Dự án Núi Pháo có “hàng núi” vi phạm

Bộ Tài nguyên Môi trường vừa có kết luận Thanh tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường, khoáng sản, đất đai và tài nguyên nước tại dự án Núi Pháo (Thái Nguyên). Cả 4 nội dung trên, Cty Núi Pháo đều vi phạm.

Dự án Núi Pháo mắc nhiều vi phạm.

Cty Núi Pháo bán đất hay bán khoáng sản?

Theo cơ quan chức năng, Cty Núi Pháo được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp giấy phép khoáng sản. Tại thời điểm thanh tra Cty Núi Pháo báo cáo bị tổn thất khai thác khoáng sản vượt quá 10% trở lên so với trị số tổn thất định mức được xác định trong dự án đầu tư khai thác khoáng sản, thiết kể mỏ đã được duyệt.

Cụ thể theo báo cáo của Cty Núi Pháo thì năm 2014 tổn thất khoáng sản là hơn 38%; năm 2015 là hơn 49%.

Tuy nhiên đoàn thanh tra đã chỉ rõ, Cty báo cáo hệ số tổn thất nêu trên là do chưa tính đến phần quặng nghèo từ quá trình khai thác không thể đưa vào chế biến ở giai đoạn này, được Cty lưu giữ và sẽ đưa vào chế biến trong giai đoạn tiếp theo. Do vậy, tổn thất khoáng sản năm 2014 là 6,4%; năm 2015 là gần 10%.

Trong quá trình khai thác khoáng sản, Cty Núi Pháo đã bán cho Cty Cổ phần Khai thác và chế biến khoáng sản Tân Liên Thành một số lượng lớp đất đá tần phủ để làm vật liệu san lấp.

Theo đó, Công an tỉnh Thái Nguyên đã làm rõ, 7.000 m3 đất đá thải của Cty Núi Pháo được lưu giữ trong khó của Doanh nghiệp tư nhân Trung Thành và Doanh nghiệp tư nhân Dung Quang.

Kết quả phân tích đất đá thải nói trên có hàm lượng sắt 38,5% – 44%. Sau đó, UBND tỉnh Thái Nguyên có công văn yêu cầu Cty Núi Pháo tạm dừng việc bán đất đá thải nêu trên và giao Sở Tài nguyên Môi trường tiến hành kiểm tra làm rõ.

Sau đó, Sở TN-MT có báo cáo về kết quả kiểm tra việc bán đất đá thải có chứa quặng sắt của Cty Núi Pháo là hơn 70.000 m3 và đóng thuế hơn 160 triệu đồng.

Cty Núi Pháo sau đó cũng chấm dứt hợp đồng mua bán với Cty Tân Liên Thành. Tuy nhiên đến nay, Cty Núi Pháo vẫn chưa báo cáo về sự việc trên theo quy định.

Ngoài ra, đoàn thanh tra còn làm rõ trong quá trình khai thác vonfram, fluorit, bismuth, vàng và đồng, Cty Núi Pháo phát hiện ra khoáng sản mới là quặng sắt nhưng không báo cáo bằng văn bản đến cơ quan quản lí nhà nước có thẩm quyền.

13 năm hoạt động vẫn chưa đền bù xong giải phóng mặt bằng

Theo giấy chứng nhận đầu tư của cơ quan chức năng tỉnh Thái Nguyên, Công ty Núi Pháo được phép thực hiện dự án khai thác, chế biến khoáng sản Núi Pháo (dự án Núi Pháo) trong thời hạn 30 năm (kể từ năm 2004) để khai thác, chế biến vonfram, fluorit, bismuth, đồng, vàng thuộc khu vực mỏ với tổng diện tích 921ha.

Cty Núi Pháo trở thành nhà cung cấp Vonfram lớn nhất thế giới (ngoài Trung Quốc), cung cấp 36% tổng sản lượng Vonfram toàn thế giới.

Về việc bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tại định cư cho gần 3.000 hộ dân, Cty Núi Pháo đã chi ra hơn 1.500 tỉ đồng, tại 6 khu dự án và các khu vực khác.

Tuy nhiên, tại phần diện tích hơn 19ha được UBND tỉnh Thái Nguyên thu hồi và giao cho Cty Núi Pháo thì đến thời điểm thanh tra vẫn còn 16 hộ gia đình chưa nhận được hỗ trợ đền bù tái định cư.

Sau đó, khi đoàn Thanh tra về làm việc, có 5 hộ gia đình đã được di dời. Còn lại 11 hộ gia đình vẫn chưa được di dời trong đó có 7 hộ nằm trong khu vực hàng rào nhà máy, 4 hộ gia đình nằm ngoài hàng rào. Cả 11 hộ dân này đều nằm trong khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng ô nhiễm môi trường.

Theo phản ánh của những hộ dân vẫn chưa được di dời này thì mấy năm trước đây, cơ quan chức năng tỉnh Thái Nguyên cũng có đến kiểm đếm đất đai nhưng không hiểu vì lí do gì đến nay họ vẫn chưa được di dời đến nơi an toàn, tránh ô nhiễm môi trường.

Các hộ dân nơi đây cho biết, hàng ngày họ rất khổ sở khi phải hứng chịu mùi tuyển quặng rất hôi thối và khó thở?. Vì chưa nhận được chính sách đền bù hỗ trợ tái định cư, nhiều hộ dân cũng tự tìm cách sơ tán tạm thời đến nơi khác để tự bảo vệ sức khoẻ bản thân mình.

Dân trí, tiếp tục thông tin đến bạn đọc liên quan đến vi phạm của Cty Núi Pháo tại dự án này.

Tuấn Hợp

Theo Dantri