Động vật, cỏ cây cũng… mệt mỏi vì tiếng ồn

Tiếng động cơ máy bay, tiếng còi xe tải, tiếng máy kéo nông trại, tiếng rè rè của ti vi, máy xay trong nhà bếp, tiếng máy phát điện, công trường xây dựng… tất cả những âm thanh này “cộng hưởng” gây ra ô nhiễm tiếng ồn.

Ô nhiễm tiếng ồn không chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người mà còn ảnh hưởng đến một số động vật hoang dã.

Một nghiên cứu cho thấy, việc tiếp xúc quá nhiều với tiếng ồn trên 85 decibel có thể gây ra thiệt hại đáng kể cho sức khỏe con người, khoảng 25% người Mỹ trưởng thành có dấu hiệu mất thính lực do tiếp xúc thường xuyên với tiếng ồn.

Ô nhiễm tiếng ồn cũng gây ảnh hưởng không nhỏ tới cả động vật và thực vật đang sinh sống cùng con người. Hải cẩu ở Anh được các nhà khoa học khẳng định đang bị điếc do tiếng ồn của tàu bè đi lại quá nhiều trên biển. Ô nhiễm tiếng ồn cũng làm gián đoạn mô hình thụ phấn của một số loài chim.

Trước đây, các nghiên cứu cho rằng ô nhiễm tiếng ồn ít ảnh hưởng trên động vật hoang dã. Tuy nhiên, những nghiên cứu mới đây đang nhận được những kết quả ngược lại, nhất là tác hại từ tiếng ồn nhân tạo trong nhịp sống xô bồ của loài người. Tiếng ồn nhân tạo còn được coi là một chất gây ô nhiễm lớn trên toàn cầu.

Các nhà khoa học cho biết, việc nhận thấy rõ rệt tác động của ô nhiễm tiếng ồn đối với một loạt các động vật, thực vật là điều mà họ không hề mong đợi. Các nhà nghiên cứu đã lật giở lại 108 nghiên cứu trước đây về động vật, từ côn trùng nhỏ đến động vật biển lớn như cá voi và nhận thấy, phần lớn các loài – không chỉ một số hải cẩu ở Anh hay một số ít các loài chim đều phản ứng với tiếng ồn của con người trong phạm vi môi trường sống của chúng.

Ô nhiễm tiếng ồn trên biển ảnh hưởng đến các loài cá.

Tất nhiên, mỗi loài động vật có phản ứng khác nhau với sự “tấn công” của tiếng ồn, tùy thuộc vào cách mà tiếng ồn đóng vai trò trong cuộc sống của chúng. Thực tế, động vật không thể gửi tin nhắn hay email theo cách giống như con người, vì vậy chúng có thể dựa vào tiếng ồn để nhận được cảnh báo về động vật ăn thịt hoặc gửi các tín hiệu thu hút bạn tình, động vật biển sử dụng tiếng vang để tìm thấy nhau.

Có một điều đáng chú ý là động vật cũng sẽ dần thích nghi với những thay đổi trong môi trường sống của chúng kể cả khi điều này có phức tạp đôi chút, gây thay đổi thói quen của chúng. Chẳng hạn, một nghiên cứu cho thấy một loài ếch đực đã học cách thực hiện các cuộc gọi giao phối với âm vực cao hơn khi có nhiều tiếng ồn giao thông ồn ã xung quanh. Một ví dụ khác là chim. Nhiều loài đã học được cách tránh xa những khu vực mà chúng thấy quá ồn ào. Nhưng khi chúng di cư đến một vùng khác, chúng sẽ phải thay đổi thói quen giao phối. Điều này ít nhiều đe dọa đến sự đa dạng động vật và sức khỏe của một số hệ sinh thái nhất định.

Ô nhiễm tiếng ồn hiện vẫn là một vấn đề không có giải pháp rõ ràng. Hay đúng hơn, chỉ có một giải pháp duy nhất – giảm tiếng ồn và hỗ trợ các sáng kiến, chính sách đang nỗ lực vì một mục đích đó.

Phương Ly

Theo ngaynay.vn