Đến Lai Châu phải ăn Lam nhọ – đỉnh cao nghệ thuật “ướp và nướng”

Lam nhọ được xem là món ăn độc đáo có một không hai, đặc sản không thể không nhắc đến của đồng bào Thái ở Lai Châu.

Thế giới ẩm thực phong phú của cộng đồng các dân tộc ở Tây Bắc có đủ những món ăn từ truyền thống đến hiện đại, từ dân dã đến tinh tế đều mang hương vị núi rừng rất đặc trưng.

Dân tộc Thái là những người ưa chuộng vị đậm đà của món nướng nên thịt trâu, thịt bò, thịt gà hay cá nướng đều được tẩm ướp rất công phu. Những gia vị như tiêu rừng ( mắc khén), hạt dổi, ớt, tỏi, gừng… được nướng chín, tỏa mùi thơm rồi mới đem ướp cùng các loại thịt.

Lam nhọ – đặc sản của đồng bào Thái ở Lai Châu

Đa phần món ăn của người Thái được chế biến từ nguyên liệu tự nhiên, hạn chế dầu mỡ và chú trọng tới việc gia giảm điều độ vị chua – cay – đắng – mặn, giúp người ăn không có cảm giác ngán ngấy khi ăn nhiều món nướng, hun khói… Lam nhọ là một món ăn như thế.

Lam nhọ – Món ăn gieo thương nhớ

Chỉ riêng tên gọi “Lam nhọ” cũng đủ gợi lên nét đặc trưng và cách chế biến của món ăn này. Lam nghĩa là nướng, nhọ tức là nhừ – theo tiếng của đồng bào Thái, Lam nhọ nghĩa là “nướng (đến chín) nhừ”.

Cũng như nhiều món ăn khác, cách làm Lam nhọ không hề khó nhưng lại đòi hỏi sự chế biến vô cùng tỉ mỉ vì người ta phải nướng đi nướng lại nhiều lần.

Lam nhọ nướng qua 3 lửa để thịt chín nhừ

Trước tiên, người ta sẽ chọn những miếng thịt trâu hoặc thịt bò tươi ngon nhất (để nguyên cả tảng). Thay vì rửa bằng nước lạnh, người Thái dùng khăn sạch thấm khô máu để tránh vi khuẩn xâm nhập và giữ cho miếng thịt được thơm ngon.

Rồi họ đem miếng thịt đã làm sạch nướng trên than hồng. Khi thịt chín, dùng dao sắc thái ngang thớ thật mỏng rồi trộn đều với các gia vị đặc trưng của vùng cao như gừng, tỏi, ớt, mắc khén…, có thể thêm một vài loại rau củ như quả cà rừng hay trái bí non.

Lam nhọ mang đậm dấu ấn miền sơn cước

Nghe qua tưởng chừng đơn giản nhưng công đoạn ướp gia vị lại khá cầu kỳ và tốn thời gian. Phải là người có tay nghề “chuẩn đầu bếp” mới có thể tạo ra món đặc sản Lam nhọ “ngon khó cưỡng” này.

Sau thời gian tẩm ướp, thấm gia vị, thịt và rau củ sẽ được cho vào ống tre, tiếp tục nướng để các nguyên liệu mới thêm cùng chín đều. Ở lần nướng thứ hai này, đợi khi các thớ thịt bắt đầu săn lại, người ta sẽ lấy thịt ra, dùng đũa dằm tơi rồi bỏ lại vào ống tre, nướng lần cuối cùng cho món Lam nhọ được chín nhừ.

Lam nhọ được chế biến vô cùng tỉ mỉ, công phu

Qua ba lần nướng, cộng thêm nguyên liệu được trộn kỹ và dặm đều, món ăn có sự kết dính rất đặc biệt. Lam nhọ mềm nhừ, vị thơm ngon, mang đậm dấu ấn miền sơn cước.

Xắn miếng Lam nhọ “đưa cay” cùng chén rượu ngô trong tiết trời se lạnh, những người bạn tâm giao, tri kỉ có dịp ôn lại kỉ niệm xưa hoặc hàn huyên dăm ba chuyện đời thường, để thấy bộn bề cuộc sống bỗng chốc nhẹ tênh…