Đình cổ Tiền Lệ – Kiến trúc nghệ thuật độc đáo đương thời
Trải qua khoảng 4 thế kỷ, đình Tiền Lệ tọa lạc bên bờ sông Đáy, thuộc xã Tiền Yên, huyện Hoài Đức, Hà Nội vẫn trầm mặc giữa đất trời, bền bỉ qua thời gian, gửi gắm cho hậu thế di sản kiến trúc – nghệ thuật độc đáo đương thời.
Đầu đao cong vút của đình Tiền Lệ.
Bảo tàng kiến trúc nghệ thuật thời Lê Trung Hưng
Tọa lạc theo hướng Tây, đình Tiền Lệ dựa lưng vào triền đê uốn lượn bên bờ sông Đáy, phía trước là cánh đồng đất bãi ven sông trù phú. Xưa kia, sông Đáy xanh biếc và đầy ăm ắp nước, đem lại sự trù phú cho các làng ven bờ như Tiền Yên. Có lẽ, đình được người xưa tạo dựng nhờ giao thương đường thủy thuận lợi.
Nhờ kiểu kiến trúc truyền thống phát triển theo chiều ngang, mái đình xà xuống thấp để tránh gió giật và mưa hắt. Trải qua gần 400 năm, đình vẫn giữ được kiểu dáng nghệ thuật đặc sắc thời Lê Trung Hưng và là chỗ dựa tâm linh của người dân nơi đây. Đình Tiền Lệ với kiến trúc quen thuộc hình chữ Đinh cùng những nét trang trí tinh xảo và bay bổng của khắc chạm gỗ và điêu khắc đá.
Đình gồm nhà đại bái với 5 gian, 2 dĩ dài 22 m, chiều rộng lá mái 13,8 m. Ba gian giữa có kích thước bằng nhau, hai gian kế bên nhỏ hơn. 4 mái đình không có mè mà chỉ có dui, đòn tay đỡ mái ngói. Hậu cung nhà dọc 2 gian, nối sát đại bái.
Kỹ thuật lợp ngói quen thuộc của các đình cổ ở Đồng bằng Bắc Bộ với các lớp mái gối vào nhau từ loại mũi hài tạo sức nặng và kiểu mái sà xuống thấp, chống các cơn gió giật và mưa hắt trong mùa mưa bão cũng như điều hòa nhiệt độ bên trong vào những ngày nóng nắng.
Hệ thống cột dọc – 46 cột và các vì kèo, xà ngang được kết nối bằng mộng chặt chẽ và chắc chắn, tạo sự bền vững không chỉ của mái mà cả ngôi đình không cần đinh hay dây chằng.
Toàn cảnh đình Tiền Lệ.
Video đang HOT
Theo cụ thủ từ Nguyễn Đình Kính chia sẻ: Đình đã được tu sửa từ thời Nguyễn nhưng vẫn giữ hầu như nguyên vẹn kiến trúc và trang trí vốn được tạo dựng từ đầu. Gần đây, để giữ đình không bị ngập nước, bà con đã nâng cột đình và kê thêm đá để tôn chiều cao của đình. Bên cạnh đó, để tránh xuống cấp, bà con cũng đã xây thêm các cột đỡ mái.
Nghệ thuật khắc, chạm dân gian độc đáo
Không chỉ là một di tích văn hóa dân gian về nghệ thuật kiến trúc, các yếu tố về nghệ thuật khắc, chạm dân gian độc đáo đã tạo nên giá trị của đình Tiền Lệ. Đình có 4 mái (2 mái chính và 2 mái đầu hồi), được giao nhau ở âu tàu, tạo thành bốn đầu đao cong vút, thanh thoát và mềm mại. Khoảng cách giữa hai mái chính là bờ nóc được xây bằng gạch nằm phía trên thượng lương và chính giữa có đắp hình tượng “lưỡng long chầu nguyệt”. Hai con kìm (con si) ngậm ở 2 đầu thượng lương với dáng “long hồi” mạnh mẽ – linh vật thể hiện hình ảnh rồng và cá – loài vật ở biển có đuôi cong tròn. Trong truyền thuyết, khi đạp sóng thì mưa xuống, với mong muốn của người xưa là phòng ngừa hỏa hoạn.
Bờ guột phân cách giữa mái chính và mái phụ mỗi bên đều có tượng nghê với hình dáng sinh động. Trên những đòn bảy chìa ra đỡ lấy mái hiên và các câu đầu, kẻ suốt được chạm khắc bằng những hoa văn tinh xảo, sinh động với hình ảnh rồng vờn mây hay hình sóng nước. Những hoa văn này đều được các nghệ nhân dân gian đương thời thực hiện bằng kỹ thuật chạm bong tạo hình khối sinh động.
Ở các bờ dải và các bờ đao trang trí những con số hướng lên bờ nóc, đầu ngoảnh xuống dưới. Phần trên cùng phía mặt ngoài đầu đao còn trang trí những đôi phượng bằng gốm đất nung.
Ngay khi bước vào đình, chính giữa là bậc tam cấp được trang trí đôi rồng đá ở 2 bên, tạo thành lối đi nhỏ dẫn vào gian đại bái. Đôi rồng đá kiểu phù điêu được điêu khắc từ 2 khối đá lớn, kèm các hoa văn sóng nước cách điệu, tạo sự mềm mại và bay bổng.
Chạm khắc sơn son thếp vàng tại án thờ.
Đình vốn thờ thành hoàng làng là Nhu Hòa Vương – người đã có công tổ chức dân làng chống đê vỡ và còn phối thờ tướng Lý Phục Man thời Lý Nam Đế. Hàng năm, cứ đến ngày 12/3, dân làng Tiền Lệ lại cùng nhau tổ chức lễ hội để tưởng nhớ những người có công với làng và đất nước.
Không chỉ là trung tâm kết nối cộng đồng và sinh hoạt văn hóa, tâm linh của nhân dân địa phương, đình Tiền Lệ còn là di tích lịch sử kiến trúc – nghệ thuật đặc sắc thời Lê Trung Hưng được gìn giữ gần như nguyên vẹn.
Hệ thống cột gỗ của đình.
Giá trị của đình Tiền Lệ không chỉ là di tích kiến trúc nghệ thuật mà có ý nghĩa lịch sử, văn hóa và tiềm năng du lịch văn hóa quan trọng của Hà Nội. Các cấp chính quyền, cơ quan quản lý văn hóa và nhân dân địa phương cần chung tay gìn giữ, khai thác làm tăng giá trị của đình Tiền Lệ. Khi dòng sông Đáy được khơi thông, du lịch đường thủy cùng di sản văn hóa dọc theo bờ sông sẽ là một sản phẩm văn hóa du lịch đầy tiềm năng.
Ngày 02/6/2011, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xếp hạng đình Tiền Lệ là di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.
Theo langvietonline.vn
Không khí lạnh tăng cường, miền Bắc có mưa rét
Một đợt không khí lạnh tăng cường yếu sẽ gây mưa rào và dông cho các tỉnh miền Bắc.
Miền Bắc có mưa dông, trời rét do không khí lạnh tăng cường.
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, do ảnh hưởng của hội tụ trong đới gió Tây trên cao kết hợp với không khí lạnh tăng cường yếu vào ngày 8, 9/1 nên từ chiều tối và đêm nay (7/1) đến đêm 9/1, ở các tỉnh Bắc Bộ có mưa, mưa vừa, riêng các tỉnh Tây Bắc và vùng núi phía Bắc có nơi mưa to và dông.
Vùng mưa bắt đầu ở các tỉnh Tây Bắc sau đó sẽ lan sang các tỉnh ở khu vực Việt Bắc, Đông Bắc và đồng bằng Bắc Bộ (mưa vừa, có nơi mưa to tập trung vào đêm 8 và ngày 9/1 với lượng mưa khoảng 30-60mm, có nơi trên 70mm). Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.
Khu vực Hà Nội từ đêm nay đến 9/1 có mưa, mưa rào. Thời tiết hôm nay sáng sớm có mưa, mưa nhỏ rải rác, sau có mưa vài nơi. Trời rét. Nhiệt độ thấp nhất từ 15 - 17 độ C, cao nhất từ 20 - 22 độ C.
Từ ngày 11-16/1, có mưa vài nơi; riêng ngày 14, ngày 15 khả năng có mưa rải rác. Trời rét.
Phía Tây Bắc: Ngày 7/1, có mưa vài nơi, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ rải rác. Trời rét.
Từ ngày 8-10/1 có mưa vừa, có nơi mưa to và rải rác có dông trong ngày 08; sau có mưa, mưa rào và có nơi có dông. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh. Trời rét.
Từ ngày 11 đến ngày 16, có mưa vài nơi; riêng ngày 15 khả năng có mưa rải rác. Trời rét.
Phía Đông Bắc: Ngày 7/1, có mưa, mưa nhỏ rải rác, tập trung vào đêm và sáng sớm, sau có mưa vài nơi. Trời rét, vùng núi có nơi rét đậm.
Từ ngày 8-10/1, có mưa, mưa rào và rải rác có dông; riêng các tỉnh trung du và vùng núi phía Bắc có mưa vừa, có nơi mưa to trong ngày 08, ngày 09. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh. Trời rét, vùng núi có nơi rét đậm.
Từ ngày 11 đến ngày 16, có mưa vài nơi; riêng ngày 14, ngày 15 khả năng có mưa rải rác. Trời rét.
Các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế: Ngày 7/1 có mưa vài nơi; riêng phía Nam có mưa rải rác. Trời rét.
Từ ngày 8-16/1, có mưa vài nơi; riêng ngày 08 đến ngày 10 phía Bắc có mưa rào rải rác và có nơi có dông. Phía Bắc trời rét.
Từ Đà Nẵng đến Bình Thuận: Ngày 7/1 có mưa, mưa rào rải rác. Phía Bắc trời rét.
Từ ngày 8-16/1, có mưa rào và dông vài nơi; riêng từ ngày 08 đến ngày 12 khả năng có mưa rải rác, tập trung ở các tỉnh Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa.
Tây Nguyên: Từ 7-16/1, có mưa rào và dông vài nơi.
Nam Bộ: Từ 7-16/1, có mưa rào và dông vài nơi.
Theo Danviet
Chuyện đời, chuyện nghề người cải mả Theo phong tục của người dân ở Đồng bằng Bắc Bộ, ngoài cưới xin ra thì đông chí cũng là mùa người sống thay áo, tắm rửa cho người chết. Cuộc sống hiện đại đã khiến những nghi lễ cải mả không còn nhiều màu sắc như trước nữa, nhưng nghi thức này hiện vẫn là một tập tục. 50 năm đi bốc...