Doanh nghiệp đối mặt với áp lực lãi suất gia tăng

Sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ ( Fed) thông tin sẽ duy trì lãi suất ở mức cao trong thời gian dài để kiềm chế lạm phát, giá USD đã tăng lên mức cao nhất trong 20 năm so với các đồng tiền khác.

Nhiều ngân hàng trong nước cũng tăng lãi suất huy động. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp lo ngại lãi suất cho vay sẽ tăng theo, áp lực đè nặng hơn.

Khả năng tăng lãi suất

Chuẩn bị tiền mặt cho khách hàng vay vốn tại Vietcombank chi nhánh Hà Nội. Ảnh minh họa: Trần Việt/TTXVN

Ông Nguyễn Văn Kết, Giám đốc Công ty cơ khí SKD Việt Nam cho biết, công ty hiện đang vay tại ngân hàng thương mại ngoài quốc doanh. Cuối tháng 9, đầu tháng 10 vừa qua, ngân hàng đã thông báo tăng lãi suất thêm 1%.

“Chúng tôi đang chịu thêm áp lực từ việc tăng lãi suất cho vay bởi hiện nay ngoài giá xăng, vận chuyển đã giảm thì hầu hết các chi phí nguyên nhiên vật liệu cho sản xuất đều tăng cao khiến chi phí sản xuất phải đội lên nhiều”, ông Kết nói.

Một nhân viên Ngân hàng SEABank cho biết, hiện SEABank đang áp dụng mức lãi suất cho vay là 9,6%/năm, biên độ sau 1 năm là 3,49%.

Đây là mức của tháng 9, tới đây các ngân hàng sẽ đồng loạt tăng thêm khoảng 0,5 – 1,5% sau khi tăng lãi suất huy động.

Ghi nhận cho thấy, lãi suất tiền gửi tiết kiệm thường bằng VND tại quầy, lĩnh lãi cuối kỳ, tại các ngân hàng thương mại trong ngày đầu tháng 10/2022 bật tăng mạnh so với cùng kỳ tháng 9/2022, với mức tăng từ 0,1 – 1,3%, tùy kỳ hạn/tùy ngân hàng.

Nhiều doanh nghiệp cho biết, thời gian qua, ngân hàng báo hết hạn mức tín dụng nên hạn chế cho vay. Điều này khiến cho doanh nghiệp phải vay với lãi suất cao hơn mức bình thường. Đặc biệt, khi lãi suất huy động có xu hướng tăng, khiến cho các doanh nghiệp đang vay vốn sản xuất thêm áp lực.

Theo nhận định từ các chuyên gia, lãi suất còn có thể tiếp tục tăng, với mức tăng thêm 0,3 – 0,5% tùy kỳ hạn đối với lãi suất huy động.

TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thương hiệu và cạnh tranh chia sẻ, tăng lãi suất điều hành sẽ giúp ổn định tỷ giá và làm giảm sức ép lên Ngân hàng Nhà nước trong việc phải can thiệp trên thị trường ngoại hối giúp tỷ giá duy trì ổn định.

Song, môi trường lãi suất tăng cũng sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến chi phí sản xuất, khiến biên lợi nhuận của các doanh nghiệp nói chung có khả năng bị thu hẹp trong thời gian tới.

“Mặt bằng lãi suất huy động đi lên khó tránh lãi suất cho vay sẽ tăng, thậm chí, mặt bằng lãi suất cho vay có thể tăng khoảng 1 – 1,5% từ nay đến cuối năm 2022 để kiểm soát lạm phát”, ông Thành nhận định.

Áp lực lên doanh nghiệp

Theo phân tích từ các chuyên gia, khi đồng USD tăng giá sẽ kéo theo giá trị của chi phí lãi vay lẫn giá trị nợ gốc của doanh nghiệp đều tăng lên khi quy ra VND. Điều này sẽ khiến doanh nghiệp chịu áp lực kép khi vừa lãi suất tăng, và áp lực lỗ tỷ giá.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Bích Lâm cho hay, với việc Fed tăng lãi suất, vay và trả nợ nước ngoài của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng theo phương thức tự vay, tự trả tăng cao, khu vực doanh nghiệp sẽ tăng gánh nặng trả nợ vay nước ngoài.

Với thực tế hiện nay, ông Lâm cho rằng, để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ngành, lĩnh vực chủ động nắm chắc tình hình, rà soát, kịp thời đưa ra những chính sách, giải pháp phù hợp.

Đối với một số ngành, lĩnh vực trong các tình huống đặc biệt cần đưa ra giải pháp đặc thù.

“Chính phủ cần nhanh chóng xem xét giảm mạnh một số loại thuế và phí để hỗ trợ doanh nghiệp, giúp giảm chi phí đầu vào”, ông Lâm nói và cho rằng, vai trò điều hành giá cần được sát sao, linh động hơn trong thời gian tới.

Cùng quan điểm trên, ông Nguyễn Văn Kết cũng cho rằng, để giúp doanh nghiệp, nhà nước cần tiếp tục các giải pháp hỗ trợ, giảm thuế phí, hoặc thúc đẩy gói hỗ trợ lãi suất 2%. Hiện doanh nghiệp gặp nhiều rào cản khi tiếp cận các chính sách ưu đãi cho vay này.

Còn theo TS. Võ Trí Thành, triển khai gói hỗ trợ sẽ là công cụ để giảm bớt tác động tiêu cực của việc tăng lãi suất.

Tuy vậy, mặt bằng lãi suất cho vay ổn định có thể cũng chỉ áp dụng với các lĩnh vực ưu tiên. Với các lĩnh vực khác, đặc biệt lĩnh vực rủi ro, lãi suất cho vay tăng là khó tránh. Đây là điều doanh nghiệp và cả nền kinh tế phải chấp nhận trong bối cảnh lạm phát và lãi suất toàn cầu tăng chóng mặt.

Đồng quan điểm, đại diện Công ty DGroup cho biết, để tiếp cận nguồn vốn, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn hơn. Với những động thái của Fed, chi phí sẽ cao hơn để vay vốn. Bởi vậy, bản thân doanh nghiệp cần nâng cao việc sử dụng vốn linh hoạt mới giảm thiểu được rủi ro. Cùng đó đẩy mạnh về quản trị doanh nghiệp, tài chính…