Định giá để chống độc quyền, nâng giá dịch vụ tại sân bay

Thông qua luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật hàng không dân dụng Việt Nam sáng 21/11, Quốc hội thống nhất quy định nhà nước định giá dịch vụ chuyên ngành hàng không để khắc phục tình trạng DN lợi dụng vị thế độc quyền, nâng giá dịch vụ phi hàng không.

Có 404 trên tổng số 409 đại biểu có mặt biểu quyết tán thành thông qua luật (bằng 81,29% tổng số đại biểu Quốc hội).

Trước đó, biểu quyết riêng về Điều 11, quy định về giá dịch vụ chuyên ngành hàng không, 396 đại biểu đã cho “phiếu thuận”.

Báo cáo giải trình về nội dung này trước khi Quốc hội bấm nút, Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý cho biết, đa số ý kiến đại biểu nhất trí quy định Nhà nước định giá đối với các dịch vụ chuyên ngành hàng không như trong dự thảo Luật. Có ý kiến đề nghị Nhà nước cần quyết định giá dịch vụ phi hàng không. Ý kiến khác lại đề nghị để giá dịch vụ phi hàng không phải được điều tiết theo cơ chế thị trường trên cơ sở đấu thầu việc cung cấp dịch vụ này tại cảng hàng không, sân bay.

Ông Lý nêu quan điểm, để khắc phục tình trạng doanh nghiệp lợi dụng vị thế độc quyền để nâng giá dịch vụ, nhất là đối với một số dịch vụ phi hàng không thiết yếu, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng Nhà nước định giá đối với các dịch vụ hàng không và một số dịch vụ phi hàng không thiết yếu.

Giá các dịch vụ, hàng hóa thông thường khác vẫn được điều tiết theo cơ chế thị trường do doanh nghiệp quyết định nhưng phải thực hiện niêm yết công khai. Vai trò quản lý của Nhà nước được thể hiện qua công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện của doanh nghiệp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng và doanh nghiệp.

Bộ trưởng Đinh La Thăng trong một lần kiểm tra giá dịch vụ tại sân bay Nội Bài – Hà Nội

Việc quản lý hoạt động tại cảng hàng không, sân bay, trong đó có cách thức để doanh nghiệp được kinh doanh dịch vụ phi hàng không tại cảng hàng không, sân bay, Chủ nhiệm UB Pháp luật lập luận, vấn đề này đã được quy định trong luật hiện hành (Điều 55). Cụ thể, Chính phủ quy định về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay.

Tuy nhiên, trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, căn cứ vào nội dung sửa luật lần này, UB Pháp luật cũng đề nghị Chính phủ rà soát các Nghị định hiện hành để quy định cho phù hợp, bảo đảm việc giao các doanh nghiệp được kinh doanh dịch vụ tại cảng hàng không, sân bay theo nguyên tắc đấu thầu, cạnh tranh lành mạnh để thực hiện quyền bình đẳng trong hoạt động kinh doanh.

Liên quan đến nội dung này, UB Thường vụ Quốc hội cũng thống nhất cho rà rà soát, chỉnh lý các loại giá dịch vụ hàng không; quy định cụ thể các loại phí, lệ phí trong dự thảo Luật bảo đảm sự thống nhất của hệ thống pháp luật để tránh chồng chéo.

Vấn đề thẩm quyền định giá dịch vụ hàng không cũng nhận được đa số ý kiến tán thành của đại biểu Quốc hội. Chủ nhiệm Phan Trung Lý báo cáo thêm, có ý kiến đề nghị làm rõ việc giao thẩm quyền quản lý giá dịch vụ chuyên ngành hàng không cho Bộ Giao thông vận tải có khắc phục được những bất cập hiện hành không.

Giải trình thêm, ông Lý nhận định, việc giao Bộ GTVT thẩm quyền định giá đối với các dịch vụ hàng không nhằm tạo sự đồng bộ trong quản lý nhà nước về lĩnh vực này nên UB Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ quy như dự thảo luật, đồng thời, Bộ GTVT nghiên cứu biện pháp hiệu quả hơn để thực hiện công tác này theo ý kiến của đại biểu Quốc hội nhằm khắc phục những hạn chế, tồn tại như hiện nay.

Báo cáo giải trình của ông Lý cũng ghi nhận ý kiến đề nghị cần có chính sách phát triển hãng hàng không giá rẻ, không phá bỏ sân bay cũ mà tận dụng cơ sở này cho các hãng hàng không giá rẻ.

Tuy nhiên, cơ quan giải trình cho rằng, quy định trong luật hàng không dân dụng hiện hành nhằm tạo cơ sở để các hãng hàng không phát triển trong đó có vận chuyển hàng không giá rẻ. Trên cơ sở đó, vận chuyển hàng không giá rẻ đang được phát triển và chiếm khoảng 30% thị phần vận chuyển hàng không của Việt Nam.

“Để giảm giá thành vận chuyển hàng không giá rẻ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trước hết là cắt, giảm những dịch vụ, chi phí phục vụ không cần thiết. Việc sử dụng cảng hàng không, sân bay để vận chuyển giá rẻ còn phụ thuộc vào quy hoạch cảng hàng không, sân bay và sự tính toán hiệu quả của nhà đầu tư; nhu cầu đi lại của hành khách” – báo cáo nêu rõ.

Mặt khác, việc tận dụng riêng cơ sở hạ tầng cảng hàng không, sân bay cũ cho hãng hàng không giá rẻ được cho là khó có thể hạ giá thành vì phải chịu chi phí riêng cho nguồn nhân lực, việc thuê cơ sở hạ tầng tại cảng hàng không, sân bay.

P.Thảo

Theo dantri