng kháng sinh không đủ liều và không đủ thời gian điều trị

Cụ thể, sau khi dùng khoảng 5 – 6 ngày bệnh sẽ hết căn bản triệu chứng nhưng phải dùng thuốc thêm vài ngày nữa thì các vi khuẩn mới thực sự bị tiêu diệt và bệnh sẽ khỏi hẳn

Thế nhưng, có không ít trường hợp cứ ngỡ là khỏi hẳn và tự ý ngưng thuốc khi thời gian điều trị còn rất ngắn. Nếu dùng dang dở, vi khuẩn không bị trị tận gốc, dễ tái nhiễm, nhờn thuốc, sinh ra chủng kháng thuốc

Việc làm dụng kháng sinh một cách vô khoa học cũng là “căn bệnh” nhiều người mắc phải. Một trong những mặt trái của thuốc kháng sinh là sẽ gây hại với các vi khuẩn có lợi nếu người dùng quá lạm dụng vào nó

Vì vậy, hãy dùng kháng sinh theo hướng dẫn của bác sĩ, nếu lạm dụng vào thuốc kháng sinh thì nó sẽ tiêu diệt cả khuẩn có lợi có trong đường ruột làm cho sức đề kháng của cơ thể sẽ yếu đi

Chúng ta đều không biết rằng, sử dụng kháng sinh, đặc biệt là trong giai đoạn còn trẻ dễ làm tăng nguy cơ gây bệnh hen suyễn, bệnh viêm mũi màng kết và Eczema ở trẻ em nhóm tuổi đi học

Mặt khác, hen suyễn lại là căn bệnh có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được quản lý và điều trị kịp thời, đúng cách, nhất là khi tiếp xúc quá nhiều chất kích thích

Do vậy, mỗi khi quyết định cho con dùng kháng sinh, các bậc phụ huynh cần thận trọng, mua đúng loại thuốc, không được mua kháng sinh loại mạnh và phải sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ để không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con trẻ trong tương lai

Việc lạm dụng kháng sinh trong thời gian dài còn có thể khiến người bệnh tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú, ung thư thận và một số căn bênh ung thư khác cao gấp 1,5 lần so với người không lạm dụng kháng sinh

Sông Hương (Tổng hợp)

Theo anninhthudo