Đến Philippines, cảm nhận nét thân thuộc văn hóa Việt Nam

Nhiều người nghĩ thật khó có điểm giao thoa hay tương đồng nào giữa văn hóa Philippines và Việt Nam.

Tuy nhiên, nếu tìm hiểu hoặc cơ hội đến nơi đây, bạn sẽ nghĩ khác…

Hình ảnh quen thuộc của tại vùng quê Philippines. (Nguồn: Borgenproject)

Philippines có một nền văn hóa đa sắc màu do từng là thuộc địa của phương Tây. Pha trộn văn hóa giữa Tây Ban Nha và Mỹ trong suốt khoảng 500 năm nên đảo quốc này được coi là quốc gia Tây hóa nhất ở châu Á hiện nay.

Thế nhưng, có thể vì cùng thở bầu không khí và sống trong cái nôi văn hóa khu vực Đông Nam Á nên văn hóa Việt Nam và Philippines có không ít điểm tương đồng…

Coi trọng văn hóa truyền thống

Ảnh hưởng nhiều từ văn hóa phương Tây nhưng cũng giống như Việt Nam, người Philippines đặc biệt coi trọng văn hóa truyền thống và chú trọng bảo tồn bản sắc của mình. Khi đi làm, người Philippines sẽ mặc trang phục theo phong cách phương Tây. Tuy nhiên, khi tham gia các sự kiện văn hóa, họ thường lựa chọn trang phục truyền thống.

Trong quan hệ xã hội và gia đình, người dân Philippines rất tôn trọng cấp bậc quan hệ, tương tự như ý thức kính trên nhường dưới trong văn hóa Việt Nam.

Múa sạp – một loại hình văn hóa truyền thống tưởng rằng chỉ có tại Việt Nam cũng có điểm tương đồng với Tinikling – một trong những điệu múa dân gian phổ biến nhất ở Philippines.

Tinikling được đặt theo tên của loài chim chân dài ở Philippines. Những nông dân trồng lúa trên quần đảo Visayan thường đặt bẫy tre để bảo vệ cánh đồng, nhưng những con chim tikling thường né tránh bẫy tre.

Bởi vậy, người dân địa phương đã bắt chước hành động của các loài chim và từ đó, điệu múa dân gian truyền thống đầy kịch tính này được sinh ra.

Người dân Philippines nhảy Tinikling giống như nhảy sạp tại Việt Nam. (Nguồn: Wikipedia)

Cũng giống như múa sạp ở Việt Nam, Tinikling hiện được coi là một điệu múa quốc gia ở Philippines và hầu như mọi người Philippines đều biết múa Tinikling. Điệu nhảy này thường được biểu diễn trong những dịp đặc biệt như các lễ hội truyền thống của Philippines hoặc tại các buổi biểu diễn ở trường học và sân khấu.

Đôi khi, cảm giác như ở nhà…

Là quốc gia có đặc điểm khí hậu nhiệt đới gió mùa, thời tiết ở Philippines gần giống với TP. Hồ Chí Minh với hai mùa mưa nắng (mùa mưa từ tháng Sáu đến tháng Mười một và mùa khô từ tháng Mười hai đến tháng Năm). Vào mùa mưa, Philippines thường xuất hiện những cơn mưa lớn và kết thúc nhanh vào tầm sáng sớm hoặc chiều tối.

Nếu Việt Nam được du khách khen ngợi vì sự đa dạng trong văn hóa ẩm thực thì hương vị đặc trưng của ẩm thực Philippines cũng là sự kết hợp của vị mặn, vị chua và vị ngọt – một sự kết hợp khá phổ biến trong các món ăn của Việt Nam.

Khi không hợp khẩu vị, người Việt Nam dễ dàng tìm thấy các cửa hiệu thức ăn nhanh như McDonald’s, KFC, Jollibee, Starbucks… giống ở quê nhà. Ngoài ra, các tiệm xíu mại, thịt nướng barbecue, bánh bao, bánh mì Kebab, bắp luộc… luôn sẵn có như trên đường phố ở Việt Nam.

Bên cạnh hương vị phương Tây, nền ẩm thực của người Philippines còn chịu ảnh hưởng sâu sắc văn hóa Trung Hoa. Bởi vậy, thói quen ăn uống của người Philippines cũng thể hiện rất rõ nét tương đồng với người Việt và người Hoa. Chẳng hạn như người mời ăn sẽ là người trả tiền, hoặc khi ăn uống, người dân Philippines luôn tạo không khí ấm áp và tránh việc xã giao trên bàn ăn.

Tượng tự như nhiều nước Đông Nam Á, trên khắp các con đường Philippines là những phương tiện đi lại không khác biệt nhiều so với Việt Nam như xe hơi, taxi, jeepney (như một loại xe bus).

Nếu mới sang Philippines, người Việt Nam không cần ngần ngại hỏi thăm những người dân bản xứ về cách đi lại ở đây. Với sự thân thiện và tính cách ôn hòa, cởi mở, họ sẽ chỉ dẫn cho bạn cách di chuyển thuận tiện và phù hợp nhất.

Di sản ruộng bạc thang tại Philippines. (Nguồn: Wikipedia)

Khi đến những vùng cao hoặc miền quê của Philippines, chúng ta đều có thể nhìn thấy những hình ảnh thân thương với nhà sàn, ruộng lúa, con trâu…

Người Việt Nam có thể sẽ ngỡ ngàng khi chiêm ngưỡng ruộng bậc thang vùng Cordillera và không thể không liên tưởng đến hình ảnh ruộng bậc thang Mù Cang Chải ở quê hương.

Được UNESCO công nhận vào năm 1995, ruộng bậc thang vùng Cordillera là di sản thế giới đầu tiên được công nhận với tư cách là cảnh quan văn hóa, bao gồm năm địa điểm nằm ở tỉnh Ifugao, thuộc vùng hành chính Cordillera.

Những năm gần đây, Việt Nam và Philippines luôn tăng cường giao lưu nhân dân và phối hợp tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa nhằm tăng cường sự hiểu biết giữa người dân hai nước.

Thông qua những sự kiện này, người dân hai nước lại càng cảm nhận sâu sắc hơn sự gần gũi, thân quen từ các phong tục trong đời sống cho đến các ngành nghề truyền thống như làm thảm, đan thúng, chế tác và dệt vải.