Đế chế bị lãng quên trở lại
Champions League 2021 – 2022 đang chứng kiến sự trở lại của Ajax Amsterdam, đội bóng từng thi đấu rất thành công ở đấu trường này vào thập niên 1970 và khoảnh khắc lóe sáng năm 1995.
Các cầu thủ Ajax Amsterdam ăn mừng thành tích toàn thắng vòng bảng Champions League 2021 – 2022.
6 trận thắng tuyệt đối ở vòng bảng và lá thăm may rủi đưa đến cuộc đối đầu Benfica ở vòng 1/8 là tiề.n đề để thầy trò Erik Ten Hag mơ mộng bay cao.
Những bước tiến vững chắc
Ajax Amsterdam là đội bóng thành công nhất của Hà Lan, với kỷ lục “vô tiề.n khoáng hậu” 33 chức vô địch quốc gia; 18 Cúp Quốc gia và 4 lần vô địch ở đấu trường C1 (nay là Champions League)… Đội bóng từng là nơi sản sinh ra rất nhiều thế hệ tài năng cho đội tuyển có biệt danh “Cơn lốc màu da cam”.
Tiêu biểu cho thế hệ vàng đó là Rinus Michels, huyền thoại Johan Cruyff, Marco Van Basten, Dennis Bergkamp… Hoặc lứa cầu thủ tài năng năm 1995 với những Edwin van der Sar, Clarence Seedorf, Edgard Davids, Jari Litmanen, Marc Overmars, Patrick Kluivert, hai anh em nhà De Boer và “siêu dự bị” Nwankwo Kanu.
Sau những chu kỳ thành công rực rỡ, cùng với sự vươn lên mạnh mẽ của các nền bóng đá tiên tiến khác, Ajax Amstesdam cũng bắt đầu suy tàn theo thời gian, họ không còn giữ được vị thế người khổng lồ của bóng đá châu Âu.
Sau chức vô địch Champions League 1994 – 1995, Ajax Amstesdam quẩn quanh với vòng bảng của giải đấu danh giá nhất dành cho câu lạc bộ, hoặc may mắn lọt vào đến vòng 1/8. Thành tích vào đến chung kết Europa League mùa giải 2016 – 2017 của Ajax Amsterdam đã nhen nhóm hy vọng trở lại với thời kỳ đỉnh cao cho bóng đá Hà Lan, thế nhưng, ngoài thành tích trên, Ajax vẫn không đủ sức để cạnh tranh với những ông lớn của bóng đá châu lục.
Phải đến tháng 12/2017, đội bóng tượng đài của Hà Lan đưa ra quyết định mang tính lịch sử, đặt “người vô danh” Erik Ten Hag vào vị trí quyền lực trong khu vực kỹ thuật. Khi còn là cầu thủ, Erik Ten Hag chỉ là một trung vệ hạng trung bình ở giải vô địch Hà Lan và chưa một lần được khoác áo đội tuyển quốc gia, và trước khi về Ajax, kinh nghiệm cầm quân của ông gần như con số 0.
Thậm chí, Erik Ten Hag được coi là một kẻ “ngoại đạo”, không biết gì về Ajax. Thế nhưng, câu chuyện cổ tích của Ajax cũng bắt đầu từ ấy, dưới bàn tay của Erik Ten Hag.
Ajax từ đế chế bị lãng quên, đội bóng mang phận “lót đường” ở châu Âu đã vươn lên từng bước giành lại vị thế, sự tôn trọng từ những ông lớn khác. Mùa giải Champions League 2019, Ajax thi đấu xuất sắc ở vòng bảng với thành tích bất bại, thắng 3 và hòa 3 trước Bayern, AEK Athens và Benfica.
Cứ ngỡ câu chuyện cổ tích của thầy trò Erik Ten Hag sớm kết thúc, nhưng không, đội bóng đến từ Hà Lan còn liên tiếp tạo ra những cơn địa chấn, đán.h bại gã khổng lồ Real Madrid với tổng tỷ số 5 – 3 (vòng 1/8), và hạ gục Juventus với Ronaldo tổng tỷ số 3 – 2 để hiên ngang tiến vào bán kết.
Ajax sau đó tiếc nuối rời Champions League 2019. Các học trò của Erik Ten Hag hòa 3 – 3 Tottenham sau 2 lượt trận vòng bán kết, nhưng họ bị loại bởi luật bàn thắng sân khách. Điều đặc biệt, để tạo nên hành trình kỳ diệu trước những ông lớn của bóng đá châu Âu như Real và Juventus, Erik Ten Hag và các học trò đã vận hành lối chơi pressing tầm cao mang thương hiệu của bóng đá Hà Lan.
Video đang HOT
Huấn luyện viên Erik Ten Hag đang được nhiều đội bóng lớn mời chào.
Kiến trúc sư Erik Ten Hag
Sau chiến tích năm 2019, Ajax rơi vào tình trạng “chả.y má.u” lực lượng với hàng loạt trụ cột đi tìm miền đất hứa của riêng mình. Bộ khung của đội bóng vỡ vụn vì Frenkie de Jong, Matthijs de Ligt, Hakim Ziyech, Joel Veltman, Donny van de Beek… đã được bán cho các câu lạc bộ giàu có ở các giải đấu cao cấp hơn. Nhưng Ajax dưới triều đại Erik Ten Hag vẫn chơi thứ bóng đá tổng lực.
Với tư duy hiện đại và công nghệ phân tích, đán.h giá tiên tiến, ông đã kết hợp khéo léo giữa những nhóm cầu thủ trẻ “cây nhà lá vườn” của Ajax và biết cách sử dụng những cầu thủ tưởng chừng như “đồ thừa”. Ví dụ như trường hợp của tiề.n đạo Sebastian Haller, người đã không thể thành công ở West Ham nhưng đã được Erik Ten Hag phục hồi và nâng cấp năng lực tại Ajax. Sebastian Haller trở thành tay săn bàn hàng đầu Champions League mùa này với 10 bàn trong 6 trận.
Không nghi ngờ gì nữa, Erik Ten Hag là một trong những huấn luyện viên trẻ, giỏi nhất thế giới hiện nay. Điều đó đã khiến chiến lược gia người Hà Lan trở thành cái tên được thèm muốn nhất thế giới bóng đá. Vòng bảng Champions League 2021 -2022 khép lại, ông đã đề cập đến khả năng “sẵn sàng để làm việc ở nước ngoài” vào cuối mùa giải này. Thông tin này nhanh chóng lan tỏa đến rất nhiều câu lạc bộ danh tiếng như Bayern Munich, Tottenham Hotspur hay đội bóng mới nổi Newcastle United.
Thậm chí, Erik Ten Hag được cho là nằm trong danh sách thay thế Pep Guardiola tại Man City nếu huấn luyện viên người Tây Ban Nha nghỉ việc. Một số kênh thông tin tại Anh nhận định, Man United chỉ bổ nhiệm Ralf Rangnick làm huấn luyện viên tạm thời vì họ muốn xem liệu Erik Ten Hag có đến vào tháng 5/2022 hay không. Nếu Maurcio Pochettino rời PSG để tới Old Trafford, đội bóng nước Pháp sẽ nhanh chóng trải thảm đỏ đưa Erik Ten Hag về.
Erik Ten Hag đã gia hạn hợp đồng với Ajax đến năm 2023. Nhưng người Hà Lan luôn thích xê dịch. Ajax có nhiều cựu học viên chơi ở 5 giải đấu lớn nhất châu Âu hơn bất kỳ lò đào tạo nào khác và những huấn luyện viên của họ cũng thế. Erik Ten Hag đã từ chối nhiều nơi để ở lại Ajax, nhưng ông cam kết điều đó khó được duy trì bởi rất nhiều đội bóng lớn luôn làm tất cả để có chiến lược gia tài năng người Hà Lan. Ẩn số phía trước có lẽ nằm ở câu hỏi Erik Ten Hag sẽ quyết định về đâu khi rời Amsterdam?
Triết lý bóng đá đậm chất khoa học và hiện đại của Erik Ten Hag đã manh nha từ những ngày ông “học việc” ở Đức, hay giai đoạn trở về Hà Lan nắm Utrecht, đội bóng nhà nghèo với kinh phí mỗi năm chỉ vỏn vẹn 2 triệu USD. Tư tưởng kiểm soát bóng và pressing của ông đã phát huy rực rỡ nhất tại Ajax, đội bóng có nhiều điều kiện thuận lợi về tài chính, con người hơn hẳn so với Utrecht. Sự kết hợp giữa trường phái bóng đá tấ.n côn.g tổng lực của huyền thoại Cruyff và các yếu tố đậm chất Đức được Erik Ten Hag kế thừa, phát triển đầy sáng tạo tại Ajax.
Messi và sự vĩ đại của 7 Quả bóng vàng
Bất chấp những tranh cãi, Lionel Messi hoàn toàn xứng đáng giành Quả bóng vàng thứ 7 với tài năng và tầm ảnh hưởng vượt xa phần còn lại.
Người hâm mộ bóng đá đại chúng có lẽ ít biết về việc France Football đã đán.h giá lại 12 kỳ trao thưởng Quả bóng vàng trong quá khứ và chọn ra những gương mặt mới phù hợp hơn với bối cảnh lịch sử.
Ở đó, những huyền thoại bóng đá Nam Mỹ được ghi nhận, thay vì trắng tay trước các người đồng hương từ lục địa già trong suốt giai đoạn 1956-1994. "Vua bóng đá" Pele thay đổi hoàn toàn cục diện với phần còn lại khi giành 7 Quả bóng vàng (1958, 1959, 1960, 1961, 1963, 1964, 1970).
Pele bỏ lại sau lưng Johan Cruyff, Michel Platini, Marco van Basten, những tượng đài của bóng đá lục địa già với thành tích này. Song, 7 Quả bóng vàng của Pele dù thế nào cũng chỉ là trên giấy. Thành tích ấy hữu danh vô thực trong nền bóng đá ngày càng trở nên công nghiệp, và dường như xuất hiện chỉ để làm tăng thêm phần kỳ ảo về sự nghiệp ít ai được theo dõi toàn bộ của "Vua bóng đá".
Trong khi đó, Lionel Messi vừa nhận Quả bóng vàng thứ 7, san bằng cả thành tích kỳ ảo của Pele. Trái ngược với "Vua bóng đá", Messi giành vinh quang trong thời đại mạng xã hội bùng nổ, nơi những bàn thắng, kiến tạo hay cả cái nhíu mày đều bị phán xét bởi cả thế giới.
7 Quả bóng Vàng của Messi vì vậy càng trở nên đặc biệt.
Messi giành Quả bóng vàng thứ 7 trong sự nghiệp. Ảnh: Reuters.
Sự ổn định của Messi
Viêc đán.h giá tài năng của cầu thủ bằng thành tích thể hiện qua thống kê là chuyện thế giới đã làm hơn 20 năm qua. Các con số không bao giờ sai, nhưng bối cảnh xung quanh nó sẽ tạo ra tranh cãi.
50 bàn của Robert Lewandowski tại Bundesliga liệu có giá trị bằng 40 bàn của Mohamed Salah tại Premier League? So sánh nâng lên đặt xuống và tranh luận thiệt hơn kiểu này thường dẫn tới những cuộc chiến không hồi kết. Không ai đúng và cũng chẳng ai sai.
Chúng ta hãy thử nhìn nhận tài năng của cầu thủ qua lăng kính mới: Đội bóng sẽ ra sao khi vắng họ?
Cả thế giới luôn biết Messi quan trọng với Barca, nhưng chỉ tới khi El Pulga ra đi, phần còn lại mới biết El Pulga quan trọng hơn nhiều so với những gì tất cả tưởng tượng. Ảnh: Reuters.
Nếu chúng ta lựa chọn góc nhìn này, tài năng và tầm ảnh hưởng của Messi sẽ được lột tả rõ ràng hơn bao giờ hết. Chỉ tới khi Messi rời Barca, cả thế giới mới thấy đội chủ sân Camp Nou phụ thuộc vào anh như thế nào. Barca đang đứng thứ 7 tại La Liga mùa này khi thua 3 trận sau 14 vòng. Lần đầu tiên sau hơn 20 năm, Barca mới sa thải HLV trước tháng 12.
Những lỗ hổng và khủng hoảng của Barca đều bị vạc.h trầ.n sau khi Messi ra đi. Đội bóng này nợ đầm đìa, không có thủ lĩnh trên sân cỏ lẫn phòng thay đồ và thảm bại tại UEFA Champions League. Trong suốt thời gian quá dài, một mình Messi đã che lấp toàn bộ vấn đề tại CLB khổng lồ như Barca.
Việc Messi tỏa sáng, gồng gánh Barca từ năm này qua năm khác bị coi là điều đương nhiên. Không khó để nhìn nhận công chúng có xu hướng đán.h giá thấp điều này. Họ tin đó là tiêu chuẩn thông thường của Barca. Nếu Messi không tỏa sáng, vấn đề nằm ở siêu sao này, chứ không phải đội bóng.
Trước khi bị sa thải, HLV Ronald Koeman đã liên tục nhấn mạnh Barca lúc này: "Không còn những cầu thủ có thể tạo ra khác biệt". Đó không phải lời bào chữa của nhà cầm quân người Hà Lan. Nếu không có Messi, Barca với đội hình hiện tại có lẽ chỉ mạnh ngang Sevilla. Khả năng cạnh tranh với Real Madrid hay Atletico là không thể.
ĐT Argentina sẽ thế nào nếu vắng Messi? Lionel Scaloni từ khi sắm vai HLV tạm quyền đã luôn nhấn mạnh Argentina được xây dựng xung quanh El Pulga. Tại Copa America, Messi một mình giành 3 danh hiệu: Cầu thủ hay nhất giải, Vua phá lưới và vua kiến tạo. Nếu không có Messi, Argentina có lẽ vẫn sẽ trắng tay tại Copa America.
Tầm ảnh hưởng bao trùm và xuyên suốt của Messi từ CLB đến đội tuyển quốc gia là điều không cầu thủ nào so bì nổi. Robert Lewandowksi, đối thủ cạnh tranh số một của Messi, đã ghi nhiều bàn cho Bayern Munich và duy trì phong độ ổn định đến đáng sợ suốt những năm qua.
Tuy nhiên, Bayern có không sống nổi nếu vắng Lewandowski? Câu trả lời là không. Hệ thống của Bayern đủ tốt để tìm ra cách khỏa lấp khoảng trống trung phong người Ba Lan bỏ lại. Đội bóng Đức có lẽ sẽ khó dội những cơn mưa bàn thắng vào lưới đối phương, nhưng thắng 1-0 hay 8-2 cũng vẫn là chiến thắng.
Jorginho là người hùng thầm lặng của Chelsea và ĐT Italy. Song tầm ảnh hưởng của tiề.n vệ này khó có thể so bì với El Pulga. Ở những trận đán.h quyết định của Chelsea và Italy tại Champions League cũng như Euro, người tỏa sáng ở các cuộc chiến tại khu vực trung lộ đều không phải Jorginho.
Lewandowksi hay Jorginho chỉ là viên ngọc trên vương miện chiến thắng của Bayern, Chelsea hay ĐT Italy. Còn Messi là cả vương miện đối với Barca và Argentina.
Vĩ đại nhất
Ở tuổ.i 34, Messi là cầu thủ già thứ hai trong lịch sử giành được Quả bóng vàng. Người già nhất là Stanley Matthews. Danh thủ người Anh giành Quả bóng vàng khi 43 tuổ.i. Đó thực tế là hành động tri ân huyền thoại này nói riêng và quê hương bóng đá nói chung hơn là đán.h giá tài năng.
Messi vì thế là người xuất sắc hơn tất cả. Ở độ tuổ.i mà những tượng đài của bóng đá thế giới đã giải nghệ hoặc dưỡng già, Messi vẫn chinh phục những cột mốc mới và giành về các danh hiệu cá nhân cao quý nhất.
Chức vô địch Copa America cùng ĐT Argentina là yếu tố quyết định giúp Messi giành Quả bóng Vàng. Ảnh: Reuters.
Giới mộ điệu luôn coi Cristiano Ronaldo là hình mẫu của sự bền bỉ, chuyên nghiệp và vượt khó. Nhưng Messi, với trọn vẹn tài năng và nỗ lực cũng là một biểu tượng như thế. Ở cuộc đua tới Quả bóng vàng 2018, Messi về đích ở vị trí thứ 5. Chưa bao giờ trong suốt 11 năm trước đó, Messi bị văng ra ngoài top 3.
Đó có thể đã là dấu chấm hết, nhưng Messi đã lật ngược thế cờ để giành cả 2 Quả bóng vàng từ đó tới giờ để nâng thành tích lên con số 7. Ở lễ trao giải Quả bóng vàng 2019, Messi thừa nhận sự vươn dậy mạnh mẽ của Ronaldo tạo cho anh cảm hứng để đua tranh: "Nhìn Ronaldo cân bằng số lượng Quả bóng vàng quả khiến tôi khó chịu".
Đến lễ trao giải Quả bóng vàng 2021, Messi lại chọn cách tri ân Robert Lewandowski khi khẳng định tiề.n đạo người Ba Lan xứng đáng giành Quả bóng vàng 2020, giả.i thưởn.g bị hủy do ảnh hưởng của dịch bệnh.
Không ồn ào hay hoa mỹ, Messi đã trọng anh hùng ngay trong khoảnh khắc bước lê.n đỉn.h cao muôn trượng của bóng đá thế giới. Đó là thái độ không phải lúc nào công chúng nói chung cũng thấy ở những người chiến thắng.
Giới mộ điệu mới đây bị cuốn vào phát biểu về tham vọng giành nhiều Quả bóng vàng hơn Messi của Ronaldo mà quên mất đi chi tiết quan trọng được Pascal Ferrer tiết lộ: "Messi và Ronaldo luôn ghi nhiều bàn thắng trong tháng 9 và tháng 10, thời điểm bầu chọn Quả bóng vàng. Đó không phải điều ngẫu nhiên".
Messi không thiếu động lực để trở thành người giỏi nhất, thậm chí động lực và khát khao ấy không kém Ronaldo là bao. Chỉ có điều El Pulga không nói thành lời. Anh để thành tích trên sân cỏ làm điều ấy.
7 Quả bóng vàng hẳn là thông điệp đủ sức nặng của siêu sao người Argentina.
Dennis Bergkamp: hình mẫu số 10 cổ điển tinh tế, đầy sức mạnh. Với những người hâm mộ bóng đá, có lẽ Dennis Bergkamp chính là 1 hình mẫu lý tưởng của số 10 cổ điển. Khi thi đấu, Bergkamp luôn cho thấy những phẩm chất thiên tài, nhãn quan tư duy chiến thuật tinh túy nhất của ông, từ lối triển khai cho đến các tình huống xử lý trong từng pha bóng. Dennis Bergkamp...