Dự trữ ngoại hối đạt 92 tỷ USD, giúp kinh tế chống đỡ ‘cú sốc’ bên ngoài

Theo Ngân hàng Nhà nước, dự trữ ngoại hối hiện đã lên tới 92 tỷ USD và khả năng từ nay đến cuối năm lên 100 tỷ USD, tăng 20 tỷ USD so với đầu năm 2020. Nhiều chuyên gia tài chính cho rằng, với nguồn dự trữ này, Việt Nam hoàn toàn có đủ nguồn lực để đảm bảo sự ổn định kinh tế vĩ mô.

Dự trữ ngoại hối tăng sẽ giúp khơi thông nguồn lực ngoại tệ, chủ động đối phó được với các “cú sốc” từ bên ngoài. Ảnh: TTXVN.

Trước đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ( NHNN) Lê Minh Hưng cho biết, dự trữ ngoại hối (DTNH) Quốc gia đã tăng lên gần gấp 3 lần so với năm 2015. Quy mô DTNH của Việt Nam hiện ở mức khoảng 4 tháng nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ đã giúp củng cố an ninh Quốc gia, phòng ngừa những tác động bên ngoài, củng cố niềm tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước vào năng lực thực tế của Chính phủ và NHNN.

“Đây là tín hiệu đáng mừng đối với Việt Nam, là thành công trong điều hành chính sách ngoại hối của NHNN. Nó còn là một bộ đệm quan trọng giúp nền kinh tế chống đỡ lại các ‘cú sốc’ từ bên ngoài, qua đó góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, củng cố lòng tin của các nhà đầu tư nước ngoài. Gia tăng dự trữ ngoại hối giúp NHNN có nhiều dư địa và giải pháp phù hợp trong việc điều hành chính sách tiền tệ, tạo thuận lợi cho việc điều hành linh hoạt và ổn định tỷ giá, nâng cao giá trị tiền đồng”, chuyên gia ngân hàng, TS Nguyễn Trí Hiếu nói.

Theo ông Nguyễn Trí Hiếu, thị trường ngoại hối ổn định sẽ giúp các nhà đầu tư nước ngoài tự tin bỏ vốn đầu tư vào thị trường Việt Nam bởi ít phải lo ngại về rủi ro tỷ giá. Chính sách tỷ giá luôn là một yếu tố vĩ mô quan trọng để nhà đầu tư nước ngoài xem xét khi họ có ý định đầu tư vào Việt Nam.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến ngày 20/8, tổng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào Việt Nam đạt 19,54 tỷ USD, bằng 86,3% so với cùng kỳ năm 2019. Có một tín hiệu đáng mừng là sau những tháng đầu năm 2020 bị chững lại, dòng vốn đầu tư FDI vào Việt Nam đã tăng mạnh trong các tháng vừa qua. Đây được xem là dấu hiệu của làn sóng đầu tư mới vào Việt Nam – điểm đến đầu tư hấp dẫn với những lợi thế cạnh tranh sẵn có, cộng với việc tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới và những biện pháp phòng chống COVID-19 tích cực, hiệu quả.

Còn TS Võ Trí Thành – thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ Quốc gia cho hay, với nền kinh tế mở như Việt Nam, nhất là sự bất định của kinh tế toàn cầu thì mức DTNH cao hơn ở mức 5 – 6 tháng nhập khẩu cũng là cần thiết để tạo thêm nguồn lực hỗ trợ nền kinh tế… Tất nhiên, việc tăng DTNH thêm bao nhiêu không phải là chuyện đơn giản mà phải xét theo nhiều biến số khác như nợ quốc gia, nợ nước ngoài, cán cân thanh toán quốc tế…

Dự trữ ngoại hối ở mức cao và cán cân thanh toán thặng dư là những điều kiện thuận lợi hỗ trợ cho NHNN giữ ổn định tỷ giá. Diễn biến tỷ giá của Việt Nam ổn định nhất so với các quốc gia trong khu vực. Theo đó, tỷ giá USD dao động trong một biên độ hẹp trong 6 tháng đầu năm 2020 khi áp lực từ yếu tố cung cầu USD tương đối thấp với bối cảnh các nền kinh tế lớn như Mỹ và EU đã nới lỏng tiền tệ rất mạnh tay khiến áp lực bên ngoài lên VND là không lớn.

Theo đánh giá của TS Võ Trí Thành, sự đúng đắn trong điều hành chính sách của NHNN theo nguyên tắc giảm tình trạng USD hoá trong nền kinh tế đã củng cố lòng tin vào đồng VND, nâng cao giá trị đồng tiền… là nhân tố quan trọng góp phần gia tăng DTNH.

Ngoài ra, việc lãi suất VND duy trì mức chênh lệch đáng kể so với lãi suất USD cũng làm giảm sức hấp dẫn của USD và nâng cao vị thế cho VND. Theo đó, lãi suất tiết kiệm các kỳ hạn từ 6 đến 12 tháng hiện ở mức 4,4 – 7,2%/năm, đảm bảo một mức sinh lời nhất định cho người gửi tiền; trong khi đó, người nắm giữ USD không được trả lãi, đồng thời phải đối mặt nguy cơ USD giảm giá.

Đề cập về công tác quản lý DTNH, đại diện NHNN cho biết, thời gian qua, ngoài gia tăng DTNH, công tác đầu tư nguồn lực này của NHNN khá thành công vừa đảm bảo tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc quản lý theo quy định, đảm bảo được khả năng thanh toán quốc tế và mục tiêu sinh lời trong đầu tư DTNH nhà nước. Chẳng hạn, điều chỉnh linh hoạt tỷ lệ, đa dạng loại ngoại tệ đầu tư giúp NHNN giảm thiểu những tác động bất lợi trên thị trường quốc tế và nâng cao mức sinh lời khi đầu tư vào các loại ngoại tệ mới tiềm năng.

Song song với đó, NHNN đầu tư vào các công cụ truyền thống có rủi ro thấp như đầu tư vào tiền gửi và trái phiếu Chính phủ của một số nước lớn, có nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định… Thời hạn đầu tư cũng được điều chỉnh linh hoạt phù hợp với diễn biễn thị trường quốc tế và nhu cầu can thiệp thị trường ngoại hối trong nước. Cụ thể, khi lãi suất có xu hướng giảm, NHNN thường tăng thời hạn đầu tư. Ngược lại lãi suất có xu hướng tăng, NHNN thường tăng kỳ hạn ngắn để đón đầu lãi suất nâng cao khả năng sinh lời. Đây cũng sẽ là nguồn thu lớn bổ sung ngân sách Nhà nước, tạo nguồn cho đầu tư phát triển kinh tế đất nước.

Thời gian tới, NHNN nghiên cứu từng bước đổi mới toàn diện công tác quản lý DTNH nhà nước từ khâu hoàn thiện cơ sở pháp lý đến khâu xây dựng danh mục tài sản chiến lược, chiến thuật; xác định mức rủi ro và biện pháp quản lý rủi ro phù hợp cũng như đổi mới hạch toán kế toán phù hợp chuẩn mực quốc tế góp phần củng cố và cải thiện hiệu quả đầu tư DTNH nhà nước trong thời gian tới.