Đức “ngược hướng” Mỹ về đối trọng hải quân Nga tại sân sau

Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence đã thúc giục bà Merkel gửi các tàu chiến Đức đi qua một kênh hẹp giữa bán đảo Crimea và đại lục Nga.

Thủ tướng Đức Angela Merkel đã khước từ sức ép của Hoa Kỳ vào tháng trước về việc tiến hành một cuộc diễn tập hải quân ở sân sau của Nga – điều có thể khiến Tổng thống Vladimir Putin không hài lòng, Bloomberg dẫn lời ba nguồn tin quen thuộc với các cuộc đàm phán cho hay.

Tại một cuộc họp ngày 16/2 trong khuôn khổ Hội nghị An ninh Munich, Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence đã thúc giục bà Merkel gửi các tàu chiến Đức đi qua một kênh hẹp giữa bán đảo Crimea và đại lục Nga- điều có thể cho ông Putin thấy các cường quốc phương Tây sẽ không từ bỏ quyền tiếp cận vùng biển đó, theo các nguồn tin, những người nói với điều kiện giấu tên.

Theo Bloomberg, nhà lãnh đạo Đức từ chối điều này. Một phát ngôn viên của Văn phòng Thủ tướng Đức đã từ chối bình luận.

Cũng theo Bloomberg, eo biển Kerch rộng hai dặm (ba km) là một điểm chốt quan trọng khi ông Putin muốn củng cố quyền kiểm soát đối với bán đảo Crimea và miền đông Ukraine bất chấp lệnh trừng phạt từ Liên minh châu Âu và Hoa Kỳ.

Bà Merkel đã chỉ ra rằng bà sẵn sàng phối hợp với người Pháp để gửi một đoàn tàu đi qua khu vực đường thủy này với vai trò là một cuộc diễn tập một lần, nhưng Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko nói rằng, điều đó không đủ để giải quyết vấn đề của ông – ông ấy muốn đảm bảo eo biển này được mở cửa vĩnh viễn, Bloomberg dẫn các nguồn tin cho hay.

Pháp cũng từ chối tham gia, đánh giá ý tưởng này là một sự khiêu khích không cần thiết, theo một quan chức khác từ chối xác định danh tính.

Điểm nóng?

Nga đã sáp nhập Crimea vào năm 2014 và được cho là đã khai thác quyền kiểm soát kênh này để phần nào hạn chế việc tàu thuyền tiếp cận các cảng của Ukraine trên Biển Azov ở phía bắc. Tháng 11 năm ngoái, sự cố đã xảy ra khi lực lượng hải quân Nga đã nổ súng và sau đó bắt giữ ba tàu Ukraine đi qua eo biển. Ông Putin đã không đồng ý yêu cầu từ bà Merkel và Tổng thống Pháp Em Emueluel Macron về việc phải thả 24 thủy thủ Ukraine bị bắt giữ trong vụ việc.

Năm ngoái, Nga cũng đã hoàn thành một cây cầu đường bộ quy mô lớn nối Crimea với đất liền Nga, đồng thời cũng đang nghiên cứu xây dựng thêm một tuyến đường sắt.

Năm vừa qua, căng thẳng đã bùng lên tại eo biển Kerch giữa Nga và Ukraine. (Nguồn: TASS)

Ukraine đã tìm kiếm sự giúp đỡ quốc tế để giữ cho eo biển Kerch mở cửa kể từ sự cố tháng 11 năm ngoái. Trong khi lập trường của chính phủ về việc gửi các đoàn tàu qua eo biển này là chưa rõ ràng, Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Pavlo Klimkin cảnh báo, phản đối việc sử dụng một thỏa thuận về vấn đề này để hợp pháp hóa việc sáp nhập Crimea của Nga.

Kế hoạch phần nào đã nản lòng của Mỹ là một khía cạnh trong căng thẳng xuyên Đại Tây Dương đang lan rộng khi Tổng thống Donald Trump cố gắng xoa dịu các đồng minh Liên minh châu Âu EU của mình đối với việc thay thế, rút bớt các lực lượng Hoa Kỳ tại các điểm nóng ở Đông Âu và Trung Đông. Lời kêu gọi của ông Pence tại Munich trong việc để các lực lượng châu Âu đảm bảo sự ổn định của Syria sau khi Mỹ rút quân cũng không nhận được nhiều sự chú ý khi ông cũng đưa ra yêu cầu đối với các quốc gia EU đi theo quyết định của Hoa Kỳ trong việc từ bỏ hiệp ước hạt nhân Iran.

Liên kết với Nga?

Cuộc gặp giữa ông Pence và bà Merkel tại khách sạn Bayerischer Hof ở thủ phủ của Bavaria đã diễn ra ngay sau khi bà bày tỏ sự ủng hộ trật tự toàn cầu. Nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt từ các quan chức an ninh cấp cao, bà Merkel tuyên bố việc ông Trump đe dọa áp thuế đối với ô tô châu Âu là vấn đề an ninh quốc gia, và cam kết Đức sẽ đạt được mục tiêu chi tiêu của NATO theo tốc độ của riêng mình và sẽ tiếp tục tuân thủ thỏa thuận Iran.

Nhà lãnh đạo Đức cũng đang quan sát với sự lo ngại những nỗ lực ngoại giao mạnh mẽ của Mỹ trong việc ngăn chặn dự án đường ống khí đốt châu Âu liên kết với Nga, Nord Stream 2.

Dự án kết nối khí đốt biểu tượng về những nỗ lực của bà Merkel, để tiếp tục gắn kết với Putin dù vẫn chỉ trích những hành động của Nga ở Ukraine và những cáo buộc về việc Moscow can thiệp vào nền dân chủ phương Tây – không chỉ trong cuộc bầu cử năm 2016 của Hoa Kỳ.

Liệu một hoạt động hải quân trong khu vực này sẽ có một sự biện minh về mặt pháp lý hay không vẫn chưa rõ ràng khi một hiệp ước năm 2003 giữa Nga và Ukraine xác định Biển Azov là một vùng biển chung, có nghĩa là sự hiện diện của quân đội bên thứ ba sẽ phải có sự đồng ý của Moscow và Kiev.

Hoa Kỳ đã triển khai tàu khu trục Hoa Kỳ Donald Cook ở Biển Đen, phía nam eo biển Kerch, và cho biết các lực lượng NATO và Mỹ đã tăng cường sự hiện diện của họ để gửi tín hiệu cho ông Putin.

An Bình

Theo toquoc