Dự báo động thái tiếp theo của Iran sau khi bị Israel tấn công

Iran đang cân nhắc bước đi tiếp theo sau khi Israel thực hiện cuộc trả đũa vào ngày 26/10.

Đại giáo chủ Iran Ali Khamenei phát biểu tại Tehran. Ảnh: IRNA/TTXVN

Theo tờ Business Insider ngày 28/10, Iran dường như hạ thấp tác động của các cuộc không kích, nói rằng đã chặn đứng thành công các cuộc tấn công và chỉ chịu thiệt hại hạn chế.

Ông Jonathan Panikoff, Giám đốc Sáng kiến An ninh Trung Đông Scowcroft tại Hội đồng Đại Tây Dương, cho rằng điều này có thể là dấu hiệu cho thấy Iran đang tìm cách thoái lui, dù tuyên bố ngược lại. Ông nói: “Iran có thể thất vọng vì khả năng răn đe Israel đã suy giảm, nhưng khó có khả năng mạo hiểm khôi phục khả năng răn đe”.

Trả lời tờ The New York Times, ông Yoel Guzansky, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia (một tổ chức tư vấn ở Tel Aviv), cho rằng tín hiệu từ Iran về cơ bản là chuyện này không có gì đáng kể nhưng sự kiện vẫn đánh dấu khởi đầu một giai đoạn mới, nguy hiểm, với nhiều nhạy cảm hơn.

Ông nói thêm: “Hai bên có thể khép lại đợt xung đột này và có thể chúng ta sẽ không thấy Iran trả đũa nữa hoặc nếu có thì quy mô sẽ nhỏ”.

Theo ông Yaniv Voller, giảng viên cao cấp về chính trị Trung Đông tại Đại học Kent, nếu Iran lựa chọn đáp trả, họ có thể sử dụng các lực lượng thân Iran để bảo vệ chương trình hạt nhân của mình. Ông nói: “Chúng ta phải nhớ rằng mục tiêu cuối cùng của Israel là chấm dứt chương trình hạt nhân của Iran và nếu Iran trả đũa thì họ sẽ tạo cơ hội để Israel tiếp tục theo đuổi mục tiêu này”.

Ông Voller nhận định Iran có thể cảm thấy ngần ngại đáp trả trực tiếp vì thực tế cho thấy Israel có khả năng tiếp cận các mục tiêu nhạy cảm của Iran.

Về các tuyên bố công khai, ngày 28/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Esmaeil Baghaei phát biểu tại họp báo thường kỳ: “Chúng tôi đang sử dụng mọi biện pháp có sẵn để đáp trả kiên quyết và hiệu quả”.

Cùng ngày, Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) Hossein Salami đã lên tiếng cảnh báo Israel về các hậu quả, cho rằng Israel đã không đạt được mục đích và tính toán sai lầm trong cuộc không kích vào lãnh thổ Iran vào ngày 26/10 vừa qua.

Vào ngày 27/10, Đại giáo chủ Iran Ali Khamenei cho biết cuộc tấn công của Israel không nên bị “thổi phồng hay xem nhẹ”. Ông khẳng định Iran không mong muốn chiến tranh, nhưng sẽ bảo vệ quyền lợi của dân tộc và quốc gia, đồng thời nhấn mạnh Iran sẽ có cách đáp trả phù hợp với hành động của Israel.

Tên lửa trên bầu trời thủ đô Tehran, Iran sáng 26/10/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cũng tuyên bố rằng nước này sẽ có “phản ứng thích đáng” đối với hành vi của Israel nhằm vào lãnh thổ của Iran. Tổng thống Iran nêu rõ: “Chúng tôi không muốn chiến tranh song sẽ bảo vệ các quyền của người dân và đất nước chúng tôi”. Tổng thống Iran cho rằng nếu những hành động gây hấn của Israel vẫn tiếp tục thì căng thẳng sẽ lan rộng ở khu vực Tây Á.

Trong khi đó, phát biểu tại phiên họp của Quốc hội Iran trước đó cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Baqer Qalibaf cũng bày tỏ quan điểm rằng phản ứng của Iran đối với hành động gây hấn của Israel sẽ là “chắc chắn”.

Sau khi Israel nhắm vào các căn cứ quân sự của Iran thì nước này sẽ tiến hành thêm các cuộc không kích khác nếu Iran leo thang xung đột. Israel cũng là một trong những quốc gia chi nhiều nhất cho quốc phòng tính theo tỷ trọng GDP và nhận lượng viện trợ quân sự lớn từ Mỹ để duy trì lợi thế quân sự định tính so với các nước láng giềng.

Theo ông Panikoff, các sự kiện gần đây có thể đã khiến giới lãnh đạo Iran cho rằng mình không sánh kịp về mặt quân sự so với Israel. Vì vậy, vốn rất coi trọng tính ổn định nên với Iran, mạo hiểm bước vào một cuộc chiến toàn diện là một lựa chọn bất hợp lý. Trong khi đó, quân đội Israel cho biết sẽ buộc phải đáp trả nếu Iran tiếp tục tấn công.

Bà Ellie Geranmayeh, Phó giám đốc chương trình Trung Đông và Bắc Phi tại Hội đồng Đối ngoại châu Âu, nhận định rằng không nên loại trừ khả năng Israel sẽ tiếp tục tấn công, đặc biệt là sau cuộc bầu cử Mỹ vào tháng 11. Bà Geranmayeh nói: “Iran và khu vực sẽ thở phào nhẹ nhõm khi Mỹ đã kiềm chế được Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu Netanyahu vào lúc này. Nhưng điều lo ngại là sự kiềm chế này chỉ là tạm thời cho đến cuộc bầu cử Mỹ. Giai đoạn chuyển tiếp sắp tới có thể là thời điểm mà chúng ta chứng kiến Israel tấn công trở lại bên trong Iran, coi đây là cơ hội vàng để làm suy yếu thêm khả năng của Iran”.

Trước đó, ngày 26/10, Israel đã không kích vào các địa điểm quân sự ở Iran để đáp trả cuộc tấn công ngày 1/10 của Tehran vào Israel, tiếp nối các hành động trả đũa lẫn nhau. Ít nhất 4 binh sĩ và 1 thường dân đã thiệt mạng. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố cuộc không kích của nước này vào Iran là “chính xác và mạnh mẽ”, đạt mọi mục tiêu đề ra.