Điều trị ung thư gan bằng cách nhắm vào… tế bào khỏe mạnh

Nhóm tác giả đã sử dụng thuốc trúng đích để nhắm vào các tế bào hình sao, từ đó chặn đứng tác nhân xúc tác sự phát triển của ung thư gan,

“Senotherapy” là liệu pháp điều trị ung thư sử dụng các loại thuốc phân tử nhỏ để nhắm và các tế bào già cỗi, đã không còn khả năng phân chia để làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư.

Senotherapy được phát triển bởi các nhà nghiên cứu đến từ Trường Y dược, Đại học Pennsylvania, dẫn đầu bởi TS Celeste Simon – Chuyên gia về Sinh học phát triển. Kết quả nghiên cứu mới đây đã được đăng tải trên tạp chí khoa học Nature Cell Biology.

“Đây là một phương pháp điều trị khác biệt với những gì chúng ta từng làm trước đây với ung thư gan ở người. Thay vì tế bào ung thư, thứ mà chúng tôi nhắm đến lại là các tế bào khác trong khối u. Trong các thử nghiệm trên động vật mà cả nhóm đã thực hiện, Senotherapy đã cho thấy khả năng đáng kinh ngạc trong việc làm chậm sự phát triển của ung thư, ngay cả với các trường hợp đã ở giai đoạn muộn của bệnh” – TS Simon cho biết.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, sự thiếu hụt của enzyme FPB1 trong các tế bào gan người sẽ đẩy nhanh đáng kể sự phát triển của khối u. Các bệnh nhân ung thư gan giai đoạn 1 sẽ bắt đầu xuất hiện sự sụt giảm FBP1 và hiện tượng này sẽ ngày càng tăng tiến trong các giai đoạn sau của bệnh.

Việc FBP1 bị mất dần đi trong các tế bào gan đã hoạt hóa tế bào hình sao, loại tế bào chiếm đến 10% khối lượng lá gan, đồng thời là tác nhân gây nên hiện tượng xơ hóa có khả năng thúc đẩy sự phát triển của khối u. Thông qua những tiến bộ trong lĩnh vực y học chống lão hóa (senolytics), nhóm tác tác giả có thể sử dụng thuốc trúng đích để nhắm vào các tế bào hình sao này, từ đó chặn đứng tác nhân xúc tác sự phát triển của ung thư gan.

“Ung thư gan là một căn bệnh đáng sợ, không chỉ bởi bệnh diễn tiến nhanh, mà còn vì chúng ta đang có quá ít các phương pháp điều trị. Khi mà tỉ lệ người béo phì hoặc nhiễm virus viêm gan ngày càng tăng cao, chắc hẳn ung thư gan vẫn sẽ tiếp tục là một thách thức lớn đối với nhân loại. Chính vì vậy, chúng tôi rất kì vọng vào nghiên cứu này, bởi nó giúp mở ra một cách tiếp cận hoàn toàn mới cho căn bệnh quái ác này. Bên cạnh đó, chúng tôi biết rằng, những bệnh nhân bị ung thư thận cũng ghi nhận hiện tượng mất FBP1. Vì vậy, phương pháp mà chúng tôi đang nghiên cứu rất có thể cũng sẽ được sử dụng cho loại ung thư này.

Hầu hết những người mắc ung thư gan đều bị bệnh gan mạn tính, gây sẹo xơ ở gan và làm tăng nguy cơ ung thư gan. Điều kiện gây xơ gan là viêm gan B, viêm gan C, nghiện rượu, nhiễm độc tố aflatoxin do nấm mốc…

Tại Việt Nam, sau nhiều năm đứng ở vị trí thứ 2, hiện ung thư gan đã vượt qua ung thư phổi, vươn lên vị trí số 1 về tỉ lệ mắc mới. Hiện nay, đa số bệnh nhân ung thư gan đến khám khi đã muộn, thời gian sống trung bình không quá 1 năm. 60% đến viện khi đã ở giai đoạn trung gian và tiến triển, tỷ lệ được phát hiện sớm rất thấp. Vì thế, bác sĩ khuyến cáo khi phát hiện mắc viêm gan B, C, xơ gan cần đến viện điều trị không nên tự điều trị tại nhà bằng phương pháp dân gian sẽ vô tình làm bệnh nặng hơn và không còn khả năng điều trị.