Đưa trái tim thiếu nữ ra khỏi lồng ngực để cắt u

Cô gái 17 tuổi mắc khối u ác tính cực hiếm gặp trong tim, được cứu sống bằng phương pháp phẫu thuật ghép tim tự thân, tức lấy trái tim ra, cắt khối u rồi ghép tim trở lại.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Thái An, Trưởng khoa Hồi sức – Phẫu thuật tim, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết bệnh nhân vào viện vì khối u bất thường ở đùi trái. Kết quả chẩn đoán hình ảnh bằng CT phát hiện u đầu trên xương đùi trái hai cm, giới hạn không rõ, phá vỡ vỏ mặt trước hành xương đùi. Bệnh nhân đã được phẫu thuật cắt bỏ u xương đùi trái, giải phẫu bệnh cho thấy đó là sarcoma cơ trơn biệt hóa kém.

Bệnh nhân còn bị tai biến mạch máu não. Khi bác sĩ điều trị bệnh lý tai biến, siêu âm tim thì phát hiện một khối u đã choán chỗ, chiếm đầy lòng nhĩ trái tim. Những ngày tiếp theo sau khi chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh nhân có những đợt mệt và khó thở.

Theo bác sĩ An, ngay từ đầu, với kinh nghiệm điều trị, các bác sĩ nghi ngờ đó là u ác tính. Do đó, bệnh nhân được chỉ định làm thêm các chẩn đoán chuyên biệt như CT ngực, MRI tim, chụp PET CT. Các bác sĩ xác định đây là khối u ác tính nguyên phát tại tim. Lúc này, khối đã xâm lấn lan tỏa các bộ phận xung quanh, kích thước lớn đi qua lỗ van hai lá, gây ra hẹp van hai lá, nghiêm trọng hơn là gây rối loạn huyết động.

Tình trạng của bệnh nhân được đánh giá là cực nguy hiểm, bắt buộc phải mổ, cắt triệt để khối u trong nhĩ trái ngay. Bệnh nhân ngoài nguy cơ tử vong vì ung thư thì còn có thể tử vong vì rối loạn huyết động.

“Nếu từ bỏ phẫu thuật, khả năng sống của bệnh nhân là một tháng”, bác sĩ An nhấn mạnh.

Bác sĩ An khám và bắt tay động viên bệnh nhân trước khi cô xuất viện. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.

U tim vốn là loại u hiếm gặp. Trong đó, u tim ác tính chiếm tỷ lệ rất nhỏ và thường là sarcoma trong tim. Tỷ lệ mắc phải là một đến 30 người trên 100.000 ngàn người. Số liệu này thu được khi thực hiện nghiên cứu trên các tử thi bệnh nhân. Bệnh u tim ác tính để phẫu thuật được cũng rất hiếm, với ngay cả các trung tâm tim mạch hàng đầu trên thế giới trung bình mỗi năm chỉ mổ một ca.

Để lấy khối u này, y văn ghi nhận bắt buộc phải mổ bằng kỹ thuật ghép tim tự thân, tức là phẫu thuật viên sẽ cắt rời trái tim ra khỏi cơ thể, giải quyết khối u rồi sau đó khâu lại. Tuy nhiên, khi xem xét kỹ các tổn thương có thể gặp phải hậu phẫu cho người bệnh, bác sĩ An và đồng nghiệp khoa Hồi sức – Phẫu thuật tim quyết định vẫn sẽ thực hiện ghép tim tự thân, nhưng có cải tiến.

Cụ thể, các bác sĩ dùng những canuyn (ống dẫn) đặc biệt, mới có gần đây, để thực hiện xâm lấn tim tối thiểu. Thay vì cắt tất cả các mạch máu nối với tim, để lấy trái tim ra ngoài, phẫu thuật viên chỉ cần gỡ, cắt bỏ một phần mạch máu trong tim ra. Trái tim được lật ngược, hướng phần nhĩ trái có toàn bộ khối u ra ngoài, rồi cắt bỏ u trọn vẹn. Sau đó, phẫu thuật viên tái tạo gần hết nhĩ trái bằng màng tim nhân tạo, khâu nối các mạch máu đã cắt, đóng vết thương.

Bệnh nhân được rút nội khí quản sau 8 giờ hậu phẫu. Ca phẫu thuật thành công.

Hiện, bệnh nhân đã khỏe, sinh hiệu ổn định, tự sinh hoạt được bình thường và dự kiến xuất viện trong vài ngày tới. Bác sĩ An cho hay, bước tiếp theo, bệnh nhân sẽ điều trị hóa trị, xạ trị với các vùng đã di căn của khối u. Ông hy vọng với sự nỗ lực tối đa của thầy thuốc, bệnh nhân sẽ sống lâu hơn.

Thăm khám cho bệnh nhân trước khi xuất viện, bác sĩ An đã vỗ vai động viên cô gái trẻ: “Con vừa trải qua một cuộc phẫu thuật lớn, nhưng quá trình điều trị thì còn lâu dài nữa. Con hãy cố gắng yêu đời lên nhé, hy vọng mọi chuyện sẽ tốt lành”.