Dự thảo Hiến pháp chưa thể hiện rõ quyền của dân
Góp ý sửa đổi Hiến pháp ngày 22/2, nhiều chuyên gia cho rằng, dự thảo chưa thể hiện được tinh thần quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân và đề nghị soạn thảo lại văn bản này.
Ngày 22/2, Văn phòng Quốc hội và Hội Luật gia Việt Nam phối hợp tổ chức hội thảo khoa học góp ý cho dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992. Theo ông Nguyễn Văn Yểu, nguyên Phó chủ tịch Quốc hội, yêu cầu tối cao của việc sửa đổi hiến pháp là tập trung làm rõ mối quan hệ giữa nhân dân và nhà nước, quyền con người, quyền công dân. Đối chiếu với yêu cầu đó, ông Yểu cho rằng, nội dung thể hiện của dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 là chưa đạt yêu cầu.
“Nhân dân mong đợi Hiến pháp phải thể hiện cho được trên thực tế quyền lực thuộc về nhân dân cũng như thể hiện tốt hơn quyền con người, quyền công dân ở Việt Nam”, nguyên Phó chủ tịch Quốc hội nói.
Ngoài ra, liên quan tới cơ chế bảo hiến mà ông nhận định là “hiện nay hiệu quả thấp”, ông Nguyễn Văn Yểu cho rằng, nếu quy định hội đồng này chỉ có chức năng “tư vấn” thì phải bàn lại. Nếu cần, phải bàn ở cấp Bộ Chính trị, Ban chấp hành trung ương.
Theo giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, cần quy định rõ phương thức lãnh đạo nhà nước và xã hội của Đảng. Ảnh: Nguyễn Hưng.
Còn nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Vũ Đức Khiển thì nêu lại hai nguyên tắc mà Đảng đề ra lúc sửa hiến pháp, đó là phải đảm bảo quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân và quyền lực nhà nước thống nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát thực hiện giữa các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp. “Nhưng tại điều 74, 75 của dự thảo này lại nói Quốc hội là cơ quan quyền lực cao nhất, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, cơ quan giám sát tối cao. Thế thì có thống nhất với nhau không?”, ông Khiển đặt câu hỏi.
Video đang HOT
Dẫn ra những quy định cụ thể tại các điều 6, 30, 124 của dự thảo với các cụm từ “Quốc hội quyết định” việc trưng cầu ý dân, quyết định phúc quyết, ông Khiển đặt câu hỏi: “Thế thì nhân dân thực hiện quyền dân chủ chỗ nào? Hình như ban soạn thảo vẫn theo xu hướng tập trung quyền cho Quốc hội, như vậy không đạt yêu cầu của Đảng đề ra”.
Nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật còn nêu hàng loạt quy định cụ thể mà ông cho rằng chưa hợp lý trong dự thảo và đề nghị Ban biên tập giúp ban dự thảo nghiên cứu soạn thảo lại dự thảo hiến pháp. “Không phủ nhận những điểm mới trong dự thảo nhưng dường như nó mới nhú lên thôi, chưa nở hoa, nở lá”, ông Khiển nói.
Đề cập tới việc phân chia, kiểm soát quyền lực, giáo sư Nguyễn Minh Thuyết (nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, thiếu niên và nhi đồng Quốc hội) cho rằng, khác với các nước, hiến pháp của các nước XHCN phải thể hiện được mối quan hệ giữa ba bên là nhân dân, Đảng Cộng sản cầm quyền và nhà nước.
Nhiều ý kiến tại hội thảo đề nghị ban biên tập sửa đổi các nội dung trong dự thảo. Ảnh:Nguyễn Hưng.
Giáo sư Thuyết cho rằng, cần quy định rõ phương thức lãnh đạo nhà nước và xã hội của Đảng để tránh tình trạng mất cân đối hiện nay. “Không có những quy định này, rất có thể dẫn đến xung đột quyền lực hoặc quyền lực của nhiều chủ thể mang tính hình thức”, ông Nguyễn Minh Thuyết nói.
Dẫn chứng cụ thể theo ông là quy định về Chủ tịch nước (tại điều 93 dự thảo) “thống lĩnh các lực lượng vũ trang nhân dân” trong khi người thực sự thống lĩnh là Bí thư Quân ủy trung ương (tức Tổng bí thư); hay hiến pháp quy định Chủ tịch nước có quyền đề nghị Quốc hội bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Phó chủ tịch nước, Thủ tướng nhưng Chủ tịch nước không thể thực hiện điều này nếu không có nghị quyết của Bộ Chính trị hoặc Ban chấp hành trung ương.
Trước ảnh hưởng quyết định của hiến pháp tới đất nước, nhân dân, giáo sư Nguyễn Minh Thuyết đề nghị, dự thảo sửa đổi cần được chuẩn bị một cách chu đáo nhất. “Nếu cần thì kéo dài thêm thời gian lấy ý kiến để có một bản hiến pháp thực sự văn minh, dân chủ, tạo bước ngoặt mới cho đất nước cất cánh bay lên”, ông nói.
Theo VNE
Bổ sung quyền con người trong Hiến pháp
Theo ông Nguyễn Văn Phúc, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, lần sửa đổi hiến pháp này sẽ phát huy hơn nữa quyền làm chủ của người dân theo nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân.
Tại cuộc tọa đàm lấy ý kiến góp ý dự thảo sửa đổi Hiến pháp sáng 23/1, ông Phúc cho biết, dự thảo nhấn mạnh các hình thức nhân dân thực hiện quyền lực của mình, thông qua dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện, không chỉ qua cơ quan dân cử mà các cơ quan nhà nước khác. Một vấn đề rất mới, quan trọng của dự thảo là phát huy nhân tố con người, đặc biệt là nhấn mạnh quyền con người, quyền công dân.
Ông Hoàng Thế Liên, Thứ trưởng Bộ Tư pháp, góp ý dự thảo ngoài khẳng định nguyên tắc tất cả quyền lực thuộc về nhà nước thì cần nêu rõ Nhà nước ta là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, của dân, do dân, vì dân. "Dự thảo hiến pháp đã bổ sung nhiều yếu tố về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. Hiến pháp ghi nhận 16 quyền con người, kể cả người nước ngoài và người không có quốc tịch", Thứ trưởng cho hay.
Chủ tịch Hội luật gia Phạm Quốc Anh cho rằng quyền con người trong dự thảo lần này đã nói rõ hơn quyền sống, bảo hộ tính mạng, sức khỏe, quyền được hiến mô, tạng, hiến xác. Đây là điểm mới và cũng phù hợp với thông lệ quốc tế. "Về quyền công dân, ngoài quyền tự do cư trú, đi lại, tự do tín ngưỡng còn có quyền lập hội, quyền biểu tình... đây là những vấn đề mới, bước đầu đã được chúng ta triển khai và khi sửa đổi Hiến pháp sẽ có cơ sở triển khai mạnh mẽ hơn", ông Anh bày tỏ.
Các ông Hoàng Thế Liên, Phạm Quốc Anh, Nguyễn Văn Phúc (từ trái qua) trong buổi tọa đàm. Ảnh: A.Thư
Trả lời nghi vấn của một giảng viên Học viện Chính trị Quốc gia HCM khi cho rằng sẽ không có một bản hiến pháp dân chủ nếu hoạt động xây dựng hiếp pháp không được tiến hành thực sự dân chủ với các phương thức dân chủ, ông Hoàng Thế Liên cho biết để phát huy dân chủ, theo lịch sử lập hiến, có 3 hình thức. Một là sau khi chuẩn bị xong đưa ra để toàn dân quyết định, gọi là trưng cầu ý dân, không phải nhiều nước làm được vì đòi hỏi nhiều điều kiện.
Thứ hai, cách này được ghi nhận trong Hiến pháp 1946, sau khi Quốc hội thông qua, Hiến pháp chỉ có giá trị khi toàn dân phúc quyết. Quy định này trong Hiến pháp 1946 không thực hiện được do điều kiện chiến tranh. Thứ ba là tạo điều kiện cho nhân dân tham gia ý kiến trong quá trình xây dựng Hiến pháp. Trong 3 cách đó, các nhà lập pháp sẽ chọn cách nào phù hợp.
"Tôi cho rằng cách thứ 3 là phù hợp với điều kiện hiện nay", ông Liên bày tỏ quan điểm. Ông cho biết, nghị quyết 38 của Quốc hội quy định không những lấy ý kiến nhân dân trong 3 tháng mà còn làm rõ trách nhiệm của các tổ chức nhà nước, chính trị xã hội và báo chí cung cấp đầy đủ thông tin cho nhân dân, lắng nghe, tiếp thu tổng hợp đầy đủ ý kiến nhân dân. Sau đó sẽ tổng hợp, phân tích từng ý kiến, nếu không tiếp thu sẽ giải trình.
"Tôi rất mong đợi và hy vọng Hiến pháp sửa đổi lần này sẽ được nhân dân tham gia đông đảo, đầy đủ, nhất là những thiết chế mới như: quyền công dân, quyền con người... Tất cả những điều đó làm bản Hiến pháp mới sinh động, phản ánh được yêu cầu cuộc sống", ông Phạm Quốc Anh nói.
Theo VNE
"Tôn vinh giới luật sư để góp phần thực thi công lý" Tôn vinh, hướng tới xây dựng một đội ngũ luật sư chất lượng, dày dạn kinh nghiệm, tin cậy về phẩm chất đạo đức sẽ góp phần tích cực bảo vệ quyền công dân, quyền con người, thực thi công lý" - Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường phát biểu. Tham dự buổi lễ có Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân...