Điều kiện để đất trong khu vực quy hoạch được phép giao dịch
Việc có nên mua đất quy hoạch hay không còn tùy thuộc vào mục đích của bạn, nếu xây nhà, sinh sống lâu dài thì không nên mua đất quy hoạch, bởi đất này có thể bị thu hồi sử dụng bất kì lúc nào người mua sẽ gặp bất lợi, rủi ro lớn.
Tuy nhiên, cũng có trường hợp nhà đất nằm trong quy hoạch nhưng bán với giá rẻ thì bạn cũng có thể tham khảo, xem xét mua, vì quy hoạch là thứ không ổn định, nó có thể thay đổi theo thời gian.
Có 3 rủi ro mà khi mua đất quy hoạch bạn có thể sẽ gặp phải: 1 là đất có thể bị thu hồi bất cứ lúc nào, hai là không nắm chắc được dự án có được quy hoạch hay không, 3 là tình trạng sai lệch, bị l.ừa đ.ảo trong quyền sử dụng đất.
Mua đất quy hoạch luôn luôn tồn tại nhiều rủi ro tuy nhiên đôi khi cũng là một cơ hội. Vì vậy, người mua đất luôn luôn phải cẩn trọng, tìm hiểu kỹ càng, rõ ràng về phần quy hoạch đất đai mà mình dự định mua để phù hợp nhất với điều kiện kinh tế, mục đích sử dụng của bản thân, tránh việc dẫn đến những tranh chấp, rủi ro không đáng có.
(Ảnh minh họa: KT)
Bên cạnh việc tìm hiểu đất có đang nằm trong quy hoạch hay không, thì người mua đất cũng phải tìm hiểu các thông tin khác như giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất, có được phép xây dựng nhà cửa, công trình hay không, nguồn gốc đất đai… Đất đai là tài sản có giá trị lớn vì vậy càng tìm hiểu kĩ càng tránh được rủi ro cho mình.
Điều kiện để giao dịch những khu đất quy hoạch trong quy hoạch
Thứ nhất, đất quy hoạch có được chuyển nhượng hay không? Việc chuyển nhượng ở đây là cho thuê, thừa kế, chuyển đổi, tặng hoặc thế chấp…
Đất quy hoạch có thể chuyển nhượng được nếu chủ đất đáp ứng các yêu cầu sau: Có giấy chứng nhận quyền sở hữu và sử dụng đất; Đất không bị tranh chấp; Đất không bị kê biên để đảm bảo thi hành án; Đất còn thời hạn sử dụng.
Video đang HOT
Nếu như Nhà Nước chưa đưa ra quyết định chính thức về việc thu hồi thì chủ sở hữu đất hoàn toàn có thể chuyển nhượng đất. Còn trong trường hợp chủ đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng đất đó lại thuộc diện thu hồi thì chủ đất sẽ được đền bù theo quy định của Pháp luật. Những vấn đề như khởi kiện bên bán, yêu cầu hoàn trả lại t.iền đều không thể thực hiện.
Thứ hai là làm thế nào để nhận biết đất quy hoạch? Đối với vấn đề quy hoạch đất thì mỗi địa phương sẽ thay đổi theo từng thời gian khác nhau. Bởi vậy việc đất có bị quy hoạch hay không chúng ta cần tìm hiểu rõ.
Thứ ba là thời hạn thu hồi đất là bao lâu? Đối với câu hỏi này, thì đáp án là đối với phần đất nằm trong diện quy hoạch, nếu sau 3 năm chưa có quyết định thu hồi thì cơ quan Nhà nước phải điều chỉnh, hủy bỏ, và công bố điều chỉnh phần đất đó.
Trong trường hợp cơ quan điều chỉnh không tiến hành thì chủ đất có thể tiếp tục thực hiện các quyền cơ bản của mình mà không vướng các thủ tục pháp lý./.
Trớ trêu khi xây nhà... nhỏ hơn giấy phép
TP HCM có hàng ngàn căn nhà xây dựng nhỏ hơn giấy phép, người dân bị "treo" sổ hồng, rơi vào tình cảnh dở khóc dở cười do cách giải quyết chưa thống nhất của cơ quan chức năng. Ông Phan Thanh Vũ (ngụ đường Thành Mỹ, phường 8, quận Tân Bình, TP HCM) đến nay vẫn chưa thể hợp thức hóa ngôi nhà đã xây xong 3 năm trước của mình vì diện tích xây dựng nhỏ hơn giấy phép xây dựng (GPXD).
Ông Phan Thanh Vũ (đường Thành Mỹ, phường 8, quận Tân Bình, TP HCM) chờ đợi 3 năm nhưng chưa thể hợp thức hóa nhà vì xây nhỏ hơn giấy phép xây dựng 0,3 m2
3 năm vẫn chờ hướng dẫn
Năm 2018, ông Phan Thanh Vũ được cấp GPXD ngôi nhà cao 5 tầng (3 tầng tầng lửng tầng sân thượng) trên khu đất 55,2 m 2. Diện tích xây dựng (tầng 1) là 50 m 2, tổng diện tích sàn xây dựng là 206,7 m 2. Nhà xây xong, ông Vũ làm hồ sơ gửi đến chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai (ĐKĐĐ) quận Tân Bình đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ hồng). Thời điểm tháng 9-2019, khi làm hồ sơ hoàn công thì diện tích xây dựng chỉ thể hiện 49,64 m 2, tức nhỏ hơn GPXD gần 0,3 m 2.
Theo ông Vũ, nhà ông dài 8 m. Khi xây dựng thì 4 m tường phía sau giữ đúng vị trí nhưng phần tường 4 m phía trước đã lùi vào một khoảng nhỏ để mở rộng lối đi cho hàng xóm. Ông Vũ không ngờ điều này là nguyên nhân khiến 3 năm qua, ông chưa thể hợp thức hóa ngôi nhà.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ của ông Vũ, Chi nhánh Văn phòng ĐKĐĐ quận Tân Bình ra công văn thông báo tạm thời chưa giải quyết vì đang chờ hướng dẫn của Sở Xây dựng TP HCM về việc xác nhận các nội dung đối với việc xử lý nhà ở xây nhỏ hơn GPXD. Sau đó, ông Vũ mang hồ sơ qua nhiều cơ quan chức năng khác nhưng không có tác dụng.
"Cán bộ nói chưa có hướng dẫn nên cũng không hứa hẹn gì. Đến nay đã 3 năm, tôi chưa thể hợp thức hóa căn nhà. Việc chậm cấp đổi sổ hồng chỉ vì nhà xây nhỏ hơn GPXD là một sự lãng phí bởi nhiều người có nhu cầu vay vốn làm ăn, giao dịch, mua bán để giải quyết công việc cá nhân. Tôi mong thành phố sớm giải quyết vướng mắc này" - ông Vũ bày tỏ.
Trường hợp như ông Vũ không hiếm. Theo thống kê của Văn phòng ĐKĐĐ - Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) TP HCM, đến cuối năm 2020, thành phố có khoảng 5.000 trường hợp tương tự.
Tháng 11-2021, báo cáo UBND TP HCM, Sở TN-MT cho biết trước thời điểm 15-1-2018 (ngày Nghị định 139/2017 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng có hiệu lực), Bộ Xây dựng chấp thuận theo đề xuất của Sở Xây dựng TP HCM là những trường hợp nhà nhỏ hơn GPXD được giải quyết cấp sổ hồng bình thường.
Cụ thể, đối với nhà ở riêng lẻ ngoài khu vực quy hoạch chi tiết 1/500 mà xây nhỏ hơn GPXD thì không quy định là hành vi xây dựng sai phép, do đó không xử lý vi phạm hành chính. Đối với nhà trong khu quy hoạch 1/500 mà giảm tầng, giảm diện tích xây dựng so với quy hoạch được duyệt là hành vi xây sai thiết kế. Hành vi này bị phạt t.iền nhưng không áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả.
Tuy nhiên, từ thời điểm Nghị định 139/2017 ra đời thì trường hợp xây nhà nhỏ hơn GPXD được xem là xây dựng sai phép. Các trường hợp này bị phạt t.iền và phải tháo dỡ công trình.
Theo Sở TN-MT TP HCM, thực tế có nhiều trường hợp xây nhà ở hoặc công trình không phải nhà ở có diện tích nhỏ hơn, số tầng và chiều cao thấp hơn so với giấy phép. Tuy nhiên, đến nay, những trường hợp này chưa thống nhất về nội dung và hình thức xử lý. Do đó, Văn phòng ĐKĐĐ TP HCM gặp nhiều trở ngại trong việc cấp sổ hồng, gây khó khăn cho người dân.
Căn nhà bị vướng việc ra sổ hồng
Cấp sổ hồng mỗi nơi một kiểu
Sở TN-MT TP HCM cho biết các quận, huyện hiện xử lý theo 2 quan điểm khác nhau.
Thứ nhất, xác định đây là hành vi vi phạm nên Thanh tra Xây dựng ban hành quyết định xử lý vi phạm hành chính, người dân bị phạt t.iền nhưng không phải khắc phục hậu quả do không có phần diện tích vi phạm (diện tích xây dựng nhỏ hơn GPXD). Thứ hai, xác định đây không phải là hành vi vi phạm bởi công trình không vượt quá diện tích xây dựng...
Từ 2 quan điểm trên, một số địa bàn xác nhận đây là công trình phù hợp giấy phép hoặc không vi phạm hay không có ý kiến gì.
Theo Sở TN-MT TP HCM, từ khi thực hiện Nghị định 139/2017, Sở Xây dựng có 2 văn bản hướng dẫn để giải quyết cấp giấy chứng nhận công trình cho các trường hợp nhà xây nhỏ hơn GPXD; giao cho đội thanh tra địa bàn quận, huyện thuộc Thanh tra Sở Xây dựng kiểm tra, có ý kiến đối với công trình do địa phương cấp phép. Tuy nhiên, việc cấp sổ hồng vẫn gặp khó khăn trong công tác phối hợp vì 3 lý do. Cụ thể là thiếu tính thống nhất, đồng bộ về cơ quan có ý kiến; thiếu tính phối hợp trong xử lý đối với loại hồ sơ và thiếu quy định về thời gian xử lý.
Chính vì hướng dẫn của Sở Xây dựng TP HCM chưa rõ ràng, các địa phương hiểu khác nhau nên cách xử lý ở mỗi nơi cũng khác nhau. Theo báo cáo mới đây, quận Tân Bình tiếp nhận và xử lý 84 hồ sơ thuộc dạng xây nhà nhỏ hơn GPXD. Chi nhánh Văn phòng ĐKĐĐ không lấy ý kiến của Phòng Quản lý đô thị nữa mà chuyển hồ sơ qua thanh tra xây dựng địa bàn xác nhận nhưng thanh tra xây dựng địa bàn thường chậm phản hồi. Tương tự, tại TP Thủ Đức, với hồ sơ dạng này thì thanh tra xây dựng địa bàn có ý kiến, Phòng Quản lý đô thị đứng ngoài cuộc...
Trong khi đó, tại quận 1, chi nhánh Văn phòng ĐKĐĐ tiếp nhận hồ sơ chuyển qua thanh tra xây dựng địa bàn và cả Phòng Quản lý đô thị. Trường hợp xây nhỏ hơn GPXD thì thanh tra xây dựng địa bàn có ý kiến, còn điều chỉnh GPXD hay không thì do Phòng Quản lý đô thị tham mưu cho UBND quận...
Vào cuối năm 2021, UBND TP HCM đã giao Sở Xây dựng khẩn trương kiểm tra, rà soát và phối hợp với Sở TTN-MT giải quyết dứt điểm những vấn đề tồn tại nêu trên. Tuy vậy, đến nay, nhiều người dân vẫn chờ...
Thuận lợi cho dân thì làm
Tại quận Bình Tân, thời gian qua, hơn 100 trường hợp xây nhà nhỏ hơn GPXD và đã được giải quyết. Ông Nguyễn Văn Sử, Trưởng Phòng Quản lý đô thị quận Bình Tân, cho biết địa phương linh động bằng cách điều chỉnh GPXD đúng với hiện trạng để làm hồ sơ hợp thức hóa nhà.
"Những trường hợp như thế thì người dân nộp hồ sơ là điều chỉnh GPXD liền. Nhiều người dân có nhu cầu dùng sổ hồng vay vốn ngân hàng hoặc các giao dịch khác nên quận linh hoạt giải quyết. Người dân chỉ tốn thêm chi phí đo vẽ lại" - ông Nguyễn Văn Sử giải thích.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc chi nhánh Văn phòng ĐKĐĐ quận Bình Tân, cho hay nhờ quận linh hoạt điều chỉnh GPXD nên giải quyết hồ sơ cấp sổ hồng cho người dân bình thường. "Việc nào thuận lợi, tốt nhất cho người dân thì làm" - ông Bình nói.
Phấn đấu năm 2030 kinh tế khu vực đô thị đóng góp 85% vào GDP cả nước Phó Thủ tướng Lê Văn Thành ký Nghị quyết số 148/NQ-CP ngày 11/11/2022 ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/1/2022 của Bộ Chính trị về Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Một trong những mục đích...