Đồng bằng sông Cửu Long đang thụt lùi

Mối lo ngại này đã được nêu lên tại Diễn đàn Doanh nghiệp do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức trong khuôn khổ Diễn đàn hợp tác kinh tế ĐBSCL diễn ra tại Tiền Giang từ ngày 5 đến 9.12.2012.

Theo ông Đậu Anh Tuấn (Phó ban Pháp chế VCCI), năm 2012, trừ TP.Cần Thơ và tỉnh Long An, các địa phương còn lại đều bị mất cân đối trong dự toán thu – chi ngân sách. Trừ Long An, Cần Thơ, Kiên Giang, các tỉnh, thành còn lại hầu như chưa có tên… trên bản đồ đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Trước đây, thế mạnh của vùng là nguồn lao động dồi dào, chi phí nhân công rẻ. Nay lợi thế này không còn nữa do các doanh nghiệp (DN), nhất là DN FDI không chỉ cần lao động mà còn đòi hỏi nguồn lao động phải có kỷ luật và tay nghề chuyên môn tốt. Và đó lại là điểm yếu của nguồn lao động ĐBSCL.

Phí đường cao tốc TP.HCM – Trung Lương cao làm tăng thêm chi phí xuất khẩu của doanh nghiệp
- Ảnh: H.P

Về các DN thì theo TS Nguyễn Đình Cung (Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư), đang gặp các khó khăn chung như cầu trong nước giảm mạnh, khó tiếp cận vốn ngân hàng, lãi suất tín dụng quá cao, thủ tục lại phiền hà và điều kiện khắt khe…

Theo số liệu của VCCI Cần Thơ, năm 2011, kết quả xếp hạng chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) cho thấy có 10/13 tỉnh của ĐBSCL bị rớt hạng. Trong đó có những tỉnh bị rớt hạng rất nặng. Như Vĩnh Long nhiều năm liền nằm ở nhóm “rất tốt” thì năm 2011 bị tụt tới 45 bậc, từ hạng 9 xuống 54. Trà Vinh từ hạng 4 xuống 42 và Hậu Giang từ hạng 8 xuống 43.

Tình hình khó khăn ở ĐBSCL xuất hiện trên nhiều lĩnh vực nhưng nghiêm trọng nhất là với chế biến thủy sản, một trong những ngành kinh tế chủ lực của ĐBSCL. Theo số liệu của Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), ước tính trong năm 2012 có khoảng 20% DN thủy sản bị phá sản, đến giữa năm 2012 đã có 300 DN kinh doanh thủy sản ngừng hoạt động. Năm 2012, các DN thủy sản phải chịu thuế môi trường làm cho chi phí tăng đột biến. Việc thu phí đường cao tốc TP.HCM – Trung Lương cao cũng làm tăng thêm phí vận chuyển xuất khẩu cho DN. Sự kiện Công ty thủy sản Bình An và hệ lụy của vụ này dẫn đến việc các ngân hàng thu hẹp cho vay vốn khiến các DN thủy sản bước vào giai đoạn suy thoái trầm trọng.

Vốn FDI từ năm 1988 đến 2010 của toàn vùng là 9,83 tỉ USD. Trong đó, hơn 1/3 tập trung ở Long An và hơn 1/3 ở Kiên Giang (chủ yếu ở đảo Phú Quốc). Cần Thơ là thủ phủ của miền Tây nhưng chỉ chiếm khoảng 10% và 15% còn lại chia cho 10 tỉnh. Riêng năm 2010, toàn vùng có 98 dự án FDI với vốn đăng ký 1,82 tỉ USD thì Long An có 38 dự án với 629 triệu USD.

Theo TNO