Dịch sởi có thể bùng phát, làm gì để phòng tránh?

Hoàng Chiến12:54 06/02/2025

Theo các chuyên gia y tế, bệnh sởi cũng như một số bệnh truyền nhiễm khác gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván…

đều có thể phòng ngừa an toàn bằng biện pháp tiêm chủng vaccine.

Nhận biết 3 giai đoạn của bệnh sởi

Theo Bộ Y tế, hiện nay bệnh sởi đang có xu hướng gia tăng, số ca mắc tại nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Tại Đông Nam Á, một số nước như Philippines, Malaysia dịch sởi đã xuất hiện trên diện rộng. Tại Việt Nam, năm 2024 cả nước ghi nhận hơn 45.000 trường hợp sốt phát ban nghi sởi, trong đó hơn 7.000 trường hợp dương tính và 16 trường hợp t.ử von.g liên quan đến sởi. Độ tuổ.i của các ca dương tính sởi trong năm 2024 cho thấy xu hướng gia tăng ở nhóm tuổ.i dưới 9 tháng (chiếm khoảng 25 %).

Hầu hết các trường hợp mắc sởi là không tiêm chủng/chưa tiêm đủ mũi vaccine phòng bệnh sởi hoặc chưa đến độ tuổ.i tiêm chủng vaccine sởi trong Chương trình tiêm chủng mở rộng.

Thăm khám cho một bệnh nhi mắc sởi tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Ảnh: BVCC.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng đán.h giá nguy cơ bùng phát dịch sởi tại Việt Nam là rất cao… WHO khuyến cáo tại các tỉnh, thành phố có nguy cơ cao và rất cao và những nơi hiện có chùm ca sởi (ghi nhận những trường hợp sởi chẩn đoán xác định), cần triển khai tiêm chủng chiến dịch, các tỉnh, thành phố còn lại có nguy cơ thấp và trung bình, cần tổ chức rà soát để tiêm bù, tiêm vét cho trẻ lỡ tiêm do đại dịch.

Theo ThS.BS Lê Thị Thu Hiền (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương), bệnh sởi thường diễn tiến qua ba giai đoạn rõ rệt. Trong giai đoạn khởi phát, trẻ có các triệu chứng tương tự cảm cúm như sốt, ho, ngạt mũi, mắt đỏ, viêm long và tiêu chảy… Đây là giai đoạn dễ lây lan nhưng khó nhận biết do chưa xuất hiện ban sởi.

Tiếp theo, giai đoạn phát ban được đặc trưng bởi các nốt ban đỏ xuất hiện từ sau chân tóc, lan xuống mặt, cổ, thân mình và các chi. Trẻ thường sốt cao và rất mệt mỏi trong giai đoạn này.

Video đang HOT

Cuối cùng là giai đoạn ban bay, khi các ban mờ dần, để lại các vết loang lổ trên da trước khi trẻ hồi phục hoàn toàn…

Chủ động phòng tránh bằng vaccine

BS Hiền khuyến cáo, phụ huynh cần tiêm phòng đầy đủ hai mũi vaccine sởi cho trẻ theo lịch tiêm chủng quốc gia.

Phụ nữ trước khi mang thai cũng nên tiêm phòng để bảo vệ trẻ trong những tháng đầu đời. Bên cạnh đó, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng.

Khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu như sốt cao, ho, tiêu chảy hoặc phát ban, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Đồng thời, cách ly bệnh nhân sởi, vệ sinh môi trường sống và rửa tay thường xuyên là các biện pháp hiệu quả giúp giảm nguy cơ lây lan dịch bệnh.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) cũng lưu ý, bệnh sởi ở người lớn hay tr.ẻ e.m đều có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như: viêm não, viêm đường phổi, viêm kết mạc, viêm giác mạc, bội nhiễm gây viêm tai giữa, viêm ruột và các loại nhiễ.m trùn.g khác ảnh hưởng lớn đến sức khỏe,… Thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

“Có không ít người lớn chủ quan cho rằng bệnh sởi chỉ có ở tr.ẻ e.m, nên không đi khám và điều trị. Với phụ nữ có thai, bệnh sởi cũng có tác động xấu đến sức khỏe của mẹ và có ảnh hưởng tới thai nhi, đặc biệt trong 3 tháng đầu mang thai.

Bộ Y tế đã có hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh sởi, các nhân viên y tế cần chú ý đến các đặc điểm của bệnh sởi để xét nghiệm chẩn đoán và cách ly, điều trị kịp thời, tránh bỏ sót và phát hiện muộn, từ đó nguy cơ lây lan trong cộng đồng”, PGS.TS Đỗ Duy Cường cho biết.

Theo các chuyên gia y tế, bệnh sởi cũng như một số bệnh truyền nhiễm khác gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván…

đều có thể phòng ngừa an toàn bằng biện pháp tiêm chủng vaccine.

Vaccine sởi hiện nay dành cho người lớn là vaccine 3 trong 1 MMR (sởi-quai bị-rubella) sẽ giúp phòng bệnh và ngăn ngừa các biến chứng. Bên cạnh đó, cần giữ vệ sinh môi trường và vệ sinh cá nhân, nâng cao sức khỏe để tăng sức đề kháng và đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người bệnh…

Người khỏe mạnh mang vi khuẩn bạch hầu có thể kéo dài đến 4 tuần

Từ các ca mắc bạch hầu không rõ nguồn lây, chuyên gia nhận định ổ chứa vi khuẩn có thể từ người khỏe mạnh không biểu hiện triệu chứng, âm thầm lây lan dịch trong cộng đồng.

Vừa qua, UBND tỉnh Thanh Hóa công bố dịch bệnh bạch hầu trên địa bàn thị trấn Mường Lát của huyện biên giới Mường Lát. Trước đó, ngành y tế ghi nhận ca bệnh bạch hầu là thai phụ 17 tuổ.i, mang thai tháng thứ 8 chưa rõ nguồn lây. Sau đó, hai người thân 74 tuổ.i và 10 tuổ.i của thai phụ xác định dương tính với bạch hầu. Đáng chú ý, cả hai không có triệu chứng. Tính từ đầu năm đến ngày 14/8, cả nước đã ghi nhận 9 ca mắc bạch hầu, trong đó có 1 ca t.ử von.g.

Khó nhận biết ai mang vi khuẩn bạch hầu

Nhận định về nguồn lây bạch hầu trong cộng đồng, bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, bạch hầu lây truyền qua đường hô hấp do tiếp xúc với dịch tiết niêm mạc mũi, họng từ người bệnh hoặc người lành mang trùng. Thời gian mầm bệnh tồn tại ở người lành có thể kéo dài đến 3, 4 tuần nhưng không biểu hiện triệu chứng, điều này khiến bệnh dễ lây lan rộng trong cộng đồng, lây nhiễm cho nhóm có sức đề kháng kém như tr.ẻ e.m, phụ nữ có thai, người cao tuổ.i, người có bệnh lý nền.

"Không phải tất cả người mang vi khuẩn bạch hầu đều có triệu chứng, vì vậy rất khó để nhận biết ai mang mầm bệnh trong cộng đồng để cách ly và điều trị. Đó là lý do mầm bệnh vẫn luôn tiềm ẩn và chực chờ cơ hội bùng phát, nhất là trong điều kiện giao lưu, đi lại giữa các vùng diễn ra thuận lợi như hiện nay và trong hai năm dịch Covid-19 nhiều tr.ẻ e.m và người lớn bỏ quên tiêm chủng vắc xin bạch hầu", BS Chính lo ngại.

Ngoài ra, theo BS Chính, bệnh bạch hầu còn có thể lây do tiếp xúc với những đồ vật dính chất bài tiết chứa vi khuẩn. Ở môi trường bên ngoài, vi khuẩn có thể tồn tại vài tuần lễ, bám vào các đồ chơi, vật dụng, vải vóc. Một số bằng chứng chỉ ra mầm bệnh có thể sống trong sữa tươi và nước, lây khi ăn uống. Do đó, nhiều trường hợp mắc bệnh rất khó xác định nguồn lây.

Bạch hầu và các bệnh đường hô hấp có cùng biểu hiện đau họng. Ảnh minh họa: Freepik

Biến chứng nguy hiểm của bạch hầu

Bác sĩ Chính cho biết, bạch hầu là bệnh truyền nhiễm nhóm B, nguy hiểm, có khả năng lây truyền nhanh và gây t.ử von.g cao, buộc phải cách ly, nghiêm cấm hành vi che giấu, không khai báo. Theo CDC Mỹ, tỷ lệ t.ử von.g của bệnh từ 5-10%, có thể lên đến 20% ở tr.ẻ e.m dưới 5 tuổ.i và người lớn trên 40 tuổ.i.

Sau khi xâm nhập vào cơ thể từ 2-5 ngày, vi khuẩn bạch hầu sẽ tiết ra ngoại độc tố gây ra các triệu chứng tại chỗ và toàn thân. Trong đó, thể bệnh thường gặp nhất là bạch hầu họng với tỷ lệ 70% người mắc. Ở thể này, vi khuẩn gây ra giả mạc bám chắc vào một bên hoặc hai bên amidan, sưng đau hạch góc hàm. Giả mạc phát triển quá mức sẽ lan rộng lấp đường hô hấp, gây ngạt thở t.ử von.g.

Ngoài gây giả mạc tại chỗ, viêm cơ tim là biến chứng phổ biến nhất của bệnh. Khoảng 30% bệnh nhân bạch hầu thể nặng có biến chứng suy tim và t.ử von.g. Viêm cơ tim xuất hiện sớm trong những ngày đầu của bệnh, tỷ lệ t.ử von.g có thể lên đến 80%.

Độc tố bạch hầu còn gây viêm phổi, suy thận, liệt mềm các chi, liệt màn khẩu cái (cơ vòm miệng), liệt cơ hoành và cơ liên sườn... Trong đó, liệt cơ hoành và cơ liên sườn có thể dẫn đến viêm phổi, suy hô hấp và t.ử von.g.

Thai phụ nhiễm bạch hầu hô hấp có tỷ lệ t.ử von.g cao, lên đến 50% nếu không được truyền huyết thanh kháng độc tố bạch hầu hoặc thai lưu, sinh non và lây cho em bé trong quá trình chăm sóc.

Bệnh bạch hầu dễ lây cho đối tượng nào?

BS Chính cho biết kể từ khi vắc xin bạch hầu đưa vào chương trình Tiêm chủng mở rộng từ năm 1981, Việt Nam ghi nhận số ca bệnh giảm rõ rệt, từ gần 3.500 ca năm 1983 xuống còn 10-50 ca ở giai đoạn 2004-2019. Tuy nhiên, 5 năm trở lại đây, bệnh đang có dấu hiệu gia tăng trở lại, chủ yếu ở người chưa được tiêm nhắc hoặc không rõ tiề.n sử tiêm chủng. Điển hình năm 2023, cả nước ghi nhận 57 ca mắc, trong đó có 7 ca t.ử von.g.

Theo BS Chính, bất cứ ai cũng có thể nhiễm bạch hầu. Các nhóm đối tượng dễ mắc bệnh hơn là tr.ẻ e.m chưa tiêm vắc xin; thanh thiếu niên và người lớn chưa tiêm vắc xin nhắc lại; người sống ở vùng dịch tễ; người đi du lịch đến các vùng dịch tễ nhưng chưa tiêm phòng vắc xin; người mắc bệnh lý nền gây suy giảm hệ miễn dịch; người cao tuổ.i; phụ nữ đang mang thai; người sống trong môi trường không vệ sinh hoặc quá đông đúc, chật hẹp.

Người lớn tiêm vắc xin bạch hầu - ho gà - uốn ván tại VNVC. Ảnh: Hoàng Hà

Tiêm chủng đầy đủ vắc xin bạch hầu có hiệu quả bảo vệ trên 97%. Miễn dịch từ vắc xin giảm dần theo thời gian, do đó nếu không tiêm nhắc lại vẫn có thể mắc bệnh.

BS Chính lưu ý sau khi hoàn tất lịch tiêm chủng 4 mũi cơ bản cho trẻ dưới 2 tuổ.i (vào lúc 2, 3, 4 và 16-18 tháng tuổ.i), trẻ cần bổ sung một mũi vắc xin ở các mốc 4-7 tuổ.i, 9-15 tuổ.i, sau đó tiêm nhắc mỗi 10 năm/lần. Để phòng bệnh cho trẻ chưa đến tuổ.i tiêm ngừa, phụ nữ mang thai cần bổ sung một mũi phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván vào 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối thai kỳ. Người lớn chưa rõ lịch sử tiêm chủng hoặc đã lâu chưa tiêm vắc xin nhắc lại cần đến cơ sở tiêm chủng để được bác sĩ tư vấn chủng ngừa kịp thời.

Theo BS. Chính, Hệ thống tiêm chủng VNVC với gần 200 trung tâm tiêm chủng trên cả nước hiện có đầy đủ vắc xin phòng bệnh bạch hầu cho cả tr.ẻ e.m và người lớn gồm vắc xin 6 trong 1 Hexaxim (Pháp)/ Infanrix Hexa (Bỉ); vắc xin 4 trong 1 Tetraxim (Pháp) phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt; vắc xin 3 trong 1 Adacel/Boostrix phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván; vắc xin 2 trong 1 Td phòng bạch hầu hấp phụ, uốn ván. Tất cả vắc xin được bảo quản ở hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP, đảm bảo quy trình tiêm chủng an toàn, chất lượng với giá bình ổn, nhiều ưu đãi.

"Hiện tại, các trẻ sắp quay trở lại trường học. Môi trường tiếp xúc đông người khiến trẻ dễ mắc các bệnh như ho gà, bạch hầu, cúm, thủy đậu... nếu tiếp xúc mầm bệnh. Các phụ huynh nên rà soát trẻ cần tiêm nhắc các loại vắc xin gì để bảo vệ kịp thời cho con", BS. Chính lưu ý.

Ngăn dịch bệnh bùng phát bằng vắc-xin Bệnh bạch hầu đang lây lan có thể được phòng ngừa bằng vắc-xin. Do vậy, người dân không quá hoang mang hay lo lắng, mà cần biết sử dụng công cụ này để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình. Tiêm vắc-xin phòng bệnh là biện pháp hiệu quả nhất nhằm ngăn ngừa dịch bệnh bùng phát - Ảnh: D.N Không...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: điều trị bệnh sởi bộ y tế tiêm chủng chuyên gia y tế bạch hầu ho gà uốn ván tiêm chủng vaccine tiêm đủ mũi vaccine

Xem thêm Share

Xem nhiều

Sự thật ngỡ ngàng người đàn ông chui qua cửa kính taxi kêu cứu trên cao tốc00:46

Công an TP.HCM vào cuộc vụ người phụ nữ khóc vì bị dàn cảnh móc túi ở bệnh viện08:07

Ý tưởng gâ.y số.c của Tổng thống Trump về Dải Gaza08:59

Tiết lộ về nữ doanh nhân ở Hải Dương nhảy xuống hồ cứu 3 cháu bé02:38

Công an bắt giữ một số đối tượng đán.h ngườ.i, cướp giật tài sản ở chùa Kim Tiên01:18

Lọ Lem diện áo nhỏ xíu, nhún nhảy hút triệu view, còn được bố ruột làm điều này!03:16

Iran công bố tên lửa đạn đạo mới nhất08:23

Ông Trump cấm người chuyển giới tham gia các môn thể thao dành cho nữ08:45

Nga sắp cho chạy thử 'chiến hạm mạnh nhất thế giới' sau cuộc đại tu?10:04

Ông Trump rút Mỹ khỏi cơ quan trực thuộc Liên Hiệp Quốc08:04

Iran trình làng tàu chiến chở UAV đầu tiên01:05

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

3 loại hạt mọi phụ nữ nên có trong chế độ ăn uống hàng ngày, theo lời khuyên của chuyên gia

13:40:07 11/02/2025

Từ việc ngăn ngừa chuột rút kin.h nguyệ.t đến duy trì sự cân bằng nội tiết tố và nhiều tác dụng khác, những loại hạt này có thể cải thiện sức khỏe của phụ nữ theo nhiều cách.

Kombucha được 'vua dưỡng gan' nhưng cẩn trọng loạt tác dụng phụ không ngờ này

09:06:52 11/02/2025

Mặt khác, kombucha chứa một lượng đường nhất định. Mặc dù lượng đường này thường thấp hơn so với các loại nước ngọt khác, nhưng nếu bạn uống kombucha thường xuyên, nó vẫn có thể góp phần vào việc tăng cân.

6 loại trà giúp giảm các triệu chứng cảm cúm

09:03:23 11/02/2025

Khi bị cảm lạnh hoặc cúm, một trong những khuyến nghị đầu tiên của bác sĩ với người bệnh là uống nhiều nước hơn. Khi bị cúm hay cảm lạnh, cơ thể phải làm việc nhiều hơn để chống lại vi khuẩn, virus.

5 đồ uống buổi sáng giúp thanh lọc gan, tốt cho thận

08:59:57 11/02/2025

Gừng và bạc hà là hai nguyên liệu đã được sử dụng trong y học cổ truyền hàng thế kỷ nhờ khả năng hỗ trợ tiêu hóa và thúc đẩy quá trình giải độc tự nhiên.

7 lợi ích khi uống nước ép mướp đắng vào buổi sáng

08:57:39 11/02/2025

Nước ép mướp đắng chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu. Một ly nước ép mướp đắng chứa vitamin C, A và một số vitamin B. Thêm vào đó, mướp đắng cũng giàu chất chống oxy hóa giúp chống lại stress oxy hóa trong cơ thể.

Thuố.c điều trị bệnh Kawasaki

08:55:39 11/02/2025

Khi điều trị bệnh Kawasaki, việc sử dụng thuố.c cần tuân thủ các hướng dẫn cẩn thận của bác sĩ điều trị để đạt hiệu quả cao nhất và giảm thiểu các tác dụng phụ.

Hai dấu hiệu cần nhập viện ngay khi mắc cúm A

08:50:50 11/02/2025

Khi bệnh diễn tiến nặng, bệnh nhân mới nhập viện thì đã mắc phải nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí đã ở trong tình trạng suy đa cơ quan, tiên lượng điều trị khó khăn.

Ai nên tiêm vaccine phòng cúm?

08:48:40 11/02/2025

Vaccine cúm mùa sẽ giúp hệ miễn dịch chống đỡ được virus khi có dịch. Nếu mắc bệnh, người bệnh sẽ giảm nguy cơ tiến triển nặng.

Chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh cúm

08:46:25 11/02/2025

Đáng lo ngại, nhiều ca cúm nhập viện trong tình trạng nặng và rất nặng. Đặc biệt là với trẻ nhỏ, người cao tuổ.i, người có bệnh nền hoặc suy giảm miễn dịch, bệnh diễn biến nhanh và có nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

7 dấu hiệu ung thư dạ dày thường gặp

08:39:32 11/02/2025

Khó tiêu, ợ nóng và đầy hơi là những vấn đề tiêu hóa hết sức bình thường. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng này kéo dài, thử nhiều cách nhưng không khỏi thì nguyên nhân có thể là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí ung thư dạ dày.

Mùa cúm nên có những loại thuố.c cơ bản nào trong tủ thuố.c gia đình?

10:58:50 10/02/2025

Tiêu chảy, táo bón, đầy bụng, ăn không tiêu là những triệu chứng thường gặp. Một số thuố.c có thể điều trị các triệu chứng đường tiêu hóa nên có trong tủ thuố.c gia đình thường gặp bao gồm:

9 cách giúp nam giới tăng chất lượng 'tinh binh'

09:42:09 10/02/2025

Điểm mấu chốt là cần phải đi ngủ trước 10h30 tối. Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy mối liên hệ giữa việc ngủ đủ giấc, từ 7-8 giờ mỗi đêm làm khả năng sinh sản được cải thiện.