Dịch tả lợn châu Phi: Tự “xử lý” lợn bệnh, dân sẽ không được hỗ trợ
Ngày 14/3, Trung tâm Khuyến nông quốc gia đã phối hợp Sở NNPTNT Hà Nội tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp chủ đề “Giải pháp phòng chống dịch bệnh trong chăn nuôi lợn” cho cán bộ khuyến nông của 10 tỉnh phía Bắc và bà con nông dân.
17 tỉnh có dịch tả lợn châu Phi
Phát biểu tại diễn đàn, bà Hạ Thuý Hạnh – Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia cho biết, chăn nuôi lợn ở Việt Nam đang có bước chuyển dịch mạnh mẽ từ chăn nuôi quy mô nhỏ, phân tán sang chăn nuôi trang trại, tập trung và hình thành chuỗi giá trị.
Tuy nhiên, số lượng chăn nuôi nông hộ vẫn còn cao, tính đến năm 2018 còn tới 2,5 triệu hộ nuôi với tổng đàn 13,8 triệu con, chiếm gần 50% tổng đàn và chiếm khoảng 22,8% giá trị ngành chăn nuôi.
Ban Chủ tọa, Ban cố vấn trả lời câu hỏi của nông dân và các đại biểu tại diễn đàn sáng 14.3. Ảnh: T.H
“Đây chính là một trong những hạn chế lớn khiến giá thành sản phẩm thịt lợn nước ta cao, sức cạnh tranh thấp. Thêm vào đó, do khí hậu nước ta nóng ẩm, nên các loại dịch bệnh thường xuyên xảy ra. Chăn nuôi nhỏ lẻ, xen kẽ trong khu dân cư dẫn tới việc phòng chống, kiểm soát dịch bệnh càng thêm khó khăn. “Nóng” nhất hiện nay là dịch tả lợn châu Phi, đến ngày 14.3 đã có 17 tỉnh xuất hiện ổ dịch, số lượng lợn phải tiêu hủy rất lớn, chưa kể các dịch bệnh khác như lở mồm long móng, tai xanh…” – bà Hạnh cho biết.
Theo ông Ngô Văn Bắc – Phó Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán Thú y trung ương, bệnh dịch tả lợn châu Phi (African swine fever-ASF) đang lây lan nhanh và xảy ra ở mọi loài lợn, mọi lứa t.uổi. Lợn bị bệnh có triệu chứng sốt cao, ủ rũ, bỏ ăn; bệnh tích viêm, xuất huyết ở nhiều phủ tạng và ở vùng da mỏng. Bệnh ASF có triệu chứng, bệnh tích giống với bệnh dịch tả lợn cổ điển nên rất khó phân định.
“Bệnh này chỉ xét nghiệm được trong phòng thí nghiệm, không dự đoán được qua triệu chứng lâm sàng, vì thế khi thấy lợn có dấu hiệu ốm, c.hết, bà con đừng chủ quan tiếc rẻ đàn lợn, cố tìm cách chăm sóc cứu chữa mà nên báo ngay cho cơ quan thú y để xét nghiệm ngay. Và đã bị bệnh thì chỉ có tiêu hủy, cố chăm sóc chỉ tốn thức ăn vì đàn lợn sẽ c.hết 100%” – ông Bắc cho hay.
Không được sử dụng thức ăn thừa
Là một trong những địa phương xuất hiện ổ dịch tả ASF, ông Nguyễn Huy Đăng – Phó Giám đốc Sở NNPTNT Hà Nội cho biết: Công tác phòng chống dịch của Hà Nội đang gặp rất nhiều khó khăn do địa bàn tiếp giáp với 8 tỉnh, đường giao thông chằng chịt, lập chốt chỗ này, người ta sẽ đi chỗ khác. Trên địa bàn có tới 988 cơ sở, điểm g.iết, mổ. Việc g.iết, mổ hầu như về đêm, nên lực lượng chức năng kiểm tra không xuể.
Video đang HOT
Cơ quan chức năng Hà Nội thành lập tổ kiểm soát dịch bệnh tại các tuyến phố trên địa bàn quận Long Biên.
Theo ông Đăng, qua thực tế kiểm tra tại các vùng chăn nuôi và hộ gia đình, thấy có những làng chuyên đi lấy nước gạo, thức ăn thừa từ quán ăn, nhà hàng về nuôi lợn, dẫn đến dịch bệnh lây lan nhanh. Các hộ cho biết, thức ăn này đều được nấu chín, nhưng quan sát cho thấy quanh khu vực để thức ăn, ruồi nhặng, chuột nhiều và đây cũng chính là những vật trung gian truyền bệnh.
“Do đó, chúng tôi đã chỉ đạo các địa phương quản lý chặt việc sử dụng thức ăn thừa. Yêu cầu các huyện thực hiện 4 tại chỗ: Chỉ huy tại chỗ, chủ tịch xã, phường là trưởng ban chỉ huy phòng chống dịch; nhân lực tại chỗ; phương tiện tại chỗ; chôn tại chỗ, tránh vận chuyển xa làm lây lan thêm” – ông Đăng nhấn mạnh.
Đại diện Sở NNPTNT Hải Phòng chia sẻ, ngay khi xuất hiện ổ dịch trên địa bàn, Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật thành phố đã lập và tổ chức triển khai 5 chốt kiểm dịch động vật liên ngành tại các đầu mối giao thông chính vào thành phố, trên các trục đường 5, đường 10 và đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng – Hạ Long…
Ngoài việc cung ứng hàng chục nghìn tấn hóa chất để các địa phương và người dân tổng vệ sinh khử trùng tiêu độc, TP.Hải Phòng đã tổ chức rất sớm việc hỗ trợ cho các hộ chăn nuôi có lợn phải tiêu hủy do dịch. Theo đó, UBND huyện Thuỷ Nguyên đã chi trả cho 5 hộ/56 hộ với tổng số t.iền hơn 118 triệu đồng.
Tại diễn đàn, trả lời câu hỏi của anh Nguyễn Văn Tùng – nông dân huyện Ba Vì (Hà Nội) về thủ tục hỗ trợ tiêu hủy lợn bị dịch tả, bà Phạm Thị Kim Dung (Cục Chăn nuôi) cho biết, khi lợn có dấu hiệu ốm c.hết, bà con bắt buộc phải báo cho xã, cơ quan thú y địa phương. Nếu giấu dịch, tự đem tiêu hủy thì sẽ không được hỗ trợ. Theo Nghị định 02 của Chính phủ, hiện mức hỗ trợ tiêu huỷ lợn bệnh là 38.000 đồng/kg lợn hơi. Bộ NNPTNT và các bộ, ngành liên quan vẫn đang nghiên cứu, trình Chính phủ phương án tăng hỗ trợ tiêu hủy.
Trong khi đó, ông Lê Văn Tư ở thị xã Sơn Tây (Hà Nội) kiến nghị: “Hiện các địa phương đang tổng vệ sinh tiêu độc, khử trùng từ đầu ngõ, xóm, nhưng tôi nhận thấy hiệu quả không lớn bằng việc cấp thuốc sát trùng trực tiếp cho các hộ chăn nuôi để họ tiến hành làm kĩ trong trang trại. Bên cạnh đó, đề nghị Nhà nước thực hiện hỗ trợ tiêu hủy nhanh gọn, t.iền hỗ trợ phải sớm đến tay người dân để bà con kịp thời khắc phục khó khăn, sớm tái đàn”.
Về câu hỏi tái đàn sau dịch, ông Nguyễn Ngọc Sơn – Chi Cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội nhấn mạnh: Sau 30 ngày, nếu địa phương không phát hiện ổ dịch mới thì vùng đó được công nhận hết dịch bệnh. Tuy nhiên bà con nên tạm ngừng chăn nuôi một thời gian và tập trung phun thuốc khử trùng chuồng trại, rắc vôi bột hoặc quét nước vôi toàn bộ xung quanh chuồng trại, vật dụng chăn nuôi và triệt để áp dụng các phương pháp chăn nuôi an toàn sinh học.
Tính đến 14/3, dịch tả lợn ASF đã lan ra 17 tỉnh, thành phố gồm: Hưng Yên, Thái Bình, Hải Phòng, Thanh Hóa, Hà Nội, Hải Dương, Hà Nam, Hòa Bình, Điện Biên, Thái Nguyên, Quảng Ninh, Ninh Bình, Nam Định, Lạng Sơn, Bắc Kạn và Nghệ An.
Ông Nguyễn Văn Trọng, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi lưu ý, song song với tuyên truyền phòng chống dịch, cần đẩy mạnh tuyên truyền tiêu thụ sản phẩm thịt lợn đảm bảo an toàn để bảo vệ sản xuất. Nếu để xảy ra tình trạng tẩy chay thịt lợn, sẽ khiến ngành chăn nuôi và người nông dân bị thiệt hại rất lớn.
Đến thời điểm này, chăn nuôi theo chuỗi, chăn nuôi trang trại chưa xuất hiện dịch mà chủ yếu ở hộ nhỏ lẻ. Do đó, cần phải quyết liệt ngăn chặn, quan trọng nhất hiện nay là áp dụng đồng bộ các giải pháp tổng hợp, với phương châm “phòng là chính”.
Theo Danviet
Dịch tả lợn châu Phi - ẩn họa từ sự thiếu ý thức
Nếu vẫn còn những chuyến xe nhập lậu hàng gia súc tuồn sâu vào nội địa, vẫn còn những xác lợn c.hết vứt ngoài môi trường, vẫn còn những con lợn được bán ra ngoài vùng dịch, thì chắc chắn cơn bão dịch tả lợn châu Phi sẽ không chỉ quét qua 9 tỉnh, thành phố như hiện nay.
Khi dịch tả lợn châu Phi đang có những diễn biến phức tạp và nguy cơ lây lan rộng ở nhiều tỉnh phía Bắc, thì hình ảnh những con lợn c.hết không rõ nguyên nhân bị vứt ngay dưới sông thuộc địa bàn huyện Cam Lâm (tỉnh Khánh Hòa) đủ khiến người ta lo ngại về mầm bệnh sẽ theo dòng nước phát tán đi muôn ngả.
Rõ ràng, mọi quy định, mọi chính sách sẽ không hiệu quả nếu người dân không nâng cao ý thức phòng chống dịch, và hiểm họa đôi khi lại đến từ những hành động vô tình.
Sau gần 1 tháng ngành chức năng chính thức công bố đã xuất hiện những ổ dịch tả lợn châu Phi tại Việt Nam, tính đến thời điểm ngày 6/3, dịch tả lợn châu Phi đã lây lan tới 9 tỉnh, thành phố, gồm Hưng Yên, Thái Bình, Hải Phòng, Thanh Hóa, Hà Nội, Hà Nam, Hải Dương, Điện Biên và Hòa Bình. Đã có 331 hộ, 49 xã, 20 huyện của 9 tỉnh, thành phố xuất hiện ổ dịch; tổng số lợn bị mắc bệnh và tiêu hủy là 6.471 con.
Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường kiểm tra công tác phòng chống dịch tả lợn châu Phi tại Hải Phòng.
Điều người ta không khỏi băn khoăn, thắc mắc là, tại sao ở những địa phương giáp biên giới Trung Quốc - nơi dịch tả lợn châu Phi đã hoành hành tại 28 tỉnh với 110 ổ dịch và gần 1 triệu con lợn bị tiêu hủy - ổ dịch không xuất hiện mà dịch lại vào sâu trong nội địa. Thực tế này cho thấy, đường đi của virus dịch tả lợn châu Phi là rất khó lường và những loài chim di cư không phải là thủ phạm chính mang mầm bệnh phát tán khắp nơi.
Mầm bệnh có thể theo bàn chân của những khách du lịch, của những chuyến hàng ngược xuôi hai bên biên giới, đặc biệt trong cả những thùng hàng gia súc, sản phẩm gia súc nhập lậu bằng cách nào đó vẫn được tuồn sâu vào nội địa. Ngay từ cuối tháng 12/2018, khi dịch tả lợn châu Phi bùng phát ở Trung Quốc, Chính phủ, ngành chức năng đã nghiêm cấm tuyệt đối việc vận chuyển, kinh doanh lợn và các sản phẩm từ lợn qua biên giới. Vậy nhưng vẫn có những vụ vận chuyển sản phẩm từ lợn (nầm, nội tạng) được phát hiện trên đường đưa đi tiêu thụ.
Gần đây nhất, ngày 18/1/2019, một chiếc xe ô tô vận chuyển nầm lợn nhập lậu bốc mùi hôi thối từ Lạng Sơn về Bắc Giang đã bị lực lượng chức năng phát hiện, thu giữ, hơn 1 tấn nầm lợn bị tiêu hủy. Trong những tháng cuối năm 2018, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Lạng Sơn cũng đã bắt giữ nhiều vụ vận chuyển nầm lợn trên địa bàn. Và mầm bệnh rất có thể đã theo những chuyến xe này phát tán.
Cán bộ thú y Thái Bình chuẩn bị tiêu hủy lợn bị bệnh dịch tả lợn châu Phi. Ảnh: Trần Quang.
Bài học nhãn t.iền về sự lây lan quá nhanh của dịch lở mồm long móng trên đàn lợn cuối năm 2018 bắt nguồn từ sự vô ý thức của một số người vẫn còn nóng hổi. Chỉ bắt đầu từ một ổ dịch nhỏ ở xã Tản Lĩnh, huyện Ba Vì (Hà Nội), người dân vì ham lợi, tiếc của, đã cố tình tuồn lợn bệnh, lợn mang mầm dịch ra ngoài, một số người khác thì vứt thẳng lợn c.hết ra ngoài môi trường một cách không thương tiếc. Vậy là mầm bệnh theo gió, theo nguồn nước, theo những bàn chân vô tình gieo đi khắp nơi. Đã có hàng trăm con lợn buộc phải tiêu hủy.
Hẳn nhiều người sẽ lý giải cho hành động bán tháo lợn ốm ra ngoài bằng lập luận phí hỗ trợ tiêu hủy lợn bị bệnh hiện nay quá thấp (38.000 đồng/kg lợn hơi), quy trình, thu tục nhận được t.iền lại quá rườm rà mà lại không hiểu (hoặc cố tình không hiểu) những hành vi đó đã vi phạm quy định của Luật Thú y.
Không phải là điều đơn giản khi đích thân Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phải chủ trì hội nghị bàn giải pháp cấp bách phòng chống dịch tả lợn châu Phi. Những chính sách hỗ trợ cho người chăn nuôi để giảm thiệt hại và chủ động khai báo dịch cũng đã được bàn thảo và sắp triển khai. Nhưng điều cần thực hiện là làm sao để người dân hiểu việc khai báo khi có dịch, tiêu hủy động vật bị bệnh là một yêu cầu bắt buộc, là trách nhiệm của người chăn nuôi theo quy định của pháp luật thì chưa mấy ai tính đến. Ở nhiều địa phương, người dân vẫn nghĩ, việc phòng chống dịch là của cán bộ thú y.
Thực tế, ngay khi có dự thảo chính sách mới, nhiều người đã lo ngại, mức phí hỗ trợ mới có thể khiến nông dân thiệt thòi hơn so với kiểu cào bằng đang áp dụng. Vậy thì ai dám đảm bảo những con lợn bệnh sẽ không bị tuồn ra ngoài, ai dám đảm bảo người dân cố tình che giấu dịch để tiêu thụ lợn nhằm thu hồi vốn?
Câu chuyện hỗ trợ sẽ không mang lại hiệu quả thiết thực khi tự bản thân người chăn nuôi không nhận thức được rằng, khai báo dịch, áp dụng các biện pháp phòng chống dịch (gồm cả tiêu hủy động vật bị bệnh) là việc bắt buộc phải làm, đã được quy định cụ thể theo điều, khoản trong Luật Thú y.
Chốt kiểm dịch động vật được lập ở xã Liên Khê, Thủy Nguyên, Hải Phòng.
Cho đến thời điểm này, không ai dám chắc bao giờ cơn bão dịch tả lợn châu Phi sẽ qua, trả lại sự bình yên cho những chuồng trại chăn nuôi vốn đã chịu khá nhiều sóng gió bởi dịch bệnh và thị trường trong suốt 2-3 năm qua, cũng không ai dám đảm bảo địa phương mình sẽ an toàn trong vùng dịch.
Nhưng có thể khẳng định, nếu vẫn còn những chuyến xe hàng nhập lậu bằng cách nào đó tuồn sâu vào nội địa, vẫn còn những xác lợn c.hết vứt ngoài môi trường, vẫn còn những con lợn được bán ra ngoài vùng dịch, thì chắc chắn cơn bão đó sẽ không chỉ quét qua 9 tỉnh, thành phố, mà có thể sẽ khiến ngành chăn nuôi lợn của Việt Nam thêm nhiều bất ổn, lao đao.
Rõ ràng, bên cạnh những giải pháp cấp bách trước mắt, về lâu dài, việc quy hoạch một ngành chăn nuôi quy mô lớn, có hệ thống và tập trung, thay vì những hộ nhỏ lẻ, cá thể hiện nay là điều cần phải tính đến. Việc chấp hành nghiêm pháp luật về chăn nuôi, thú y phải được thực hiện mạnh mẽ hơn. Hãy nhớ, sự thiếu ý thức của con người có thể là bắt đầu cho nhiều ẩn họa.
Theo Danviet
Người chăn nuôi Đồng Nai "quay cuồng” chống dịch tả heo châu Phi Tình trạng rớt giá vừa mới đi qua, nguy cơ bệnh lở mồm long móng chưa khép lại thì dịch tả lợn châu Phi (ASF) xuất hiện khiến người chăn nuôi lợn ở nhiều nơi hết sức lo lắng. Ghi nhận của phóng viên Báo NTNN tại Đồng Nai - vùng có đàn lợn nuôi lớn. Thôi cho ăn cơm thừa, canh cặn...