Dậy thì sớm khiến nhiều bé trai 1-2 tuổi phát triển nhanh bất thường

Trẻ 2 tuổi vào khám vì bộ phận sinh dục phát triển bất thường như người lớn, giọng nói ồm.

Sau khi xét nghiệm, đo tuổi xương, bác sĩ chẩn đoán trẻ bị dậy thì sớm.

Đó là bé trai H.A.T (2 tuổi) vào khám khi thể tích tinh hoàn lên tới 4mm, dương vật dài 8cm. Khi vào viện, dương vật trẻ phát triển nhanh, giọng nói ồm, mọc trứng cá, lông mu. Về ngoại hình, trẻ cao lớn hơn những bé khác cùng trang lứa. Sau khi tiến hành xét nghiệm, bác sĩ đánh giá nguyên nhân trẻ bị dậy thì sớm.

Ngoài ra, bác sĩ ghi nhận bé trai dậy thì sớm khi mới 5 tháng tuổi. Sau 6 tháng, trẻ được gia đình đưa vào viện khám khi có biểu hiện mụn trứng cá, mọc lông mu, dương vật dài 7cm, thể tích tinh hoàn 4mm.

Kết quả khám hormone testosterol tăng cao 34,5 mmol/l, tuổi xương tương đương trẻ 2 tuổi, phát hiện có khối ở hố yên lành tính. Bệnh nhi được điều trị suốt 7 năm để làm chậm quá trình tiến triển dậy thì và theo dõi thêm kích thước khối u, testosterol về mức 2,7 mmol/l.

Trường hợp trên được thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Hằng, Trung tâm Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền và Liệu pháp phân tử, Bệnh viện Nhi trung ương (Hà Nội), chia sẻ tại Hội nghị Nhi khoa Việt Nam – Hoa Kỳ lần thứ X do Bệnh viện Bạch Mai tổ chức ngày 10/4.

Theo bác sĩ Hằng, dậy thì sớm là hiện tượng trẻ xuất hiện các đặc điểm hình thể và hormone ở lứa tuổi sớm hơn bình thường. Tỷ lệ trẻ dậy thì sớm ngày càng tăng ở tất cả quốc gia trên thế giới. 100 năm trước trẻ gái có kinh nguyệt trên 16-17 tuổi đến năm 2010 ghi nhận tuổi này giảm xuống dưới 13-14 tuổi. Những năm đầu thập kỷ 90, Bệnh viện Nhi Trung ương chỉ ghi nhận 14 trẻ; đến năm 2024, con số này tăng lên 1.175 trường hợp.

Tiến sĩ, bác sĩ Cấn Thị Bích Ngọc, Trung tâm Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền và Liệu pháp phân tử, Bệnh viện Nhi trung ương (Hà Nội), dấu hiệu dậy thì sớm ở hai giới khác nhau. Trẻ gái sẽ phát triển tuyến vú, xuất hiện lông mu trước 8 tuổi, kinh nguyệt trước 10 tuổi. Ở trẻ trai tăng thể tích tinh hoàn, dương vật, giọng nói ồm và có lông mu trước 9 tuổi. Khi có các biểu hiện trên, cha mẹ nên đưa con đi kiểm tra.

Trẻ được đánh giá mức độ dậy thì qua tuổi xương, siêu âm tử cung buồng trứng, siêu âm thận kiểm tra có bất thường hay không. Ngoài ra, trẻ còn được tiến hành chụp cộng hưởng từ, xét nghiệm hormone sinh dục.

Theo bác sĩ Ngọc, trẻ dậy thì sớm sẽ cốt hóa xương sớm dẫn tới bị lùn khi trưởng thành. Trẻ có nguy cơ bị xâm hại tình dục, quan hệ tình dục sớm, mang thai ngoài ý muốn, phá thai khi quá nhỏ tuổi. Cơ thể thay đổi nhanh hơn còn khiến trẻ bị khủng hoảng cảm xúc tâm lý.

Các yếu tố ảnh hưởng tới dậy thì sớm bao gồm cả yếu tố môi trường và nội sinh. Trong đó, thuốc lá tác động đến quá trình dậy thì. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ bị hút thuốc lá thụ động hoặc mẹ hút thuốc trong quá trình mang thai dẫn đến các bé gái có kinh nguyệt, bé trai vỡ giọng sớm.

Béo phì cũng là tác nhân gây ra bệnh lý này. Kết quả 11 nghiên cứu trên 4.841 đối tượng cho thấy trẻ gái béo phì có tỷ lệ dậy thì sớm cao hơn nhóm cân nặng bình thường.

Nguyên nhân khác là tổn thương hệ thần kinh trung ương trong đó phổ biến là khối u não, nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương, xuất huyết não. Ngoài ra, nhiều trường hợp trẻ dậy thì sớm vô căn.

Việc điều trị dậy thì sớm đều được cá thể hóa từng trẻ. Bác sĩ cho sử dụng thuốc ức chế phát triển cơ quan sinh dục, lông mu, cốt hóa tuổi xương, bình thường hóa tốc độ tăng trưởng chiều cao cho trẻ.