Đổi mới giáo dục bao năm nhưng thưởng Tết giáo viên vẫn ‘mỡ nó rán nó’
Câu chuyện thưởng Tết giáo viên vẫn nóng mỗi độ xuân về, nhất là khi dịch Covid-19 bùng phát trở lại, đời sống của người thầy càng khó khăn hơn. Báo TG&VN trân trọng giới thiệu tâm sự của một nhà giáo xung quanh câu chuyện này.
Không ít nhà giáo vẫn tâm tư chuyện thưởng Tết giáo viên. (Ảnh: NVCC)
Hơn 30 năm trước đây, cứ mỗi độ Xuân về, nhiều nhà giáo chúng tôi được thưởng Tết là cân đường, hộp sữa, nửa kí cá khô. Có trường thưởng gói mì chính, chai nước mắm, hộp bánh…đã là sang lắm. Vì vẫn còn nhiều trường bạn, giáo viên chẳng được thưởng chút gì ngoài chén trà nóng và những lời cầu chúc bình an dành cho nhau trong buổi gặp mặt ngày cuối năm tại trường.
30 mươi năm sau, ngành giáo dục đã trải qua khá nhiều đổi mới. Những dự án nghìn tỉ được đầu tư như đề án học ngoại ngữ, nghìn tỉ để thực hiện đổi chương trình, thay sách giáo khoa, bồi dưỡng giáo viên.
Thế nhưng, ngoài một số địa phương quan tâm đến giáo dục trong việc cấp ngân sách nên giáo viên cũng có được chút t.iền thưởng Tết nhưng đa phần nhà giáo ở nhiều địa phương Tết vẫn không có gì. Có trường linh động nhưng quà vẫn chỉ dừng lại ở chai nước mắm, lọ tương cà, chai xì dầu, kí cá khô như bao nhiêu năm về trước.
Gần về hưu chưa biết đến thưởng Tết là gì
Nói về chuyện thưởng Tết, thầy Khánh, nguyên hiệu trưởng một trường học tại Nậm Ngà, tỉnh Lai Châu cho biết: “Giáo viên nơi đây, từ xưa đến nay hầu như không có thưởng Tết vì kinh phí eo hẹp”.
Được biết, nhiều thầy cô công tác nơi này sống xa nhà (một năm chỉ về quê được 2 lần là Tết và Hè). Có giáo viên đi dạy hơn 30 năm nhưng chưa bao giờ được nhận một đồng thưởng Tết. Số t.iền lương cuối năm nhận được lo t.iền tàu xe đi về, chút quà cho cha mẹ và mấy đứa nhỏ cũng chẳng còn dư lại bao nhiêu.
Để đỡ chi phí một số khoản, nhiều giáo viên đã vào rừng kiếm lá dong, vài nhành đào dại. Một cô giáo vui vẻ chia sẻ: “những thứ ấy về xuôi cũng đỡ được một khoản t.iền”.
Giống như Nậm Ngà, giáo viên ở vùng khó khăn tỉnh Đắc Nông cho biết đi dạy gần về hưu mà chưa bao giờ nhận được một đồng t.iền Tết. Chưa biết thưởng Tết là gì, sang lắm là chai dầu ăn, gói mì chính, có trường lại thưởng cho thùng bia. Quà mang tiếng của công đoàn cho nhưng thực chất t.iền công đoàn phí giáo viên đóng hàng tháng.
Ngỡ chỉ có những giáo viên vùng cao như Sơn La, Hà Giang, Đắc Nông… không có t.iền thưởng Tết. Không ít giáo viên ở ngay thị xã La Gi, tỉnh Bình Thuận nhiều năm nay cũng không có t.iền thưởng, ngoài mấy món quà của công đoàn biếu tặng. Có cô ý nhị “nói là quà của công đoàn cho sang, thực chất cũng mỡ nó rán nó mà thôi”. Năm nhận được cân đường, hộp sữa, năm thì vài chai dầu ăn, gói hạt dưa, nếu quy ra t.iền cũng chỉ độ hơn trăm nghìn đồng.
Giáo viên có phải đối tượng cần kêu gọi giúp đỡ?
Video đang HOT
Trước đây, nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thiện Nhân đã từng thấu hiểu, đồng cảm với cái nghèo, cái khổ, sự thiệt thòi của giáo viên những ngày Tết. Ông đã viết thư kêu gọi doanh nghiệp cùng chung tay ủng hộ để mỗi giáo viên có một chiếc bánh chưng.
Trong thư ông viết: “Là Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, tôi cảm thấy rất băn khoăn khi ngày Tết đến, không góp phần lo được cái Tết cho gia đình của 1 triệu thầy cô giáo mầm non và phổ thông. Bộ Giáo dục và Đào tạo trân trọng đề nghị các đồng chí lãnh đạo từng địa phương vận động doanh nghiệp, các nhà hảo tâm tài trợ và hỗ trợ từ kinh phí địa phương để các thầy, cô giáo, nhất là các thầy, cô giáo công tác ở miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, có một cái Tết ít thiếu thốn hơn ngày thường, có được mâm cơm để cúng ông bà tổ tiên, có được chiếc áo mới cho cha mẹ, con cái, có được chiếc bánh chưng, bánh tét ăn ngày mồng một Tết”.
Bức thư khá xúc động, thế nhưng không nhận được sự đồng tình của đông đảo giáo viên. Bởi lẽ, khá nhiều ý kiến cho rằng, thầy cô giáo không phải đối tượng để xin mọi người rủ lòng thương hại của các cá nhân, doanh nghiệp.
Người cho rằng, dù đói thầy cô vẫn phải ngẩng cao đầu, sẽ nhận những gì xứng đáng được nhận. Những gì xứng đáng chính là sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đúng như khẳng định được thể hiện ngay trong Điều 35 của Hiến pháp 1992: “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu”, đến Hiến pháp 1992 sửa đổi năm 2001 thì sửa thành: “Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu”.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến sự nghiệp giáo dục và Người cũng chỉ rõ: “Nhiệm vụ giáo dục rất quan trọng và vẻ vang…, xây dựng kinh tế, không có cán bộ không làm được. Không có giáo dục, không có cán bộ thì cũng không nói gì đến kinh tế, văn hóa”.
Hiện nay, chúng ta vẫn đang đầu tư cho giáo dục khá lớn với mục tiêu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục. Thế nhưng, sự đầu tư ngân sách mạnh cho giáo dục như hiện nay nhưng lại bỏ quên vai trò, quyền lợi của những người thầy, liệu đã thỏa đáng?
Ngân sách rót 160 triệu đồng/năm, hiệu trưởng lấy đâu ra thưởng Tết giáo viên?
Thực hiện chế độ t.iền lương mới, mỗi dịp Tết đến giáo viên ở khắp mọi miền đất nước sẽ có thêm niềm vui đi mua sắm Tết mà không phải giật gấu vá vai như hiện nay.
Gần đến cuối năm, câu chuyện thưởng Tết cho giáo viên lại được nhắc đến với bao cung bậc cảm xúc trái ngược nhau. Nơi giáo viên vỡ òa trong niềm vui hạnh phúc vì được nhận t.iền thưởng lên đến vài ba chục triệu, thậm chí dăm sáu chục triệu đồng.
(Ảnh minh họa: VOV)
Nhưng cũng có nơi, giáo viên buồn rầu vì không nhận được một đồng t.iền thưởng. Nơi an ủi thì biếu thầy cô chai nước mắm, chai dầu ăn, túi bột ngọt hay nửa ký cá khô cho đỡ tủi. Nhiều đồng nghiệp của chúng tôi cô phân trần, cũng là giáo viên công lập sao mỗi nơi lại có sự đãi ngộ nhà giáo mỗi khác? Thế rồi, không ít lời ca thán, bàn tán thốt ra.
Người bảo hiệu trưởng công tâm, công khai tài chính thì giáo viên được nhờ. Người cho rằng, hiệu trưởng chi tiêu quá tay, ít quan tâm đến đời sống nhà giáo thì giáo viên mất tết. Đi tìm nguyên nhân, nơi giáo viên được thưởng Tết nhiều nơi lại chẳng có gì, chúng tôi đã có nhiều chứng cứ "minh oan" cho một số hiệu trưởng.
Thưởng Tết nhiều hay ít phụ thuộc vào ngân sách cấp của từng địa phương
Thầy giáo Hùng dạy ở tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết: "Tết năm nay, giáo viên trường mình được thưởng Tết 20 triệu đồng/người. So với nhiều trường bạn thì mức thưởng của trường thấp hơn. Có trường thưởng mỗi thầy cô giáo 25 triệu đồng, trường thưởng 30 triệu đồng".
Nói rồi thầy Hùng cho biết, đầu năm địa phương cấp kinh phí hoạt động cho nhà trường dựa vào số lượng giáo viên mỗi trường. Trường càng nhiều giáo viên thì kinh phí cấp cho hoạt động càng nhiều và ngược lại.
Với số t.iền được cấp khoảng 38 triệu đồng/giáo viên/năm học, nếu trong năm nhà trường chi các hoạt động không hết thì cuối năm, giáo viên sẽ được chi t.iền Tết. Số t.iền Tết giáo viên được nhận nhiều hay ít phụ thuộc vào số t.iền nhà trường đã chi còn nhiều hay ít.
Chúng tôi được biết có địa phương như 1 tỉnh Nam Trung Bộ, ngân sách cấp trên cấp về (t.iền chi cho hoạt động) cho mỗi trường học đều đồng loạt ở mức 160.000.000 đồng/trường. Cấp kinh phí hoạt động cào bằng kiểu này thì trường nhiều học sinh, nhiều giáo số t.iền được nhận cũng bằng trường ít giáo viên, ít học sinh.
Thế nên, trường nhiều học sinh, nhiều giáo viên thì hoạt động nhiều đương nhiên t.iền phải chi cũng hết nhiều. Trường ít giáo viên, ít học sinh sẽ hoạt động ít nên t.iền chi ra cũng ít.
Thế là, trường chi ít còn dư, cuối năm giáo viên sẽ được chi t.iền Tết nhiều. Trường nhiều giáo viên nên chi hết t.iền hoạt động, cuối năm giáo viên sẽ không có t.iền thưởng Tết.
Với kinh phí cấp cho hoạt động một trường là 160 triệu đồng/năm học như một số địa phương, dù có tằn tiện chi tiêu thì cuối năm giáo viên được thưởng khoảng 500 ngàn đã là nhiều.
Nhưng kinh phí cấp mỗi trường cả tỷ đồng (như tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) thì cuối năm giáo viên được thưởng Tết vài ba chục triệu đồng là điều dễ hiểu.
Trường có t.iền xã hội hóa cao, giáo viên cũng sẽ được thưởng Tết nhiều
Trường học không thu t.iền hội phụ huynh, không kêu gọi đóng góp ủng hộ từ phụ huynh học sinh thì mọi khoản chi hoạt động phải lấy từ quỹ hoạt động của nhà trường.
Trường thu t.iền hội phí cao, kêu gọi được nhiều sự ủng hộ của phụ huynh thì mọi hoạt động của trường sẽ lấy nguồn quỹ phụ huynh ủng hộ để chi nên đương nhiên t.iền hoạt động của nhà trường sẽ ít bỏ ra nên dư nhiều.
Nhờ đó, cuối năm giáo viên cũng sẽ có thêm nhiều khoản t.iền Tết.
Nếu như tại một số thành phố lớn, phụ huynh vừa phải đóng t.iền hội phí dăm trăm ngàn đồng/năm, đóng t.iền quỹ lớp vài trăm ngàn đồng (có nơi thu 2 học kỳ chỉ t.iền quỹ lớp đã 400 ngàn đồng), thu thêm t.iền điện, t.iền nước, t.iền vệ sinh...
Nhưng tại nhiều trường học thuộc tỉnh Bình Thuận, phụ huynh đóng t.iền quỹ hội chỉ bằng tinh thần tự nguyện, người đóng 50 ngàn đồng, người 100 ngàn đồng, người 200 ngàn đồng, có người không đóng đồng nào. Nhà trường không thu t.iền điện, t.iền nước của học sinh. Do đó, 160 triệu t.iền hoạt động được cấp, nhà trường cũng phải gói ghém rất kỹ mới đủ để chi cho các hoạt động trong nhà trường suốt cả năm học.
Vì thế, cuối năm giáo viên ở nhiều trường học trong tỉnh không có t.iền thưởng Tết cũng là điều dễ hiểu.
Nhà nước cần có chính sách thống nhất thưởng Tết cho giáo viên
Người lao động nào mà chẳng mong muốn, làm cả năm, cuối năm có một chút t.iền thưởng Tết để mua cho con cái manh áo mới, sắm cho gia đình ít hoa trái, quà bánh để chưng Tết, có chút t.iền biếu cha mẹ, ông bà.
Ngành nghề nào cũng có thưởng Tết, có ngành vừa thưởng Tết vừa có lương tháng 13 nhưng giáo viên lương đã thấp lại không có thêm một khoản t.iền nào cả thì thật là vất vả.
T.iền thưởng Tết mà cứ phải trông chờ kiểu hên xui, trông vào sự thắt lưng buộc bụng chi thường xuyên hay cái tâm, cái tài của hiệu trưởng, kế toán hay hỗ trợ của địa phương thì...
Địa phương giàu, quan tâm đến giáo dục còn đỡ, những địa phương nghèo ngân sách cấp về các trường còn eo hẹp thì giáo viên chẳng bao giờ có nổi một đồng t.iền thưởng gọi là an ủi cho đỡ tủi thân.
Nhìn đồng nghiệp có thưởng, mừng cho đồng nghiệp nhưng không khỏi chạnh lòng. Thế nên, mong ước có được chút t.iền thưởng Tết theo quy định luôn là nổi khát khao chính đáng của nhiều nhà giáo.
Theo ông Hoàng Đức Minh - Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ Giáo dục Đào tạo cho biết, theo Nghị quyết số 27/NQ-TW, sẽ áp dụng chế độ t.iền lương mới thống nhất đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang trong toàn bộ hệ thống chính trị.
Theo đó, khu vực công sẽ thiết kế cơ cấu t.iền lương mới gồm: "Mức lương cơ bản (chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương); các khoản phụ cấp (chiếm khoảng 30% tổng quỹ lương), t.iền thưởng (quỹ t.iền thưởng bằng khoảng 10% tổng quỹ t.iền lương của năm, không bao gồm phụ cấp".
Với quỹ t.iền thưởng này, các cơ sở giáo dục sẽ chi thưởng cho công chức, viên chức và người lao động. Đồng thời có điều kiện hơn để chăm lo đến đời sống của giáo viên cũng như việc thưởng cho giáo viên để động viên, khích lệ tinh thần đối với các nhà giáo.
Hy vọng, với việc thực hiện chế độ t.iền lương mới như thế, mỗi dịp Tết đến xuân về giáo viên ở khắp mọi miền đất nước sẽ có thêm chút niềm vui đi mua sắm Tết mà không phải ngậm ngùi "giật gấu vá vai" như hiện nay.
Tài liệu tham khảo:
https://laodong.vn/giao-duc/nhung-chinh-sach-moi-ve-tien-luong-thuong-tet-cua-giao-vien-773775.ldo
TPHCM: Có trường thưởng Tết giáo viên tới 150 triệu đồng Tại một trường học ở TPHCM, mức thưởng Tết cho đội ngũ cao nhất được ghi nhận cao nhất thời điểm này là 150 triệu đồng. Thông tin từ Trường Tiểu học, THCS, THPT Nam Việt (Thuộc tập đoàn giáo dục Quốc tế Nam Việt) Tết 2021, hệ thống quyết định dành 4,5 tỷ đồng để chi thưởng cho giáo viên, người lao...
