Dư luận châu Âu với bầu cử tổng thống Mỹ 2020

Mỹ vẫn là đồng minh quan trọng nhất của các nước châu Âu nên cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2020 được châu Âu theo dõi sát sao dù châu lục này đang quay cuồng trong làn sóng thứ 2 của dịch Covid-19 và bất ổn xã hội.

Làn sóng dịch Covid-19 thứ hai khốc liệt đang tấn công châu Âu, cộng thêm các nguy cơ khủng bố, bất ổn xã hội tại nhiều nước khiến sự quan tâm của truyền thông cũng như dư luận châu Âu đối với cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay kém nồng nhiệt hơn các kỳ bầu cử trước. Tuy nhiên, trước sau gì Mỹ vẫn là đồng minh quan trọng nhất của các nước châu Âu nên cuộc bầu cử này vẫn được theo dõi sát sao.

Ảnh minh họa: Reuters

Với châu Âu, sự ủng hộ đối với 2 ứng cử viên Tổng thống Mỹ được phân định rất rõ ràng. Đa số áp đảo truyền thông, dư luận châu Âu ủng hộ ứng cử viên của đảng Dân chủ, Joe Biden. Trong cuộc thăm dò dư luận lớn nhất được hãng YouGov thực hiện trong gần 3 tuần gần đây tại 7 nước châu Âu, số lượng người dân châu Âu chống lại ông Donald Trump rất cao. Như tại Đan Mạch, 80% người được hỏi muốn ông Joe Biden chiến thắng. Tại Đức, con số này là 71%, Pháp là 64%, Anh là 61%. Thấp nhất là Italy thì cũng có đến 58% số người được hỏi muốn ông Biden chiến thắng ông Donald Trump.

Chính giới chức châu Âu dù thận trọng và không phát biểu công khai nhưng qua các phát biểu gián tiếp thì đều đặt hy vọng chiến thắng vào ông Biden. Lý do cho tất cả sự ác cảm đối với đương kim Tổng thống Mỹ tại châu Âu là vì trong 4 năm qua, ông Donald Trump đã làm rạn nứt nghiêm trọng, có thể nói là ở mức độ chưa từng có trong nhiều thập kỷ qua, mối quan hệ đồng minh chiến lược giữa Mỹ và châu Âu.

Không chỉ công kích trực tiếp các đồng minh, phát động chiến tranh thương mại mà chính quyền của ông Donald Trump tấn công vào các nền tảng quan trọng nhất của mối quan hệ chiến lược truyền thống liên Đại Tây Dương như khối quân sự NATO hay việc vận hành thế giới trên các giá trị của chủ nghĩa đa phương. Do đó, sự phản đối ông Donald Trump là xu thế áp đảo trong chính giới, trên truyền thông và trong dư luận châu Âu.

Điều này quan trọng hơn là việc châu Âu ủng hộ ông Joe Biden, bởi các nước châu Âu cũng rất thận trọng đối với ứng cử viên của đảng Dân chủ. Hầu hết các đánh giá của giới nghiên cứu tại châu Âu, của một số ít chính trị Pháp, Đức lên tiếng công khai, như Ngoại trưởng Đức Heiko Maas, hay cựu Ngoại trưởng Pháp Hubert Védrine… thì đều cho rằng sẽ là ngây thơ nếu nghĩ rằng nếu ông Joe Biden chiến thắng thì quan hệ Mỹ-châu Âu sẽ quay trở lại tốt đẹp như trước. Giới tinh hoa chính trị châu Âu đều nhận định rằng quan hệ Mỹ-châu Âu đã có những thay đổi căn bản, khi bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang biến động khiến Mỹ hướng ưu tiên sang khu vực khác, không còn coi châu Âu là vùng ảnh hưởng quan trọng nhất. Vì thế, với ông Joe Biden, châu Âu cũng rất thận trọng.

Thực ra, với châu Âu, có một khía cạnh quan trọng khác mà khối này hết sức lưu tâm đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, đó là xem nước Mỹ sẽ trải qua cuộc bầu cử này như thế nào. Từ trước đến nay, Mỹ được xem là nền dân chủ dẫn đầu của thế giới phương Tây nhưng sự tin tưởng vào nền dân chủ Mỹ tại châu Âu đã suy giảm rất nhiều trong vài năm qua. Cũng theo cuộc thăm dò của YouGov thì chưa đến 10% người dân châu Âu tin rằng cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ lần này sẽ diễn ra công bằng và đáng tin cậy. Nhìn từ châu Âu thì những gì đã và đang diễn ra trên đất Mỹ trước thềm cuộc bầu cử Tổng thống, như các cuộc tấn công cá nhân, những chiến dịch tranh cử dối trá và nguy cơ bất ổn hậu bầu cử, đã hủy hoại các giá trị dân chủ của Mỹ nói riêng và phương Tây nói chung. Do đó, ngoài việc quan tâm xem ai sẽ là Tổng thống mới của Mỹ, châu Âu cũng theo dõi sát sao tiến trình bầu cử năm nay và cho rằng, cuộc bầu cử này thực sự là một bài thử quan trọng có tính sống còn cho “linh hồn” của nước Mỹ, giống như trong khẩu hiệu tranh cử của ông Joe Biden./.