Đeo kính ăn lẩu: coi chừng mù!
Thông tin một thanh niên 20 tuổi ở Đài Loan phải nhập viện khẩn cấp vì tổn thương mắt do ăn lẩu trong lúc đang đeo kính sát tròng, đã làm không ít người lo lắng.
Báo chí Đài Loan cho biết, vị cay, nóng và nồi nước lẩu bốc khói đã tác động lên kính sát tròng làm vỡ các mạch máu trong mắt nạn nhân. Mặc dù tại Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp nào tương tự, nhưng các chuyên gia nhãn khoa cảnh báo: nguy cơ này là có thật nếu người đeo kính không tuân thủ đúng các yêu cầu an toàn.
Lưu ý các chỉ định khi đeo kính
Theo TS.BS Lê Thị Hải Châu, thành viên hội Nhãn khoa châu Á – Thái Bình Dương và tổ chức Phòng chống mù loà khu vực châu Á – Thái Bình Dương, không chỉ với kính sát tròng, mà ngay cả kính đeo mắt nói chung (cận, viễn, loạn thị, kính mát…) cũng có thể gây tai nạn cho mắt khi tiếp xúc nhiệt độ cao. “Những trường hợp được bác sĩ nhãn khoa chỉ định đeo kính sát tròng đều được lưu ý trong khi đeo kính phải tránh tiếp xúc quá gần với lửa, bếp gas, nguồn hơi nóng, khí nóng… vì những tác nhân này sẽ làm tròng kính co lại, gây tổn thương mắt. Tuy nhiên, nhiều người rất hay quên điều dặn dò này”, BS Hải Châu nói.
Video đang HOT
Nhiều người vẫn ngộ nhận kính đeo mắt nào cũng có tác dụng bảo vệ mắt, đôi khi là ngược lại. Ảnh: Hồng Thái
Cũng theo BS Châu, nhiều người ngộ nhận kính đeo mắt cũng là một loại kính bảo hộ mắt, trong khi kính bảo hộ khác hoàn toàn với kính đeo điều chỉnh tật khúc xạ. “Người đeo kính cũng phải rất chú ý đến những tai nạn có thể do va đập mạnh gây hỏng kính, gây thương tích cho mắt hoặc phần đầu. Cẩn thận khi mắt kính tiếp xúc với mỹ phẩm bởi có một số hoá chất sẽ từ kính rớt vô mắt mà người đeo không hay, cũng không nên để kính tiếp xúc với các loại benzine, thinner hay cồn vì sẽ làm cho kính bị hư hỏng, ảnh hưởng gián tiếp đến mắt… Không được rửa kính bằng nước nóng, không sử dụng kính khi tắm hơi hoặc dùng máy sấy, lò sấy để làm khô kính tránh để kính trong cốp xe máy vì nhiệt độ cao trong cốp có thể làm hư hại chất lượng kính…”, BS Hải Châu lưu ý.
Làm gì khi chấn thương mắt?
BS.CK2 Vũ Anh Lê, trưởng khoa chấn thương, bệnh viện Mắt TP.HCM cho biết: “Chấn thương mắt có thể do tai nạn giao thông, tai nạn sinh hoạt hoặc tai nạn lao động, thể thao. Hậu quả do chấn thương mắt để lại thường rất nặng nề, ảnh hưởng cả về mặt chức năng thị giác lẫn thẩm mỹ như giảm thị lực, mù loà, sẹo xấu, thậm chí có trường hợp phải bỏ mắt. Chấn thương mắt hiện vẫn chiếm tỷ lệ cao trong các bệnh về mắt”, BS Anh Lê cảnh báo.
Khi bị chấn thương mắt, cần xử trí ban đầu đúng cách để tránh làm tổn thương nghiêm trọng hơn. Đối với dị vật kết giác mạc, tránh dụi mắt vì có thể làm dị vật ghim sâu hơn hay làm trầy lòng đen. Nên chớp mắt trong nước sạch để giúp dị vật trôi ra ngoài. Nếu không loại được dị vật, nên đến cơ sở y tế chuyên khoa mắt. Đối với các trường hợp bỏng mắt, phải rửa mắt ngay tại chỗ bằng nước sạch, rửa càng nhiều càng tốt (riêng trường hợp bỏng vôi sống, phải gắp vôi ra trước khi rửa). Sau đó băng mắt và chuyển đến bệnh viện chuyên khoa mắt, không được chậm trễ.
Đối với các trường hợp có vết thương ở mắt kèm dịch nhầy nhớt, lẫn máu… cần băng mắt và chuyển đến cơ sở có chuyên khoa mắt gần nhất, không rửa mắt, nhỏ thuốc kháng sinh và tuyệt đối không được tự ý lấy vật lạ cắm trong mắt ra. “Điều trị chấn thương mắt rất phức tạp, tốn kém và mất nhiều thời gian nhưng kết quả thường không như mong muốn. Vì vậy, cần giáo dục ý thức tự bảo vệ mình và mọi người xung quanh ngay từ khi còn bé, không chơi những trò chơi nguy hiểm cho mắt. Trong sản xuất phải tôn trọng nội quy an toàn lao động. Trong sinh hoạt hàng ngày, luôn thao tác cẩn thận, có ý thức bảo vệ mắt trong lúc làm việc…”, BS Anh Lê nói.
Một số chấn thương khá phổ biến khác
Thực tế điều trị tại bệnh viện mắt TP.HCM còn ghi nhận một số chấn thương khá phổ biến khác như: chấn thương đụng dập (do nắm tay, quả bóng, banh tennis, dây ràng thun đứt bật vào mắt, nắp chai khui văng trúng mắt, nổ bật lửa ga ngã đập mặt vào vật cứng…) chấn thương xuyên thủng (do các vật sắc nhọn hoặc mảnh kim loại, đất đá khi đóng đinh, chẻ củi, làm vườn, gò hàn sắt… bắn vào) bỏng mắt (do hoá chất, nhiệt, nổ bình ắcquy, cầu dao điện, keo dán sắt…), bỏng do hoá chất thường gây ra những tổn thương rất nặng nề.
Theo PLXH
Chấn thương mắt: Hậu quả & cách xử trí
CTM là tổn thương về mắt như bị xuyên thủng hoặc đụng giập, gây tổn hại thị lực do tai nạn gây ra, có thể xảy ra trong mọi tình huống và với tất cả mọi người.
Theo BS Vũ Anh Lê - BV Mắt TP.HCM, chấn thương mắt (CTM) chiếm tỷ lệ khá cao trong các bệnh về mắt, đến 17% trong tổng số bệnh nhân phải nhập viện.
Theo thống kê của BV Mắt TP, trong sáu tháng đầu năm 2010, có 683 ca phải điều trị nội trú, bao gồm: chấn thương xuyên thủng, chấn thương đụng giập, rách da mi, đứt lệ quản, bỏng mắt, vỡ nhãn cầu phải bỏ mắt.
Chấn thương đa dạng
CTM là tổn thương về mắt như bị xuyên thủng hoặc đụng giập, gây tổn hại thị lực do tai nạn gây ra, có thể xảy ra trong mọi tình huống và với tất cả mọi người: dây ràng thun đứt bật vào mắt, bóng tennis, cầu lông, khui năp chai bi bật vào mắt, nổ bật lửa gas, khi ẩu đả bị dùng tay hoặc vật cứng đánh vào mắt, ngã đập mắt vào vật cứng hoặc vật sắc nhọn, đóng đinh, chẻ củi, làm vườn, gò hàn sắt, khoan cắt vật cứng, tiện, bào, cưa, trẻ con chơi nghịch những vật sắc nhọn (bút, cây, phi tiêu, súng cao su...), cò mổ, chó mèo cắn hoặc quào, nổ bình ắc qui - cầu dao điện, keo dán sắt văng vào mắt, chất tẩy rửa...
Trong đó, CTM do tai nạn giao thông chiếm 10,7%, lao động sản xuất chiếm 51,7%, sinh hoạt chiếm 34,6% và trong thể thao chiếm 3%. Hậu quả để lại rất nặng nề, ảnh hưởng cả về chức năng thị giác lẫn thẩm mỹ: giảm thị lực, mù lòa, rách mất da mi mắt, đứt lệ quản kèm theo, làm chảy nước mắt sống và gây sẹo xấu về sau; thậm chí có nhiều ca phải bỏ mắt. Nhiều trường hợp có biến chứng, giảm thị lực bên mắt lành, nếu không điều trị kịp thời có thể gây mù cả hai mắt.
Các chấn thương đụng giập thường do những vật tù đập vào mắt như: nắm tay, quả bóng... gây ra các tổn thương cho mắt và các bộ phận quanh mắt như tụ máu, bầm mi mắt, hốc mắt; gây chảy máu trong mắt, tổn thương các tổ chức của mắt từ giác mạc, thủy tinh thể...; thậm chí gây vỡ các thành xương bảo vệ mắt.
Chấn thương xuyên thủng thường do các vật sắc nhọn đâm vào mắt hoặc do những mảnh kim loại, đất đá... bắn vào mắt. Các thành phần của mắt có thể bị rách, vỡ và làm thoát các chất bên trong mắt ra ngoài, đồng thời có thể để lại những vật lạ bên trong mắt: dị vật hốc mắt, dị vật nội nhãn...
Mắt thường bị bỏng do hóa chất, nhiệt hoặc keo dán sắt... Trong các nguyên nhân gây bỏng, BS Vũ Anh Lê khuyến cáo: bỏng do hóa chất thường gây ra những tổn thương rất nặng nề ở cả mi mắt, lòng trắng và lòng đen; ở mức độ nhẹ có thể giảm thị lực, nặng hơn sẽ dẫn đến mù mắt, teo nhãn, có khi phải bỏ mắt...
Cách xử trí ban đầu
Điều trị CTM rất phức tạp, tốn kém và mất nhiều thời gian nhưng kết quả thường không như mong muốn. Phòng tránh chấn thương, bảo vệ mắt là biện pháp hiệu quả nhất. Giáo dục ý thức tự bảo vệ mình và mọi người xung quanh ngay từ khi còn bé, không chơi những trò chơi nguy hiểm.
Trong lao động sản xuất phải tôn trọng nội quy an toàn lao động, đeo kính bảo hộ lao động; khi tham gia giao thông phải đội nón bảo hiểm và tuân thủ luật giao thông; trong sinh hoạt hàng ngày phải thao tác cẩn thận, luôn có ý thức bảo vệ mắt trong lúc làm việc; không cho trẻ em chơi đùa với lửa, vôi, vật sắc nhọn, cây que... Khi bị chấn thương, cần xử trí ban đầu đúng cách để tránh làm tổn thương mắt nghiêm trọng hơn.
Đối vơi dị vật nằm ở giác mạc: tránh giụi mắt vì có thể làm dị vật ghim sâu vào hay làm trầy lòng đen. Hãy chớp mắt vào ly nước sạch để giúp dị vật trôi ra ngoài, nếu không được, hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa mắt.
Trong các trường hợp bỏng mắt, dù do bất cứ nguyên nhân gì, đều phải rửa mắt ngay tại chỗ bằng các loại nước sạch có sẵn, rửa càng nhiều càng tốt. Trừ trường hợp bỏng vôi sống phải gắp vôi ra trước khi tiến hành rửa mắt. Sau đó băng mắt và chuyển ngay đến BV chuyên khoa mắt, không được chậm trễ vì bất kỳ lý do gì.
Với các trường hợp có vết thương ở mắt kèm dịch nhầy nhớt, lẫn máu: băng mắt và chuyển đến cơ sở có chuyên khoa mắt gần nhất, không rửa mắt, không nhỏ thuốc kháng sinh vào mắt và tuyệt đối không được tự ý lấy các vật lạ như đất, đá, cây... cắm trong mắt ra.
Theo PLXH
Vỡ mạch máu mắt vì ăn lẩu đến 4 lần/tuần Thời tiết lạnh khiến nhiều người thích ngồi bên nồi lẩu nóng hổi, thêm vị cay cay. Tuy nhiên một người đàn ông đã phải nhập viện khẩn cấp vì vỡ mạch máu mắt do ăn lẩu đến 4 lần/tuần. Theo các phương tiện truyền thông ở Cao Hùng, Đài Loan (Trung Quốc), người đàn ông này chỉ mới 20 tuổi nhưng đã...