Đề thi đại học ở Hong Kong gây tranh cãi

Trong kỳ thi tuyển sinh đại học năm nay ở Hong Kong, môn thi lịch sử có câu hỏi về việc Nhật Bản chiếm đóng Trung Quốc trong nửa đầu thế kỷ 20 và đề thi này khiến dư luận bàn tán xôn xao, Xinhua đưa tin ngày 16/5.

Cô giáo giảng bài cho học sinh tại trường Wong Cho Bau ở Hong Kong Ảnh: Xinhua

Đề thi môn lịch sử yêu cầu thí sinh đọc 2 đoạn trích và vận dụng kiến thức để bày tỏ chính kiến của mình trước câu hỏi: Liệu việc Nhật Bản chiếm đóng Trung Quốc giai đoạn 1900-1945 lợi nhiều hơn hại hay ngược lại.

Một đoạn trích là từ một bài báo do một nhà giáo dục người Nhật Bản viết năm 1905, miêu tả thỏa thuận dạy môn luật và môn chính trị cho học sinh, sinh viên Trung Quốc. Một đoạn trích là từ một bức thư viết năm 1912 của một nhà lãnh đạo cách mạng Trung Quốc thời bấy giờ, gửi tới một chính trị gia Nhật Bản đề nghị giúp đỡ tài chính. Đoạn trích này cũng bao gồm một hợp đồng ký năm 1912, theo đó, một công ty Nhật Bản cho Trung Quốc vay tiền trong 1 năm.

Những người ủng hộ kiểu “học tập tự do” cho rằng, những câu hỏi như vậy khuyến khích học sinh, sinh viên có tư duy phản biện. Tuy nhiên, nhiều người khác cho rằng, việc cung cấp thông tin không toàn diện, thiên kiến khiến học sinh có quan điểm tiêu cực về Trung Quốc đại lục.

“Câu hỏi cực kỳ không phù hợp. Nó cũng giống như hỏi sinh viên ở các nước phương Tây rằng, liệu Adolf Hitler làm lợi nhiều hơn hại ở châu Âu”, ông Chan Wai-keung (Đại học Bách khoa Hong Kong) nhận định. Ông nói rằng, nội dung câu hỏi không hề đề cập hậu quả thảm khốc của việc Nhật Bản chiếm đóng Trung Quốc, khiến sinh viên hiểu lầm và vi phạm nguyên tắc học thuật. Chính quyền đặc khu hành chính Hong Kong sẽ yêu cầu cơ quan đánh giá và thi cử Hong Kong có điều chỉnh phù hợp để đảm bảo uy tín và tính hiệu quả của kỳ thi đại học.

Các chuyên gia Trung Quốc nói rằng, vụ đề thi môn lịch sử lần này chỉ là phần nổi của tảng băng và kêu gọi chính phủ gia tăng giám sát hành vi của giáo viên, giảng viên và đảm bảo rằng, họ tuân thủ nguyên tắc chuyên môn. Một số giáo viên ở Hong Kong không giữ được tính khách quan và trung lập khi giảng dạy, nên đã đưa ra những thông tin không đúng thực tế. Tháng trước, một giáo viên của một trường tiểu học dạy học sinh rằng, chiến tranh thuốc phiện năm 1840 bắt đầu khi Anh nỗ lực cấm hút thuốc phiện ở Trung Quốc.

Trên thực tế, người Anh muốn thống trị về mặt thương mại nên đã chống lại việc Trung Quốc cấm thuốc phiện. Với lực lượng quân sự vượt trội, người Anh đã đánh bại quân đội nhà Thanh, ra các yêu sách để các cường quốc phương Tây có đặc quyền giao thương với Trung Quốc.

Dù Hong Kong đã được Anh trao trả lại cho Trung Quốc được gần 23 năm, nhưng lịch sử Trung Quốc chưa được coi là môn học độc lập bắt buộc ở đặc khu này. Trong một cuốn sách giáo khoa dành cho học sinh phổ thông ở Hong Kong, vụ thảm sát Nam Kinh chỉ được miêu tả trong vỏn vẹn 75 từ, trong khi Cách mạng Văn hóa và phong trào Đại nhảy vọt được giới thiệu chi tiết trong hơn 18 trang.