Đột quỵ não đang trẻ hoá, phòng chống cách nào hiệu quả?
Tại Trung tâm Đột quỵ – Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An thời gian qua số lượng bệnh nhân trẻ đến cấp cứu, điều trị tăng cao.
Theo các bác sĩ, lối sống thiếu khoa học đang là một trong nhiều nguyên nhân chính khiến căn bệnh đột quỵ tấn công những người trẻ.
BS CKII.Lê Quang Toàn thăm khám cho bệnh nhân bị đột quỵ.
Gia tăng đột quỵ ở người trẻ
Bệnh nhân nam (31 tuổi, trú tại phường Hà Huy Tập, TP. Vinh, Nghệ An), sáng sớm khi đi đến cơ quan thì đột ngột bị gục ngã tại nhà gửi xe. Bệnh nhân được đưa vào Khoa Cấp cứu bệnh viện đa khoa Nghệ An trong tình trạng ý thức ngủ gà, liệt nửa người trái hoàn toàn.
Tại Bệnh viện, bệnh nhân được khám, hội chẩn và chẩn đoán bị nhồi máu não cấp giờ thứ 1 do tắc động mạch cảnh trong – não giữa bên phải, lóc tách động mạch trong phải đoạn gốc (bắt đầu từ đoạn gốc động mạch cảnh trong).
BSCKII.Lê Quang Toàn thăm khám cho bệnh nhân bị đột quỵ.
Tại đây, bệnh nhân được chỉ định điều trị bằng phương pháp can thiệp lấy huyết khối động mạch não bằng dụng cụ cơ học và đặt Stent động mạch cảnh gốc. Thời gian can thiệp khoảng 30 phút cho kết quả tái thông hoàn toàn TICI3. Ngay sau can thiệp, bệnh nhân tỉnh và cử động khá tốt nửa người trái. Sau 5 ngày điều trị, bệnh nhân đã tỉnh táo bình thường, liệt được hồi phục hoàn toàn và được ra viện về nhà, tiếp tục công việc hàng ngày.
Đó là một trong số nhiều trường hợp bị đột quỵ đang được Bệnh viện Đa khoa Nghệ An, tiếp nhận điều trị thời gian qua. Theo Bác sĩ CKII Lê Quang Toàn – Giám đốc Trung tâm Đột quỵ – Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An, đến nay đột quỵ não vẫn là một vấn đề thời sự cấp thiết vì lẽ số lượng các bệnh nhân đột quỵ não ngày một tăng, tỷ lệ tử vong cao. Trên thế giới, tử vong do đột quỵ não đứng hàng thứ hai sau bệnh lý tim mạch.
Video đang HOT
Những người thoát khỏi tử vong, thường để lại di chứng nặng nề cả về thể xác, tâm thần cũng như là gánh nặng cho gia đình và xã hội… do chi phí điều trị quá lớn. Việc đầu tư thời gian, tiền của cũng như đòi hỏi về kỹ thuật y học cao, khả năng hồi phục thấp khiến người bệnh mất khả năng lao động và còn phải có người chăm sóc thường xuyên…
Các bác sĩ Trung tâm Đột quỵ – Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An thực hiện can thiệp mạch cho bệnh nhân.
Ngày 2/1, bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An cho biết, số bệnh nhân đột quỵ có xu hướng gia tăng trong cộng đồng. Trong năm 2023, có 4.875 bệnh nhân đột quỵ vào trung tâm cấp cứu, điều trị. Điều đáng lo ngại là chỉ trong vòng 10 ngày trở lại đây, có 170 bệnh nhân đột quỵ nhập viện điều trị, trong đó người dưới 45 tuổi chiếm 7.8 % bao gồm xuất huyết não và nhồi máu não.
“Thời gian qua, số lượng bệnh nhân đột quỵ có chiều hướng gia tăng. Đặc biệt là nhóm bệnh nhân trẻ đột quỵ ngày càng nhiều (trước đây độ tuổi đột quỵ thường trên 65 tuổi), họ không chỉ mất đi tương lai mà còn để lại gánh nặng cho gia đình và xã hội. Tuy nhiên, nhiều người trẻ hiện vẫn chưa quan tâm phòng bệnh đúng mức, do lối sống thiếu khoa học, sống buông thả, lạm dụng rượu bia, thuốc lá… và chưa nhận biết được các dấu hiệu đột quỵ để đi khám và điều trị kịp thời” – BS CKII Lê Quang Toàn cho biết.
Cần xử trí sớm và đúng cách
Cũng theo BS CKII Lê Quang Toàn, đột quỵ não là một bệnh nguy hiểm, nhưng có thể dự phòng được khi chúng ta lưu tâm đến các yếu tố nguy cơ của đột quỵ não. “Người bệnh thường chưa phát hiện các bệnh lý nền trước đó, đột ngột xuất hiện các triệu chứng như: méo miệng, yếu tay và chân một bên, nói khó, khó phát âm, khó diễn đạt lời nói, rối loạn ý thức hoặc giảm ý thức, đột ngột đau đầu dữ dội, rối loạn thăng bằng, đột ngột nhìn mờ hoặc mất thị trường một vùng… Khi phát hiện các triệu chứng trên hãy đưa ngay đến cơ sở y tế nơi gần nhất có khả năng điều trị đặc hiệu trong những giờ sớm nhất mà không để chờ đợi ở nhà…” – BSCKII.Lê Quang Toàn nói.
Lóc tách gốc động mạch cảnh trong gây huyết khối
Các dấu hiệu của đột quỵ não có thể nhận thấy như, đột ngột tê hay yếu mặt, tay hay chân, đặc biệt ở một nửa cơ thể, đột ngột lú lẫn, rối loạn hay không hiểu lời nói, đột ngột rối loạn thị giác ở một bên hay hai bên, đột ngột rối loạn việc đi đứng, choáng váng, mất thăng bằng hay mất khả năng phối hợp động tác và đột ngột đau đầu nhiều không biết nguyên nhân…
Tuy nhiên khi đột quỵ xảy ra, việc vận chuyển bệnh nhân cũng cần lưu ý đảm bảo an toàn và có ý kiến của các chuyên gia thần kinh. Khi bệnh nhân đến được cơ sở y tế, việc cấp cứu điều trị phải được tiến hành khẩn trương đúng quy trình.
Khi phát hiện các dấu hiệu, cần chuyển ngay tới các cơ sở y tế gần nhất sẽ giúp giảm tỷ lệ tử vong và tàn phế. Nếu được cấp cứu đúng thời điểm giờ vàng (3 – 4,5 giờ đầu), hoặc trong cửa sổ 6 giờ đầu áp dụng lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học đối với các bệnh nhân đột quỵ thiếu máu não thì khả năng cứu sống cũng như hạn chế được di chứng càng cao.
BSCKII.Lê Quang Toàn- Giám đốc Trung tâm Đột quỵ – Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An
Theo BS CKII. Lê Quang Toàn, bệnh đột quỵ đến từ 2 nhóm, gồm những nguy cơ có thể can thiệp được và nguy cơ không thể can thiệp được. Những nguy cơ không thể can thiệp được là tuổi, gen, dân tộc, di truyền và phần còn lại có thể can thiệp được là bệnh tăng huyết áp động mạch, đái tháo đường, các bệnh tim mạch, tăng lipid máu, hút thuốc lá… Các bệnh nhân có thể bằng cách thay đổi lối sống tĩnh tại, ít vận động sang tập thể dục, vận động thường xuyên làm giảm các yếu tố nguy cơ gây vữa xơ động mạch, giảm tỷ lệ tăng huyết áp, giảm cân nặng chống béo phì, tăng cholesterol có lợi, giảm cholesterol có hại, do đó làm giảm các yếu tố nguy cơ của đột quỵ não…
Đồng thời, cần lưu tâm đến các vấn đề, kiểm soát huyết áp; không hút thuốc, kiểm soát đường máu nếu có đái tháo đường, ăn thức ăn có hàm lượng chất béo thấp, hạn chế uống rượu… là những giải pháp phòng ngừa đột quỵ hiệu quả.
Hẹp động mạch cảnh, hiểm họa âm thầm gây đột quỵ não
Đột quỵ não là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ ba sau bệnh tim mạch và ung thư. Những người thoát khỏi tử vong thường để lại di chứng nặng nề cả về thể xác, tinh thần cũng như gánh nặng cho gia đình và xã hội...
TS.BS Ngô Gia Khánh - Trưởng Khoa Phẫu thuật Lồng ngực và Mạch máu, Bệnh viện Bạch Mai thăm khám cho bệnh nhân sau phẫu thuật
Sáng 20/12, Bệnh viện Bạch Mai chúc mừng bệnh nhân hẹp động mạch cảnh thứ 200 được phẫu thuật thành công tại Khoa Phẫu thuật Lồng ngực và Mạch máu.
Theo các chuyên gia y tế, đột quỵ não là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ ba sau bệnh tim mạch và ung thư. Những người thoát khỏi tử vong, thường để lại di chứng nặng nề cả về thể xác, tâm thần cũng như gánh nặng cho gia đình và xã hội...Phần lớn các trường hợp đột quỵ não là do nhồi máu não, trong đó có nguyên nhân hẹp động mạch cảnh do xơ vữa. Để dự phòng, chẩn đoán, chăm sóc và điều trị người bệnh đột quỵ não cần có sự phối hợp đa chuyên khoa.
TS.BS Ngô Gia Khánh - Trưởng Khoa Phẫu thuật Lồng ngực và Mạch máu, Bệnh viện Bạch Mai - cho biết: Hẹp động mạch cảnh là bệnh lý khá phổ biến, đặc biệt là ở những người già lớn tuổi hoặc có bệnh lý tim mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp, sử dụng thuốc lá, rượu bia...
Bệnh thường diễn biến âm thầm và đến khi phải nhập viện thì thường đã xuất hiện đột quỵ. Tùy từng mức độ, giai đoạn bệnh mà có phương pháp điều trị phù hợp. Nếu ở giai đoạn nhẹ thì chỉ cần điều trị nội khoa, uống thuốc và theo dõi thường xuyên. Giai đoạn tối cấp hay cấp tính sẽ điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết hoặc lấy huyết khối cơ học.
Để xử lý mảng xơ vữa động mạch cảnh (giai đoạn bán cấp và mạn tính) có 2 phương pháp là nong đặt stent và phẫu thuật để bóc mảng xơ vữa. Theo khuyến cáo thì phương pháp phẫu thuật bóc lớp nội mạc gây xơ vữa được ưu tiên chỉ định trong điều trị xơ vữa động mạch cảnh. Phẫu thuật đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ mảng xơ vữa là nguyên nhân gây hẹp mạch cảnh ở người bệnh.
Phẫu thuật bóc nội mạc động mạch cảnh (Carotid Endarterectomy - CEA) là một thủ thuật để loại bỏ mảng xơ vữa tích tụ trong lớp nội mạc động mạch gây hẹp hoặc tắc nghẽn lòng mạch. Mục đích phẫu thuật bóc nội mạc động mạch cảnh làm giảm nguy cơ đột quỵ ở những người có động mạch cảnh bị hẹp nghiêm trọng.
"Trong ba năm qua, từ 2021 - 2023, Khoa Phẫu thuật Lồng ngực và Mạch máu đã phẫu thuật cho 200 bệnh nhân được chẩn đoán hẹp động mạch cảnh. Theo số liệu thống kê, độ tuổi trung bình của các bệnh nhân là 70 tuổi, trong đó nam chiếm tỷ lệ cao hơn nữ, 80% so với 20%. Báo cáo cũng cho thấy các bệnh lý phối hợp gồm: Tăng huyết áp, đái tháo đường, hút thuốc lá, rối loạn mỡ máu....Các bệnh nhân này cũng có các bệnh mạch máu phối hợp như bệnh mạch vành, bệnh động mạch chi dưới, bệnh động mạch thân, bệnh động mạch chủ. Báo cáo cũng ghi nhận trong số 200 bệnh nhân có 65% bệnh nhân nhập viện có triệu chứng tai biến mạch não và tai biến thoáng qua, 35% không có triệu chứng gì"- TS.BS Ngô Gia Khánh chia sẻ.
Cũng theo TS.BS Ngô Gia Khánh, ca bệnh hẹp động mạch cảnh thứ 200 được phẫu thuật thành công tại Khoa Phẫu thuật Lồng ngực và mạch máu là một bệnh nhân 65 tuổi có tiền sử huyết áp cao, mỡ máu và đã xuất hiện cơn đột quỵ thoáng qua cách đây 3 năm, không để lại di chứng. Tuy nhiên thời gian gần đây, bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đau đầu, chóng mặt nhiều hơn nên đã đi khám tại Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai và được phát hiện hẹp động mạch cảnh hai bên.
"Đây là trường hợp đại diện cho rất nhiều trường hợp khác, tình trạng xơ vữa động mạch cảnh tiến triển thầm lặng, không có triệu chứng. Khi phát hiện, cả hai bên động mạch cảnh đã hẹp trên 90%, nếu không được xử lý sớm thì sẽ gây đột quỵ bất cứ lúc nào", bác sĩ Khánh nhấn mạnh.
Bệnh nhân đã được phẫu thuật, loại bỏ mảng xơ vữa mạch cảnh bên trái, hiện sức khỏe đã ổn định và được ra viện, hẹn 2 tuần sau đến để thực hiện phẫu thuật tiếp bên phải"- TS.BS Ngô Gia Khánh cho biết thêm.
Trước những diễn biến bệnh, các bác sĩ khuyến cáo người bệnh có nguy cơ cao (người cao tuổi hoặc tiền sử bệnh tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp, mỡ máu..) cần tầm soát bệnh lý động mạch cảnh để phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, cần duy trì lối sống lành mạnh, thường xuyên vận động, tập thể dục, tuân thủ chế độ điều trị và đơn thuốc của bác sĩ, đồng thời theo dõi, kiểm tra định kỳ để phòng ngừa bệnh tái phát.
Đề phòng đột quỵ não và các bệnh tim mạch khi trời trở lạnh Những ngày qua, khi thời tiết chuyển lạnh sâu, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện E liên tiếp tiếp nhận nhiều ca đột quỵ não và các bệnh tim mạch cả ở người trẻ và người cao tuổi. Bác sĩ Khoa Cấp cứu, Bệnh viện E thăm khám cho bệnh nhân đột quỵ não. Người mắc bệnh tim mạch cần thận trọng Các bác...