Đừng hành hạ người bị oan bằng thủ tục bồi thường

Tiền bồi thường oan sai dù nhiều cũng không thể bù đắp được mất mát của người bị oan, nhưng được bồi thường sớm một ngày thì họ có tiền lo toan cho cuộc sống thêm một ngày sau những tổn thất mà họ gánh chịu.

“Thủ tục yêu cầu bồi thường oan tại Điều 34 và thủ tục yêu cầu khôi phục danh dự tại Điều 51 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (Luật TNBTCNN) hiện nay quá hình thức và thiếu thực chất. Đáng phải được bồi thường ngay nhưng bắt làm hồ sơ yêu cầu, đáng được xin lỗi ngay thì phải chờ ngày, chờ tháng. Thậm chí có quyết định bồi thường rồi nhưng người bị oan cũng phải chờ hàng năm mới nhận được tiền vì vướng thủ tục cấp kinh phí từ cơ quan khác…”, đó là ý kiến của luật sư Hoàng Kim Vinh – Chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Bình Phước bàn về những thủ tục rườm rà, khó khăn trong bồi thường oan sai hiện nay được đăng trên báo Pháp luật TP. HCM ngày 19/8.

Thật khổ cho người bị oan. Cả một giai đoạn dài là bị can, bị tạm giam, rồi bị xét xử oan, chịu hình phạt trong tù ngục (hoặc chịu nhiều thiệt hại khác do cơ quan nhà nước gây ra). Đến khi được minh oan, lại tiếp tục một hành trình khó khăn đi đòi bồi thường oan sai.

(Minh họa: Ngọc Diệp)

Người bị oan phải tập hợp đầy đủ giấy tờ để chứng minh mình bị oan. Thế là họ phải rơi vào cái vòng thủ tục hành chính nhiêu khê, nhiều loại giấy tờ, con dấu.

Ngoài ra, khoản 3, Điều 34 Luật TNBTCNN quy định: “Kèm theo đơn yêu cầu bồi thường phải có bản án, quyết định xác định người đó thuộc một trong các trường hợp được bồi thường quy định tại Điều 26 của Luật này và tài liệu, chứng cứ có liên quan đến việc yêu cầu bồi thường”. Quy định này sẽ gây khó cho người bị oan vì việc đưa tài liệu, chứng cứ có liên quan là những gì không cụ thể. Các cơ quan tố tụng có thể lạm dụng điều này để bắt người bị oan cung cấp những thứ mà họ không có khả năng thực hiện. Vậy thì quá trình bồi thường sẽ kéo dài.

Tại sao đã gây oan cho người dân mà còn bắt người bị oan đi chứng minh mình bị oan.

Đúng ra, cơ quan gây ra oan sai phải làm việc đó cho họ. Bởi vì, cơ quan tố tụng có đủ điều kiện để tập hợp hồ sơ. Nếu chưa đầy đủ, chính cơ quan gây ra oan sai liên hệ với các cơ quan tố tụng khác để hoàn thành tục. Việc làm này vừa bày tỏ thái độ thiện chí của cơ quan gây ra oan sai đối với công dân bị oan, vừa tạo sự thuận lợi hơn trong việc thực hiện bồi thường oan sai cho công dân.

Người bị oan chịu khổ sở, cay đắng, vậy thì phải nhanh chóng nhận được bồi thường sau khi được minh oan.

Nhưng chính thủ tục làm kéo dài quá trình này, như vậy là không công bằng đối với người bị oan.

Tiền bồi thường oan sai dù nhiều cũng không thể bù đắp được mất mát của người bị oan, nhưng được bồi thường sớm một ngày thì họ có tiền lo toan cho cuộc sống thêm một ngày sau những tổn thất mà họ gánh chịu. Ví dụ như đối với ông Nguyễn Thanh Chấn, có tiền bồi thường sớm, ông mua thuốc trị bệnh cho vợ ông, cho cá nhân ông sau 10 năm ở trong tù, nhu cầu tối thiểu đó cần phải được đáp ứng nhanh nhất.

Hay vụ anh Nguyễn Minh Hùng hai lần bị kết án tử hình oan vì tội buôn ma túy đã được Công an tỉnh Tây Ninh xin lỗi công khai vào ngày 19/11/2008 và chỉ được bồi thường số tiền 130 triệu đồng cho hơn 5 năm tù oan sau khi phải thực hiện nhiều thủ tục.

Và để người bị oan được bồi thường nhanh nhất chỉ còn cách sửa đổi những quy định bất hợp lý trong Luật TNBTCNN.

Theo Dân trí