Điều gì xảy ra khi chó dại cắn người?

Vy Linh14:33 26/04/2024

Bệnh dại nếu không được điều trị trước khi các triệu chứng xuất hiện, virus sẽ tấn công hệ thần kinh trung ương và gây tử vong.

Chó dại sẽ tỏ ra hung dữ, căng thẳng hoặc nhút nhát và lo lắng hơn bình thường. Ảnh: Doggos.ca.

Thông thường, bệnh dại lây lan qua vết cắn sâu hoặc vết xước của động vật bị nhiễm bệnh. Virus dại lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, chẳng hạn như qua vết cắt trên da hoặc màng nhầy như mắt, mũi hoặc miệng, theo WebMD.

Khi một người bị động vật bị dại cắn, virus sẽ lây lan qua dây thần kinh đến não trong một khoảng thời gian, tùy vào vị trí vết cắn (gần hay xa não).

Giai đoạn tiến triển bệnh dại ở người

WebMD nêu ra một số giai đoạn mà người tiếp xúc với virus bệnh dại sẽ trải qua, bao gồm thời kỳ ủ bệnh, khởi phát, nhiễm bệnh và thời kỳ hôn mê.

Ủ bệnh: Là giai đoạn đầu tiên sau khi tiếp xúc với virus dại. Virus có thể tồn tại vài ngày đến vài tuần trong cơ thể bạn trước khi di chuyển đến hệ thần kinh. Giai đoạn này bạn sẽ không xuất hiện bất kỳ một triệu chứng nào.

Giai đoạn khởi phát: Giai đoạn này bắt đầu khi virus dại (RABV) xâm nhập vào hệ thần kinh. Chúng di chuyển qua các tế bào thần kinh vào não và tủy sống và làm tổn thương lên dây thần kinh.

Trong giai đoạn này, hệ thống miễn dịch của con người sẽ cố gắng chống lại virus, gây ra các triệu chứng giống cúm, bao gồm buồn nôn, sốt, đau đầu và nôn mửa. Giai đoạn này kéo dài từ 2 đến10 ngày.

Giai đoạn nhiễm bệnh: Giai đoạn này xảy ra khi virus dại bắt đầu gây tổn thương não, tủy sống và gây ra hai loại bệnh dại phổ biến:

Bệnh dại dữ dội: Những người mắc bệnh dại dữ dội sẽ có các triệu chứng như hung hăng, co giật và mê sảng. Bệnh dại dữ dội kéo dài từ vài ngày đến một tuần.

Bệnh dại bại liệt: Những người bị bệnh dại liệt sẽ bị yếu và tê liệt di chuyển từ vết cắn đến phần còn lại của cơ thể. Bệnh dại liệt có thể kéo dài đến một tháng.

Hôn mê: Hôn mê là giai đoạn cuối của bệnh dại và dẫn đến tử vong.

Video đang HOT

Một khi bệnh dại đã qua giai đoạn ủ bệnh thì hầu như không thể điều trị được. Vì vậy, nếu bạn cho rằng mình đã tiếp xúc với động vật mắc bệnh dại, bạn cần đến cơ sở y tế để được tiêm vaccine hoặc huyết thanh và chăm sóc và điều trị.

Điều xảy ra với động vật dại

Trang Healthline liệt kê một số triệu chứng đầu tiên của bệnh dại có thể xuất hiện từ vài ngày đến một năm sau khi một động vật tiếp xúc với nguồn virus dại.

Các dấu hiệu ban đầu của bệnh dại ở động vật, rõ nhất ở chó, thường bao gồm những thay đổi về hành vi. Con chó có thể tỏ ra hung dữ, căng thẳng hoặc nhút nhát và lo lắng hơn bình thường. Khi bệnh dại tiến triển, chó trở nên quá mẫn cảm với ánh sáng và âm thanh. Chúng cũng có thể bị co giật và trở nên cực kỳ hung dữ.

Ở giai đoạn cuối của bệnh dại, con chó bị tê liệt các dây thần kinh điều khiển đầu và cổ họng. Chó dại sẽ tăng tiết nước bọt và mất khả năng nuốt. Khi tình trạng tê liệt tiến triển, chó dại sẽ bị suy hô hấp và chết.

Vậy nên, chó mắc bệnh dại không chết vì cắn người. Chó bị nhiễm bệnh dại sẽ chết dù chúng có cắn người hay không.

Bệnh dại tăng cao, người dân vẫn thờ ơ với tiêm vắc-xin

Thống kê của Bộ Y tế cho thấy, cả nước ghi nhận 29 ca tử vong do bệnh dại tại 17 tỉnh, thành phố (tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2023).

Số ca tử vong tăng cao

Theo báo cáo của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), từ năm 2022 đến nay, bệnh dại có xu hướng gia tăng. Năm 2023, cả nước có 82 người chết vì căn bệnh này, gần 675.000 người phải điều trị dự phòng bệnh.

Thống kê của Bộ Y tế cho thấy, cả nước ghi nhận 29 ca tử vong do bệnh dại tại 17 tỉnh, TP (tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2023).

Trong đó, 80% trường hợp do chó cắn, 18% do mèo, còn lại do các động vật khác như khỉ, chuột, dơi. Năm 2024, số người tử vong do bệnh dại gia tăng. Tính đến hiện tại, cả nước ghi nhận 29 ca tử vong do bệnh dại tại 17 tỉnh, thành phố (tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2023).

TS. Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, năm 2023 ghi nhận 30/63 tỉnh, thành phố có ca bệnh dại, cao nhất vào tháng 3,4,8. Khu vực miền Bắc có ca bệnh dại cao nhất, sau đó đến miền Nam và Tây Nguyên, rồi mới tới miền Trung. Tỷ lệ trẻ em dưới 15 tuổi mắc bệnh dại lên tới 34%.

Sang năm 2024, bệnh dại tăng vọt ở 17/63 tỉnh. Nguyên nhân gây tử vong cao là do 100% số ca tử vong dại không đi tiêm vaccine phòng dại, tiêm muộn hoặc tiêm không đúng chỉ định.

Tại Hà Nội, từ năm 2006 đến nay, ghi nhận 63 trường hợp tử vong. Tuy các năm 2019-2023 không ghi nhận người mắc nhưng đã ghi nhận các ổ dịch trên chó (năm 2023 có 2 ổ dịch tại Mê Linh). Từ ngày 5/1/2024 đến nay, bệnh dại đã xảy ra tại 2 hộ của huyện Sóc Sơn, đã tiêu hủy 9 con chó.

Về nguồn truyền bệnh dại theo các chuyên gia y tế là động vật có vú hoang dã và động vật sống gần người, nhiều nhất là chó, sau đó là mèo.

Thống kê cho thấy chó là ổ chứa virus dại chủ yếu chiếm 96 - 97%, sau đó là mèo chiếm 3 - 4%, hiện chưa phát hiện ở động vật khác (thỏ, chuột, sóc...).

Ở chó và mèo, thời gian ủ bệnh thường từ 3 - 7 ngày trước khi có dấu hiệu lâm sàng và trong suốt thời kỳ súc vật bị bệnh. Trong khi đó, nếu đã lên cơn dại, kể cả động vật và người đều có tỷ lệ tử vong gần như 100%.

Thông thường thời gian ủ bệnh dại ở người từ 2 - 8 tuần, có thể ngắn khoảng 10 ngày hoặc dài trên 1 năm hoặc 2 năm, trung bình là khoảng từ 1 - 3 tháng.

Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào số lượng virus xâm nhập vào cơ thể, sự nặng nhẹ của vết thương, khoảng cách xa gần từ vết thương đến não bộ và sức đề kháng của cơ thể.

Đáng lo ngại, trong số những ca mắc bệnh dại đầu năm 2024 xuất hiện các trường hợp có thời gian ủ bệnh ngắn từ 10 - 15 ngày, trong đó nhiều trường hợp là trẻ em dưới 5 tuổi, bị chó, mèo cắn ở vùng đầu, mặt, gây thương tích nặng ở khu vực gần thần kinh trung ương.

Lý giải về nguy cơ bệnh dại tăng cao những ngày qua, TS. Hoàng Minh Đức cho biết, nguyên nhân chủ yếu gây tử vong do dại trên người là người bị động vật nghi dại cắn không tiêm phòng kịp thời, nhận thức của người dân về sự nguy hiểm của bệnh dại cũng như các biện pháp phòng bệnh còn hạn chế.

Một trong những giải pháp then chốt để ngăn ngừa bệnh dại lây sang người là tiêm vắc-xin phòng dại cho chó, mèo và quản lý chó mèo.

Tuy nhiên, nước ta là một trong những nước có đàn chó, mèo nuôi tương đối lớn (khoảng 8 triệu con), các hộ gia đình thường nuôi thả tự do, đặc biệt ở các khu vực nông thôn, miền núi. Điều này khiến cho việc quản lý đàn chó, mèo cũng như tiêm vắc-xin cho động vật gặp nhiều khó khăn.

Thực tế, công tác quản lý đàn chó, mèo ở một số địa phương còn lỏng lẻo. Tỷ lệ tiêm vắc-xin phòng dại trên động vật còn thấp. Trong khi đó, việc ngăn chặn chó mèo tấn công lại không dễ dàng bởi người dân chưa có ý thức tự giác phải đeo rọ mõm cho chó, mèo ra đường hoặc nơi công cộng.

Chủ động phòng bệnh bằnh vắc-xin

Bộ Y tế nhận định, trong thời gian tới, nguy cơ lây nhiễm bệnh dại từ động vật sang người vẫn tiếp tục do tỷ lệ tiêm vắc-xin phòng dại trên tổng đàn chó, mèo còn thấp, công tác quản lý đàn chó, mèo còn hạn chế.

Bệnh dại hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tuy nhiên hoàn toàn có thể phòng tránh được. Để chủ động phòng chống bệnh dại, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau: Người dân nuôi chó, mèo cần tiêm vắc-xin phòng dại đầy đủ và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y; nuôi chó phải xích, nhốt, khi ra đường phải mang rọ mõm.

Không đùa nghịch, chọc phá chó, mèo. Khi bị chó, mèo cắn cần rửa vết thương dưới vòi nước chảy ngay lập tức với xà phòng liên tục 15 phút; nếu không có xà phòng có thể xối rửa vết thương bằng nước thông thường. Sau đó, vết thương cần được rửa sạch với cồn 70% hoặc cồn iod; hạn chế làm dập vết thương và không băng kín vết thương.

Kịp thời đến cơ sở y tế để khám, tư vấn và tiêm vắc-xin phòng dại, huyết thanh kháng dại; tuyệt đối không tự chữa trị hoặc nhờ thầy lang chữa trị.

Truyền thông, hướng dẫn cho trẻ em cách phòng tránh chó, mèo cắn và thông báo ngay cho cha, mẹ hoặc người thân sau khi bị chó, mèo

Bộ Y tế khuyến cáo người dân đừng ngần ngại, hay do dự tiêm vắc-xin phòng dại khi bị chó hoặc động vật cắn. Hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, xử trí kịp thời.

Bác sĩ Nguyễn Tuấn Hải, hệ thống tiêm chủng Safpo/Potec cho hay, người dân nếu có điều kiện có thể tiến hành tiêm vắc-xin dự phòng trước phơi nhiễm dại.

Theo đó, nếu tiêm dự phòng, chỉ cần tiêm 3 mũi, hoàn toàn linh động về mặt thời gian. Khi chẳng may bị chó, mèo cắn, lịch tiêm sẽ đơn giản hơn, chỉ cần tiêm 2 mũi vắc-xin mà không cần phải tiêm huyết thanh kháng dại kể cả khi vết thương nặng, vị trí cắn gần với thần kinh trung ương hoặc nơi tập trung nhiều dây thần kinh.

Trong khi đó, nếu không tiêm phòng dại trước khi bị chó, mèo cắn thì cần phải tiêm 5 mũi với thời gian khắt khe trong một tháng, đặc biệt là trường hợp bị vết thương nặng, vị trí trọng yếu thì cần phải tiêm huyết thanh, ảnh hưởng nhiều đến tâm lý và lịch sinh hoạt cũng như là phải chịu đựng đau đớn hơn và nhiều tác dụng phụ hơn.

Đặc biệt, ở vùng sâu vùng xa, không phải lúc nào huyết thanh kháng dại và vắc-xin cũng luôn sẵn sàng, có những thời điểm khan hiếm khiến do người dân bị động vật cắn rất hoang mang, lo sợ.

Đối với trẻ em, việc tiêm ngừa dại trước phơi nhiễm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì trẻ em thường không để ý đến những vết thương do động vật gây ra trong quá trình đùa với thú cưng bị xây sát và có thể trẻ quên mất việc cần thông báo cho bố mẹ biết (trừ trường hợp nặng).

Hơn nữa, trẻ em có cơ thể thấp nên khi bị chó cắn thường sẽ bị ở đầu, mặt, cổ nhiều hơn là người lớn, đó cũng là nguyên nhân khiến virus dại di chuyển nhanh hơn lên hệ thần kinh trung ương và gây bệnh nhanh.

Ngoài ra, trước lo ngại vắc-xin phòng bệnh dại có tác dụng phụ, ảnh hưởng hệ thần kinh, gây mất trí nhớ, bác sĩ Hải cho biết vắc-xin thế hệ cũ tồn tại vấn đề này.

Tuy nhiên, hiện nay vắc-xin phòng dại đã được sản xuất bởi công nghệ hiện đại, không chứa các tế bào thần kinh nên không gây hại và không ảnh hưởng đến sức khỏe hay trí nhớ của người dùng.

Vắc-xin dại thế hệ mới dùng kỹ thuật ly tâm phân đoạn, đảm bảo tạp chất ở mức thấp và tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) (thấp hơn 10 nanogram mỗi liều).

Một số loại vắc-xin không sử dụng chất bảo quản thimerosal (thủy ngân), do đó vắc-xin dại thế hệ mới cũng giảm tối đa các tác dụng phụ tại chỗ như sưng, đau, sốt... so với vắc-xin thế hệ cũ đã ngừng sử dụng.

Long An: Ca bệnh dại tăng cao, 6.500 chó mèo được tiêm vaccine miễn phí Năm 2023, người dân cả nước đã chi hơn 600 tỷ đồng để tiêm phòng dại trên người. Chỉ trong 3 tháng đầu năm 2024, Long An đã ghi nhận 2 trường hợp tử vong và 1 trường hợp nghi ngờ mắc bệnh dại. Sáng 20/4, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Long An, Ủy ban Nhân dân huyện Đức...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Công an xác minh clip người đàn ông khuyết tật bị hai thanh niên đi xe máy không mũ bảo hiểm tát vào đầu01:20

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Khởi tố kẻ 'bắt cá hai tay', đánh gục bạn gái ở quán cà phê khi bị phát hiện21:01

Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM00:28

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Xác minh clip 2 tài xế ô tô cầm kiếm dọa chém nhau giữa đường ở TPHCM00:52

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

Ô tô đâm sập cửa nhà dân ở Thái Nguyên, cuốn người đàn ông vào gầm08:05

Tàu ngầm 161 tỷ đồng: Lặn sâu 200m, biến thành quầy bar dưới đáy biển03:14

500 ngày xung đột khốc liệt cày nát Dải Gaza01:49

Phát biểu của ông Trump về 'người cứu đất nước' gây xôn xao09:24

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Thực phẩm hồi phục sức khỏe

08:35:03 23/02/2025

Người bệnh cúm cũng cần tránh ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ. Bởi, những thực phẩm này có thể làm chậm quá trình tiêu hóa. Đối với sữa, lactose - một hợp chất trong đồ uống này, có thể khó tiêu.

Chế độ ăn cho người mắc Hội chứng QT kéo dài

08:30:40 23/02/2025

Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và loại Hội chứng QT kéo dài, bác sĩ sẽ tư vấn chế độ ăn uống phù hợp. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung vitamin và khoáng chất để đảm bảo cân bằng điện giải.

Ăn nhiều chất xơ giúp giảm cân được không?

08:18:34 23/02/2025

Chất xơ không chỉ giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa, cung cấp vi khuẩn có lợi cho đường ruột, một số chất xơ còn được đưa vào chế độ ăn giảm cân

10 siêu thực phẩm giàu dinh dưỡng, chống lão hóa tốt nhất

08:12:51 23/02/2025

Quả óc chó là nguồn axit béo omega-3 tuyệt vời, hỗ trợ sức khỏe tim mạch và não bộ. Chúng cũng chứa chất chống oxy hóa, hợp chất chống viêm có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, hỗ trợ chức năng nhận thức tổng thể.

Người bệnh tim mạch, đái tháo đường... nên uống thuốc vào giờ nào là tốt nhất?

08:04:05 23/02/2025

Cơ thể sản xuất nhiều cholesterol hơn vào ban đêm, do đó các thuốc như simvastatin và pravastatin thường khuyên dùng vào buổi tối. Tuy nhiên, các loại statin khác bị cơ thể phân hủy chậm hơn có thể uống vào buổi sáng.

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu bỏ bữa sáng?

08:02:08 23/02/2025

Khi bỏ bữa, dịch vị dạ dày vẫn được tiết ra nhưng không có thức ăn để trung hòa. Axit trong dịch vị có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày, dẫn đến viêm loét dạ dày tá tràng.

Từ triệu chứng dễ bị bỏ qua, người đàn ông phát hiện mất nửa não

07:58:11 23/02/2025

Sau khi các bác sĩ tạo đường dẫn lưu mới cho chất dịch, người đàn ông này đã hồi phục hoàn toàn. Nhưng các lần chụp cắt lớp tiếp theo cho thấy không có thay đổi nào về kích thước não của anh.

Những lợi ích bất ngờ từ nước vo gạo

07:50:18 23/02/2025

Sau khi bị ốm hoặc hoạt động thể chất mạnh, cần bù nước đúng cách. Nước gạo có thể cân bằng điện giải tự nhiên, là lựa chọn lý tưởng cho việc bù nước. Chất lỏng giúp cơ thể khôi phục lượng nước và khoáng chất bị mất, ngăn ngừa mất nước ...

Thực phẩm này kết hợp với tỏi sẽ gây ra độc tố cực nguy hiểm

06:05:21 23/02/2025

Lúc bụng đang đói mà ăn tỏi hoặc chỉ ăn tỏi mà không ăn kèm các loại thực phẩm khác thì rất dễ dẫn đến loét dạ dày. Điều này là do chất allicin (một thành phần của tỏi) dễ khiến cho tính kháng sinh trong tỏi phát tác, dẫn đến nóng trong...

Lợi ích sức khỏe không ngờ từ thịt lươn

06:00:43 23/02/2025

Một số nghiên cứu cho thấy Omega-3 có thể có tác dụng hỗ trợ điều trị trầm cảm và các rối loạn tâm lý khác. Omega-3 giúp điều chỉnh sự cân bằng hóa học trong não, giảm triệu chứng trầm cảm và lo âu.

Triệu chứng và cách điều trị hội chứng ống cổ tay

05:55:37 23/02/2025

Các động tác như gấp, ngửa cổ tay quá mức, cầm nắm lâu hoặc đi xe máy có thể làm cơn tê tăng lên, trong khi nghỉ ngơi hoặc vẩy tay giúp giảm triệu chứng.

Phát hiện về hiệu quả diệt côn trùng của caffeine

20:03:43 22/02/2025

Những con ruồi tiêu thụ lượng caffeine ít hơn sống lâu hơn. Báo cáo cũng cho thấy lượng chất béo và hoạt động trao đổi chất của ruồi cũng giảm nếu tăng liều lượng caffeine hấp thụ.