Đọc xong 11 chi tiết này, bạn sẽ xem phim kinh dị đang hot “Us” theo một cách hoàn toàn khác!
Sau “Get Out”, “Us” lại tiếp tục định hình phong cách làm phim “thâm thúy” của Jordan Peele khi mọi chi tiết dù là nhỏ nhất vẫn có ý nghĩa nhất định.
So với câu chuyện phân biệt chủng tộc trong Get Out (2017), ý nghĩ của Us ( Chúng Ta) sâu xa hơn hẳn khi nói lên được cả những nỗi sợ từ bên ngoài, sự chia rẽ, phân giai cấp trong xã hội ngay thời hiện đại. Trong đó, mỗi một chi tiết nhỏ xuất hiện đều mang chủ đích nhất định của Jordan Peele.
Trailer “Us”
1. Những cuộn băng ở nhà Adelaide
Ngay cảnh mở đầu, Us đã cho khán giả “ngập trong trứng” bởi hàng loạt những cuộn băng VHS được đặt xung quanh TV nhà Adelaide. Jordan Peele đã khéo léo cài cắm một loạt cái tên đầy ẩn ý.
C.H.U.D. (1984): Bộ phim kinh dị viễn tưởng lấy bối cảnh New York với hàng loạt cái chết và vụ mất tích gây ra bởi Undergrounders – một chủng tộc người đột biến sống trong cống rãnh thành phố. Chi tiết này liên hệ trực tiếp tới Tethered (Người bị xích) khi sống dưới những đường hầm tăm tối.
The Goonies (1985): Đây là bộ phim kinh điển kể về cuộc phiêu lưu trong các đường hầm và hang động với sự tham gia của Sean Astin và Josh Brolin. Ở phần cuối bài phát biểu trong phòng học dưới lòng đất, Red (Lupita Nyong’o) đã trích dẫn câu nói của Sean Astin: “It’s our time now. Our time, up there.” (Giờ là thời đại của bọn ta. Thời đại của bọn ta, ngay trên đó.)
The Man With Two Brains (1983): Bộ phim hài của Steve Martin xoay quanh nhà khoa học yêu một bộ não biết nói. Peele đã xác nhận với tờ Uproxx rằng chi tiết này liên quan đến chủ đề chính của phim: “Ý tưởng về hai bộ não chia sẻ một linh hồn xuất hiện từ đây. Nó cũng từng là tài liệu tham khảo cho Get Out nữa đấy.”
A Nightmare on Elm Street(1984):Bộ phim kinh dị nổi tiếng này có khá nhiều liên hệ với Us, điển hình là vết bỏng trên mặt Pluto trông có vẻ tương tự với gương mặt biến dạng của Freddy Krueger, cả gia đình chỉ đeo duy nhất một bên găng tay và cảnh Adelaide đi lòng vòng qua những căn phòng nồi hơi, cũng giống như khi tên ác nhân vờn các nạn nhân.
2. Michael Jackson
Hình ảnh Thriller trên áo của Adelaide khi bé.
Michael Jackson (MJ) có ý nghĩa vô cùng đặc biệt với hình ảnh được xây dựng trong phim. Năm 1982, “ông hoàng nhạc Pop” đã cho ra mắt ca khúc Thriller với hình ảnh những con zombie nhảy múa. Trên bìa album, bộ trang phục đỏ và chiếc găng tay đã trở thành hình ảnh mang tính biểu trưng của MJ trong thời kì đó.
Ngoài ra, ông cũng một trong những ngôi sao góp sức vào chương trình Hand Across America trong phim. Năm 1986, Michael Jackson cũng đã thu một bài hát trong album Bad có tên The Man in the Mirror (Người Đàn Ông Trong Gương) – hệt như lần đầu Red và Adelaide gặp nhau.
3. Liên tưởng đến Big (1988)
Mẹ của Adelaide nói với chồng rằng con gái họ chưa đủ lớn để đi tàu lượn siêu tốc Big Dipper. Chi tiết này lấy cảm hứng từ phim bộ phim hài giả tưởng Big do Penny Marshall làm đạo diễn. Trong đó, cảnh phim định mệnh này đã tạo ra “hai phiên bản của cùng một con người.”
4. Nhóm Black Flag
Trong những cảnh đầu của Us diễn ra vào năm 1986, một anh chàng chơi đập chuột mặc áo phông in logo của nhóm nhạc Black Flag hình cờ đen trên vải trắng. Năm 2019, 1 trong 2 cô con gái song sinh nhà Tyler cũng mặc áo phông của Black Flag nhưng là cờ trắng trên vải đen. Điều này tượng trưng cho những thước phim “âm bản” như những kẻ nhân bản khuyết thiếu linh hồn.
4. Lấy cảm hứng từ Jaws (1975)
Lần đầu tiên xuất hiện, Jason – con trai của Adelaide – mặc chiếc áo phông có logo của Jaws. Us cũng có một cảnh tương tự với siêu phẩm của Steven Spielberg khi Adelaide đi dạo một mình trên bãi biển vào buổi đêm. Nhưng thay vì giữa những cơn sóng, cô bé lại thấy nỗi kinh hoàng trong đất liền.
Ngoài ra, Gabe ( Winston Duke) cũng trích dẫn hai câu nói khá đáng nhớ trong Jaws, khi cố tìm cách để tránh người nhân bản đó là: “We’re gonna need a bigger boat” (Chúng ta cần một chiếc thuyền lớn hơn) và “Boats are done. I am done with boats!” (Mấy cái thuyền xong rồi! Tôi xong đời với đám thuyền rồi.)
5. Những con thỏ
Trong một cảnh phim, Red nói với Adelaide rằng họ phải ăn những con thỏ sống vì dưới lòng đất không có thực phẩm. Cô con gái Zora xuất hiện lần đầu tiên với chiếc áo thun thiết kế hình thỏ và sau đó là chiếc áo ngủ có chữ “Thỏ” bằng tiếng Việt. Hình ảnh thỏ thường được dùng trong các thí nghiệm ám chỉ việc chính phủ dùng những con vật này để tạo ra cỗ máy nhân bản. Trong khi đó, tiếng Việt gợi nhắc đến chiến tranh Việt Nam – thứ khiến xã hội Mỹ phân hóa sâu sắc.
6. Cảm hứng từ The Shining (1980)
Bên cạnh lối kể chuyện giống nhau và phong cách cài cắm nhiều ẩn dụ, Peele cũng tham khảo khá nhiều từ bộ phim của Stanley Kubrick bằng cảnh quay từ trên cao xuống chiếc xe đơn độc đi trên một con đường trống. Us cũng có một cặp song sinh kì dị nhà Tyler giống The Shining. Khi gặp biến cố, Gabe cũng cố sử dụng gậy bóng chày để phòng thân giống Wendy trong The Shining.
7. Hình ảnh cây kéo
Kéo là vũ khí mà Tethered dùng để hại con người. Rất nhiều đạo diễn phim kinh dị ưa thích cho những kẻ ác nhân sử dụng kéo. Từ Dial M for Murder (1954) của Hitchcock cho đến Rabid (1977), Oldboy (2003) và Antichrist (2009), chúng đều được sử dụng như một thứ vũ khí tối thượng. Ngoài việc là một đồ vật bén nhọn, nguy hiểm, dễ sử dụng, kéo còn có hai phía đối xứng nhau, giống như Adelaide và Red hay người thường và người nhân bản. Ngoài ra, kéo còn tượng trưng cho sự chia cắt giữa các tầng lớp xã hội với nhau.
8. Phong cách của De Palma
Brian De Palma là vị đạo diễn nổi tiếng thế giới với hai bộ phim đã trở thành kinh điển là Carrie (1976) và Scarface (1983). Trong cảnh lớp học giữa Adelaide và Red, Jordan sử dụng cảnh quay theo phong cách “split diopter” giữa hai nhân vật đều do Lupita thủ vai. Chi tiết này gợi nhắc tới cảnh phim trong Sisters (1972) của De Palma, kể về một cặp chị em song sinh như bản tính đối ngược, người thì bình thường, kẻ lại độc ác và ham chết chóc.
9. The Twilight Zone
The Twilight Zone là loạt phim truyền hình khoa học viễn tưởng có ý nghĩa đặc biệt với Jordan Peele. Không chỉ cực kì yêu thích, anh cũng sắp trở thành người cầm trịch phiên bản remake. Tập phim đầu tiên của The Twilight Zone có tên là Mirror Image, kể về một người phụ nữ có cảm giác bị theo dõi bởi doppelgnger của chính mình.
Doppelgnger (Người song trùng) là một hiện tượng khoa học khá lý thú khi cho rằng ai cũng có một bản sao trên đời. Hai phiên bản này vốn ở hai thế giới song song, nhưng vì một sự kiện đặc biệt nào đó, chúng sẽ cùng xuất hiện ở một nơi và còn có thể gặp gỡ nhau. Để một người sống sót, kẻ còn lại phải chết. Điều này cũng giống với mối quan hệ kì lạ của Adelaide và Red trong Us.
10. Học Thuyết Freud về cấu trúc nhân cách của mỗi người
Trong phim, các Tethered và bản thể gốc đấu tranh với nhau vì một mục tiêu duy nhất: được tồn tại và công nhận trong xã hội. Sự đấu tranh này liên quan đến học thuyết Freud về cấu trúc nhân cách. Theo đó, mỗi con người luôn có 3 phần gồm Id (Tự ngã), Ego (Bản ngã) và Superego (Siêu ngã). Trong đó, Id là phần đen tối nhất, được dẫn dắt bởi bản năng tình dục và sinh tồn. Superego, ngược lại, chính là tiếng gọi của văn minh và chuẩn mực xã hội, luôn muốn chúng ta sống và cư xử theo lẽ phải.
Trong quá trình trưởng thành, mỗi cá thể đều đè nén iId xuống tận sâu bên trong tiềm thức, lắng nghe Superego và sinh ra một thứ gọi là Ego, là bản ngã, cái tôi “chúng ta” của bây giờ. Trong thuyết của mình, Freud đề cập đến sự trở lại của những uẩn ức bị đè nén. Ông cho rằng phần bản năng này sẽ có thể trỗi dậy vào một lúc nào đó trong quá trình trưởng thành. Việc các bản thể độc ác muốn nổi dậy chính là tượng trưng cho những bản năng bị đè nén, vùng dậy đấu tranh với cái tôi để được công nhận và tồn tại.
Hiểu theo cách này, thì cú lật trong những phút cuối bộ phim có ý Nghĩa rằng phần bản năng hoàn toàn có thể tiếp nhận superego/siêu ngã để trở thành cái tôi. Và cái tôi khi bị đè nén, không được thừa nhận và phát triển trong một môi trường không có superego thì hoàn toàn có thể bị id xâm chiếm trở lại.
Với kết phim, Jordan Peele đã rất tài tình và thách thức niềm tin của chúng ta vào cái gọi là thiện và ác. Đúng vậy, “Us” không phải là tác phẩm khẳng định đúng sai, mà là tác phẩm khơi gợi lên những trăn trở về góc nhìn. Một tethered có thể trở thành một người bình thường, một người bình thường có thể trở thành một tethered, và tất cả những tethered đó khi đã kiểm soát thế giới thì liệu có phải đáng sợ hay không, khi họ hoàn toàn có thể trở thành người bình thường?
11. Us là chúng ta hay là U.S (Nước Mỹ)?
Khi được hỏi “Các người là ai?”, Red đã trả lời “Bọn ta là công dân Mỹ”. Các Tethered có một đặc điểm chung là đeo găng tay bên phải. Nhiều suy đoán cho rằng đây chính là ẩn dụ biểu tượng chính trị cánh hữu, tức là đảng Cộng Hòa của Mỹ. Nếu nhìn vào truyền thông và mạng xã hội trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016 thì dễ dàng thấy sự ủng hộ nghiêng hẳn về Hilary Clinton của Đảng Dân Chủ. Trong khi tổng thống Trump lúc bấy giờ bị chỉ trích nặng nề.
Nhưng kết quả bầu cử cuối cùng khiến cả thế giới ngỡ ngàng, khi số lượng phiếu của bà Clinton từ các khu vực gần biển không thấm thía vào đâu so với sự ủng hộ của tổng thống Trump có được ở khu vực trung tâm nước Mỹ. Đây chính là ví dụ điển hình cho quyền lực của một bộ phận người dân vẫn luôn IM LẶNG. Họ vô cùng đáng sợ khi họ bắt đầu lên tiếng để chứng minh sự tồn tại của mình thông qua việc đi bầu.
“Chúng tôi muốn đưa ra tuyên bố với toàn thế giới”, một câu thoại mà Tethered nói gần cuối phim cùng hình ảnh các bản thể song song nắm tay nhau xếp thành hàng, tạo thành một dải tường ngăn cách. Chi tiết này chắc chắn không hề ngẫu nhiên, khi Những hàng người mang màu Đỏ của Đảng Cộng Hòa, nắm tay nhau tràn và chặn ngoài Biển Xanh (màu của Đảng Dân Chủ), chia cắt đường qua Mexico của các nhân vật trong phim.
Us hiện đang công chiếu tại các rạp trên toàn quốc.
Theo trí thức trẻ
Giải mã 5 tình tiết thâm thúy của US cho những ai xem về còn mông lung
Với một nhà làm phim "thâm" như Jordan Peele thì cái kết của "Us" chẳng hề đơn gian chút nào đâu.
Us ( Chúng Ta) theo chân gia đình Wilson gồm Adelaide (Lupita Nyong'o), Gabe (Winston Duke), Zora (Shahadi Wright Joseph) và Jason (Evan Alex) trong kỳ nghỉ tới Santa Cruz. Một gia đình với nhân dạng giống hệt họ xuất hiện và âm mưu lấy mạng những "phiên bản gốc". Là một bộ phim có rất nhiều ẩn dụ, có khá nhiều chi tiết trong phim không phải ai cũng giải mã được.
1. Các bản thể Tethered (Người bị xích) là ai và đến từ đâu?
Những kẻ bí ẩn tấn công gia đình Wilson được gọi là Tethered. Chúng là những "bản sao" hoàn hảo được chính phủ Hoa Kỳ tạo ra để kiểm soát người dân và bị nhốt trong mê cung ngay dưới mặt đất. Mỗi Tethered đều có kết nối tâm linh với bản gốc ở thế giới mặt đất khi tái hiện từng hành động một cách chuẩn xác.
Gia đình Tethered trong "Us"
Mục đích ban đầu của Tethered trong Us nhằm biến người dân thành những con rối, chính phủ sẽ kiểm soát được hành động của người dân bằng kết nối tâm linh. Đây là thuyết âm phổ biến khi cô bé Zora kể cho cha mẹ nghe chuyện bỏ Flour vào nước uống để dân chúng "ngoan ngoãn" hơn lúc đầu phim.
Tuy nhiên, kế hoạch đã không thành công và những "sản phẩm lỗi" này bị bỏ lại. Từ đó, Tethered trở thành những "bản sao" dị dạng, ăn thịt thỏ để sống và liên tục bắt chước hành động của bản gốc trong bóng tối. Dù có nhiều chi tiết chưa được giải thích cặn kẽ về cách Tethered được tạo ra hay kết nối với bản gốc, trọng tâm của Us là những gì diễn ra sau này chứ không phải nguồn gốc của chúng.
2. Ẩn ý của những cái nắm tay "bắt tay xuyên nước Mỹ"
Hand Across America (Bắt tay xuyên nước Mỹ) là một sáng kiến từ thiện táo bạo và thành công vào năm 1986. Trên khắp lục địa Hoa Kỳ, mọi người nắm tay nhau để quyên góp cho các tổ chức dành cho người vô gia cư (10 USD cho mỗi người tham gia). Michael Jackson (được nhắc tới trong chiếc áo thun có chữ Thriller) cũng là một trong những người tổ chức chương trình.
Cái đêm mà Tethered vùng lên từ lòng đất, chúng ra tay kaasy mạng các bản thể gốc hoặc bất kì ai cản đường. Cuối cùng, những "bản sao" lại đứng nắm tay nhau tạo thành một hàng dài không gián đoạn trải dọc lãnh thổ Mỹ. Mục đích của Tethered có lẽ không phải lật đổ con người mà chỉ muốn tìm chỗ đứng và tuyên bố sự hiện diện của mình mà thôi.
3. Thân phận bị tráo giữa Adelaide và Red
Đoạn đầu của Us diễn ra vào năm 1986 với hình ảnh Adelaide ngồi xem TV - bao gồm đoạn quảng cáo cho Hands Across America - trước khi được cha mẹ đưa đến bãi biển Santa Cruz. Cô bé vô tình bước vào một căn nhà gương đáng sợ. Trong lúc tìm lối thoát, Adelaide huýt sáo rồi nghe tiếng vọng lại. Đây cũng là lúc cô bé gặp "bản sao" của mình. Khán giả đều tin rằng trải nghiệm này đã khiến Adelaide bị tổn thương nặng nề và sao nhân vật không dám chống trả mạnh mẽ xuyên suốt bộ phim.
Adelaide chính là Red và Red là Adelaide.
Tuy nhiên, đoạn kết Us mang đến nút thắt đen tối hơn hẳn. Red đã tấn công và xích Adelaide xuống dưới lòng đất rồi thay thế vị trí của cô bé. Sau sự kiện đó, mối liên kết giữa họ bị phá vỡ. Các bác sĩ cho rằng Adelaide (do Red giả dạng) bị sốc và trầm cảm nhưng thực chất, cô bé không nói được vì suốt tuổi thơ dưới lòng đất. Nhân vật cũng sợ trở lại Santa Cruiz vì không dám đối diện với quá khứ. Ngược lại, Adelaide phải chịu đựng nhiều hơn sau khi bị mắc kẹt dưới lòng đất. Cô bé dần mất đi tiếng nói nhưng vẫn đủ sức để tập hợp các Tethered còn lại để chờ ngày trả thù.
Giống với Get Out, nút thắt này đã được Jordan Peele cài cắm từ trước, như việc Adelaide bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ khi trở lại Santa Cruiz hay nói với cô bạn rằng mình không hề thích giao tiếp. Việc nhân vật xúc động khi thấy tấm hình vẽ của Jason hay lấy mạng cặp song sinh nhà Tyler một cách bạo lực cũng cho thấy Adelaide biết rõ về họ. Ngoài ra, việc Red bỗng nhiên biết nói so với số Tethered còn lại cũng là chi tiết ám chỉ sự hoán đổi này.
Red đã hoán đổi với Adelaide khi còn bé.
Cuối cùng, Adelaide (thực chất là Red) cũng đã lấy mạng được Red (vốn là Adelaide) và chôn vùi quá khứ. Tuy nhiên, cậu bé Jason dường như đã nhận ra sự thật đáng sợ về mẹ mình và dần kéo chiếc mặt nạ xuống như một biểu hiện của sự phòng thủ, nghi kị.
4. Us tượng trưng cho nỗi sợ từ bên ngoài
Tuy không đề cập trực tiếp như Get Out nhưng Us vẫn thể hiện rõ nét thông điệp của Jordan Peele. Bộ phim nói về nỗi sợ của chúng ta về "người khác" trong khi "người khác" đó thực chất nằm trong chính chúng ta. Tựa đề Us vừa có nghĩa là "Chúng ta" vừa mang hàm ý nước Mỹ (US) khi Red trở lời rằng "bọn ta là người Mỹ". Chúng là những "bản sao" của chính người dân nhưng lại bị lãng quên, bị xem là người ngoài cuộc bởi chính những kẻ sáng tạo.
"Người khác" không đâu xa chính là "chúng ta".
Đó chính là những người vô gia cư mà chương trình Hand Across America giúp đỡ với sự tham gia của chính tổng thống Hoa Kỳ Reagan. Nhưng Tethered còn mang ý nghĩa nhiều hơn thế: họ chính là những nô lệ da màu bị bắt đến Mỹ lao động khổ sai hay người da đỏ bản xứ bị mất đất đai vào tay dân da trắng (chi tiết chiếc nhà gương chuyển từ chủ đề người da đỏ sang truyền thuyết nước Anh sau nhiều năm là có chủ đích).
Nhưng Us không chỉ là một bài học lịch sử về sự bất công. Nó nói với khán giả rằng những bất công này còn tồn tại cho đến ngày nay. Tethered là một sản phẩm từ trước thời cha cha mẹ của Adelaide nhưng chẳng thể bị chôn vùi. Nước Mỹ hiện đại vẫn phải đương đầu với hậu quả mà nó để lại. Tethered có thể hành động khác nhưng giống hệt chúng ta về bản chất. Họ cố gắng sống theo cách mà chúng ta đang sống. Us chính là bộ phim về những quyền cơ bản của con người.
Đây không phải là vấn đề người da đen hay da trắng. Mục tiêu cuối cùng của Tethered là sự phản kháng. Dĩ nhiên, họ đã lấy mạng những bản gốc một cách tàn bạo nhưng đó chẳng là gì so với cuộc sống không khác gì địa ngục dưới mặt đất. Điều này thể hiện rõ nét ở sự hoán đổi giữa Adelaide và Red. Bộ phim khiến chúng ta giật mình khi những "Tethered" này có thể xuất hiện mọi nơi trong cuộc sống nhưng chẳng ai để tâm tới họ.
5.Ý nghĩa của Jerimiah 11:11
Một chi tiết xuất hiện nhiều lần trong Us chính là Jerimiah 11:11. Đây là một câu nói được trích dẫn trong Kinh Thánh: "Vậy nên, Đức Ngài phán rằng ta sẽ khiến tai nạn đổ trên chúng nó, không thể tránh được; chúng nó sẽ kêu đến ta, những ta chẳng thèm nghe."
Câu nói này như đại diện cho sự tàn bạo của Tethered trong cuộc nổi dậy với mệnh lệnh từ "Chúa" là Red - người duy nhất biết nói. Thế nhưng, Red lại là một người đến từ mặt đất và bị tước đi quyền sống căn bản. Thứ nhân vật này muốn dường như chỉ là sự trả thù cá nhân mà thôi. Dường như bộ phim đang ám chỉ rằng tôn giáo chỉ thực chất chỉ là "quân cờ" của một số kẻ đứng đầu mà thôi.
Us hiện đang công chiếu trên toàn quốc.
Theo trí thức trẻ
"Us": Cơn ác mộng của họ, của người Mỹ, của chúng ta Đang sơ nhưng vân không kem phân hai hươc, lôi cuôn va đây tinh ân du, tac phâm kinh di "Us" tiêp tuc khăng đinh tai năng xuât chung cua đao diên "Get Out" Jordan Peele. Ngay tư tac phâm đâu tay Get Out, Jordan Peele đa chưng to minh la môt tay lam phim sưng so vơi phong cach kinh di đôc...