Điện ảnh Việt 2023: Chiến thắng lịch sử tại LHP lớn nhất thế giới!

Ngành điện ảnh Việt Nam năm qua để lại nhiều điểm nhấn ấn tượng với cộng đồng quốc tế.

Câu chuyện làm thế nào để phim Việt vươn tầm quốc tế đã nhiều lần được công chúng và người làm nghề trong nước đem ra bàn luận. Tuy nhiên, năm 2023 là lần đầu tiên điện ảnh nước nhà thực sự có những bước đột phá, ghi lại dấu ấn một cách thực sự rõ nét trên bản đồ quốc tế. Những người yêu phim năm qua không chỉ thấy vui khi các tác phẩm nội địa ra rạp có doanh thu tốt mà còn mang về nhiều danh hiệu danh giá trên thế giới. Hãy bình chọn cho những gương mặt điện ảnh nổi bật mà bạn thấy ấn tượng tại cổng đề cử của WeChoice Awards 2023 sẽ được mở vào ngày 18/12/2023.

Bên Trong Vỏ Kén Vàng thắng lớn tại Cannes, vào top 50 phim hay nhất năm

Mới đây, Viện phim Anh (British Film Institute) công bố danh sách bình chọn 50 tác phẩm điện ảnh đáng chú ý nhất năm qua. Bên Trong Vỏ Kén Vàng của đạo diễn Phạm Thiên Ân bất ngờ được xếp thứ 24, đồng hạng với The Boy and the Heron do tác gia huyền thoại của làng hoạt hình Nhật Hayao Miyazaki (cha đẻ của studio Ghibli) thực hiện. Bộ phim còn xếp trên nhiều cái tên đình đám khác như The Fabelmans (Steven Spielberg), Beau Is Afraid (Ari Aster), The Taste of Things (Trần Anh Hùng)…

Kịch bản Bên Trong Vỏ Kén Vàng theo chân Thiện, người đàn ông đưa thi thể của chị dâu trở về quê sau khi cô qua đời trong một vụ tai nạn xe ở Sài Gòn. Cùng với đứa cháu trai tên Đạo vừa mất mẹ không nơi nương tựa, Thiện buộc phải thực hiện hành trình tìm kiếm người anh trai đã biệt tích từ nhiều năm nay. Lang thang qua những nẻo đường của nông thôn Việt Nam, Thiện dần bị cuốn vào vòng xoáy hư ảo giữa thực và mơ, không ngừng tự vấn về đức tin cũng như ý nghĩa về sự tồn tại của chính mình.

Phạm Thiên Ân mang giải Máy Quay Vàng của LHP Cannes 2023 về Việt Nam.

Đại diện của Viện Phim Anh nói về tác phẩm: “Bộ phim lồng ghép các chủ đề lịch sử quốc gia, tôn giáo và câu chuyện hành trình đi tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống của con người. Nhan đề, theo lời của Phạm, là những ảo tưởng thế gian mà chúng ta nên cố gắng gỡ bỏ. Trong khi tác phẩm có thể gợi nhớ đến phong cách làm phim của các đạo diễn Apichatpong Weerasethakul hoặc Bi Gan, cách thực hiện và những câu hỏi về sự tồn tại trong dự án này cho thấy một ngôn ngữ điện ảnh rất riêng của đạo diễn này đang dần thoát khỏi lớp vỏ bọc của chính mình và bắt đầu bay cao”.

Danh sách 50 phim hay nhất năm của Viện Phim Anh được biết đến là một trong những bảng xếp hạng uy tín nhất của làng điện ảnh thế giới. Đây là hoạt động thường niên của tổ chức để tôn vinh những tác phẩm nổi bật trong năm, cổ vũ cho những đạo diễn có góc nhìn nghệ thuật độc đáo cùng cách thể hiện táo bạo, góp phần làm giàu thêm sự phong phú cho dòng chảy lịch sử điện ảnh. Việc có một bộ phim nói tiếng Việt góp mặt trong danh sách này thực sự là một sự ghi nhận đầy ý nghĩa với cá nhân đạo diễn Phạm Thiên Ân cũng như ngành điện ảnh nước nhà.

Bên Trong Vỏ Kén Vàng được khen có ngôn ngữ điện ảnh độc đáo.

Tuy nhiên, kết quả này không hề đến một cách tình cờ. Trước đó, hồi tháng 5, Bên Trong Vỏ Kén Vàng khiến nhiều nhà phê bình điện ảnh uy tín phải trầm trồ khi tham gia tranh giải tại Cannes – liên hoan phim được đánh giá uy tín nhất thế giới. Tác phẩm đoạt giải Camera d’Or (Phim đầu tay xuất sắc) – hạng mục vinh danh những bộ phim đầu tay xuất sắc nhất. Trong buổi công chiếu, dự án cũng nhận tràng pháo tay tán thưởng dài 5 phút từ những khán giả sành điện ảnh bậc nhất thế giới tại Cannes.

Chiến thắng của Bên Trong Vỏ Kén Vàng tại LHP Cannes 2023 được nhiều người trong nghề đánh giá là một cột mốc mang tính lịch sử với ngành phim truyện Việt Nam. Trần Anh Hùng – đạo diễn xuất sắc Liên hoan phim Cannes 2023 – nói tác phẩm thách thức nhiều nhà làm phim, là bài học cho các tài năng điện ảnh trong và ngoài nước. Ông cũng cho rằng Phạm Thiên Ân có ngôn ngữ điện ảnh riêng biệt, kỹ năng dàn cảnh tốt và là một gương mặt đáng mong chờ của điện ảnh thế giới.

Những Đứa Trẻ Trong Sương vào top 15 Oscar, đoạt nhiều giải quốc tế

Cùng với Bên Trong Vỏ Kén Vàng, Những Đứa Trẻ Trong Sương của nữ đạo diễn trẻ Hà Lệ Diễm là một tác phẩm điện ảnh khác của Việt Nam ghi dấu ấn đậm nét với thế giới năm qua. Nhà làm phim 9x đến từ Bắc Kạn đã dành hơn 4 năm để hoàn thiện bộ phim tài liệu về Di – một cô bé người mông sống ở Sapa. Kịch bản xoay quanh hành trình trưởng thành của nữ chính từ năm 12 đến 14 tuổi. Cuộc sống của Di diễn ra bình thường như những đứa trẻ vùng cao khác. Đến một ngày mùa xuân, cô bé đi chơi hội và bị một cậu bé hơn tuổi bắt về làm vợ. Di cố gắng chống cự và nhất quyết không lấy chồng, muốn được tiếp tục đi học.

Đạo diễn Hà Lệ Diễm.

Tác phẩm của Hà Lệ Diễm lập tức thu hút sự chú ý của bạn bè quốc tế khi được chọn trình chiếu tại Liên hoan phim tài liệu quốc tế Amsterdam (Hà Lan) và đoạt giải Đạo diễn xuất sắc nhất hạng mục International Competition dành cho phim đầu tay. Ban tổ chức dành lời khen cho dự án: “Những nhà làm phim tài liệu đôi khi trở nên thân thiết với nhân vật, vô hình chung tạo ra trở ngại cho chính họ trong vai trò đạo diễn. Nhưng ngay trong tác phẩm đầu tay, nhà làm phim này đã tạo được sự cân bằng, tách tình cảm của mình ra khỏi câu chuyện xúc động của cô gái Mông bị kẹt ở độ tuổi trẻ thơ và trưởng thành, giữa truyền thống và hiện đại, ở vùng quê Việt Nam xa xôi”.

Đến nay, Những Đứa Trẻ Trong Sương đã nhận khoảng hơn 35 giải thưởng lớn nhỏ và được mời tham gia hơn 100 liên hoan phim lớn nhỏ khắp thế giới. Mới đây, Hà Lệ Diễm tiếp tục nối dài chuỗi thành tích ấn tượng trong năm qua với giải Bông Sen Vàng và Đạo diễn xuất sắc hạng mục phim tài liệu ở Liên hoan phim Việt Nam. Trước đó, dự án cũng được vinh danh là Phim châu Á hay nhất (chung các thể loại) tại Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng 2023. Tiêu biểu nhất, Những Đứa Trẻ Trong Sương còn vào đến vòng rút gọn của giải Oscar 2023, là 1 trong 15 tác phẩm xuất sắc nhất thế giới của thể loại phim tài liệu.

Hà Lệ Diễm nhận giải tại Liên hoan phim tài liệu quốc tế Amsterdam (Hà Lan).

Những cái tên như Phạm Thiên Ân hay Hà Lệ Diễm là minh chứng cho thấy sự đổi mới mạnh mẽ trong tư duy của những nhà làm phim trẻ của Việt Nam hiện nay. Họ luôn hướng đến sự sáng tạo, đi tìm ngôn ngữ điện ảnh của riêng mình chứ không bị bó buộc bởi những quy tắc cũ kỹ. Đồng thời, hai đạo diễn đều thể hiện được khát khao vươn mình ra biển lớn để đem về những thành tích vẻ vang cho ngành nghệ thuật nước nhà. Những thành công của Bên trong vỏ kén vàng và Những đứa trẻ trong sương không chỉ mở ra một cơ hội dành riêng cho Phạm Thiên Ân hay Hà Lệ Diễm mà còn cho điện ảnh Việt Nam. Đây là động lực để các nhà làm phim trẻ tiếp tục theo đuổi đam mê của mình và tạo ra những tác phẩm điện ảnh chất lượng, có thể chinh phục khán giả quốc tế.