Động thái bất ngờ nhất của Tổng thống Ukraine trong 10 tháng xung đột với Nga

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thường khiến cả thế giới bất ngờ với những lần xuất hiện tại chiến trường, nhưng chuyến thăm Mỹ để kêu gọi viện trợ quân sự được nhìn nhận là bất ngờ lớn nhất trong 10 tháng kể từ khi Nga đưa quân vào Ukraine.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (trái) và Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải). Ảnh: AFP/TTXVN

Theo hãng tin Reuters ngày 21/12, Tổng thống Zelensky cho biết trên tài khoản Twitter vào đầu ngày 21/12: “Tôi đang trên đường đến Mỹ để tăng cường khả năng phục hồi và phòng thủ của Ukraine”.

Theo lịch trình, ông Zelensky gặp Tổng thống Joe Biden và phát biểu trước Quốc hội Mỹ để đề nghị được viện trợ thêm vũ khí đối phó với các cuộc tấn công không ngừng của Nga vào các mục tiêu năng lượng.

Là Tổng thống Ukraine kể từ năm 2019, ông Zelensky luôn xây dựng hình ảnh của mình là một lãnh đạo sẵn sàng ở lại đất nước, gần gũi với người dân và những binh sĩ.

Theo Đại sứ quán Ukraine tại Anh, đáp lại lời đề nghị của Mỹ về việc sơ tán ông khỏi Kiev khi xung đột nổ ra, ông Zelensky nói: “Cuộc chiến diễn ra ở đây”.

Kể từ khi các lực lượng Nga tràn qua biên giới, ông Zelensky đã phát biểu trước Quốc hội và với các tổ chức tại hàng chục quốc gia thông qua các liên kết video. Ông Zelensky cũng điện đàm rất nhiều lần với các nhà lãnh đạo thế giới. Tuy nhiên, ông Zelensky chưa công du nước ngoài lần nào kể từ khi tham dự Hội nghị An ninh Munich ngày 19/2/2022.

Vợ ông, bà Olena Zelenska, đã tới Washington vào tháng 7 để phát biểu trước Quốc hội Mỹ và đã thực hiện một số chuyến đi quốc tế khác để vận động cho Ukraine. Các phụ tá và bộ trưởng của ông Zelensky cũng có một số chuyến công du nước ngoài.

Trước đó, ngày 20/12, Tổng thống Zelensky đã bất ngờ thăm thành phố tiền tuyến phía Đông là Bakhmut, nơi diễn ra một số trận giao tranh ác liệt nhất với Nga. Theo văn phòng của ông, tại đây, ông mặc trang phục kaki chiến đấu đặc trưng, trao huy chương cho các binh sĩ.

Theo kênh CNN, chuyến đi của Tổng thống Ukraine được quan chức Mỹ và Ukraine sắp xếp trong 10 ngày qua. Đây là dịp để Mỹ thể hiện rằng sẽ tiếp tục sát cánh với Ukraine tại thời điểm mà Tổng thống Mỹ Joe Biden gặp khó khăn trong duy trì sự ủng hộ cho Ukraine cả ở Mỹ và nước ngoài.

Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (trái) trong cuộc gặp tại Washington, DC. ngày 1/9/2021. Ảnh: AFP/TTXVN

Một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ nói: “Tổng thống Biden sẽ củng cố thông điệp cơ bản trong chuyến đi này trực tiếp tới Tổng thống Zelensky, tới người dân Ukraine, người dân Mỹ và thế giới một cách công khai, rằng Mỹ sẽ sát cánh cùng Ukraine cho đến chừng nào còn có thể”.

Tổng thống Biden lần đầu tiên thảo luận về khả năng ông Zelensky đến thăm Washington trong cuộc điện đàm với nhà lãnh đạo Ukraine vào ngày 11/12. Đã có lời mời chính thức một tuần trước và Tổng thống Zelensky đã chấp nhận. Từ đó, hai bên bắt đầu các cuộc tham vấn chung về các vấn đề an ninh của chuyến đi này.

Tổng thống Zelensky đã nhất trí về các vấn đề an ninh và bắt đầu thực hiện. Chuyến đi đã được xác nhận vào ngày 18/12.

Các quan chức Mỹ từ chối cung cấp thêm thông tin chi tiết về các thỏa thuận an ninh trước chuyến đi. Không rõ ông Zelensky có bay trên một chiếc máy bay quân sự của Mỹ để rời Ukraine hay không. Hiện nay, ra và vào Ukraine đã trở nên cực kỳ khó khăn.

Chuyến đi của ông Zelensky diễn ra trong bối cảnh sự ủng hộ của quốc tế dành cho Ukraine đang gặp khó khăn.

Các lệnh trừng phạt Nga đã làm tăng giá năng lượng, đặc biệt là ở châu Âu – nơi phụ thuộc nhiều vào dầu mỏ và khí đốt Nga.

Tại Mỹ, các thành viên Cộng hòa sắp nắm quyền kiểm soát Hạ viện đã phát đi tín hiệu rằng họ sẽ không nhanh chóng thông qua các gói hỗ trợ lớn mới cho Ukraine.

Với ông Zelensky, thời điểm dường như đã chín muồi để ông lần đầu ra nước ngoài kể từ xung đột với Nga. Đối với Tổng thống Biden, chuyến thăm là cơ hội để củng cố tinh thần ủng hộ Ukraine.

Gói viện trợ mới trị giá 1,8 tỷ USD mà ông Biden sẽ công bố gồm hệ thống tên lửa đất đối không Patriot, vốn là yêu cầu từ lâu của Ukraine để chống các cuộc không kích của Nga.

Nga đã cảnh báo về những hậu quả nếu Mỹ cung cấp tên lửa Patriot cho Ukraine, coi đây là hành động can dự sâu hơn của Mỹ vào cuộc xung đột.