Đồng tiề.n chung của BRICS: Khả thi hay không?

Hà Linh18:24 03/12/2024

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã cảnh cáo áp đặt mức thuế 100% lên hàng hóa nhập khẩu từ thành viên nhóm các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển ( BRICS) nếu họ tạo đồng tiề.n chung.

Vậy trên thực tế, liệu việc tạo đồng tiề.n chung của BRICS có khả thi?

Đề xuất tạo đồng tiề.n chung

Quốc kỳ các quốc gia thành viên BRICS. Ảnh: Getty Images/TTXVN

Các thành viên của BRICS, trong đó có Brazil, Trung Quốc, Chile, Ấn Độ, và Nga, nằm trong nhóm những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế kỷ 21. Các quốc này cũng mong muốn giảm phụ thuộc vào đồng USD, vốn được sử dụng trong gần 80% thương mại toàn cầu.

Hầu hết các nhà kinh tế học đều có cùng quan điểm rằng, hệ thống tài chính với đồng USD thống lĩnh có thể đem lại cho Mỹ nhiều lợi thế kinh tế, bao gồm hạ giá cho vay, khả năng duy trì thâm hụt ngân sách lớn hơn và ổn định tỷ giá hối đoái.

USD là đồng tiề.n chính để định giá dầu và vàng. Do tính ổn định của USD, các nhà đầu tư thường đổ xô mua đồng tiề.n này trong thời kỳ bất ổn. Mỹ cũng hưởng lợi từ ảnh hưởng địa chính trị to lớn của “đô la hóa”, bao gồm khả năng áp đặt lệnh trừng phạt với các quốc gia khác và hạn chế năng lực tiếp cận thương mại cũng như vốn của họ.

Các quốc gia BRICS, gần đây đã mở rộng để bao gồm Iran, Ai Cập, Ethiopia và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), đã cáo buộc Mỹ “vũ khí hóa” đồng USD.

Vào tháng 4/2023, Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva trong hội nghị thưởng đỉnh của BRICS tại Johannesburg (Nam Phi) đã kêu gọi các quốc gia thành viên tạo ra một đồng tiề.n chung cho thương mại và đầu tư. Theo ông, đây sẽ là công cụ giảm thiểu rủi ro trước những biến động của tỷ giá đồng USD.

Video đang HOT

Kế hoạch đồng tiề.n chung của BRICS đã đi tới đâu?

Toàn cảnh Hội nghị Cấp cao Nhóm BRICS ở Kazan, Nga, ngày 23/10. Ảnh: ANI/TTXVN

Việc thành lập đồng tiề.n chung của BRICS thực chất được đưa ra không lâu sau khủng hoảng tài chính 1008/2009. Trong hội nghị thượng đỉnh BRCIS tại Nam Phi năm 2023, khối nhất trí nghiên cứu khả năng thành lập một đồng tiề.n chung để giảm rủi ro liên quan đến đồng bạc xanh. Tuy nhiên, các lãnh đạo BRICS nhấn mạnh sẽ mất nhiều năm để điều đó thực sự xảy ra.

Tổng thống Nga Vladimir Putin trong hội nghị thượng đỉnh BRICS gần đây nhất vào tháng 10, đã đề xuất một hệ thống thanh toán quốc tế dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain). Cuối cùng, các nhà lãnh đạo BRICS nhất trí tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động thương mại bằng các loại tiề.n nội tệ, cắt giảm phụ thuộc vào đồng USD.

Mặc dù Trung Quốc chưa bày tỏ quan điểm rõ ràng về đồng tiề.n chung BRICS, nhưng Bắc Kinh đã ủng hộ các sáng kiến nhằm giảm phụ thuộc vào đồng USD. Trong khi đó, Ấn Độ thận trọng hơn nhiều về ý tưởng này.

Kênh DW (Đức) nhận định khó có khả năng các thành viên BRICS cuối cùng muốn chuyển sang một loại tiề.n tệ được giao dịch đầy đủ như đồng USD hoặc euro. Đồng euro cũng phải trải qua hành trình 40 năm để trở nên quen thuộc. Euro được đề xuất lần đầu năm 1959, sau đó đến năm 2002, tiề.n giấy và tiề.n xu euro mới trở thành tiề.n tệ hợp pháp tại 12 quốc gia EU, sau đó là 20 quốc gia.

Lựa chọn khả thi nhất sẽ là tạo ra một loại tiề.n tệ chung chỉ sử dụng cho mục đích thương mại, được định giá dựa trên một rổ tiề.n tệ và/hoặc hàng hóa như vàng, dầu. Tiề.n tệ BRICS có thể hoạt động theo cách tương tự như Quyền rút vốn đặc biệt (SDR) của Quỹ Tiề.n tệ Quốc tế (IMF). SDR vốn là tài sản tài chính quốc tế, được định giá theo tỷ giá hối đoái hàng ngày của USD, euro, nhân dân tệ, yên và bảng Anh. Một ý kiến đã đề xuất giải pháp thay thế cho BRICS là tiề.n kỹ thuật số.

Tổng thống đắc cử Mỹ Trump vào ngày 7/12 đã đăng trên mạng xã hội Truth Social nhấn mạnh, khi quay trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025, ông sẽ yêu cầu cam kết từ các quốc gia BRICS rằng họ sẽ không tạo ra đồng tiề.n chung mới và cũng không ủng hộ bất kỳ đồng tiề.n nào khác để thay thế vị thế thống trị của đồng USD.

Tuy nhiên, DW cho rằng ông Trump có thể đã nóng vội bởi đề xuất về đồng tiề.n xung BRICS đang không có nhiều tiến triển.

Vào ngày 2/12, chính phủ Nam Phi khẳng định không có kế hoạch tạo đồng tiề.n chung BRCIS. Người phát ngôn của Bộ Hợp tác và Quan hệ Quốc tế Nam Phi cho biết thảo luận hiện nay giữa các quốc gia BRICS vẫn tập trung vào đẩy mạnh thưởng mại trong khối sử dụng đồng nội tệ.

Đồng tiề.n chung BRICS sẽ được bảo đảm bằng vàng

Trong những năm qua, nhóm các nền kinh tế mới nổi BRICS - hiện bao gồm 10 quốc gia sau đợt kết nạp 5 thành viên mới hồi đầu năm - đã nỗ lực phát triển một đồng tiề.n chung.

Và, số phận của đồng tiề.n chung này dự kiến sẽ được quyết định tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 16 của khối diễn ra trong tháng 10.

BRICS đã triển khai sáng kiến phi đôla hóa nhằm mục đích giảm phụ thuộc vào đồng USD và tạo thêm giải pháp thay thế độc lập cho các giao dịch quốc tế. Bước đầu tiên là thành lập Ngân hàng Phát triển mới (NDB) và Thỏa thuận Dự trữ dự phòng (CRA). Tuy nhiên, những bước đi như vậy vẫn chưa đủ để đạt được mong muốn ban đầu. BRICS đang xem xét sử dụng một đồng tiề.n được bảo đảm bằng vàng như một sự thay thế ổn định hơn, ít bị tác động bởi các biến động chính trị toàn cầu. Tuy nhiên, đó sẽ là một sự thay thế để cân bằng hệ thống tiề.n tệ quốc tế hay có nguy cơ đem lại rủi ro tiềm tàng?

Đồng tiề.n chung BRICS được bảo đảm bằng vàng

Một trong những sáng kiến mới đây của BRICS là phát triển một hệ thống thanh toán mới không sử dụng đồng USD. Hệ thống này được thiết kế để đơn giản hóa các thanh toán xuyên biên giới bằng cách sử dụng các tiến bộ công nghệ kỹ thuật số, như chuỗi khối (blockchain). Dù vẫn đang được phát triển nhưng có tin đồn về khả năng một đồng tiề.n được bảo đảm bằng vàng sẽ là một phần của hệ thống này.

Sáng kiến phi USD hóa của BRICS nhằm mục đích giảm phụ thuộc và tạo thêm một giải pháp thay thế độc lập cho các giao dịch quốc tế.

Đồng tiề.n được bảo đảm bằng vàng có thể tạo ra sự ổn định lớn hơn so với các đồng tiề.n pháp định, vốn chịu ảnh hưởng từ chính sách tiề.n tệ và lạm phát. Vàng từ lâu đã được đán.h giá là có khả năng lưu trữ giá trị đáng tin cậy và có thể giúp phòng ngừa những biến động của tiề.n tệ. Thông qua gắn giá trị của đồng tiề.n với vàng, BRICS mong muốn tạo ra sự thay thế có khả năng chống chịu tốt hơn trước bất ổn kinh tế toàn cầu và thực trạng các lệnh trừng phạt quốc tế thường ảnh hưởng tới các nước thành viên.

Tuy nhiên, bất chấp được bảo đảm bằng vàng, hệ thống tiề.n tệ do BRICS đề xuất sẽ vẫn dựa trên nền tảng cho vay nặng lãi, như vậy lãi suất sẽ tiếp tục giữ vai trò trung tâm. Theo thời gian, sự phụ thuộc vào các cơ chế sinh lãi có thể dẫn tới việc đồng tiề.n của BRICS tách dần khỏi vàng. Khi các tổ chức tài chính muốn linh hoạt hơn để phản ứng với các nhu cầu của thị trường và tăng trưởng kinh tế, sự cám dỗ của lạm phát hay những điều chỉnh chính sách tiề.n tệ có thể làm xói mòn bản vị vàng ban đầu. Viễn cảnh này phản ánh xu hướng lịch sử mà trong đó dù khởi đầu dựa vào sự bảo đảm của vàng, song các đồng tiề.n thường chấm dứt mối liên hệ với kim loại quý này để chuyển sang hệ thống tiề.n pháp định linh hoạt hơn.

Bài học từ lịch sử

Từ lâu, vàng được sử dụng như một phương tiện trao đổi và cất giữ giá trị. Trong lịch sử hệ thống tiề.n tệ quốc tế, vàng từng giữ vai trò đáng kể như tiêu chuẩn tiề.n tệ toàn cầu, còn gọi là bản vị vàng. Năm 1944, hội nghị Bretton Woods đã thiết lập hệ thống tiề.n tệ quốc tế mới, trong đó, USD trở thành đồng tiề.n dự trữ hàng đầu và được quy đổi r.a vàn.g với một tỷ giá cố định. Hệ thống này đã mang lại quyền lực đáng kể cho nước Mỹ trong thương mại quốc tế. Thật không may, tỷ giá quy đổi giữa USD và vàng liên tục tăng, khi ngày càng nhiều USD được in và lưu hành toàn cầu so với số vàng thực tế đang dự trữ. Điều này cho thấy sự lạm dụng quyền phát hành USD, cho dù không có đủ lượng vàng dự trữ để có thêm bảo đảm cho đồng tiề.n này. Cuối cùng, vào năm 1971, Tổng thống Richard Nixon đã tuyên bố chấm dứt mối liên hệ giữa USD và vàng (cú sốc Nixon), khởi đầu cho thời đại mà USD trở thành đồng tiề.n pháp định được hỗ trợ bởi niềm tin từ thị trường, thay vì vàng dự trữ.

Với sự chuyển đổi này, USD trở thành đồng tiề.n chính cho các giao dịch dầu mỏ, dẫn tới khái niệm "đôla dầu mỏ" và hệ thống tài chính toàn cầu càng trở nên phụ thuộc vào đồng USD. Sự thay đổi này cho phép Mỹ thu lợi đáng kể, bao gồm khả năng mở rộng mức thâm hụt thương mại và áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế lên các quốc gia chống lại chính sách đối ngoại của Mỹ.

Tuy nhiên, sự thiếu ổn định trong chính sách tiề.n tệ của Mỹ có thể ảnh hưởng lan rộng tới nền kinh tế toàn cầu, đó là lý do thúc đẩy các quốc gia như BRICS tìm kiếm sự thay thế ổn định hơn. Một đồng tiề.n được bảo đảm bằng vàng sẽ đem lại sự ổn định hơn và cả khả năng chống lại ảnh hưởng của lạm phát. Thông qua gắn giá trị tiề.n tệ với vàng, BRICS có thể giảm thiểu sự biến động và tạo ra thêm một lựa chọn thay thế ổn định hơn so với đồng tiề.n pháp định. Điều này cũng có thể giúp các nước thành viên giảm sự phụ thuộc vào USD và tăng cường sự độc lập của nền kinh tế.

Ý tưởng về đồng tiề.n kỹ thuật số được bảo đảm bằng vàng

Đưa một đồng tiề.n được bảo đảm bằng vàng vào hệ thống kỹ thuật số có thể kết hợp giữa sự ổn định của vàng với sự hiệu quả của công nghệ chuỗi khối, mang lại tính minh bạch và tăng tốc độ các giao dịch quốc tế. Hệ thống này có khả năng nâng cao tính hiệu quả của các giao dịch quốc tế và giảm chi phí chuyển đổi tiề.n tệ.

Tuy nhiên, triển khai một đồng tiề.n kỹ thuật số được bảo đảm bằng vàng sẽ đối mặt với các thách thức về kỹ thuật và pháp lý. Đảm bảo an ninh cho hệ thống chuỗi khối và bảo vệ dự liệu là mối quan tâm hàng đầu, cùng với đó là vấn đề liên quan tới khả năng liên thông giữa các hệ thống quốc tế hiện có. Sử dụng một đồng tiề.n kỹ thuật số được bảo đảm bằng vàng như một đồng tiề.n cơ sở của BRICS có thể tạo ra những lỗ hổng cho sự ổn định và toàn vẹn của hệ thống tiề.n tệ. Ngay cả khi chuỗi khối mang lại tính minh bạch, vẫn có những rủi ro liên quan đến khả năng tấ.n côn.g mạng và các lỗi hệ thống. Hơn nữa, sự phụ thuộc vào công nghệ mới có thể đặt ra thách thức trong việc tích hợp với những hệ thống tài chính toàn cầu hiện có.

Vấn đề phát sinh tiếp theo là liệu BRICS có lặp lại những gì Mỹ đã làm trước đây, đó là in và phát hành đồng tiề.n một cách liều lĩnh, ngay cả khi không đủ dự trữ vàng tương ứng. Khả năng này có thể khiến các quốc gia đang làm việc với BRICS rơi vào cùng một cái bẫy

Nga thừa nhận khả năng hiện thực hóa thấp về đồng tiề.n chung của BRICS Trong số 5 nước thành viên của BRICS, Brazil, Nga, Trung Quốc ủng hộ việc cho ra đời một loại tiề.n tệ chung của nhóm nhằm thách thức sự thống trị của phương Tây đối với tài chính toàn cầu. Người phát ngôn của Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Dmitry Peskov. Ảnh: AP Dự án đồng tiề.n chung BRICS (gồm các nước...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thái Lan phát hiện 41 th.i th.ể tại cơ sở thiền định09:14

Nga dùng 'hàng khủng', chiến trường Ukraine sẽ thế nào ?08:53

Hàng ngàn binh sĩ Ukraine bỏ trốn giữa chiến sự căng thẳng?09:11

Loạt tuyên bố nóng của Nga về tên lửa đạn đạo bội siêu thanh tầm trung16:11

Ngừng bắ.n với Hezbollah, Israel phát cảnh báo tới Iran09:28

Ukraine 'chấp nhận số phận', Nga có chiến thắng?08:20

3 tàu sân bay Mỹ đến châu Á lúc ông Trump chuẩn bị nhậm chức08:31

Israel tập kích rung chuyển Beirut, phóng tên lửa nổ sập tòa nhà 8 tầng08:10

Israel không kích dữ dội Gaza08:37

Ukraine lần đầu phóng tên lửa ATACMS vào sân bay quân sự Nga08:15

Triều Tiên cảnh báo nguy cơ chiến tranh hạt nhân14:21

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hàn Quốc: Phe đối lập ra tối hậu thư đối với Tổng thống Yoon Suk Yeol

13:05:10 04/12/2024

Ngày 3/12, Tổng thống Yoon Suk Yeol, người nhậm chức từ năm 2022, lần đầu tiên tại Hàn Quốc kể từ năm 1980, bất ngờ ban bố tình trạng thiết quân luật, cáo buộc phe đối lập làm tê liệt hoạt động của nhà nước.

Hàn Quốc: Đồng won suy yếu, chứng khoán đỏ lửa sau thiết quân luật

13:02:34 04/12/2024

Chỉ số KOSPI 200 cũng chịu mức sụt giảm mạnh mẽ hơn khi có thời điểm giảm tới hơn 5% so với phiên trước, nhưng chốt phiên chỉ giảm 1,8%.

Gà viên McDonald's và những câu chuyện chưa kể

13:01:04 04/12/2024

Với thiết kế hình dáng độc đáo và sự cải tiến không ngừng, McNuggets không chỉ là một món ăn mà còn là một phần trong câu chuyện thành công của McDonald'

'Chú mèo hòa bình' của Tổng thống Putin qua đời

12:58:22 04/12/2024

Con mèo con đã phải cách ly trong sáu tháng sau khi đến Nhật Bản. Con mèo nổi tiếng này đã nhiều lần được các nhà ngoại giao Nga đến thăm và cung cấp cho nó những món đồ thiết yếu.

Nga phản đối các cuộc tấ.n côn.g ở Syria

12:56:36 04/12/2024

Nhà ngoại giao này nhấn mạnh Nga thường xuyên liên lạc với các đối tác ở định dạng Astana là Iran và Thổ Nhĩ Kỳ ở nhiều cấp độ khác nhau liên quan đến tình hình Syria.

Gần 300 binh sĩ Hàn Quốc tiến vào trụ sở quốc hội sau lệnh thiết quân luật

12:23:59 04/12/2024

Khoảng 280 binh sĩ đã tiến vào trụ sở quốc hội Hàn Quốc sau khi Tổng thống Yoon Suk-yeol bất ngờ ban bố lệnh thiết quân luật giữa đêm 3/12.

Ông Donald Trump và kế hoạch tái thiết nước Mỹ trong tuần đầu tiên nhậm chức

12:14:19 04/12/2024

Những kế hoạch này không chỉ nhằm đảo ngược các chính sách của chính quyền tiề.n nhiệm mà còn thể hiện tham vọng định hướng lại nước Mỹ theo các giá trị mà ông theo đuổi.

10 trợ lý cấp cao của tổng thống Hàn Quốc đồng loạt từ chức

11:43:14 04/12/2024

Trong khi đó, các tập đoàn lớn của Hàn Quốc hôm 4-12 đã trải qua ngày bận rộn, nỗ lực đán.h giá tình hình kinh doanh sau khi tuyên bố thiết quân luật khẩn cấp gây chấn động khắp thị trường tài chính.

Anh, Nga và Nhật Bản quan ngại về tình hình ở Hàn Quốc

11:06:17 04/12/2024

Tại Nhật Bản, các quan chức cấp cao chính phủ bày tỏ bất ngờ về diễn biến trên khi Tổng thống Yoon Suk Yeol ban bố lệnh thiết quân luật nhằm đối phó với các hoạt động của đảng đối lập.

Iran lên tiếng về khả năng đưa binh sĩ đến Syria

11:04:52 04/12/2024

Theo ông Araghchi, Iran lo ngại về sự sụp đổ của Tiến trình hòa bình Astana ở Syria, bởi không có giải pháp thay thế dễ dàng nào cho sáng kiến này. Ông Araghchi cũng tiết lộ có ý định đến thăm Moskva để thảo luận về tình hình ở Syria.

Nga thử nghiệm tên lửa siêu vượt âm trong cuộc tập trận trên biển Địa Trung Hải

11:02:35 04/12/2024

Cơ quan này mô tả thêm, lực lượng hải quân và hàng không vũ trụ Nga đã phóng các tên lửa có độ chính xác cao trên biển và trên không ở phía Đông Địa Trung Hải.

Hội nghị G20 tại Nam Phi đặt trọng tâm vào tài chính khí hậu và xóa nợ

11:00:22 04/12/2024

Ưu tiên thứ hai sẽ là đảm bảo tính bền vững của các khoản nợ của các quốc gia thu nhập thấp, vốn đã là chủ đề cốt lõi của G20 trong những năm gần đây.

Có thể bạn quan tâm

Pep Guardiola nói về đế chế sụp đổ ở Man City, hứa hẹn thay đổi lớn

Sao thể thao

13:21:44 04/12/2024

Pep Guardiola đã dẫn dắt Manchester City giành được 18 danh hiệu đáng kinh ngạc trong tám năm tại Etihad, nhưng họ không thắng trong bảy trận gần nhất trên mọi đấu trường, bao gồm sáu trận thua.

Kỳ Duyên công khai tình tứ với "người mới" ngay tại sự kiện, 1 sao nữ tỏ ngay thái độ

Sao việt

13:19:04 04/12/2024

Cụ thể khi chứng kiến quá nhiều tương tác giữa Kỳ Duyên và Diệp Lâm Anh, MLee đã tiến đến đòi xé couple . Màn tương tác lầy lội của cả ba khiến ai nấy phải bật cười.