Điều gì sẽ xảy ra nếu đoán được chính xác thời điểm con người tuyệt chủng?

Nguyễn Thị Mẫn17:59 14/12/2019

Nếu dự đoán toán học là chính xác thì chúng ta có thể chỉ còn lại 760 năm để sống trên hành tinh xanh này.

Điều gì sẽ là nguyên nhân của sự tuyệt chủng của loài người hiện nay? Chúng ta sẽ làm gì nếu biết chính xác khi nào sự tồn tại của chúng ta sẽ kết thúc? Liệu chúng ta có thể trì hoãn những điều không thể tránh khỏi?

Ảnh minh họa.

Năm 1993, khi biết rằng thời gian của nhân loại trên hành tinh bị hạn chế, nhà vật lý thiên văn J. Richard Gott đã đưa ra một dự đoán rất táo bạo dựa vào những số liệu thống kê. Về cơ bản, ông tính toán rằng, khoảng 50% khả năng cuộc sống con người sẽ kết thúc trước năm 2779.
Nếu như vậy, chúng ta sẽ còn khoảng 760 năm để thực hiện các thỏa thuận cuối cùng và có thế chuyển Trái Đất sang một dạng sống mới hoặc rời xa hành tinh này mãi mãi.

2029, 750 năm trước khi tuyệt chủng

Tiểu hành tinh 99942 Apophis tiếp cận Trái đất. Theo các chuyên gia, vào ngày 13/4/2029, tiểu hành tinh gần Trái đất có tên Apophis sẽ vượt qua trong vòng 31.000 km phía trên hành tinh của chúng ta.

Khoảng cách này gần Trái Đất hơn 10 lần so với Mặt Trăng, thậm chí gần hơn một số vệ tinh trên quỹ đạo. Tuy nhiêntiểu hành tinh có chiều rộng khoảng 370 mét này sẽ không rơi xuống Trái đất.
2030, 749 năm trước khi tuyệt chủng

Công nghệ sinh học tiên tiến cho phép cha mẹ xem trước và chọn các đặc điểm di truyền của những đứa trẻ tương lai. Dân số toàn cầu sẽ tăng lên khoảng 8,5 tỷ và đạt đến điểm khủng hoảng.

Các hệ sinh thái của thế giới sẽ thay đổi nhanh hơn chúng ta từng thấy trước đây, do mức độ CO2 tăng lên. Phía trên quỹ đạo của Trái đất, các mảnh vỡ từ các vụ va chạm không gian vô tình sẽ tạo ra một bức tường rác không gian.

Nó trở thành vấn đề đối với bất kỳ tàu vũ trụ nào muốn rời khỏi Trái Đất. Chúng ta sẽ phải tìm cách làm sạch bầu khí quyển phía trên nếu chúng ta không muốn bị mắc kẹt trên Trái đất mãi mãi.

Nếu loài người xoay sở để giải quyết vấn đề rác vũ trụ, chúng ta sẽ bắt đầu thiết lập các căn cứ mặt trăng đầu tiên. Điều đó sẽ đánh dấu sự khởi đầu về hiện diện vĩnh viễn của con người bên ngoài Trái đất.

2045, 734 năm trước khi tuyệt chủng

Trên Trái đất, nhiệt độ trung bình toàn cầu sẽ tăng 1,5 độ C, vượt qua giới hạn an toàn. Mặc dù loài người hoàn toàn chuyển sang các nguồn năng lượng sạch, sự nóng lên toàn cầu sẽ trở nên thảm khốc và khó kiểm soát.

Do nhiệt độ toàn cầu ấm lên, Great Barrier sẽ mất tới 90% san hô. Rừng nhiệt đới Amazon phần lớn sẽ bị phá hủy bởi cháy rừng và nạn phá rừng, ít nhất một triệu loài trong tự nhiên sẽ bắt đầu tuyệt chủng.

Đây sẽ là khởi đầu của sự kiện tuyệt chủng hàng loạt tiếp theo trong lịch sử Trái đất.

2056, 723 năm trước khi tuyệt chủng

Video đang HOT

Dân số Trái đất sẽ tăng lên 10 tỷ người. Trái đất sẽ trở nên nóng nhất trong 3 triệu năm qua. Thời tiết khắc nghiệt sẽ hoành hành trên khắp thế giới.

Châu Phi, Trung Đông và Đông Nam Á sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi lũ lụt, bão và hạn hán. Nhiều nơi trên hành tinh không thể ở được, 140 triệu người không còn chỗ ở.

2280, 499 năm trước khi thảm họa diễn ra

Các tàu thăm dò tự động, không người lái sẽ được gửi đến các vùng xa của thiên hà, nghiên cứu hàng ngàn thế giới liên sao. Vào cuối thế kỷ 23, con người sẽ xác nhận sự sống ngoài hành tinh của vi sinh vật tồn tại trên một hành tinh ngoại ẩm ướt, ấm áp trong vòng 100 năm ánh sáng của Hệ Mặt trời.

2500, 279 năm trước khi loài người tuyệt chủng

Con người có thể thu hoạch toàn bộ năng lượng của Trái đất và sử dụng nó để cung cấp năng lượng cho toàn bộ nền văn minh của họ.
Họ đã có thể kiểm soát thời tiết và khí hậu toàn cầu, thay đổi quá trình động đất và xây dựng các thành phố dưới đáy đại dương. Bước tiếp theo sẽ là phát triển các cách để thao túng hoàn toàn năng lượng của Mặt trời.

2779, 0 năm trước khi tuyệt chủng

Chuỗi các sự kiện trước đó có thể dẫn đến việc loài người biến mất hoàn toàn khỏi Trái đất. Con người có thể di chuyển đến các thuộc địa không gian mà họ đã thiết lập. Hoặc nếu không còn là chúng ta nữa, mà là một loài mới.

Tất nhiên, đây là một số mốc thời gian sơ bộ, được dự đoán bởi các nhà tương lai, dựa trên các mô hình thống kê và toán học. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng chỉ có khoảng 50% cơ hội trở thành sự thật.

Hoàng Dung

Theo Infonet

Campuchia: Phát hiện thành phố cổ đại của Đế chế Khmer

Một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã sử dụng phương pháp quét laser trên không và khảo sát trên mặt đất để lập bản đồ thành phố cổ Mahendraparvata.

Các nhà khảo cổ học đưa ra giả thuyết về cao nguyên Kulen ở phía Bắc Siem Riep

Mahendraparvata - "Thành phố bị thất lạc"

Đế chế Khmer là một nhà nước uy quyền ở Đông Nam Á, được người Khmer thành lập vào giai đoạn từ năm 802 - 1431 sau công nguyên. Ở thời kỳ đỉnh cao, Đế chế này trải dài cả một vùng lãnh thổ rộng lớn ở Đông Nam Á trước khi biến mất.

Vào thế kỷ thứ 7, người Khmer định cư dọc theo bờ Mekong, trải rộng trên một vùng nằm giữa con sông này với phía Tây của Hồ Tonle Sap rộng lớn. Mekong là con sông có chiều dài đứng thứ 7 thế giới.

Vùng lãnh thổ này chịu ảnh hưởng lớn nhất của đạo Hindu rồi đến Phật giáo, đây là hai tín ngưỡng quan trọng với cư dân bản địa. Tại Campuchia còn có sự pha trộn giữa những người theo thuyết duy linh và người thờ cúng theo truyền thống bản địa. Những thành phố quan trọng thời bấy giờ là: Angkor Borei, Sambor Prei Kuk, Banteay Prei Nokor and Wat Phu.

Theo CNN, nhóm các nhà khoa học quốc tế đã tiến hành một dự án kéo dài nhiều năm. Họ sử dụng máy quét laser từ trên cao và dưới mặt đất để tìm và vẽ bản đồ của thành phố Mahendraparvata, núi Indra (nghĩa là vua của các vị thần) và kinh thành vua Devaraja, một người sùng bái và theo Phật giáo. Chính ông là người cho xây kinh thành Angkor Thom với đền Bayon nổi tiếng là một kiến trúc tuyệt mỹ về kiến trúc và điêu khắc.

Qua nhiều thập kỷ không được tìm ra, Mahendraparvata đã được mệnh danh là "thành phố bị thất lạc". Giờ đây, các nhà khoa học nói rằng họ đã xác định chắc chắn vị trí của thành phố này.

Mahendraparvata là một trong những thủ phủ đầu tiên của Đế chế Khmer trong suốt giai đoạn từ thế kỷ 9 đến 15 sau Công nguyên. Tuy nhiên, hầu hết những thông tin chúng ta biết về nơi đây là từ những nguồn tư liệu khác.

Các nhà khoa học đưa ra giả thuyết rằng, thành phố này nằm trên cao nguyên Phnom Kulen, cách Siem Riep khoảng 48 km về phía bắc, tuy nhiên họ vẫn chưa tìm ra được bằng chứng. Cao nguyên này là một vùng heo hút khó tiếp cận, được cây cối phủ kín. Sau đó, vào những năm 1970 cho đến năm 1990, nơi đây bị tàn quân Khmer cài mìn trên diện rộng.

Chìm trong bức màn bí mật qua nhiều thập kỷ, Mahendraparvata đã được đặt tên là "thành phố mất tích". Hiện các nhà khoa học cho biết, họ chắc chắn xác định được chi tiết hình hài của thành phố này.

"Chúng tôi chính thức xác nhận giả thuyết dựa trên việc thu thập chứng cứ và công bố rằng, Mahendraparvata là thủ đô của đế chế Khmer giai đoạn từ thế kỷ 8 đến thế kỷ 9 sau Công nguyên. Thành phố nằm trên vùng núi Khmer Kulen" - thông tin được đăng trên tạp chí Antiquity.

Cũng theo Antiquity, các nhà nghiên cứu sử dụng máy quét laser từ trên không, nhờ đó họ có khả năng quan sát xuyên thấu đặc biệt qua các rừng cây rậm rạp và cho ra những hình ảnh phân giải cao của nền rừng nơi đây.

Các nhà khoa học phải lập bản đồ khu vực trong hai giai đoạn, lần đầu tiên vào năm 2012, bao gồm khoảng 37 km2 và một lần nữa vào năm 2015, bao phủ toàn bộ dãy núi, diện tích 975 km2.

Kết quả của bản đồ trên không, cùng với thông tin được thu thập bởi các cuộc điều tra hiện trường, sau đó đã được sử dụng để tạo ra một bản đồ cho thấy các đường dẫn chính và trục tọa độ mới được phát hiện.

Bản đồ mô tả chi tiết vị trí của các đặc điểm như một hồ chứa chưa hoàn thành, một số con đập, tường bao quanh của các ngôi đền và thậm chí là một cung điện.

Điều đó cho thấy thành phố tồn tại không được lâu bởi tự thân nó không thể có được hệ thống thủy lợi cho nền nông nghiệp của vương quốc này.

Các nhà nghiên cứu phỏng đoán rằng thủ đô của đế chế Khmer sau đó đã được chuyển đến Angkor Wat. Dường như nơi đây có điều kiện tốt hơn để chống chịu các đợt lụt lội và bảo đảm các vụ thu hoạch lúa được hiệu quả.

"Chúng tôi đã xác định được vị trí cung điện nhà vua của thành phố này, một nền công trình đồ sộ và phức hợp với các con đê đắp bằng sành nằm ở vị trí trung tâm kết nối với các khu vực còn lại. Các nghiên cứu khảo cổ của chúng tôi đã xác định được khu vực này có niên đại xây dựng từ thế kỷ 8 - 9. Vì vậy, chúng tôi tin tưởng rằng tại khu vực núi Kulen đã tồn tại một thủ đô" - Jean-Baptiste Chevance, một nhà khảo cổ thuộc Hội khảo cổ và Quỹ phát triển Vương quốc Anh nói.

Ông là người cùng một nhóm thực hiện cuộc khảo cổ vào năm 2000 ở khu vực núi Kulen và phát hiện tại đây có khu thờ với các đền hình tháp (những tháp này là phần chủ yếu làm nên công trình ở thủ đô của người Khmer), ngoài ra họ cũng tìm được một số mẫu gạch xây đền và các nhà ở bằng đá.

Những đường trục vẽ trên thành phố Mahendraparvata

Đế quốc Khmer và khu vực Angkor

Những phát hiện mới nói trên đã mở toang cánh cửa cho việc nghiên cứu về Đế chế Khmer và vùng Angkor. Được biết Đế chế Angkor (832 - 1432 sau Công nguyên), đầu thế kỷ thứ 9, nhân khi vương triều Sailendra suy yếu, một người trong hoàng tộc Chân Lạp (Vương quốc do người Khmer sáng lập) bị bắt làm tù binh đã trốn về nước, tập hợp lực lượng đấu tranh để thoát ra khỏi ảnh hưởng của Sailendra và thống nhất lại Campuchia, khởi đầu một đế chế hùng mạnh ở Đông Nam Á - đế quốc Khmer (802 - 1434). Ông lên ngôi vua, lấy hiệu là Jayavarman II.

Jayavarman II đã dành nhiều tâm huyết tìm kiếm địa điểm mới để đặt kinh đô. Trong thời của ông, vương quốc đã dời đô nhiều lần, từ Indrapura cho tới Hariharalaya và Mahendrapura ở núi Kulen rồi cuối cùng là quay trở lại Hariharayala.

Thời kỳ Jayavarman II tại vị, sự sùng bái thần Shiva có khuynh hướng biến thành sự sùng bái nhà vua (Devaraja). Do đó mà ông cũng được tôn sùng như một vị thần. Khi ông qua đời năm 854, người ta đã phong tặng cho ông danh hiệu Paramesvara tức "Chúa tể".

Cháu của Jayavarman II là Yasovarman I cai trị từ 889 - 900 tiếp tục dời đô thêm 50 km, tại một nơi mà ông gọi là Yasohadrapura tức là Angkor. Đây là biến âm từ chữ Phạn Nagara, tức "Quốc đô". Đế quốc Khmer vì thế còn được gọi là vương quốc Angkor, đế quốc Angkor. Một trong những phát hiện nổi bật là thành phố này được xây trên các đường trục trùng hợp với 4 hướng chính giống như một phiên bản đầu tiên của các thành phố hiện đại ngày nay.

Trước thời kỳ trên, con người đã định cư ở vùng này nhưng họ chưa có được đường phân định chính thức các khu vực địa lý cũng như biên giới quốc gia, vì vậy đây là lần đầu tiên trong thế giới của người Khmer thành phố Mahendraparvata là địa danh được vẽ được đường ranh giới địa chính đầu tiên.

Nghiên cứu khoa học còn cho biết thêm: "Công việc này đã vẽ ra một cách hữu hiệu bản đồ khảo cổ 150 năm của vùng Angkor rộng lớn và thiết lập hình mẫu về một giai đoạn phức tạp xuyên thời gian và không gian của một đơn vị địa giới thành phố".

Tháng 6/2016, Damian Evan là một trong số 5 người của nhóm nghiên cứu đã nói với tờ New Scientist rằng họ có chi tiết mô hình của thành phố Mahendraparvata thông qua các cuộc khảo sát tìm kiếm không biết mệt mỏi tại khu vực phức tạp của Đền Angkor Wat.

Ông nói rằng trong thời gian đó họ đã hiểu thêm ra nền văn hóa của người Khmer và nhóm đã nỗ lực tìm hiểu những vấn đề được coi là truyền thống trong thế kỷ 15, giai đoạn suy thoái của Đế chế Khmer.

Học giả Evan đã nhận xét trên tờ New Scientist rằng "thành phố này có thể không tồn tại cả thế kỷ nhưng các chỉ dấu văn hóa và tôn giáo của nó thì vẫn trường tồn cho đến tận ngày nay".

Trong nhiều năm, các chuyên gia đã tổng kết rằng nền văn minh Khmer cổ bị sụp đổ vào thế kỷ 15 khi quân đội Thái Lan đánh bại Angkor Wat, buộc cư dân ở đây phải di tản đến miền Nam Campuchia để sinh sống.

Angkor Wat được UNESCO công nhận là di sản thế giới, đó là một trong những kỳ quan vĩ đại của nhân loại. Angkor Wat được xây dựng từ những năm đầu thế kỷ 11, giai đoạn này vua Suryavarman II trị vì ở Campuchia, thời kỳ đỉnh cao về quyền uy chính trị, quân đội, có nền kiến trúc tuyệt mỹ của các thành phố thời tiền công nghiệp trên thế giới.

Giáo sư Charles Higham, tại Trường Đại học Otago (New Zealand), người dẫn đầu nhóm khảo cổ các lục địa ở Đông Nam Á nói rằng: "Cá nhân tôi thấy điều này tuyệt vời , về tình cảm thông tin này làm tôi sửng sốt. Về lý trí thì nó kích thích tôi khá mạnh. Tôi thấy trước mắt như có một luồng ánh sáng mạnh, soi vào bức màn tối bấy lâu vốn che phủ lên một vùng có lịch sử và kiến trúc tuyệt vời".

Còn với Giáo sư David Chandler, Trường Đại học Monash, Melbourn (Australia), một chuyên gia về lịch sử Campuchia và là tác giả của một số sách và bài viết về chủ đề này cho rằng, phát hiện đã làm ông xúc động xen lẫn hồi hộp, và người bạn người đồng nghiệp Evans đã "viết lại lịch sử". GS Chandler tin rằng khám phá đặc biệt này sẽ mở ra hàng loạt triển vọng giúp con người hiểu nhiều hơn về nền văn minh Angkor Wat, nó đã phát triển rực rỡ rồi lụi tàn như thế nào.

Tuy nhiên một trong những đặc điểm còn bí ẩn nhất ở cao nguyên Kulen đó là hàng trăm các mô đá nằm đứt đoạn, mỗi cái có chiều cao khoảng 3,5m nằm xếp thành các họa tiết hình học. Những họa tiết này vẫn còn là bí ẩn đối với các nhà nghiên cứu. Đã có người nghĩ rằng chúng được xây dựng sau khi thành phố Mahendraparvata được hình thành.

Khu vực đền mới được phát hiện trong rừng tại Phnom Kulen, Campuchia

Phát hiện thành phố trong khu vực núi Kulen, Campuchia

Thư Vũ

Theo giaoducthoidai.vn

Kỷ lục lỗ đen cực nặng trong thiên hà trung tâm Abell 85 Trong không gian, các lỗ đen xuất hiện với các kích cỡ và khối lượng khác nhau. Kỷ lục hiện thuộc về một lô đen năm trong cụm thiên hà Abell 85, với khối lượng gấp 40 tỷ lần Mặt trời của chúng ta nằm ở giữa trung tâm Holm 15A. Theo đo, các nhà thiên văn học tại Viện Vật lý ngoài...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: lịch sử trung đông. đông nam á trái đất châu phi. nghiên cứu thời tiết khắc nghiệt thiên hạ

Xem thêm Share

Xem nhiều

Toàn cảnh vụ fan 'Anh trai say hi' mắng nghệ sĩ tới tấp ở rạp chiếu phim02:46

Vụ ngoại tình có 1-0-2 ở Cà Mau: Chồng bắt quả tang vợ, kiểm tra điện thoại mới ngã ngửa với số "tiểu tam"05:41

Cát-sê của Xuân Hinh khi đóng 'Bắc Bling' của Hòa Minzy 'không phải mức thường'04:19

Nam Em khiến khán giả tức giận00:20

Vén màn "chiêu trò" của Xuân Hinh00:51

Kinh hoàng clip bình gas mini trên bàn lẩu bất ngờ phát nổ, cảnh tượng sau đó khiến nhiều người bủn rủn chân tay00:12

Xôn xao câu chuyện "lòng tham" của người đàn ông đi xe con và 2 con cá bị rơi01:12

Clip ô tô lao vào nhà dân, tông bay một phụ nữ đang ngồi xem điện thoại00:22

Bé gái bất ngờ rơi xuống sông khi đang đi học về, diễn biến sau đó khiến dân mạng bủn rủn chân tay00:35

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Shipper đỏ mặt nghe thấy âm thanh nhạy cảm khi gọi điện giao trà sữa, sau 3 cuộc gọi anh chàng tuyên bố: Đem đi biếu cô đồng nát!02:18

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Sắp diễn ra hiện tượng 'Trăng máu' của năm

11:16:05 06/03/2025

Người yêu thiên văn học tại Mỹ, một số khu vực châu Âu, châu Á, Nam Mỹ và châu Phi sắp có cơ hội chiêm ngưỡng hiện tượng thiên văn học kỳ thú Trăng máu .

Người phụ nữ nặng 357kg, béo đến mức phải đối mặt nguy cơ nằm liệt giường cả đời gây kinh ngạc vì diện mạo hiện tại

10:15:53 06/03/2025

Brianne Dias (Mỹ) gây chú ý khi xuất hiện trên chương trình My 600-lb Life của đài TLC với cân nặng khủng tới 340kg. Đây là chương trình thực tế giúp những người thừa cân có thể giảm cân hiệu quả,

Cảnh sát cải trang thành siêu anh hùng để truy bắt tội phạm móc túi

10:13:50 06/03/2025

Trong những ngày diễn ra lễ hội Carnival, cảnh sát São Paulo quyết định cải trang thành các nhân vật siêu anh hùng để ngăn những kẻ trộm cắp.

Mang trang sức nhặt từ bãi rác đi kiểm tra, người phụ nữ không ngờ có vàng thật

10:13:05 06/03/2025

Một phụ nữ mang trang sức thu nhặt được từ bãi rác đến tiệm vàng để kiểm định, không ngờ phát hiện nhiều món đồ làm từ vàng thật.

Nước trong vũ trụ có từ lâu, trước khi các thiên hà đầu tiên xuất hiện

06:54:21 06/03/2025

Nước trong vũ trụ có lẽ hình thành sau sự kiện Big Bang khoảng 100 đến 200 triệu năm, và nhiều khả năng là thành phần chính của các thiên hà đầu tiên, theo báo cáo đăng trên chuyên san Nature Astronomy.

3 thanh niên tìm thấy "kho báu" bằng vàng trị giá 9,4 tỷ đồng dưới ghế

11:00:11 05/03/2025

Ba nam thanh niên đã tìm thấy đồng xu vàng trị giá 9,4 tỷ đồng dưới một chiếc ghế dài. Sự việc xảy ra vào năm ngoái nhưng vẫn được nhiều người nhắc lại vì giá trị khổng lồ của đồng xu.

Cà phê côn trùng "độc lạ" ở Vân Nam, Trung Quốc

11:12:36 04/03/2025

Một quán cà phê ở thành phố Phổ Nhĩ, tỉnh Vân Nam, miền Tây Nam Trung Quốc, gần đây đã thu hút sự quan tâm của dư luận khi tung ra dòng cà phê côn trùng, được chế biến từ côn trùng có nguồn gốc địa phương.

Cô gái ăn lẩu trong chiếc nồi bằng vàng 2,4 tỷ đồng gây xôn xao

11:00:54 04/03/2025

Một cô gái đăng tải video quay lại cảnh cô ăn lẩu từ chiếc nồi bằng vàng nặng 1kg, trị giá khoảng 700.000 nhân dân tệ (hơn 2,4 tỷ đồng), thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng xứ Trung.

Tàu đổ bộ tư nhân Mỹ vừa đáp xuống mặt trăng

09:46:57 04/03/2025

Hôm (2.3), tàu đổ bộ tư nhân Blue Ghost của công ty Firefly (Mỹ) đã đáp xuống mặt trăng, mang theo máy khoan, thiết bị hút chân không và những thí nghiệm khác của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA).

Lần đầu trái đất và 7 hành tinh xuất hiện trong cùng một hình ảnh

08:00:59 04/03/2025

Các chuyên gia cho rằng đã chụp được bức ảnh đầu tiên cho thấy toàn bộ các hành tinh của Thái Dương hệ cùng xuất hiện trong cùng khung hình, theo NDTV.

Chiêm ngưỡng những loài lan độc đáo có hình dáng mặt khỉ

15:55:11 03/03/2025

Có nhiều loại hoa lan đẹp, độc đáo giống với hình dáng động vật. Trong đó, phải kể đến 10 loại hoa lan mặt khỉ vô cùng quý hiếm.

Trộm xe lu đem bán đồng nát với giá 64 triệu đồng

14:16:06 03/03/2025

Một nhóm trộm đã đánh cắp chiếc xe lu và bán cho người buôn phế liệu với giá khoảng 64 triệu đồng. Theo India Today , vụ việc hi hữu xảy ra ở Mahbubabad, bang Telangana, Ấn Độ.