Đôi mắt buồn của đại dương: Câu chuyện đằng sau vẻ đẹp tuyệt mỹ
Đánh bắt cá voi thương mại có thể không còn là mối nguy hại như trước đây, nhưng điều đó không có nghĩa là cá voi an toàn trước các tàu biển.
Sau một chuyến tham quan dài suốt cả ngày, bao gồm cả việc bơi với một con cá voi đực, Moore gần như đã quyết định không xuống nước lần thứ hai. Tuy nhiên, khi cô thấy một con cá voi non đang chơi đùa với một số con cá heo gần mặt nước, cô quyết định rằng chắc chắn bản thân phải xuống nước thêm một lần nữa. “Con cá voi có vẻ rất tò mò, vì vậy chúng tôi quyết định quay trở lại nước để bơi thêm một lần nữa. Tôi rất vui vì chúng tôi đã làm được! Con cá voi đó chính là Sweet Girl. Ngay khi chúng tôi vào môi trường nước, nó đã tiếp cận chúng tôi rất gần”, Moore chia sẻ với IFLScience.
Rachel Moore, một nhiếp ảnh gia đại dương, đã dành nhiều thời gian quý báu bơi lội và tương tác với các loài động vật biển như cá voi và cá heo. Trong một ngày đặc biệt, cô có cơ hội bơi cùng một con cá voi lưng gù có biệt danh Sweet Girl và chụp được những bức ảnh cực kỳ chi tiết về mắt của con cá voi này. Đáng buồn thay, chỉ bốn ngày sau, Sweet Girl đã bị một con tàu di chuyển nhanh đâm trên đại dương.
Trong lần gặp gỡ đầu tiên, Moore đã không chụp được những bức ảnh tốt nhất của Sweet Girl. Tuy nhiên, cô không muốn bỏ lỡ cơ hội hiếm có này và quyết định quay trở lại nước để có thể chụp thêm ảnh. Sau đó, một người bạn đã báo cho Moore và thuyền trưởng biết rằng Sweet Girl có thể đang ở gần khu vực thuyền của anh ta. Không mất nhiều thời gian, Moore nhanh chóng trở lại dưới nước.
“Sweet Girl tiếp cận tôi và bơi thẳng đứng trong nước, nó chuyển động nhịp nhàng và cho tôi thấy từng mắt. Lần này, tôi không bơi đi. Tôi biết tôi có thể tin tưởng nó, và nó cũng có thể tin tưởng tôi”, cô nói với IFLScience . Trong năm phút tiếp theo, Moore và Sweet Girl nhìn thẳng vào nhau, lúc này khoảng cách giữa họ chỉ là vài inch. Moore sử dụng ống kính 16-35mm của mình để chụp những bức ảnh tuyệt đẹp, ghi lại những chùm tia ánh sáng Mặt Trời cuối cùng chiếu sáng mắt của Sweet Girl.
Những bức ảnh này được chụp gần đảo Mo’orea, ở Polynesia thuộc Pháp. Sweet Girl là một con cá voi lưng gù (Megaptera novaeangliae) – loài cá voi này thường dừng chân gần những hòn đảo để nghỉ ngơi và sinh con trước khi bắt đầu hành trình dài đến Nam Cực.
Tuy nhiên, điều đáng buồn là chỉ bốn ngày sau khi Moore chụp những bức ảnh tuyệt đẹp về Sweet Girl, bi kịch đã xảy ra. Sweet Girl bị một con tàu di chuyển nhanh, rất có thể là một chiếc phà quá cảnh giữa Tahiti và Mo’orea, đâm nên chết. “Thật bi thảm, Sweet Girl đã bị một con tàu di chuyển nhanh đâm và chết chỉ bốn ngày sau cuộc gặp gỡ của chúng tôi. Vẫn còn một cuộc điều tra đang diễn ra để xác định con tàu đã đâm vào nó và một tổ chức bảo vệ động vật đang xem xét các cáo buộc áp dụng. Ở Polynesia thuộc Pháp, cá voi đã được cấp tư cách pháp lý, điều này làm cho trường hợp này thậm chí còn quan trọng hơn”, Moore nói.
Sau khi Sweet Girl qua đời, một bản kiến nghị đã được đưa ra nhằm yêu cầu chính phủ giảm tốc độ tàu xung quanh các hòn đảo. Một báo cáo của Ủy ban Đánh bắt Cá voi Quốc tế đã gợi ý rằng các cuộc đánh đến từ các con tàu là một vấn đề ngày càng tăng đối với quần thể cá voi. Theo báo cáo từ Guardian , “số lượng tàu trên toàn thế giới đã tăng gấp bốn lần từ năm 1992 đến năm 2012″.
Số ca chết của cá voi rất khó định lượng nhưng các báo cáo cho thấy trung bình có khoảng 20.000 con cá voi chết mỗi năm. Cá voi lưng gù được IUCN chia thành các quần thể phụ và được liệt kê là có nguy cơ tuyệt chủng ở các khu vực khác nhau. Đối với những con cá voi như Sweet Girl, Moore hy vọng bản kiến nghị có thể mang lại luật mới và thực thi chặt chẽ hơn.
“Ở California, không có luật nào yêu cầu tàu phải giảm tốc độ trong các tuyến đường hàng hải, nhưng các khuyến nghị mạnh mẽ cho rằng các tàu quá cảnh với tốc độ 10 hải lý hoặc ít hơn trong các khu vực di cư và kiếm ăn của cá voi. Hầu hết các tàu đều tuân thủ các hướng dẫn này và nhiều công ty vận chuyển hoạt động ở California cũng hoạt động ở đây. Hy vọng là khuyến khích các công ty này áp dụng các biện pháp giảm tốc độ tương tự ở Polynesia thuộc Pháp”, Moore chia sẻ với IFLScience .
Video đang HOT
Moore tin rằng nếu các công ty vận tải biển và tàu du lịch lớn này tuân thủ các khuyến nghị giảm tốc độ, chính phủ và các nhà khai thác địa phương sẽ có áp lực để thực hiện những thay đổi lâu dài. Cô cũng nhấn mạnh rằng nếu các tàu có thể giảm tốc độ 322 km ở California, thì chắc chắn họ có thể làm điều tương tự chỉ với 2 km ở Polynesia thuộc Pháp.
Câu chuyện về Sweet Girl không chỉ là một kỷ niệm cá nhân sâu sắc và đầy cảm xúc đối với nhiếp ảnh gia Rachel Moore mà còn nêu bật lên những thách thức và nguy cơ mà cá voi phải đối mặt trong môi trường tự nhiên. Hy vọng rằng những nỗ lực bảo vệ và các biện pháp giảm tốc độ tàu sẽ giúp giảm thiểu các vụ va chạm chết người và bảo vệ các loài cá voi khỏi nguy cơ tuyệt chủng.
Sáu 'khoảnh khắc' khoa học quan trọng trong năm 2024 sẽ định hình tương lai
Từ các đại dương trên những hành tinh xa xôi đến bản đồ chi tiết về bộ não ruồi giấm, những phát hiện này đã giúp chúng ta hiểu sâu hơn về thế giới.
Vào tháng 10, một khảo sát đã lập bản đồ toàn diện về não của ruồi giấm. Đây là một trong nhiều khám phá khoa học lớn trong năm 2024.
Năm 2024 như một năm đầy biến động, nhưng có "một chút an ủi" khi biết rằng ở thời điểm hiện tại, nhân loại hiện có thể tuyên bố biết nhiều hơn về vũ trụ hơn bao giờ hết. Những khám phá khoa học nào của năm nay được chứng minh là thú vị và "mang tính tiết lộ" nhất?
Theo National Geographic, dưới đây là những khám phá khoa học đáng kinh ngạc nhất năm 2024:
Phát hiện đại dương ẩn giấu "ở vòng ngoài" Hệ Mặt Trời
Vào tháng Hai, các nhà thiên văn học công bố họ đã tìm thấy bằng chứng về một đại dương ẩn trên vệ tinh Mimas của Sao Thổ. Sau đó, vào tháng 10, dữ liệu thuyết phục chỉ ra một đại dương khác nữa bị chôn vùi bên trong Miranda, một vệ tinh của Sao Thiên Vương.
Việc tìm ra bằng chứng cho thấy đại dương tồn tại phổ biến trong Hệ Mặt Trời là rất quan trọng.
Sự sống như chúng ta biết đều "ưa nước" và mặc dù chúng ta không biết liệu những mặt trăng mang nước này có chứa sự sống hay không (dù là vi khuẩn hay thứ gì đó giống cá), hiện chúng ta có nhiều nơi hơn để tìm kiếm sự sống trong chính vũ trụ của mình - hơn những gì các nhà khoa học có thể mơ tới.
Não của ruồi giấm được lập bản đồ
Với nhiều nhà khoa học, ruồi giấm - Drosophila melanogaster - là một trong những loài quan trọng nhất trên hành tinh. Não của ruồi giấm nhỏ bé nhưng thực hiện nhiều quá trình thần kinh cơ bản giống như não người.
Vào tháng 10, não của một con ruồi giấm trưởng thành đã được lập bản đồ toàn diện, với 50 triệu kết nối giữa khoảng 140.000 tế bào thần kinh riêng lẻ được đặt trên một loại bản đồ đặc biệt.
Bộ não của ruồi giấm ít phức tạp hơn nhiều so với não của con người, nhưng bản đồ này sẽ cung cấp những manh mối có thể giúp các nhà khoa học thần kinh hiểu được "điều gì tạo nên bạn."
Giới hạn nóng lên toàn cầu 1,5 độ C gần như chắc chắn sẽ bị phá vỡ
Năm nay, lần đầu tiên, nhiệt độ trung bình toàn cầu có khả năng tăng vọt lên hơn 1,5 độ C so với mức trước thời kỳ công nghiệp.
Theo Thỏa thuận Paris, gần 200 quốc gia đã nhất trí ngăn nhiệt độ Trái Đất tăng không quá 2 độ C so với mức trước thời kỳ công nghiệp, lý tưởng nhất là giữ mức tăng nhiệt dưới 1,5 độ C. Hành tinh càng ấm lên, chúng ta sẽ càng phải chịu nhiều tác động có hại của biến đổi khí hậu.
1,5 độ C là mục tiêu đầy tham vọng. Vượt qua giới hạn này là một khám phá đáng buồn, nhưng là một khám phá quan trọng. "Chuông báo động đang reo to hơn bao giờ hết": Nếu sự gia tăng nhiệt độ này không được đảo ngược, hoặc ít nhất là dừng lại, tất cả tương lai của chúng ta sẽ ngày càng gặp rắc rối bởi "cơn thịnh nộ" của biến đổi khí hậu.
Con người già đi "theo từng đợt"
Không có gì lạ khi một ngày nào đó thức dậy, bạn cố buộc dây giày, nhăn mặt vì một cơn đau lưng dưới, và đột nhiên cảm thấy mình già hơn nhiều so với ngày hôm qua.
Thật kỳ lạ, mặc dù chúng ta thực sự già đi mỗi ngày, các nhà khoa học đã phát hiện vào tháng Tám rằng cơ thể con người dường như trải qua hai đợt lão hóa nhanh chóng: Một lần vào khoảng 44 tuổi và một lần nữa khi chúng ta đến tuổi 60.
Vì những lý do chưa rõ ràng, cả nam giới và phụ nữ dường như đều trải qua sự thay đổi lớn ở độ tuổi giữa 40: Cách cơ thể chúng ta ứng phó với bệnh tim mạch và "xử lý" những thứ như rượu, chất béo và caffeine, thay đổi. Sau đó, khi bước vào độ tuổi 60, cơ thể chúng ta trải qua những thay đổi trong điều hòa miễn dịch và chuyển hóa carbohydrate. Đây là khám phá rất thú vị và hoàn toàn bất ngờ.
Các nhà khoa học "mở một rương kho báu vũ trụ"
Carl Sagan vĩ đại quá cố đã từng nói: "Chúng ta được tạo nên từ vật chất của các vì sao." Điều này hoàn toàn đúng, vì tất cả các nguyên tố tạo nên chúng ta và các hành tinh đều bắt nguồn từ "cái chết" của vô số các vì sao cổ đại. Giờ đây, chúng ta đang gần tìm ra chính xác tất cả những vật chất của các vì sao này đến từ đâu, nhờ vào sứ mệnh OSIRIS-REx của NASA.
Vào năm 2020, sứ mệnh OSIRIS-REx của NASA đã thu thập được 12,6 gam bụi tiểu hành tinh. Năm nay, những hiểu biết sâu sắc từ mẫu vật đó cuối cùng đã được tiết lộ.
Vào năm 2020, tàu vũ trụ Origins, Spectral Interpretation, Resource Identification và Security-Regolith Explorer đã hạ cánh thành công xuống tiểu hành tinh Bennu trong thời gian ngắn, "đánh cắp" một số vật liệu nguyên sơ rồi mang về Trái Đất vào tháng 9/2023.
Năm nay, các nhà khoa học đã có cái nhìn đầu tiên về mẫu vật của OSIRIS-REx và họ vô cùng kinh ngạc trước những thông tin mà nó cung cấp: Mặt Trời được hình thành thông qua "cái chết" của nhiều ngôi sao, từ những ngôi sao có khối lượng thấp đến những ngôi sao đủ lớn để phát nổ thành siêu tân tinh mạnh mẽ.
Các phân tử lạ trong mẫu vật cho thấy nó đến từ một thế giới hoạt động địa chất đã bị phá hủy; và một loạt các hợp chất tiền sinh học, bao gồm đủ loại axit amin, đã được tìm thấy trong tiểu hành tinh nguyên thủy đó.
Tóm lại, mẫu này đang "viết lại" những gì chúng ta biết về nguồn gốc của Hệ Mặt Trời - và các nhà khoa học chỉ khảo sát được 1/% trong số đó. Ai biết được nó còn chứa đựng điều gì khác?
AI khám phá bí mật của protein
Vào tháng 10, Giải Nobel Hóa học đã được trao cho một số nhà khoa học có công khảo sát về protein - những "cỗ máy" hỗ trợ phần lớn quá trình sinh hóa.
Hiểu được cách thức hoạt động của protein đồng nghĩa chúng ta biết được cách các bệnh tật - từ sốt rét đến bệnh Parkinson - phát triển, từ đó xác định cách ngăn chúng.
Đáng chú ý, hai trong số ba nhà khoa học nhận giải - Demis Hassabis và John Jumper - đều làm việc tại Google DeepMind. Họ phát hiện những "bí mật" của protein nhờ vào mô hình Trí tuệ Nhân tạo (AI) có tên là AlphaFold2.
Với hiệu quả đáng kinh ngạc, AI này có thể dự đoán cấu trúc của hầu hết 200 triệu protein mà các nhà khoa học đã tìm thấy một cách nhanh chóng và chính xác.
Khả năng giải mã nhiều khía cạnh khó hiểu của sinh hóa học, từ tình trạng kháng kháng sinh đến các bệnh thần kinh, của các nhà khoa học chưa bao giờ cấp thiết đến thế./.
Những loài sinh vật dưới đại dương đẹp nhất thế giới Thế giới đại dương có hàng triệu loài sinh vật. Đáng chú ý, có nhiều loài đẹp với màu sắc bắt mắt và hình dạng kỳ lạ. Nudibranch là một loài động vật thân mềm, sống ở vùng biển nhiệt đới và có họ với sên biển. Chúng là một trong số những sinh vật rực rỡ nhất đại dương. Tôm tít (Mantis...